Lumbulula Kibidiji Kyobe kya Kwifunda!

 1. Mwanda waka bantu bamo kebasakengapo kwifunda?

BILOMBANGA kulonga bukomo pa kumona mwa kwikadila mu ano mafuku. Banabetu bavule bengilanga kitatyi kilampe pa kusokola bisakibwa bya mvubu bya byabo bisaka. Bakwabo bapityijanga mansá mavule pa kwenda ku kaji ne kujoka. Bavule nabo bengilanga twaji tukomo twa makasa pa kwikwatakanya abo bene. Ku kyolwa, bano batutu ne bakaka bengila bininge bevwananga bukōke! Inoko kintu kya mfulo kinenwe kulonga bantu bavule i kwifunda.

 2. Le wi mwitūdile’ko kitatyi’ka kya kwifunda?

² Inoko bubine i buno amba, tufwaninwe kwitūdila’ko kitatyi kya kwifunda​—kwifunda bya binebine​—Kinenwa kya Leza ne mabuku etu a bwine Kidishitu. Kipwano kyetu na Yehova ne būmi bwetu bwa nyeke bimanine pa kwifunda bya binebine! (1 Tm. 4:15) Bantu bamo babūkanga lubanga bwē difuku ne difuku, kebefunde kepaikele lunwa ku abo mobo kadi ñeni yabo ikidi mijalale pa kupwa kukōkolokwa bufuku. Bakwabo nabo betūdilanga’ko minite mityetye kyolwa kitatyi kyokebabwanyapo kupuakanibwa, mwanda wa kudya bidibwa bya ku mushipiditu ne kulangulukila’po.

3-4. Le i bika byotwashintyile pa buvule bwa myanda ilupulwa, ne mwanda waka?

³ Na bubine, witabije amba i biyampe kwitūdila’ko kitatyi kya kwifunda. Ino i bika byotufwaninwe kwifunda? Ubwanya padi kunena’mba, ‘kudi bintu bivule bya kutanga. Nkibwanyapo kupwa byonso.’ Bamo baloñanga bukomo bwa kumwena mu byakudya byonso bya ku mushipiditu, ino banabetu bavule bekondanga pa kusokola kitatyi kya kutanga. Kitango Kyendeji kiyukile biyampe uno mwanda. O mwanda kwaletelwe buludiki panopano bwa kutyepeja’ko myanda itampwanga ne ya pa Entelenete.

⁴ Kimfwa, ketukilupulangapo dibuku Annuaire des Témoins de Jéhovah, mwanda myanda mivule ikankamika yemwenine banabetu idi pa jw.org^® kadi mikwabo ilupulwanga ku mpangiko ya kweji ne kweji ya Televijo ya JW. Kiteba kya Mulami kya bantu bonso ne Langukai! pano kebilupulwanga bisatu-bisatu ku mwaka. Ketwashintyilepo uno muswelo mwanda wa twikale na kitatyi kya kulonga bintu bikwabo. Ino twashintyile mwanda wa tubwanye kuta mutyima bininge ku “bintu bya mvubu mikatampe.” (Fid. 1:10) Twisambilei bidi pa muswelo obwanya kuyuka bintu bya kutangidija kumeso ne muswelo obwanya kumwena bininge mu kifundwa kyobe kya Bible kya pa kasuku.

5-6. Le i mabuku’ka otufwaninwe kwifunda bininge?

⁵ Le i bika byotufwaninwe kutangidija kumeso? Na bubine, tufwaninwe kutanga Kinenwa kya Leza difuku ne difuku. Pano buvule bwa mavese a butangi bwa Bible bwa ku kupwila kwa mu bukata bwa yenga, atyepejibwe mwanda wa tumone kitatyi kivule kya kulangulukila pa byobya byotutanga ne kulonga bukimbi. Kitungo kyetu ke kya kupwapo’tu kutanga ano mavese, ino i kya amba musapu wa mu Bible utenge mityima yetu ne kwitufwenya pabwipi na Yehova.​—Ñim. 19:14.

