Tutangei Kinenwa Kya Leza Kadi Tumwingidilei Mu Bubinebine
“Mfundije dishinda dyobe, abe Yehova; [nkanangila mu bubinebine bobe, “NW”].”—MITŌTO 86:11.
YEHOVA witupanga kitokeji kya mwinya ne bubinebine. (Mitōto 43:3) Kadi witupēle manwa a kutanga Kinenwa kyandi, Bible, ne a kwifunda bubinebine. Mu mulami umbajinji wālupwilwe—mu kweji 7, 1879—bānene’mba: “Bubinebine budi pamo bwa kakilongo kayampe katyetye, kamenene mu ntanda mutuputupu, ko kunena’mba mu būmi, kajokolokelwe ne nakampata kasusulwanga na biyombo bibi, ke bubela kadi. Shi uwebusokola ufwaninwe kutadija. Shi usaka kumona buya bwabo ufwaninwe kukombeleja biyombo bibi ne mība kushintulula ko kunena’mba nkulupilo yabubela. Shi usaka kuyuka bubinebine ufwaninwe kwityepeja. Kokisangela enka kakilongo kamo ka bubinebine. Shi kakilongo kamo kādi kafwaninwe longa kekwāpangilwepo bilongo bikwabo. Endelela na kupaula, kimbilako bikwabo.” Kutanga ne kwifunda Kinenwa kya Leza kwitupa kuyukidija kwabinebine ne kunangila mu bubinebine bwandi.—Mitōto 86:11.
2 Kupwa kwa kūbakulula mpembwe ya Yelusalema mu mwaka wa 455 K.K.K., kitobo Ezela ne bakwabo bātangile Bayuda Mukanda-wabijila bya Leza. Penepo pālonda Masobo a Bitanda ansangaji mikatampe, kusaba bubi, ne kusamba ‘kipwano kyabinebine.’ (Nehemia 8:1–9:38) Tutanga’mba bāendelela na kutanga na diwi ditunduke “mu mukanda-wabijila wa Leza, ino balombola mungya mwanda’wa; enka namino’u baivwanija kutangwa kwao.” (Nehemia 8:8) Befundi bamo-bamo bañeni banena’mba Bayuda kebādipo bomvwanija Kihebelu biyampe, omwanda bādi bēbashintulwila myanda mu ludimi lwa Kialamia. Inoko myanda yobādi banena keyādipo ishintulula bishima bya Kihebelu senene. Omwanda, Ezela ne bakwabo bādi bashintulula myanda yādi mu Mukanda-wabijila mwanda wa bantu bomvwanije misoñanya yādi’mo kadi beingidije. Mikanda ya bwine-kristu ne kupwila, nabyo bikwashanga mwanda wa ‘kuleta nshintulwilo’ ya myanda idi mu Kinenwa kya Leza. Kyokiloñanga bakulumpe batongelwe, ‘babwenye bisakibwa mwanda wa kufundija.’—1 Temote 3:1, 2; 2 Temote 2:24.
Byabuyabuya Byakuladila Nyeke
3 Shi bakristu batanga Bible pamo mu bisaka byabo, bakamwena’mo byabuyabuya byakuladila nyeke. Bakayuka bijila bya Leza kadi bakefunda bubinebine butala pa nkulupilo, pa bupolofeto, ne myanda mikwabo. Kupwa kwa kutanga kipindi kimo kya Bible, mutwe wa kisaka ukokeja kwipangula’mba: Lelo ino myanda itutala ne batwe mu muswelo’ka? Ikwatañene muswelo’ka na bufundiji bukwabo bwa Bible? I muswelo’ka otukokeja kwingidija ino myanda mu busapudi bwa myanda miyampe? Kisaka kyenu kikamwena kamweno kakatampe mu butangi bwa Bible shi mukimba kuyukidija kwa mushike na kwingidija maendexe a Sosiete Watch Tower nansha maendexe makwabo adi mu mikanda ilupulwa na Sosiete. Kwingidija mavolume abidi a dibuku Insight on the Scriptures kudi na kamweno.
