Yehova I Muyulwe Buswe bwa Dikōkeji
“Yehova i . . . muyūle lusalusa [“kanye ka buswe,” NW].”—MITŌTO 145:8.
1. Le buswe bwa Leza i bukatampe namani?
“LEZA i buswe.” (1 Yoano 4:8, BB) Bino binenwa bikabija ku mutyima bilombola amba mubikelo wa Yehova i wa buswe. Bine, nansha ke bantu bampikwa kumukōkela bamwenanga ku dyuba ne mvula, bintu byapāna na buswe! (Mateo 5:44, 45) I amo, Leza uswele ntanda ya bantu, o mwanda ne balwana nandi bene bālamuka pa mutyima ne kuvundamukila kwadi, bakokeja kumona būmi. (Yoano 3:16) Ino panopano, Yehova usa konakanya babi bapela kulemununwa mwanda wa boba bamuswele baloelelwe mu būmi bwa nyeke mu ntanda impya ya boloke.—Mitōto 37:9-11, 29; 2 Petelo 3:13.
2. I buswe’ka bwa pa bula bulombolanga Yehova ku boba basambile nabo kipwano kya kwipāna kwadi?
2 Yehova ulombolanga buswe ku batōtyi bandi ba bine mu muswelo mulēme kadi wa nyeke. Buno buswe butelwa na kishima kya Kihebelu kyalamunwa bu “kanye ka buswe,” nansha “buswe bwa dikōkeji.” Davida Mulopwe wa Isalela wa kala wāsangedile mpata kanye ka buswe ka Leza. Myanda yaādi wimwena ne kulanguluka kwandi pa bilonga Leza umbantu, byāmulengeje kwimba’mba: “Yehova i . . . muyūle lusalusa [“kanye ka buswe,” NW],” ke buswe bwa dikōkeji kadi.—Mitōto 145:8.
Kuyuka ba Dikōkeji ba Leza
3, 4. (a) Le Mitōto 145 ituyukija namani ba dikōkeji ba Yehova? (b) Ba dikōkeji ba Leza ‘bamweselanga’ mu buluji’ka?
3 Hana, inandya mupolofeto Samwele wēsambile padi Yehova Leza amba: “Ukalama binyantyilo bya bapandulwemo [“ba dikōkeji,” NW] bandi.” (1 Samwele 2:9) Lelo “ba dikōkeji” bano i bāni? Mulopwe Davida i mulete’po malondololo. Pa kupwa kutendela ngikadilo ya kwanwa ya Yehova, unena’mba: “Ba dikōkeji bobe bakakweselanga.” (Mitōto 145:10, NW) Padi ye uno ubeipangula amba le bantu bakokeja kwesela Leza namani? Eyo, bamweselanga dibajinji na kumutendela nansha na kumunenena maya.
4 Ba dikōkeji ba Yehova bayukene bu bantu bapūtula byakanwa byabo mwanda wa kumunenena maya. Lelo mu kwitana kwabo ne ku kupwila kwabo kwa bwine Kidishitu, i mwanda’ka mwine wimaninanga’po mīsambo yabo? Bine, i Bulopwe bwa Yehova! Bengidi ba dikōkeji ba Leza beivwananga pamo na mwēivwanine Davida wāimbile amba: “Bakēsambanga ntumbo ya bulopwe bobe [Yehova], ne kunena bukomo bobe.”—Mitōto 145:11.
5. Le tuyukile namani amba Yehova utanga mutyima kitatyi kimunenenanga ba dikōkeji bandi maya?
5 Lelo Yehova utanga mutyima ku ba dikōkeji bandi pobamutendelanga? Eyo, utanga mityima ku byobanena. Malaki wāsonekele mu bupolofeto butala pa mutōtelo wa bine mu ano etu mafuku amba: “Penepa kadi boba baakamwa Yehova besambanga bene na bene; ino Yehova nandi wateja, ne kwivwana’kyo, ne mukanda wa kivulukilo i mulembwe ku meso andi, wa pa boba bākaminwe Yehova, ne bafwatakanya pa dijina dyandi.” (Malaki 3:16) Yehova usangalanga mpata kitatyi kimunenenanga ba dikōkeji bandi maya, kadi wibavulukanga.