⁶ Le i bika bikwabo byotufwaninwe kwifunda bininge? Na bubine, tufwaninwe kuteakanya Kifundwa kya Kiteba kya Mulami ne Kifundwa kya Bible kya Kipwilo, ne kuteakanya myanda mikwabo ya ku kupwila kwa mu bukata bwa yenga. Kadi tufwaninwe ne kutanga nimelo ne nimelo ya Kiteba kya Mulami ne Langukai!

 7. Le tufwaninwe kutyumukwa mutyima shi ketubwanyapo kutanga myanda mivule idi pa diteba dyetu ne ya ku Televijo ya JW?

⁷ Ubwanya kunena’mba ‘eyo, ino le myanda idi pa diteba dyetu dya jw.org, ne yoya ipityijibwa ku Televijo ya JW nayo le? Bine i mivule!’ Tulete kimfwa: Pa meza makatampe a mu leshitola patūlwanga byakudya bya munsonso bishileshile. Bampotyi ba ku leshitola kebabwanyapo kudya byakudya byonso bitūdilwe’po. Ino batoñanga’po’tu byakudya bityetye. Muswelo umo onka, shi kubwanyapo kutanga bintu byonso bidi pa Entelenete, kokatyumukwa mutyima. Tanga nansha kutala byobya byodi nabyo. Pano twisambilei pa mwa kwifundila ne pa muswelo wa kumwena bininge mu kifundwa kyetu.

 8. Le i bika byotubwanya kulonga potwifunda Kiteba kya Mulami, ne tukamwena’mo namani?

⁸ Kwifunda i kutanga na kininga, koku utele’ko mutyima. Ke kupwapo’tu kutanga myanda yonso nansha kushika malondololo bitupu. Kimfwa, poteakanya Kifundwa kya Kiteba kya Mulami, tala dibajinji myanda idi mu kishinte ku ngalwilo kwa kishinte. Kupwa, tala mutwe wa mwanda wa kishinte, tumitwe twa myanda ne bipangujo bya kupituluka. Ebiya, tanga kishinte bityebitye kadi biyampe. Tá mutyima ku musemwa wimanine’po musango, mwine uvudile kutanwa ku ngalwilo kwa musango ne musango. Musemwa wimanine’po musango ukakukwasha uyuke mwanda mwine wisambile’po musango. Poenda utanga kishinte, langulukila pa muswelo ukwatañene musango ne musango na kamutwe ka mwanda ne na mutwe wa mwanda wa kishinte. Lemba bishima byonso byeni ne myanda yokakimba kwivwanija senene na kulonga bukimbi.

 9. (a) Le i muswelo’ka otufwaninwe kuta mutyima bininge ku bisonekwa kitatyi kyotwifunda Kiteba kya Mulami, ne mwanda waka? (b) Mungya Yoshua 1:8, le i bika bikwabo byotufwaninwe kulonga potutanga bisonekwa?

⁹ Kifundwa kya Kiteba kya Mulami i kifundwa kya Bible. Nanshi tá mutyima bininge ku bisonekwa, nakampata byobya bikatangwa kitatyi kikabandaulwa myanda’ya ku kupwila. Tá mutyima ku muswelo ukwatañene bishima bikatampe ne misemwa ya mu bisonekwa na mwanda wisambila’po musango. Ne kadi, witūdile’ko kitatyi kya kulangulukila pa bisonekwa byotanga, ne kulangulukila pa muswelo obwanya kwibingidija mu būmi bobe.​—Tanga Yoshua 1:8.

10. Mungya Bahebelu 5:14, mwanda waka bambutwile bafwaninwe kufundija babo bana mwa kwifundila ne mwa kulongela bukimbi mu Butōtyi bwabo bwa Kisaka?