4 Misoñanya yotutanga mu Bisonekwa ikokeja kwituludika mu būmi. Pakwabo kadi, kutanga ne kwifunda ‘bisonekwa bikola kukokeja kwitupa tunangu mwanda tumone lupandilo.’ (2 Temote 3:15) Shi tuleke Kinenwa kya Leza kituludike, nankyo tukendelela na kunangila mu bubinebine bwandi ne tukafikidija kilokoloko kyetu kya kwabila bintu byoloke. (Mitōto 26:3; 119:130) Inoko, tufwaninwe kukimba kwivwanija, pamo na mwālongele Yoshua, mpingakani wa Mosesa. “Mukanda-wabijila” kewādipo ufwaninwe kusonsoloka kulampe na kyakanwa kyandi, wādi ufwaninwe kutanga’mo dyuba ne bufuku. (Yoshua 1:8) Kubulwa kusonsolola “mukanda-wabijila” kulampe na kyakanwa kyandi kishintulula’mba Yoshua kādipo ufwaninwe kuleka kuyukija bakwabo myanda ileta kitokeji yāadi utanga’mo. Kutanga mu Mukanda-wabijila dyuba ne bufuku kishintulula’mba Yoshua wādi ufwaninwe kulanguluka pa myanda yādi’mo, ne kwifunda’yo. Mutumibwa Polo nandi wāsoñenye Temote amba: “Pyasakana”—languluka pa—mwiendelejo obe, busapudi ne bufundiji bobe. Byādi Temote mukulumpe mukristu, wādi ufwaninwe kutadija nakampata mwanda wa ekale na būmi buleta kimfwa kilumbuluke ne kutala shi wādi ufundija bubinebine bwa mu Bisonekwa.—1 Temote 4:15, MB.
5 Bubinebine bwa Leza i kintu kyabulēme bukatampe. Shi tusaka kwibusokola tufwaninwe kukola, kwendelela na kukimba mu Bisonekwa. Tukekala na tunangu ne kwivwanija kwakamwa Yehova, enka shi tudingakene na bana bafundijibwa na Mufundiji Mukatakata. (Nkindi 1:7; Isaya 30:20, 21) Kyabine, tufwaninwe kujingulula bubinebine bwa Bisonekwa batwe bene. (1 Petelo 2:1, 2) Bayuda ba mu Belea bādi “batabukile buleme boba ba mu Tesalonika mu kusepelela mwanda ne mutyima onka wa lubilo, [bakimbakimba, NW] mu bisonekwa mafuku onso mo bukila, mo bukila’mba [bamone shi byādi bibasapwila Polo byendele’mo].” Wātendele bene Belea pamwanda wa kino kilongwa, ino kēbatopekelepo, mhm.—Bilongwa 17:10, 11.
6 Yesu wāsapwidile Bayuda bamo-bamo amba: “Mukimbakimba’nka mu Bisonekwa, mwanda mufwatakanya kumona’mo bumi bwa nyeke, abyo nabyo binsapulanga’nka ami! Ino kwiya ko ndi’mba mumone bumi, kemuswelepo.” (Yoano 5:39, 40, MB) Bādi bakimbakimba mu Bisonekwa na milangwe milumbuluke—amba bibaludikile ku būmi. Bine, Bisonekwa bisambila pa bupolofeto bwa Meshiasa bifunkula Yesu amba ye dishinda dikamwenako bantu būmi. Ino Bayuda bāmupelele. Omwanda nanshi, kukimbakimba mu Bisonekwa kobādi balonga kekwēbaletelepo kamweno.
7 Tusakilwa buludiki bwa mushipiditu wa Leza, bukomo bwandi bwingila mwanda wa kutamija kwivwanija kwetu kwa Bible. “Mushipiditu usakidilanga bintu byonsololo, ne bikomo bīne bya Leza kumo” mwanda wa kwituyukija nshintulwilo yabyo. (1 Kodinda 2:10) Bakristu ba mu Tesalonika bādi bafwaninwe ‘kupotolola bintu byonso’ bya mu bupolofeto bobādi bemvwana. (1 Tesalonika 5:20, 21) Pātumine Polo mukanda ku bene Tesalonika (kubwipi kwa mu mwaka wa 50 K.K.), kwādi enka Mukanda wa Mateo, kyo kipindi kya Bisonekwa bya Kingidiki kyādi kilembwe. Omwanda bene Tesalonika ne bene Belea bādi bafwaninwe kubandaula myanda yonso, na kukimbakimba mu bwalamuni bwa Kingidiki butelwa bu Septante bwa Bisonekwa bya Kihebelu. Bādi bafwaninwe kutanga ne kwifunda Bisonekwa, netu mo monka tufwaninwe kwikilonga.
