KISHINTE KYA KWIFUNDA 18
‘Tupwei Kunyema Lubilo’
“Napu kunyema lubilo.”—2 TM. 4:7.
LWIMBO 129 Tūmininei Nyeke
BIDI MU KISHINTEa
1. Le batwe bonso tufwaninwe kulonga bika?
LELO ukasaka kunyema lubilo loyukile amba i lukomo, nakampata shi wi mubele nansha mukōke? Padi aa. Inoko mutumibwa Polo wānenene amba bene Kidishitu bonso ba bine badi mu lubilo. (Bah. 12:1) Kadi batwe bonso, bankasampe nansha banunu, ba bukomo nansha bakōke, tufwaninwe kūminina kufika ne ku mfulo shi tusaka kukatambula mpalo itutandīle Yehova.—Mat. 24:13.
2. Mungya 2 Temote 4:7, 8, mwanda waka Polo wānenene na bwanapabo bonso?
2 Polo wānenene na bwanapabo bonso mwanda wāpwile “kunyema lubilo.” (Tanga 2 Temote 4:7, 8.) Ino le lubilo lwine lwēsambile’po Polo i lubilo’ka?
LE I LUBILO’KA?
3. Le lubilo lwēsambīle’po Polo i lubilo’ka?
3 Kyaba kimo Polo wāingidije myanda ya mu makayo ādi akaibwa mu Ngidiki wa kala mwanda wa kufundija bufundiji bwa mvubu. (1 Ko. 9:25-27; 2 Tm. 2:5) Kitatyi kivule, wādingakenye būmi bwa bwine Kidishitu na kunyema lubilo lwa nshi. (1 Ko. 9:24; Ngt. 2:2; Fid. 2:16) Muntu ushilulanga kunyema mu luno “lubilo” kitatyi kyaepāna kudi Yehova ne kubatyijibwa. (1 Pe. 3:21) Ukafika ku mushiko wa mfulo kitatyi kikamupa Yehova mpalo ya būmi bwa nyeke.—Mat. 25:31-34, 46; 2 Tm. 4:8.
4. Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?
4 Le i kwiifwana’ka kumokumo kwiifwene kunyema lubilo lulampe lwa nshi na būmi bwa bwine Kidishitu? I biifwane mu bintu bivule. Twisambilei’ko bidi pa bisatu. Kibajinji, tufwaninwe kulonda dishinda dyoloke; kya bubidi, tufwaninwe kuta mutyima ku mushiko wa mfulo; ne kya busatu, tufwaninwe kūminina bikoleja bya mu dishinda.
TULONDEI DISHINDA DYOLOKE
5. Le i dishinda’ka dyotufwaninwe kulonda, ne mwanda waka?
5 Pa kutambula mpalo mu lubilo lunyemwanga’lu, banyemi bafwaninwe kulonda dishinda dilongolwele boba bateakenye kinkumenkume. Mo monka, shi tusaka kukatambula mpalo ya būmi bwa nyeke, tufwaninwe kulonda dishinda dya bwine Kidishitu nansha dishinda dya būmi. (Bil. 20:24; 1 Pe. 2:21) Inoko, Satana ne bantu balonda kimfwa kyandi kebasakengapo tulonde dino dishinda; ino betusakilanga ‘twende nabo pamo.’ (1 Pe. 4:4) Bafutululanga dishinda dya būmi dyotulonda, kadi banenanga’mba dishinda dyobalonda i diyampe, ne amba ditwalanga ku bwanapabo. Ino bino byobanena i bya bubela.—2 Pe. 2:19.
