Tunangei Ne Leza—Na Milangwe Ya Kukekala’ko Nyeke

“Batwe . . . tukananga mu dijina dya Yehova Leza wetu nyeke ne nyeke-ke.”​—MIKA 4:5.

YEHOVA LEZA kadipo na ngalwilo. Udi na bubinga bwa kwitwa bu “Kafulamoba,” mwanda kwikala’ko kwandi kekudipo na mukalo mu myaka ya kala. (Danyele 7:​9, 13) Kadi Yehova ukekala’ko nyeke ne nyekeke mu mafuku āya kumeso. I Aye kasuku kandi “Mulopwe wa nyeke.” (Kusokwelwa 10:⁠6; 15:​3, NW) Umonanga myaka kanunu “pamo [bw]a dya kesha pa kupitapo, kadi i pamo bwa kīlo kya bufuku.”​—Mitōto 90:⁠4.

² Mupāni wa būmi byadi wanyeke, nanshi wādi ubwanya kupa ba Adama ne Eva, ba mulume ne mukaji babajinji, kyepelo kya būmi bwaendaenda mu Paladisa. Ino pa mwanda wa kubulwa kikōkeji, Adama wājimije kyepelo kya būmi bwanyeke, wāsambulwila bubi ne lufu ku lutundu lwandi. (Loma 5:​12) Inoko butomboki bwa Adama kebwākalakenyepo mpango ya Leza imbajinji. Kiswamutyima kya Yehova i bantu bakikōkeji bekale’ko nyeke, bine kekudipo kikashala, ukafikidijanga mpango yandi yonso. (Isaya 55:11) Nanshi i kyendele’mo nkulupilo ne mifwatakanyo yetu bikale kwimanina pa mwingilo wa Yehova na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke. Mu kulama kotulamine ndaminine “difuku dya Leza” mu ñeni yetu, i kya mvubu tuvuluke amba kitungo kyetu i kunanga ne Leza nyeke ne nyekeke.​—2 Petelo 3:​12.

Yehova Uloñanga Bintu pa Kyandi Kitatyi Kitungwe

³ Tutele nakampata mutyima ku kuvuija kiswamutyima kya Leza, mwanda tunañanga nandi. Tuyukile amba Yehova i Mulami Mukatampe wa kitatyi, o mwanda tukulupile amba kakabulwepo kufikidija mpango yandi pa kitatyi kyatungile. Kifwa, “kitatyi kitungwe po kyafikile, Leza watumine wandi Mwana.” (Ngalatea 4:⁠4, MB) Mutumibwa Yoano wāsapwidilwe amba kudi “kitatyi kitungwe” kya kufikidila bintu bya bupolofeto byaāmwene mu biyukeno. (Kusokwelwa 1:​1-3, MB) Kudi “kitatyi [kitungwe] kya kutyibila bafu mambo.” (Kusokwelwa 11:​18, MB) Tamba myaka 1 900 ne kupita, mutumibwa Polo wānene ku bukomo bwa mushipiditu amba Leza “utungile ne mu difuku dyākatyibilamo mambo a bapanopantanda umboloke.”​—Bilongwa 17:⁠31.

⁴ Yehova usa kufudija ino ngikadilo imbi ya bintu, mwanda dijina dyandi difutululwanga mu ino ntanda ya dyalelo. Babi abavula bwa biyombo. (Mitōto 92:7) Batuka Leza na binenwa ne bilongwa byabo, kadi bisansanga Leza ku mutyima pa kumona bengidi bandi bapunikwa ne kupangwapangwa. (Zekadia 2:⁠8) Kepadipo kyalakanwa, Yehova i mutyibe nsambu ya kufudija bulongolodi bonso bwa Satana panopano ponka! Leza utungile ne kitatyi kine kyakafikidija bino byonso, ke-pantu kufikidila kwa bupolofeto bwa Bible kulombola patōka amba tudi mu “kyaba kya kumfulo.” (Danyele 12:4) Panopano ponka usa kulwa bulwi mwanda wa kupungulwila madyese pa boba bonso bamuswele.