6. I mwingilo’ka witukwasha tuyuke ba dikōkeji ba Leza?
6 Bengidi ba dikōkeji ba Yehova bayukenanga ne ku bukankamane bwabo ne ku kushilula kobashilulanga kwisamba na bantu kebatōtapo Leza wa bine. I bine, ba dikōkeji ba Leza bayukanyanga “ku bāna ba bantu bilongwa byandi bikatampe. Ne ntumbo ya buleme bukatakata ya bulopwe bwandi.” (Mitōto 145:12) Le nobe ukimbanga ne kukwatakanya bya binebine mikenga ya kwisamba na bampikwa kwitabija pa bulopwe bwa Yehova? Buno bulopwe i bwishile na imbikalo ya bantu isa kupita panopano ponka, mwanda abo i bwa nyeke. (1 Temote 1:17) Nanshi bantu bafwaninwe kupēlakana kuyuka bulopwe bwa nyeke bwa Yehova ne kwimanija mwanda wa kwibukwakatanya. “Bulopwe bobe i bulopwe bwa kalā kunyuma, ne ku kalā kwa kumeso nyeke,” mo mwāimbile Davida, “kadi ne kubikala kobe i kwa kulādila monka mu nkongo yonsololo.”—Mitōto 145:13.
7, 8. I bika byālongekele mu 1914, ne i bukamoni’ka budi’ko bulombola amba Leza pano ubikele kupityila ku Bulopwe bwa wandi Mwana?
7 Tamba mu mwaka wa 1914, i kwibweje bubinga bukwabo bwa kwisambila pa bulopwe bwa Yehova. Mu mwine mwaka’u, Leza wāshimikile Bulopwe bwa Meshiasa mūlu, wābikika Yesu Kidishitu Mwanā Davida bu Mulopwe. Papo Yehova wāfikijija mulao wandi waālaile amba bulopwe bwa Davida bukemananga nyeke ne nyeke.—2 Samwele 7:12, 13; Luka 1:32, 33.
8 Bukamoni bulombola amba Yehova ubikele kupityila ku Bulopwe bwa Yesu Kidishitu wandi Mwana i bumweke penda pafikidila kiyukeno kya kwikala’po kwandi. Kintu kikatampe mu kino kiyukeno i mwingilo wa kwingilwa na ba dikōkeji bonso ba Leza wālaile Yesu amba: “Myanda Miyampe ino’i ya Bulopwe ikasapulwa panopantanda ponso, amba ikale bu kiyukeno ku mizo yonso, penepa mfulo keifika shayo.” (Mateo 24:3-14, MB) I bine, ba dikōkeji ba Leza bafikidijanga na bupyasakane buno bupolofeto, o mwanda bana-balume, bana-bakaji, ne bana, midiyo isamba ne bya pangala pano bengilanga mwingilo mukatampe keukapitulukwa’mopo dikwabo, mhm. Panopano ponka mfulo isa kufikila balwana bonso na Bulopwe bwa Yehova.—Kusokwelwa 11:15, 18.
Kumwena mu Bubikadi bwa Yehova
9, 10. I kwishila’ka kwishidile Yehova na baludiki babikele bu balopwe?