6. Le i ñeni’ka yoboila ku kimfwa kya Brian?
6 Muntu yense unyema na bantu batādilwe na ntanda ya Satana, ukajingulula bukidi bonka’mba dishinda dyobalonda keditwalangapo ku bwanapabo; ino ditwalanga ku bupika. (Loma 6:16) Twisambilei bidi pa kimfwa kya Brian. Bambutwile bandi badi bamukankamika alonde dishinda dya būmi dya bwine Kidishitu. Ino aye pa kubwanya myaka dikumi ne musubu, wadi kaalakana shi dino dishinda dibwanya kumuletela nsangaji. Brian wakwete butyibi bwa kunyema na boba balonda misoñanya ya Satana. Unena’mba: “Bityebitye najingulula’mba bwanapabo bonadi nkimba bwauntwele ku kumunwa na bilongwa bibi. Kyaba kimo, nadi kentome bitomibwa bikolwañana, mālwa ne kulonga busekese. Mu myaka mivule yalondele’po, naikala na kibidiji kya kutoma bininge bitomibwa bikolwañana ne kwikala umpika wabyo. . . . Nashilula kupotoloja bitomibwa bikolwañana mwanda wa kwikwatakanya mu būmi.” Mwenda mafuku, Brian wakwata butyibi bwa kulonda misoñanya ya Yehova mu būmi bwandi. Waleka mashinda andi, kupwa wabatyijibwa mu 2001. Pano usangele bininge mwanda ulondanga dishinda dya būmi dya bwine Kidishitu.b
7. Mungya Mateo 7:13, 14, le i mashinda’ka abidi adi kumeso etu?
7 Bine, kutonga kotutongele kulonda dishinda dyoloke i kuyampe! Satana witusakilanga batwe bonso tuleke kunyemena mu dishinda dityinye “ditwala ku būmi,” ino tutwele mu dishinda dikatampe mudi bantu bavule ba mu ino ntanda. Mu dino dishinda i muyule bantu kadi dipēla kwenda’mo. Inoko ‘ditwalanga ku konakanibwa.’ (Tanga Mateo 7:13, 14.) Pa kwenda nyeke mu dishinda dyoloke pampikwa kusāsuka’mo, tufwaninwe kukulupila mudi Yehova ne kumuteja.
TUTEI’KO NYEKE MUTYIMA AMBA TULEKE KUKUKALA
8. Shi munyemi wakukala, le uloñanga bika?
8 Banyemi betāka mu lubilo lulampe batalanga nyeke kumeso kutyina’mba bakakukala. Inoko muntu obanyema nandi ubwanya kwibadya mponye nansha abo bene kutyampa mu kīna. Shi abapone, babūkanga ne kwendelela monka na kunyema lubilo. Dibajinji, kebatengapo mutyima ku byebakukaja, ino batanga’o ku mushiko wa mfulo ne ku mpalo yobasaka kutambula.
9. Le i bika byotufwaninwe kulonga shi tubakukala?
9 Mu lubilo lotunyema, netu tubwanya kukukala misunsa mivule, na kulonga bilubo mu byotunena ne byotulonga. Nansha kadi bakwetu botunyema nabo babwanya kulonga bilubo bitusanshija. Bino bilongekanga. Batwe bonso twi ba kubulwa kubwaninina, kadi tunyemenanga mu dishinda dimo dityinye dya būmi. O mwanda tubwanya “kwitema” kyaba kimo. Polo wādi uyukile amba kyaba kimo twipyanga ‘myanda na bakwetu.’ (Kol. 3:13) Pa kyaba kya kuta mutyima ku bintu bitukukaja, tutei’o ku mpalo itutengēle kumeso. Shi tubakukala, twimanijei ne kwendelela nyeke na kunyema. Shi tubalobe, tubaikala na kīji, ne kupela kwimanija, ketukafikapo ku mushiko wa mfulo kadi tukabulwa mpalo. Ne kadi, tukekala padi bu kikukaja ku bakwetu balonga bukomo bwa kunyemena mu dishinda dityinye dya būmi.