⁵ Bengidi ba Yehova ba pa kala bādi babila kumona mfulo ya bibi. Lota moloke, “wafītyil[we mutyima] fututututu, pa mwanda wa mwikadilo wa kulondalonda bya mutyima umbi wa babi.” (2 Petelo 2:⁠7) Mupolofeto Habakuka nandi monka na monka, pa kumona ngikadilo yādi imujokolokele, wādidile amba: “A Yehova, i ku mwaka ka o nkakwabija, nobe kwivwana mpika, a? Nakwabija mwanda wa bingojila, ino abe kumpandijapo mpika. Lelo i mwanda ka o wandaija bukondame ne kutala bupupakane, a? mwanda kutūta ne bingojila bidi ku meso ami; kudi lupata, ne midiululo itāluka.”​—Habakuka 1:​2, 3.

⁶ Kyaba kimo, Yehova wālondolwele Habakuka amba: “Kimonwa kikidi kya kitatyi kitūngwe, kadi kipelakana ne kumfulo ne kukabepapo mpika; nansha kīja, kunga’kyo; ke-kintu kikāya binebine, kekikejepo, mhm.” (Habakuka 2:⁠3) Leza nanshi i muyukanye amba ukalonga kintu pakabwana “kitatyi kitūngwe.” Nansha byopamweka bu pabaije, Yehova ukafikidija mpango yandi yonso​—kekudipo ikashala!​—2 Petelo 3:9.

Twingidilei Yehova na Bupyasakane Butēma bwa Mudilo

⁷ Lelo kuyuka kitatyi kine kikaleta Yehova binkumenkume ko kwitusonshilanga tunange ne Leza na bupyasakane? Mhm, ke akopo. Ivwana bifwa bimobimo. Yesu wādi utele mutyima bininge ku kitatyi kikalongwa kiswamutyima kya Leza pano panshi pamo na mokilongelwa mūlu. Byabine, Kidishitu wāfundije ne balondi bandi kulombela’mba: “A Tata wetu wa mulu, buujila bwa dijina dyobe buyukwe, Bulopwe bobe bufike. Kiswamutyima kyobe kilongeke pano panshi enka mo kikadile mulu.” (Mateo 6:​9, 10, MB) Yesu wādi uyukile amba kuno kulomba kukalondololwa, nansha byākadipo uyukile kitatyi kine kyobikalongeka. Mu bupolofeto bwandi bukatampe bwa mfulo ya ino ngikadilo ya bintu, wānene amba: “Mwendele dyodya difuku nansha nsa mine, kekudipo uyukile. Ne bamwikeulu badi umadiulu bene, nansha Mwana mwine, kebayukile’dyopo, poso’nka Tata kete ye uyukile’dyo.” (Mateo 24:​36, MB) Yesu Kidishitu uketwika mwingilo wa konakanya balwana na Shandi wa mūlu, ke-muntu aye ye kipanda mwine wimanine kufikidija mpango ya Leza. Inoko pādi Yesu pano pantanda, kādipo uyukile kitatyi kikalwa Leza. Lelo kino kyātaleje bupyasakane bwandi mu mwingilo wa Yehova? Nansha dimo! Pobāmwene Yesu utōkeja tempelo na bupyasakane, “bāna-bandi-babwanga bavulukile mo kisonekelwe’mba: Lupata [bupyasakane, NW] lwa ku njibo yobe lubandí.” (Yoano 2:​17; Mitōto 69:9) Yesu aye mwine wādi muvudilwe bya kulonga mu mwingilo obāmutumine kwingila, wingila’o na bupyasakane butēma bwa mudilo. Kadi wāingidile Leza na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke.