9 Wivwane twi bene Kidishitu bepāne, nabya kipwano kyetu na Yehova Mfumu Mubikadi kituletelanga byabuyabuya bivule. (Mitōto 71:5; 116:12) Kimfwa, kwakamwa kotwakaminwe Leza ne kulonga byoloke, ko kumulengeja etwitabije ne kwikala nandi pabwipi ku mushipiditu. (Bilongwa 10:34, 35; Yakoba 4:8) Ino kino i kishile na balopwe babikele bamonwanga divule bananga’nka na bantu bantumbo, kimfwa bakata ba basola, bansunga bampeta, ne babingwa ba makayo. Kukwatañana na julunale umo wa mu Afrika (Sowetan), mulungu umo wa ntumbo mu umbikalo wānene pangala pa bulanda bubikele mu kifuko kimo kya ntanda yabo amba: “Nayuka bavule kyobapelela kwenda mu bifuko bya owa muswelo. I mwanda’tu tusakanga kwilwa amba ngikadilo ya owa muswelo idi’ko. Mwanda mutyima wetu wa mundamunda uvutakananga kadi tufwanga bumvu pa kumona [myotoka] ya lupeto yotwenda’mo.”
10 Eyo, kudi baludiki bamo batele mutyima mpata ku babikalwa babo amba bekale biyampe. Ino ne boba badi na mutyima muyampe uno muswelo bene kebayukilepo babikalwa babo ne pa mfulo. O mwanda tukokeja kwiipangula’mba: Le kudi muludiki utele babikalwa bandi bonso mutyima bininge, upelakana kukwasha umo ne umo shi waponenwa na makambakano? Eyo, udi’ko. Davida wāsonekele amba: “Yehova ukwatyijanga bonso bapona, kadi ubandulanga bonso babandamine panshi.”—Mitōto 145:14.
11. I matompo’ka aponenanga ba dikōkeji ba Leza, ne i bukwashi’ka botudi nabo?
11 Matompo ne binzengele bivule biponenanga ba dikōkeji ba Yehova Leza mwanda wa kubulwa kubwaninina kwabo ne mwanda badi mu ntanda ilēle mu lupusa lwa Satana, “yewa umbi.” (1 Yoano 5:19; Mitōto 34:19) Bene Kidishitu bapangwapañwanga. Bamo basusuka na misongo keipu nansha na kufwilwa. Kyaba kimo bilubo bya ba dikōkeji ba Yehova bibafikijanga ku ‘kubandamina panshi’ pa kupungija mutyima. Ino, nansha shi abaponenwa na matompo a muswelo’ka, Yehova udi nabo nyeke mwanda wa kwibasenga ne kwibakomeja umo ne umo ku mushipiditu. Mulopwe Yesu Kidishitu nandi utele mutyima na buswe babikalwa bandi ba dikōkeji.—Mitōto 72:12-14.
Kwikutyijibwa Bidibwa Bifikile pa Mwaka Ponka
12, 13. Yehova uvuijanga namani bisakibwa bya “bintu byonso byumi”?
12 Yehova upanga bengidi bandi byonso bibasakilwa mwanda wa kanye ka buswe kandi kakatampe. Mu bino bisakibwa mudi ne bidibwa bita ngitu byobekuta. Mulopwe Davida wāsonekele amba: “Meso a bonso akukungilanga abe [Yehova], kadi wibapanga bidibwa byabo pa kufikila mwaka ponka. Abe ubalanga kuboko kobe, wikutyija mityima ya bintu byonso byumi.” (Mitōto 145:15, 16) Nansha ke mu binzengele mwine, Yehova ololanga myanda mwanda wa ba dikōkeji bandi bamone ‘bidibwa byabo bya mafuku onso.’—Luka 11:3; 12:29, 30.
13 Davida wānene amba “bintu byonso byumi” bīkutanga. I kubadila’mo ne banyema bene kumo. Shi kekwadipo mityi ne munamuna mivule pano panshi ne mu mema mwine, longa bipangwa bya mu mema, toni, ne banyema ba pa ntanda kebadipo na luvula luyampe lwa kwesa ne bidibwa bine bya kudya. (Mitōto 104:14) Ino Yehova utele mutyima ku bisakibwa bya bipangwa ne kuvuija bisakibwa byabyo.