10. Le i muswelo’ka otubwanya kuleka kwikala bu “kikukaja” ku bakwetu?
10 Muswelo mukwabo otubwanya kuleka kwikala bu “kikukaja” ku bakwetu botunyema nabo, i kwitabija bisaka bakwetu ponso pobibwanika pa kyaba kya kwibaningila’nka byotusaka. (Loma 14:13, 19-21; 1 Ko. 8:9, 13) Mu uno muswelo muyampe, twi beshile na banyemi ba mu lubilo lunyemwanga’lu. Betākanga na banyemi bakwabo, kadi munyemi ne munyemi uloñanga bukomo bwa kutambula mpalo bunka bwandi. Bano banyemi balangulukilanga dibajinji pa tumweno twa abo bene. O mwanda bakokeja kusukuma bakwabo mwanda wa bebapite kumeso. Ino batwe ketwitākangapo na bakwetu. (Ngt. 5:26; 6:4) Kitungo kyetu i kukwasha bantu bavule bakafike netu pamo ku mushiko wa mfulo ne kutambula mpalo ya būmi. Nanshi tulongei bukomo bwa kwingidija madingi a Polo a ku bukomo bwa mushipiditu a amba: “Kemwakitai mutyima enka ku tumweno twa banwe bene, ino i ne ku tumweno twa bakwenu.”—Fid. 2:4.
11. Le munyemi utanga mutyima ku bika, ne mwanda waka?
11 Kutentekela pa kutala kumeso, banyemi ba mu lubilo lunyemwanga’lu batanga mutyima ku mushiko wa mfulo. Nansha shi kebamwenepo uno mushiko na meso, babwanya kwimona mu ñeni bu abafika’po ne kutambula mpalo. Bakankamananga nyeke pa kumona mpalo mu ñeni uno muswelo.
12. Le Yehova i mwitupe bika na buswe?
12 Mu lubilo lotunyema namo, Yehova i mupe bantu bandi kikulupiji kya kupalwa mpalo mwa kunyemena kufika ne ku mfulo—būmi bwa nyeke momwa mūlu nansha mu paladisa pano pa ntanda. Bisonekwa bīsambilanga pa ino mpalo, mwanda wa tumone mukalumbulukila būmi bwetu. Shi tulamine nyeke lukulupilo lwetu mu ñeni ne mu mutyima, nabya ketukalekapo kintu nansha kimo kitukukaje lonso.
TUNYEMEI NYEKE NANSHA KE MU BIKOLEJA
13. Le twi bapite banyemi banyemanga’ba namani?
13 Banyemi ba mu makayo a mu Ngidiki bādi bafwaninwe kūminina bikoleja, kimfwa bukōke ne misanshi. Ino abo bonso bādi bafwaninwe kukulupila mu byobafundile ne mu bukomo bwabo. Batwe netu tudi pamo bwa bano banyemi mwanda tufundijibwanga mwa kunyemena mu luno lubilo lotunyema. Ino batwe twi bapite banyemi banyemanga’ba. Tubwanya kupebwa bukomo na nsulo mine ya bukomo. Shi tukulupile Yehova, aye i mulae kwitufundija ne kwitukomeja!—1 Pe. 5:10.
14. Le 2 Bene Kodinda 12:9, 10 witukwashanga namani tulwe na bikoleja?
14 Polo nandi wēkondele na bikoleja bivule. Kutentekela pa kutukwa ne kupangwapangwa na bakwabo, kyaba kimo wēmwene bu muzoze kadi wādi ufwaninwe kūminina kyokya kyaātelele bu “mwiba mu ngitu.” (2 Ko. 12:7) Inoko pa kyaba kya kumona bino bikoleja bu bubinga bwa kulekela kwingila, ino wēbimwene bu mukenga wa kukulupila mudi Yehova. (Tanga 2 Bene Kodinda 12:9, 10.) Polo byaādi na uno mumweno, Yehova wāmukweshe mu matompo andi onso.
15. Le i bika byotukemwena shi twiule Polo?
15 Netu tubwanya kutukwa nansha kupangwapangwa pa mwanda wa lwitabijo lwetu. Kadi tubwanya padi kwikonda na misongo nansha na bukōke. Ino shi twiule Polo, bino bikoleja byonso bibwanya kwikala bu mukenga wa kwimwena bukwashi bwa buswe bwa Yehova.