⁸ Mo mobyādi bikadile ne ku bana-babwanga ba Kidishitu. Yesu wēsambile nabo kumeso’tu kwa kukanda mūlu. Mānga inena’mba: “Penepo kala pa kubungakena pamo dikwabo ke bamwipangula’mba: Abe Mfumwetu! lelo kōsake kujokeja bulopwe panopano ponka ku bene Isalela’ni?” Nabo bādi babila pamo bwa Mfumwabo amba Bulopwe bwiye. Ino Yesu wēbalondolola’mba: “Kyakyo kekidipo kyenu kyo muyūka. Bitatyi bikidipo ne myaka i kibīkile Tata aye mwine. Ino bānwe mukapebwa bukomo bwa [m]ushipiditu [s]andu ukemwīla ko mudi, mukēkale basapudi bami bakusapula mu Yelusalema, ne monso mu Yudea, ne mu Samadia, ne kulampe kwine kumfulo kwa ntanda.”​—Bilongwa 1:​6-8.

⁹ I kutupu palombwelwe amba ano malondololo āzozeje bana-babwanga. Ino abo bene po pene bāpyasakena mu mwingilo wa busapudi. Mu mayenga abala-anga, bāsambakanya Yelusalema yense na bwabo bufundiji. (Bilongwa 5:​28) Mu myaka 30, bātandabula mwingilo wabo wa busapudi kulampe, byāfikije ne Polo ku kunena’mba myanda miyampe “i[ya]sapulwa mu bipangibwa byonso bya muno munshi [mwa diulu].” (Kolose 1:​23) Nansha Bulopwe ‘byokebwājokejibwepo kudi Isalela’ na mwādi mufwatakenya bana-babwanga, nansha kushimikwa’bo mu madiulu kwine mpika mu bula bwa būmi bwabo, ino bāendelele na kwingidila Yehova na bupyasakane na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke.

Tubandaulei Kukanina Kwetu kwa Mityima

¹⁰ Bengidi ba Yehova ba mu ano mafuku nabo babila kumona mfulo ya ino ngikadilo mityani ya bintu. Inoko kikatampe kine kyotuputumina ke kunyongololwapo kwetu nansha kutwela mu ntanda impya itulaile Leza, ehe. Kyotusaka i dijina dya Yehova ditumbijibwe ne bubikadi bwandi bubingijibwe. Byotuyukile kala namino, tufwaninwe kuloelelwa palekele Leza kwitulombola ‘difuku ne nsaa’ ya konakanya ngikadilo ya Satana. Kino kitupa mukenga wa kulombola’mba twi basumininwe kunanga ne Leza nyeke ne nyekeke mwanda tumusenswe, ke pa mwandapo wa bitungo bya lupito nansha bya kwisakila, mhm.

¹¹ Kulama bululame bwetu kudi Leza nako i muswelo mukwabo otulombolanga’mba Dyabola wābepele pa kutwika Yoba bupya-mambo aye muntu moloke​—ne bantu bonso badi pamo bwa Yoba​—amba bengidilanga Leza pangala pa kamweno ka kwisakila. Yehova pa kupwa kutela Yoba bu mwingidi wandi wambulwa kilema, moloke, muntu wakaminwe Leza, Satana wāpatenye na nshikani amba: “Lelo Yoba wakaminwe Leza bitupubitupu’ni, a? Lelo kumusailepo lusao ne ku njibo yandi kwine, ne lwa ku byonsololo byadi nabyo mitamba yonso’ni, a? ubaesela mingilo ya makasa andi ne bimunanwa byandi bibatundubuka mu ntanda’ya. Ino nanshi ōlola kuboko kobe pano, utenge byonsololo byadi nabyo, penepa abulwepo kukakutuka ku mpala yobe?” (Yoba 1:​8-​11) Ino Yoba wālamine bululame bwandi mu matompo, wālombola patōka amba ino mifwatakanyo yādi yabubela.