Mwanda Wamvubu ku Batwe Bonso
8 Bakulumpe batongelwe bafwaninwe kwikala na buyuki bwa Bible buvule. Bafwaninwe kulombola’mba ‘bayukile kufundija’ kadi bafwaninwe ‘kulamata pototo ku kinenwa kya bubinebine.’ Muledi Temote, wādi ufwaninwe ‘kusapula kinenwa kya bubinebine monka molokele.’ (1 Temote 3:2; Tetusa 1:9; 2 Temote 2:15, MB) Inandi Yunisa, ne nkambo wandi mwana-mukaji Loisa bāmufundije bisonekwa bikola tamba ku bunkasa bwandi, bāmufundije ‘lwitabijo lwakubulwa budimbidimbi,’ nansha byādi shandi wakubulwa kwitabija. (2 Temote 1:5; 3:15) Bashabana betabije bafwaninwe kutamija lutundu lwabo na ‘kwibapa bufundiji bwa Yehova ne kwibadingila,’ nakampata bashabana bengila bu bakulumpe, bafwaninwe kwikala na ‘bana betabije bakubulwa bupupakane nansha mwiendelejo umbi.’ (Efisesa 6:4; Tetusa 1:6, MB) Nansha shi tudi mu ngikadilo ya muswelo’ka, tufwaninwe kwitungila kitungo kya kutanga na kusumininwa, kwifunda ne kwingidija Kinenwa kya Leza.
9 Tufwaninwe kadi kwifunda Bible pamo na balunda netu ba mu lwitabijo. Polo wādi usaka’mba bene Tesalonika bekale na kibidiji kya kwisambila pa madingi andi umo ne mukwabo. (1 Tesalonika 4:18) Shi tusaka kuningija kwivwanija kwetu kwa bubinebine, tuyukei’mba kekudipo muswelo mukwabo utabukile’ko kubandaula Bisonekwa pamo na befundi bakwetu bepāne. Lukindi lunena’mba: ‘Kilonda kinonanga kilonda, enka nenki mo mulangwila ne muntu nandi mpala ya mukwabo,’ lunena kyabine. (Nkindi 27:17) Kingidilwa kya kilonda kikokeja kwikala na ndyabilonda shi ke kilāle mafuku mavule pakubulwa kwikingidija nansha kwikinona. Batwe netu mo monka, tufwaninwe kubungakena pamo kitatyi ne kitatyi ne kwikankamika umo ne mukwabo na kwabana buyuki botusokwele mu butangi bwetu, mu bwifundi, ne mu kulanguluka pa bubinebine bwa mu Kinenwa kya Leza. (Bahebelu 10:24, 25) Uno i muswelo mulumbuluke ukokeja kwitupa kamweno kakatampe katamba ku kitokeji kya mwinya wa kumushipiditu.—Mitōto 97:11; Nkindi 4:18.
10 Kitatyi kyotwifunda Bisonekwa, i kyendelemo kulombela Leza pamo na mwālombele mulembi-wamitōto amba: “Yō, [tuma] mwinya obe ne bubinebine bobe; abyo binkunkuje.” (Mitōto 43:3) Shi tusaka kwitabijibwa na Leza, tufwaninwe kunangila mu bubinebine bwandi. (3 Yoano 3, 4) Kino kilomba kwendelela na kulonga myanda yaetulomba ne kumwingidila na kikokeji ne pakubulwa budimbidimbi. (Mitōto 25:4, 5; Yoano 4:23, 24) Tufwaninwe kwingidila Yehova mu bubinebine, pamo’nka na mokilombwedilwe patōka mu Kinenwa kyandi ne mu mikanda ilupulwa na “umpika wabinebine ne wamanwa.” (Mateo 24:45-47, NW) Omwanda nanshi tufwaninwe kwikala na kuyukidija kwabinebine kwa Bisonekwa. Ino lelo i muswelo’ka otukokeja kutanga ne kwifunda Kinenwa kya Leza? Lelo tufwaninwe kushilwila butangi ku Ngalwilo shapita 1, vese 1, kufika ne kotukafudija mikanda yonso 66? I amo, mukristu yense udi na Bible yense mutuntulu wa mu ludimi lwabo, ufwaninwe kumutanga tamba ku Ngalwilo kufikija ne ku Kusokwelwa. Kitungo kyotutangila Bible ne mikanda ya bwine-kristu i kutamija kwimvwanija kwetu kwa Bisonekwa bivule bya bubinebine bwituyukija Leza, botupebwa kupityila kudi ‘umpika wabinebine.’