16. Le i bika byobwanya kulonga nansha shi wi mulemane?
16 Le ulēle mu butanda nansha kushikata kijabanda mu kakinga? Le mu manwi mukuzakalanga’ni, nansha kumonengapo biyampe? Shi i amo, le ubwanya kunyema na bankasampe ne bantu bakomo mu ngitu? Bine ubwanya! Banunu bavule ne babilema banyemenanga mu dishinda dya būmi. Kebabwanyapo kunyema na bukomo bwa abo bene. Inoko, batambulanga bukomo bwa Yehova na kulonda kupwila kwa bwine Kidishitu ku telefone nansha kulonda kupwila ku video. Kadi bengilanga mwingilo wa kulonga bana ba bwanga na kusapwila badokitele, bamuñanga, ne babutule.
17. Le Yehova umonanga namani boba bekonda na misongo?
17 Kutyumukwa mutyima ne misongo kebyakakulengeja ulange amba wi muzoze bininge mu muswelo okubwanyapo kunyema lubilo mu dishinda dya būmi. Yehova ukusenswe mwanda wa kwitabija komwitabije ne kūminina koūminine. Pano po pene posakilwa bukwashi bwandi, kadi nandi kakakwelapo. (Ñim. 9:10) Inoko, ukakufwena bininge. Tala byanenene kaka umo wikonda na misongo amba: “Misongo poyenda iningila’ko, monanga’mba nkidipo na mikenga mivule ya kusapwila bakwetu bubine. Inoko ndyukile amba nansha ke bukomo butyetye bononga busangajanga mutyima wa Yehova, ne kundetela nsangaji.” Shi ubatyumukwa mutyima, vuluka’mba kudipo bunka bobe. Langulukila pa kimfwa kyāshile Polo, ne kuvuluka binenwa byandi bikankamika bya amba: “Ndoelelwe mu buzoze, . . . mwanda pondi muzoze, e pondi na bukomo.”—2 Ko. 12:10.
18. Le bantu bamo bekondanga na makambakano’ka makomo?
18 Bantu bamo banyemena mu dishinda dya būmi bekondanga na kikoleja kikwabo. Bekondanga na makambakano keabwanyapo kumonwa na bakwabo ne kwievwanija. Kimfwa, balwanga na kutyumukwa mutyima nansha kulēmenenwa na kuzumbija mutyima. Mwanda waka bengidi baswe ba Yehova bekondanga na ano makambakano makomo? Mwanda shi muntu i mutyumukwe kuboko nansha shi ushikete mu kakinga, muntu yense ubwanya kumona makambakano andi kadi ubwanya ne kumukwasha. Inoko, boba bakambakanibwa mu ñeni ne mu milangwe, i kutupu kilomboji nansha kimo kilombola’mba basusukanga. Nabo basusukanga’nka na mususukila muntu utyumukilwe kuboko nansha kūlu, ino bantu bakwabo kebabwanyapo kwibevwanina lusa mu muswelo umo.
19. Le i ñeni’ka yotuboila ku kimfwa kya Mefibosheta?
19 Shi kudi bikukoleja ne umona’mba bantu kebakwivwanijepo, ubwanya kukankamikwa na kimfwa kya Mefibosheta. (2 Sa. 4:4) Wādi wikonda na bulema, kadi Mulopwe Davida wāmumwene bibi. Mefibosheta kālongelepo kintu kyaādi ufwaninwe kufikilwa na ano makambakano. Inoko, kāikelepo na milangwe mibi; ino wādi usangedile bintu biyampe byādi bilongeka mu būmi bwandi. Kadi wāfwijije’ko Davida pa kumulongela bintu na kanye pa kala. (2 Sa. 9:6-10) Davida paāmumwene bibi, Mefibosheta wāivwanije myanda yonso senene. Kālobelepo pa mwanda wa kilubo kya Davida. Kadi kātopekelepo Yehova pa bintu byālongele Davida. Mefibosheta wātele mutyima ku bintu byaādi ubwanya kulonga mwanda wa kukwatakanya mulopwe mutongwe na Yehova. (2 Sa. 16:1-4; 19:24-30) Yehova wālembeje kimfwa kiyampe kya Mefibosheta mu Kinenwa kyandi mwanda wa kamweno ketu.—Loma 15:4.