14, 15. Le bidibwa bya ku mushipiditu biletwanga namani dyalelo?
14 Bantu i beshile na banyema mwanda abo badi na bisakibwa bya ku mushipiditu. (Mateo 5:3) Bine, i kya kwanwa mwanda Yehova wikutyijanga ba dikōkeji bandi ku mushipiditu! Yesu wālaile kumeso kwa lufu lwandi amba “umpika wa binebine ne wa manwa” ukapa balondi ba Yesu “bidibwa pa kitatyi kifwaninwe,” bidibwa bya ku mushipiditu. (Mateo 24:45, NW) Basheleshele ku bashingwe māni 144 000 bo babundile kabumbo ka uno umpika dyalelo. Kupityila kobadi, Yehova uletanga bya binebine bidibwa bya ku mushipiditu bya ntanda ne miseke.
15 Kimfwa, bantu ba Yehova bavule pano bamwenanga mu bwalamuni bupya, bwa bine bwa Bible mu ndimi yabo. Bine, Bible Les Saintes Écritures — Traduction du monde nouveau (Bwalamuni bwa Ntanda Impya bwa Bisonekwa Bikola) i madyese a kutendelwa’po kashā! Kadi midiyo ne midiyo ya mabuku akwasha pa kwifunda Bible alupulwanga mu ndimi 300 ne kupita. Bino bidibwa byonso bya ku mushipiditu i madyese ku batōtyi ba bine kujokoloka ntanda yonso. Le i ani utelelwa bino byonso? I Yehova Leza. Na kanye kandi ka buswe kakatampe i mupe kabumbo ka umpika muswelo wa kuleta ‘bidibwa pa kufikila mwaka ponka.’ Ino mpangiko ikutyijanga “mityima ya bintu byonso byumi” bidi mu paladisa ya ku mushipiditu dyalelo. Bine, bengidi ba Yehova basangelanga mpata lukulupilo lwa kumona panopano ntanda yalamunwa ke paladisa ya ku ngitu!—Luka 23:42, 43.
16, 17. (a) I bimfwa’ka bilombola amba bidibwa bya ku mushipiditu bifikanga pa kitatyi kifwaninwe? (b) Mutōto wa 145 ulombola namani mwiivwaninanga ba dikōkeji ba Leza pa mwanda mwinemwine ukolomwene Satana?
16 Bandaula kimfwa kitenga mityima kya bidibwa bya ku mushipiditu biletwa pa kitatyi kifikile ponka. Mu mwaka wa 1939, Divita dya II dya Ntanda dyāshilwile mu Bulaya. Mu mwine mwaka’wa, Kiteba kya Mulami kya difuku 1 Kweji 11 kyādi na kishinte kinena’mba “Kupela Kwikuja mu bya Ntanda.” Pa kulonda buno bulombodi bwa patōka, Batumoni ba Yehova kujokoloka ntanda yonso bāmwene amba kebafwaninwepo nansha dimo kwikuja mu myanda ya mavita elwa mizo. Kino kyebakolomwena bukalabale bwa imbikalo ya mitamba yonso ibidi yēlwile divita dya myaka isamba’dya. Ino nansha byobākankajibwe ne kupangwapangwa, ba dikōkeji ba Leza bāendelele na kusapula myanda miyampe ya Bulopwe. Tamba mu mwaka wa 1939 kutūla mu wa 1946, bāeselwa na kwilundila’ko kutulumukwa kwa bantu 157 pa katwa. Ne kadi, nsekununi itenga mutyima ya bululame byabo mu myaka ya divita’ya ikikwasha ne dyalelo bantu bayuke mutōtelo wa bine.—Isaya 2:2-4.