¹⁰ Na bubine, bambutwile basakanga babo bana basangele Butōtyi bwa Kisaka bwa yenga ne yenga. Inoko, nansha bambutwile byobafwaninwe kupangika myanda ya kwisambila’po mu butōtyi bwa kisaka, kebakilanga’mba bafwaninwe’nka kuteakanya bintu bya pa bula nansha bisangaja yenga ne yenga. Mu butōtyi bwa kisaka mubwanya ne kutala’mo mpangiko ya ku kweji ya Televijo ya JW nansha kuteakanya na dimo bintu bya pa bula, kimfwa kupunga safina wiifwene na wa Noa, kadi i biyampe kufundija bana mwa kwifundila. Kimfwa, bafwaninwe kwifunda mwa kuteakenya kupwila, nansha mwa kulongela bukimbi pa mwanda walupukile ku masomo. (Tanga Bahebelu 5:14.) Shi befunda kwinjibo mu kitatyi kampanda, baketeakanya senene mwa kutela mutyima ku myanda ipita ku kupwila, ne ku bitango, kwine kekutalwengapo enka mavideo kete. Na bubine, bula bwa kitatyi kya kwifunda, bukakwatañana na myaka ne mwikadilo wa bana.

11. Mwanda waka i biyampe tufundije boba botwifunda nabo Bible mwa kwifundila biyampe abo bene?

¹¹ Bantu botwifunda nabo Bible, nabo bafwaninwe kuyuka mwa kwifundila. Kitatyi kyobakishilula kwifunda, tusangalanga pa kwibamona bashika malondololo pobateakanya mu mabuku abo a kwifunda nansha myanda ya ku kupwila. Inoko tufwaninwe kufundija boba botwifunda nabo Bible bayuke mwa kulongela bukimbi ne mwa kwifundila biyampe abo bene. Mu uno muswelo, shi kubatambe mwanda, pa kyaba kya kwenda kala kukalomba bukwashi ku bantu bakwabo mu kipwilo, bakayuka abo bene mwa kusokwela madingi a kamweno na kulonga bukimbi mu mabuku etu.

12. Le tufwaninwe kwitungila bitungo’ka kitatyi kyotwifunda?

¹² Shi kusenswepo kwifunda, ukokeja kulanga’mba kubwanyapo kusangela kwifunda. Ino ubwanya kwikusangela. Shilula kwifunda mu kitatyi kityetye, kupwa koenda ubweja’ko bityebitye kitatyi kya kwifunda. Wifunde na kitungo. Na bubine, kitungo kyetu kibajinji i kya kufwena bininge kudi Yehova. Kitungo kya bukidibukidi i kya kulondolola kipangujo kyobetwipangwile nansha kya kulonga bukimbi pa makambakano otwikonda nao.

13. (a) Le i bintu’ka bifwaninwe kulonga nkasampe pa kubingija nkulupilo yandi ku masomo? (b) Le i muswelo’ka obwanya kwingidija madingi adi mu Bene Kolose 4:6?

¹³ Kimfwa, le wi nkasampe ukidi ku masomo? Padi bakwenu bonso bomufundanga nabo bakulupile mu lufundijo lwa kwialamuna. Pakwabo usakanga kubingija bufundiji bwa mu Bible, inoko umona’mba kubwanyapo. Kino kikakulomba kwifunda! Witungile bino bitungo bibidi: (1) kuningija kikulupiji kyokulupile amba Leza ye wāpangile bintu byonso ne (2) kulumbulula bwino bobe bwa kubingija bubine. (Loma 1:20; 1 Pe. 3:15) Dibajinji ubwanya kwiipangula’mba, ‘Le i bika binenanga bakwetu botufundanga nabo pa kubingija kwialamuna?’ Kupwa ingidija mabuku etu, ulonge senene bukimbi. Kubingija nkulupilo yobe kekukekalapo kukomo na mowadi ulangila. Bantu bavule bakulupile mu kwialamuna mwanda’tu i muntu kampanda obalēmekele webasapwidile amba i kwa bine. Shi ubasokola mwanda umo nansha ibidi yobwanya kwibasapwila, ubwanya kuleta malondololo asangaja muntu wipangwila kuyuka.​—Tanga Bene Kolose 4:6.