20. Le bantu bamo basusukanga namani na kuzumbija mutyima, ino bafwaninwe kukulupila bika?
20 Pa mwanda wa kuzumbija mutyima bininge, batutu ne bakaka bamo bevwananga bumvu ne kwityepelwa bininge mu būmi bwa difuku ne difuku. Babwanya padi kukomenwa kwikala mu bibumbo bikatampe bya bantu, ino bendelela kutanwa ku kupwila ne ku bitango. Bamonanga bu bikomo kwisamba na bantu bokebayukilepo, ino besambanga na bakwabo mu mwingilo wa busapudi. Shi nobe ye moikadile, kulupila’mba kudipo bunka. Bantu bavule nabo bekondanga na ano makambakano. Vuluka’mba Yehova usangedile bukomo bolonga na muya obe onso. Kuleka kokulekelepo kumwingidila, i kilomboji kilombola’mba ukweselanga ne kukupa bukomo bosakilwa.c (Fid. 4:6, 7; 1 Pe. 5:7) Shi wingidilanga Yehova nansha byodi na makambakano a ku ngitu nansha a mu ñeni, ubwanya kukulupila’mba umusangajanga.
21. Le batwe bonso tubwanya kulonga bika na bukwashi bwa Yehova?
21 Na bya dyese, lubilo lunyemwanga’lu i lwishile na lolwa lwisambīle’po Polo. Mu lubilo lunyemwa lwa nshi lwādi lunyemwa mu bitatyi byāsonekwe Bible, muntu umo kete ye wādi utambula mpalo. Inoko, muntu yense ūminina na kikōkeji mu lubilo lwa būmi bwa bwine Kidishitu ukatambula mpalo ya būmi bwa nyeke. (Yoa. 3:16) Kadi mu lubilo lunyemwanga’lu, banyemi bonso bafwaninwe kwikala na bukomo bwa ngitu buyampe; shi bitupu, kebabwanyapo kutambula mpalo. Shako bavule mu bukata mwetu kebadipo’tu na bukomo bwa ngitu buyampe, ino tūmininanga. (2 Ko. 4:16) Na bukwashi bwa Yehova, tukapwa kunyema lubilo!
LWIMBO 144 Bambila Meso ku Mpalo!
a Bengidi ba Yehova bavule dyalelo basusukanga na bununu, bakwabo nabo bekondanga na misongo izozeja ngitu. Kadi batwe bonso tukōkanga kyaba kimo. O mwanda mulangwe wa kunyema lubilo ubwanya kumweka bu uzakaja. Kino kishinte kīsambila pa muswelo otubwanya batwe bonso kunyema na kūminina ne kunekenya mu lubilo lwa būmi lwēsambile’po mutumibwa Polo.
b Tala kishinte kinena’mba “Bible Ushintanga Būmi” kidi mu Kiteba kya Mulami kya 1 Kweji 1, 2013.
c Shi usaka kuyukila’ko madingi makwabo a kamweno a mwa kulwila na kuzumbija mutyima ne byobya binenene bantu banekenye’ko, twela pa jw.org®, utale’po mpangiko ya Kweji 5, 2019 mu Falanse. Twela mu KIBĪKO > TELEVIJO YA JW.
d NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Kuvudilwa bya kulonga mu mwingilo kubakwasha uno tutu mununu ashale nyeke mu lubilo lwa bwine Kidishitu.
e NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Tubwanya kukukaja bakwetu shi twibaningila batome mālwa mavule ne shi batwe bene ketutome’opo pa ntomeno.
f NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Nansha tutu umo byalele pa butanda mu lupitalo, unyemanga nyeke lubilo lwa bwine Kidishitu na kusapwila boba bamulama.