17 Bidibwa bya ku mushipiditu bileta Yehova kebifikangapo enka pa kitatyi kifwaninwe kete, mhm, ino kadi bikutyijanga bantu mpata. Mizo poyādi mitokene mu bulwi bwa Divita dya II dya Ntanda, bantu ba Yehova bādi bakwashibwa bayuke kubambila meso pa kintu kya mvubu mikatampe kupita ne lupandilo lwabo lwine. Yehova wēbapele kwivwanija, bāyuka amba mwanda mwinemwine utala umbuo onso wa diulu ne ntanda i mwanda wa bubikadi bwine bufwaninwe bwa Yehova. Bine, i kintu kifukatyija mutyima mpata pa kuyuka’mba dikōkeji dya Kamoni ne Kamoni wa Yehova dituntwilanga ku kubingija bubikadi bwa Yehova ne kutuluja Dyabola amba i mbepai! (Nkindi 27:11) Ba dikōkeji ba Yehova kebadipo bwa Satana ufutulula Yehova ne muswelo waludika, mwanda abo bendelelanga na kusapwila bonso amba: “Yehova i moloke mu mashinda andi onso.”—Mitōto 145:17.
18. Lelo i kimfwa’ka kya panopano kya bidibwa bya ku mushipiditu biletwa pa kitatyi kifwaninwe ne bikutyija bantu bininge?
18 Kimfwa kikwabo kya bidibwa bya ku mushipiditu bifika pa kitatyi kadi bikutyija i dibuku Approchez-vous de Jéhovah (Fwena Kudi Yehova) dyalupwilwe ku tutwa na tutwa twa Bitango bya Distrike “Basapudi ba Bulopwe Bapyasakane” mu 2002 ne 2003. Kino kitabo kilupwilwe na “umpika wa binebine ne wa manwa” ne kyabanibwa na Batumoni ba Yehova, kinenenanga mpata pa ngikadilo ya kutendelwa ya Leza, kubadila’mo ne yoya itelelwe mu Mitōto 145. Kino kitabo kilumbuluke kidi na mwingilo wa kamweno mu kukwasha ba dikōkeji ba Leza bafwene bininge kwadi.
Kitatyi kya Kufwena Bininge Kudi Yehova
19. I kitatyi’ka kya kanketenkete kyafwena, ne tukalonga’po namani?
19 Ditabula dya kanketenkete mu kupwija mwanda wa bubikadi bwa Yehova dibafwena pabwipi. Monka mwālaile’kyo Ezekyele shapita 38, Satana usa kuvuya mwingilo wandi wa bu “Koka, wa ntanda ya Makoka.” Uno mwingilo i ne kutamba bulwi bantu ba Yehova ntanda yonso. Buno bo bukomo bwa kamfula-nkonko bulonga Satana kwakimba kutyumuna bululame bwa bantu ba dikōkeji ba Leza. Batōtyi ba Yehova basakilwa mu muswelo kewamwekele kashā kumwita na kininga, eyo, kumwabija ebakwashe. Lelo kwakamwa kobakaminwe Leza ne kuswa kobamuswele kukekala kwa bitupu? Nansha dimo, mwanda Mitōto 145 inena’mba: “Yehova udi pa bwipi na boba bonso bamwitanga, na bonso bamwitanga mu binebine. Ukafikijanga kisaka boba bamwakaminwe; kadi ukēvwananga lwito lwabo, ne kwibapandija. Yehova ulelele boba bonso bamuswele; ino babi bonso abo ukebonakanyanga.”—Mitōto 145:18-20.
20. Lelo binenwa bidi mu Mitōto 145:18-20 bikafikidila namani?
20 Bine i nsangaji mpata pa kumona mwikadile Yehova pabwipi ne pa kwimwena bukomo bwandi bwa kupandija bantu pakonakanya babi lonso! Pa kine kitatyi kya kanketenkete’kya, Yehova ukateja boba “bonso bamwitanga mu binebine.” Bine kakatejepo nansha dimo banzazangi. Kinenwa kya Leza kilombola patōka amba kwita kwitanga babi dijina dyandi ke mungya kala kwikalanga nyeke kupanga luvula.—Nkindi 1:28, 29; Mika 3:4; Luka 13:24, 25.