¹² Shi netu tulame bululame bwetu, tukokeja kutuluja bubela bo-bonso bwa Satana bwaetulambikila amba twingidilanga Leza mwanda’tu wa kuyuka kotwayuka’mba mpalo yetu ibafwena. Kubulwa kuyuka senene kitatyi kikalubula Leza kinongo pa babi kwitupanga mukenga wa kulombola’mba tusenswe Yehova binebine ne tusaka kunangila mu mashinda andi nyeke ne nyekeke. Bino bilombola’mba tudi na dikōkeji kudi Leza ne tukulupile mu muswelo wandi waludika myanda. Kadi kubulwa kuyuka difuku ne nsaa kwitukwasha twikale batengele ne balanguke kumushipiditu mwanda tuyukile amba mfulo ikokeja kufika kitatyi kyo-kyonso, pamo bwa ngivi wiya bufuku. (Mateo 24:​42-​44) Potunanga ne Yehova difuku ne difuku, tusangajanga mutyima wandi ne kuleta kilondololwa kudi Dyabola, umupunika.​—Nkindi 27:⁠11.

Teakanya Kukekala’ko Nyeke ne Nyekeke!

¹³ Boba bananga ne Leza bayukile amba i kya tunangu kuteakanya būmi bwa kesha pa nteakenyo. Bantu bavule bayukile makambakano ne kukomenwa kwa ku bununu bengidijanga na tunangu butumbafumu bwabo ne bukomo bwabo, baleya lupeto lwa kukekwasha nalo ku bununu. Lelo papo būmi bwetu bwa kumushipiditu bwa mu mafuku akāya kumeso bupityile mvubu ke pepi? Nkindi 21:5 unena’mba: “Mifwatakanyo ya muntu mupyasakane itwala enka ku bungibungi: ino enselele wakampeja-bukidi wenda enka ku bufudile.” Kuteakanya na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke i kintu kya kamweno mpata. Byoketuyukile kitatyi kine kikafika mfulo ya ino ngikadilo, bitusakila nanshi kulanga bisakibwa bya mu būmi bwa kesha. Ino nabyo tulangei’byo pa nangilo, mwanda kintu kyotufwaninwe kutūla pa kifuko kibajinji mu būmi bwetu i tumweno twa bwine Leza. Bantu bakubulwa lwitabijo babwanya kunena’mba muntu wipēne bininge mu kulonga kiswamutyima kya Leza kayukilepo kumona bya kumeso. Lelo i amo?

¹⁴ Yesu wāletele kyelekejo kimo kitōkeja uno mwanda. Amba: “Budimi bwa mpeta umo bwamwitabile bumeni bwa ntanda ne ntanda. Ino wadi ufwatakanya munda mwandi’mba: Le ngube namani, ke-ne-muntu nabulwe ne mwakwibyomeka bidibwa byami? Ebiya kūmvwana kudi aye’mba: Nanshi imana, nkalonge namino, nkatūte bitala byami’bya, nkashimikepo bikwabo bikatampe, ino e mo nkebyomeke bidibwa byami, ne bintu byami byonso biyampe. Ebiya nkanena mutyima wami’mba: Abe mutyima pano kōdi ne bintu bingi bingi binengele byakubīkwa myaka ne myaka, kēkale bitupu pamo, kadyepo, katomepo, kēkale kusepelelapo. Ino kwivwana padi Leza’mba: Abe kileletwa kwa bonka buno bufuku nanshi [muya] obe ubasakibwa, ino le byobya byāmwene dimo dyonka, lelo bikēkalanga pano byani le? Kadi i enka namino mo mwikadile ne yewa wakwibīkila aye mwine lupeto, ino kudi Leza kebupetapo, mhm.”​—Luka 12:​16-​21.

¹⁵ Lelo Yesu wādi usaka kunena’mba uno mpeta kādipo ufwaninwe kulonga bukomo bwa kwikala na bintu bya kukamukwasha mu būmi bwa kesha? Mhm, mwanda Bisonekwa bikankamika kuputumina mu mingilo. (2 Tesalonika 3:​10) Kilubo kyālubile uno mpeta i kuleka kwaālekele kulonga bya kumwikadija ‘mpeta kudi Leza.’ Nansha shi wāikele kusepelela mu bupeta bwandi mu bula bwa myaka mivule, ino ku mfulo wādi wa kufwa. Kādipo umona bya kumeso, nansha kulanga mwa kukekadila’ko nyeke.