14-16. (a) Le i muswelo’ka obwanya kwivwanija senene mukanda wa mu Bible okuyukilepo biyampe? (b) Le bisonekwa bitelelwe bibwanya kukukwasha namani wivwanije mukanda wa Amose? (Tala ne kapango kanena’mba “Mona Myanda ya mu Bible na Ayo Ilongeka!”)

¹⁴ Langa’po bidi shi ku mpangiko ya kupwila kwiya’ko, kukabandaulwa bilembwa bya bapolofeto batyebatye, padi i bilembwa bya mupolofeto okuyukidijepo. Kintu kibajinji kyofwaninwe kulonga i kusangela bilembwa bya mupolofeto’wa. Le ukasangela’byo muswelo’ka?

¹⁵ Dibajinji wiipangule amba: ‘Le i myanda’ka yondyukile pa mulembi wa uno mukanda? Le wādi ani, wādi ushikete kwepi, ne wādi wingila mwingilo’ka?’ Būmi bwa mulembi bubwanya kulombola kine kyaātongele bishima ne bimfwa byaāingidije. Potanga Bible, tala misemwa imwekeja ngikadila ya mulembi.

¹⁶ Kupwa, ukamona’mba i biyampe kuyuka kitatyi kine kyālembelwe mukanda’wa. Ukapēlelwa kwikiyuka na kutala ku “Mulongo wa Mikanda ya mu Bible” ku mfulo kwa Bisonekwa Bijila​—Bwalamuni bwa Ntanda Mipya. Kadi ubwanya ne kutala tabulo ya bapolofeto ne balopwe ku Mbwejo A6. Shi mukanda owifunda i wa bupolofeto, longa bukomo bwa kuyuka ngikadilo yādi’mo bantu mu kitatyi kyowālembelwe. Le i mumweno’ka nansha bilongwa’ka bibi byādi bisaka kulemununa mupolofeto? Le wāikele’ko mu kitatyi kimo na bāni? Pa kwivwanija myanda senene, ufwaninwe padi kutangila’ko bisonekwa bikwabo. Kimfwa, pa kwivwanija senene byobya byādi bilongeka mu kitatyi kya mupolofeto Amose, ukamwena mu kutanga mavese a mu mukanda wa 2 Balopwe ne wa 2 Bilongwa bya Mafuku, mene atelelwe bu bisonekwa bya kunyemena’ko mu Amose 1:1. Kadi ubwanya kutanga ne bilembwa bya Hosea, wāikele’ko padi mu kitatyi kimo na Amose. Bino bisonekwa byonso bikakukwasha wivwanije senene mwādi mwikadile bintu mu kitatyi kyāikele’ko Amose.​—2 Ba. 14:25-28; 2 Bi. 26:1-15; Hos. 1:1-11; Amo. 1:1.

17-18. Na bimfwa bidi mu misango nansha na kimfwa kyobe, lombola muswelo otubwanya kusangela kifundwa kya Bible shi tuta mutyima ku tumyanda tutyetutye.