21. Ba dikōkeji ba Yehova balombolanga namani amba baloelelwanga kutela dijina dya Leza?
21 Pano po pene pasakilwa boba bakaminwe Yehova ‘bamwite mu bubinebine.’ Ba dikōkeji bandi baloelelwanga kutela dijina dyandi mu milombelo yabo ne mu nshintulwilo yobatela ku kupwila kwabo. Nansha ke mu mīsambo yabo ya pafula, batelanga dijina dya Leza. Kadi basapulanga na bukankamane dijina dya Yehova mu mwingilo wabo wa busapudi.—Loma 10:10, 13-15.
22. I kika kinenenwa amba i biyampe tukomene ngikadilo ne bilokoloko bya bwine ntanda?
22 Pa kusaka kumwena mu kipwano kya pabwipi kyotupwene na Yehova Leza, i biyampe kadi tukomene bintu byona būmi bwetu bwa ku mushipiditu, kimfwa kusanswa bupeta, kwipwija mukose kubi, mushipiditu wa kupela kulekela bakwabo, ne kūmijija bafudilwe mutyima. (1 Yoano 2:15-17; 3:15-17) Shi ketulemunwinepo tuno tuto ne bya kulondalonda bibi biketufikija ku kulonga bubi bukatampe ne ku kupelwa na Yehova. (1 Yoano 2:1, 2; 3:6) O mwanda i kya tunangu tulame mu ñeni amba Yehova ukendelela na kwitukwatyilwa kanye kandi ka buswe, buswe bwa dikōkeji, enka shi tulamine kikōkeji kwadi.—2 Samwele 22:26.
23. Le i būmi’ka bulumbuluke bwa kumeso butengele bonso ba dikōkeji ba Leza?
23 Shi ke pano tubambilei milangwe yetu pa būmi bwa kumeso butengele bonso ba dikōkeji kudi Yehova. Shi tulonge namino, nankyo tudi na kyepelo kikatampe kya kubadilwa mu boba bakatumbija, kwesela, ne kutendela Yehova mitendelo “mafuku onso” ne “nyeke na nyeke.” (Mitōto 145:1, 2) Nanshi ‘twilamei monka mu buswe bwa Leza koku tutengele būmi bwa nyeke.’ (Yude 20, 21) Pano potwendelela na kumwena mu ngikadilo ya kwanwa ya Tata wetu wa mūlu, mubadilwa ne kanye ka buswe kakatampe kadi nako pa boba bamuswele, twikalei nyeke na milangwe pamo na yoya yādi nayo Davida, inenwe mu bishima bya mfulo bya Mitōto 145. Amba: “Kyakanwa kyami kikanenanga mitendelo ya Yehova; kadi bantu bonso batōte [“besele,” NW] dijina dyandi dikola nyeke na nyeke.”—Mitōto 145:21.
Usa Kulondolola Namani?
• Mitōto 145 itukwasha namani tuyuke ba dikōkeji ba Leza?
• Yehova ‘wikutyijanga mityima ya bintu byonso byūmi’ namani?
• Mwanda waka tusakilwa kufwena bininge kudi Yehova?
[Kifwatulo pa paje 9]
Ba dikōkeji ba Leza baloelelwanga kwisambila pa bilongwa byandi bikatakata
[Kifwatulo pa paje 10]
Bengidi ba Yehova bakwashanga bampikwa kwitabija bayuke ntumbo ya bulopwe bwandi
[Kutambile Kifwatulo]
Banyema: Parque de la Naturaleza de Cabárceno
[Kifwatulo pa paje 11]
Yehova upānanga bidibwa ku “bintu byonso byumi”
[Kifwatulo pa paje 12]
Yehova upānanga bukomo ne buludiki ku ba dikōkeji bandi bamwabija mu milombelo