¹⁶ Kunanga ne Yehova na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke i kintu kifwaninwe, kilombola’mba ubayuka kumona bya kumeso. O muswelo mulumbuluke wa kuteakanya būmi bwa kumeso. Nansha kuteakanya myanda itala masomo, kaji, ne biselwa bya kisaka byokekubipilepo, ino tufwaninwe nyeke kuvuluka’mba Yehova kelangapo bengidi bandi badikōkeji. Mulopwe Davida wāimbile amba: “Nadi mwanuke, pano nakule; nanshi nkyamwenepo moloke kulekelelwa, nansha lukunwa lwandi kulomba bidibwa.” (Mitōto 37:25) Yesu nandi wāpita monka, amba Leza ukakwasha boba bakimba dibajinji Bulopwe, banangila mu mashinda moloke a Yehova.​—Mateo 6:⁠33.

¹⁷ Twingidilei Leza na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke, koku kadi tulamine ndaminine difuku dya Yehova mu ñeni. Mwanda kufikidila kwa bupolofeto bwa Bible kulombola patōka amba dino difuku kedidi pabwipi. Ino myaka katwa yotudi’mo i miyule’nka mavita, mba, bintenshi, bipupo bya nzala, pamo ne kupangwapangwa kwa bene Kidishitu babine ne busapudi bwa myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza. Byonso bino i biyukeno bilombola’mba tudi mu kitatyi kya ku mfulo ya ino ngikadilo imbi ya bintu. (Mateo 24:​7-​14; Luka 21:11) Ntanda i miyule bantu “bak[wi]sanswa abo bene, ne bupeta kumo, ne ba bikandangobo, ne bakapuni ka kwitatula, ne babutukani, ne bampikwa kukōkela bakwibabutula, ne kufwija kwine mpika, ne bampikwa bu-ujila, ne bampikwa lusa lwa bu-butule, ne bakubulwa kanye kulekela bakwabo myanda, ne babepabepa bubela, ne bakubulwa kwifula, ne babukalabale bwa malwa, ne bampikwa kusanswa bumuntu. Ne banzazangi, ne ba lupata lubilubi, ne bakwitatula; bakusanswa byamazua pakatampe kudi Leza mpika.” (2 Temote 3:​1-5) Mu ano mafuku a mfulo a malwa, būmi bubakoma ku mutamba wetu batwe bengidi ba Yehova. Bine, o mwanda twabila difuku dikakomba Bulopwe bwa Yehova bibi byonso! Ino pano pokedyafikile, tusumininwei kunanga ne Leza na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke.

Twingilei Koku Tukulupile Būmi Bwaendaenda

¹⁸ Ponso potunanga ne Yehova tulamei mu ñeni lwitabijo lwādi na Abele, Enoke, Noa, Abalahama, ne Sala. Polo pa kupwa kutela bano bantu, wāsonekele amba: “Bano bonso bano, bafwile mu kwitabija, bampikwa kutambula myanda-yamilao, bēmona nayo bitupu kulampe kwine, ne kwimuna nayo, ne kwitabija’mba: Twi bēni balupito panopantanda.” (Bahebelu 11:13) Bano bantu bakikōkeji bādi “bakisaka ne pano pene [kifuko k]itabukilemo buya, e kushintulula’mba i [k]ya momwa mūlu.” (Bahebelu 11:16) Mu lwitabijo lwabo, bādi batengele kifuko kilumbuluke munshi mwa buludiki bwa Bulopwe bwa Meshiasa wa Leza. Tukulupile amba Leza ukebapala mpalo ya būmi bwanyeke mu kifuko kilumbuluke mpata​—mu Paladisa pano panshi munshi mwa buludiki bwa Bulopwe.​—Bahebelu 11:​39, 40.

¹⁹ Mupolofeto Mika wālombwele kusumininwa kwa kutōta Leza nyeke ne nyekeke kudi na bantu ba Yehova. Wāsonekele amba: “Mwanda bantu bonsololo bakananga, enselele mu dijina dya leza wandi, enselele mu dijina dya leza wandi, kabidi batwe netu tukananga mu dijina dya Yehova Leza wetu nyeke ne nyeke-ke.” (Mika 4:⁠5) Mika wāingidile Yehova na dikōkeji kutūla ne ku lufu lwandi. Ne pakasangulwa uno mupolofeto pene mu ntanda impya, binebine ukendelela na kunanga ne Leza nyeke ne nyekeke. Kino i kifwa kilumbuluke mpata kotudi batwe ke batakamane mu kitatyi kya ku mfulo!