¹⁷ I biyampe kutanga Bible na mutyima wa kukimba kuyukila’ko bivule. Kimfwa, langa’po shi utanga shapita 12 wa bupolofeto bwa Zekadia, bwine bulaile lufu lwa Meshiasa. (Zek. 12:10) Shi ubafika mu vese 12, ubatange’mo amba, “kisaka kya njibo ya Natana” kikadila bininge lufu lwa Meshiasa. Pa kyaba kya kupita lubilo pa kano kamwanda, imana bidi, wiipangule amba: ‘Le i kipwano’ka kidi pa bukata bwa njibo ya Natana ne Meshiasa? Le kudi muswelo wa kuyukila’ko myanda mikwabo?’ Bikulomba ‘kulongela’ko’ bukomo. Bisonekwa bya kunyemena’ko bikakutuma ku 2 Samwele 5:13, 14, mwine mokamona’mba Natana nandi wādi mwanā Mulopwe Davida. Kisonekwa kya bubidi kya kunyemena’ko i Luka 3:23, 31, kine kilombola’mba Yesu wātambile ku lutundu lwa Natana kupityila kudi Madia. (Tala “Yosefa, mwanā Hedi,” bilembwa bya kwifunda bya Luka 3:23.) Ponka’po ubasangala bininge! Wadi uyukile amba Yesu wālailwe bu wa ku lutundu lwa Davida. (Mat. 22:42) Ino Davida wādi na bana 20 ne musubu. Nanshi ke kya kutulumukapo shi Zekadia wānenene amba njibo ya Natana ikadila lufu lwa Yesu.

¹⁸ Tala kimfwa kikwabo. Mu shapita mubajinji wa Luka, tutanga’mo amba mwikeulu Ngabudyele wāendele kudi Madia, wāmulombola myanda itala mwana wakabutula’mba: “Uno’u ukekala mukatampe kadi uketwa bu Mwana wa Mwine wa Peulu Mwine, kadi Yehova Leza ukamupa lupona lwa shandi Davida, kadi ukabikala bu Mulopwe pa njibo ya Yakoba nyeke.” (Luka 1:32, 33) Padi tutanga mutyima’nka ku kipindi kibajinji kya musapu wa Ngabudyele, kinena’mba, Yesu uketwa bu “Mwana wa Mwine wa Peulu Mwine.” Inoko Ngabudyele wālaile monka’mba Yesu “ukabikala bu Mulopwe.” Padi tubwanya kwiipangula byālangile Madia pa bino binenwa bya Ngabudyele. Le wāivwene amba binenwa bya Ngabudyele bilombola’mba Yesu wādi wa kupingakena Mulopwe Heloda bu mulopwe mu Isalela? Shi Yesu wābikele bu mulopwe, Madia wādi wa kwikala ina mfumu, kadi kyabo kisaka kyādi kya kushikata mu njibo mikatakata ya bulopwe. Inoko, i kutupu pantu nansha pamo palombola’mba Madia wālangile bino bintu pa musapu wa Ngabudyele, kadi ketwatangile amba Madia wālombele kifuko kya bulēme mu Bulopwe, na mwālongēle bana ba bwanga babidi ba Yesu. (Mat. 20:20-23) Kano kamwanda ketukulupija’mba Madia wādi mwana-mukaji mwityepeje bininge!

19-20. Mungya Yakoba 1:22-25 ne 4:8, le twikalanga na bitungo’ka potwifunda?

¹⁹ Tuvulukei amba kitungo kibajinji kyotwifundila Kinenwa kya Leza ne mabuku etu a bwine Kidishitu i kufwena bininge kudi Yehova. Kadi tusakanga kuyuka biyampe ‘motwikadile,’ ne kushinta ponso potusakilwa kushinta mwanda wa kusangaja Leza. (Tanga Yakoba 1:22-25; 4:8.) Nanshi kumeso kwa kwifunda, tufwaninwe kulomba Yehova mushipiditu wandi. Tufwaninwe kumuzenza etukwashe tumwene bininge mu myanda yotwifunda ne kwimona batwe bene na mwaetumwena.

²⁰ Shi ke pano, batwe bonso twikalei pamo bwa muntu wa Leza obēsambīle’po kudi mulembi wa mitōto amba: “Aye uloelelwe bijila bya Yehova, kadi utañanga bijila bya Leza na diwi ditūke dyuba ne bufuku. . . . Bintu byonso byalonga bikendeka.”​—Ñim. 1:2, 3.