²⁰ Yehova usangelanga buswe botuswele dijina dyandi. (Bahebelu 6:​10) Uyukile amba i bikomo kotudi kulama bululame kwadi mu ino ntanda ibikelwe na Dyabola. Ino nansha “ntanda ipita,” inoko “yewa ulonga kiswa mu[ty]ima kya Leza wikala ko nyeke.” (1 Yoano 2:​17; 5:​19, BB) Byotwelelwe mu kyadi na Yehova, tutyipei lukwembo lwa kūminina mu matompo otulwa nao difuku ne difuku. Milangwe yetu ne dishinda dyetu dya būmi bikale bimanine pa madyese akutendelwa etulaile Tata wa buswe wa momwa mūlu. Shi binebine twendelele na kunanga ne Leza na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke, i bine ano madyese akekala etu.​—Yude 20, 21.

[Bipangujo]

1. Mwanda waka Yehova witwanga bu “Mulopwe wa nyeke”?

2. (a) I mpango’ka ya Leza ku bantu bakikōkeji? (b) Nkulupilo yetu ne mifwatakanyo yetu ifwaninwe kwimanina pa bika?

3. Tubayuka namani amba Yehova udi na “kitatyi kitungwe” kyatungile kya kufikidija mpango yandi?

4. Tubayuka namani amba Yehova usaka kuleta mfulo ya ino ngikadilo imbi ya bintu?

5. Lota ne Habakuka bādi bamona namani ngikadilo yādi ibajokolokele?

6. Yehova wānene bika paālondolwele ku milombelo ya Habakuka, ne i ñeni’ka yotukokeja kuboila pa kino?

7. Nansha Yesu byākayukilepo pakafika difuku dine dya Yehova, i muswelo’ka waāvuije mingilo yandi?

8, 9. I bika byālombwelwe bana-babwanga pobāipangwile kujokejibwa kwa Bulopwe, kadi abo bene bālongele’po kika?

10. Kubulwa kuyuka kitatyi kikonakanya Leza ngikadilo ya bintu ya Satana kwitupele mukenga wa kulombola bika?

11, 12. Bululame bwa Yoba bwātompelwe mu muswelo’ka, ne kuno kutompibwa kwitutala ne batwe namani?

13. Bible ulombola bika pa mwanda utala kuteakanya būmi bwa kumeso?

14, 15. (a) I kyelekejo’ka kyāletele Yesu pa kwisambila pa kuteakanya būmi bwiya kumeso? (b) Mwanda waka mpeta wa mu kyelekejo kya Yesu kādipo uyukile kumona bya kumeso?

16. Mwanda waka tufwaninwe kwiubija mudi Yehova shi tusaka kukekala na mutyima-nteke mu būmi bwa kumeso?

17. I muswelo’ka otwayuka amba mfulo idi pabwipi?

18, 19. I bika bilombola’mba bantu ba pa kala bāingidile Leza na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke?

20. Tufwaninwe kusumininwa kulonga bika?

[Kifwatulo pa paje 17]

Kunanga ne Leza kulomba tumwingidile na bupyasakane pamo bwa mwāingidile bana-babwanga babajinji ba Kidishitu

Usa Kulondolola Namani?

◻ I mpango’ka ya Leza ku bantu bakikōkeji?

◻ Mwanda waka Yehova kaletele mfulo ya ntanda yampikwa bwine Leza?

◻ Mwanda waka kubulwa kuyuka senene kitatyi kikalwa Leza kekufwaninwepo kutyepeja bupyasakane bwetu?

◻ I byabuyabuya’ka bimobimo bilupuka mu kunanga ne Leza na milangwe ya kukekala’ko nyeke ne nyeke?