Tanga Kinenwa kya Leza na Diwi Ditunduke
11 Tukokeja kutanga na diwi dya munshi-munshi shi tudi kasuku ketu. Inoko, mu kitatyi kyakala, butangi bwa pa kasuku bwādi butangwa na diwi ditunduke. Pādi mwine Efiopya ushikete pa dikalo dyandi, musapudi Fidipa wāmwivwene utanga bupolofeto bwa Isaya. (Bilongwa 8:27-30) Kishima kya Kihebelu kyālamwinwe bu “kutanga” kishintulula dibajinji “kwita.” Pa kino, boba bakomenwe kutanga na diwi dya munshi-munshi ne kwimvwanija buluji bwa butangi bwabo, kebakimonai’mba i kibi kutanga kishima kimo-kimo na diwi ditunduke. Mwanda mwine wa mvubu i kwifunda bubinebine na kutanga Kinenwa kya Leza kisonekelwe.
12 Kutanga Bible na diwi ditunduke ku kupwila kwa bwine-kristu kudi na kamweno. Mutumibwa Polo wāsoñenye mwingidi nandi Temote amba: ‘Endelela na kwiibidija kutanga na diwi ditunduke ku meso a bantu bonso, kwibesāshila ne kwibafundija.’ (1 Temote 4:13) Polo wāsapwidile bene Kolose amba: “Pa kupwa kutanga uno mukanda kwako ko mudi mubukata mwenu, katangijei’o ne mu kipwilo kya baLaodesea bene kumo; kadi ne bānwe nenu mukatange ku mukanda wiya ku Laodesea.” (Kolose 4:16) Kadi Kusokwelwa 1:3 unena’mba: “Wa katōkwe kandi i yewa utangamo, ne boba bēvwana myanda ya uno umbangilo uno, ne kulama bisonekwe bidimo; ke-muntu mwaka ke udi pa bwipi ponka.” Shi kepano, muntu wisamba ku meso a bantu bonso ufwaninwe kutanga bisonekwa bya mu Bible mwanda wa kuningija myanda yafundija pa kipwilo.
Kwifunda Mwanda Umo Otutongele
13 Kubandaula mwanda umo otutongele o muswelo mulumbuluke wa mwakwifundila bityebitye bubinebine budi mu Bisonekwa. Mu dibuku Concordance balondakenye’mo bishima bya mu Bible mungya alufabe kukwatañana na mukanda, na shapita, ne vese umo ne umo, uno mulongelo upēleja kusokola bisonekwa bisambila pa mwanda kampanda. Kadi tukokeja kumona kukwatañana kwa bino bisonekwa kimo na kikwabo, mwanda Mulembi wa Bible kakokejapo kwipatanya aye mwine. Kupityila ku mushipiditu sandu, wāpele bana-balume 40 bukomo bwa mushipiditu basoneke Bible umbula bwa kitatyi kya myaka tutwa 16, nanshi kwifunda’ye na kwimanina pa mwanda umo otutongele, o muswelo mwendelemo wa mwa kwifundila bubinebine.
14 Kufwijako kwetu pamwanda wa bubinebine budi mu Bible kufwaninwe kwitutonona tutange ne twifunde Bisonekwa bya bwine-kristu bya Kingidiki ne bya Kihebelu bine. Ebiya tukamona muswelo ukwatañene Bisonekwa bya Kingidiki na mpango ya Leza kadi tukomvwanija nshintulwilo ya bupolofeto budi mu Bisonekwa bya Kihebelu. (Loma 16:25-27; Efisesa 3:4-6; Kolose 1:26) Kingidilwa kiketukwasha nakampata i Bible Les Saintes Écritures — Traduction du monde nouveau. Wāalamwinwe na bengidi ba Leza bepāne bāmwenine kamweno mu buyuki bwenda bwilundila’ko butala pa bisonekwa bya mu Bible wa mu ndimi ya pakala, mānga ne nkindi idi’mo. Mabuku etukwasha mwanda wa kwifunda Bible alupulwa na “umpika wabinebine ne wamanwa” nao adi na mvubu mikatampe.
15 Bantu bamo-bamo bakokeja kunena’mba: ‘Mabuku enu atelanga bisonekwa bivule bya mu Bible, ino lelo mwanda waka mwibiselanga mu mikanda mishileshile?’ Kyotuselelanga bisonekwa mu mikanda ya Bible 66 mishileshile i kino: mabuku etu emanine pa bukamoni buvule bwa ku bukomo bwa mushipiditu, mwanda wa kulombola bubinebine bwa bufundiji botwisambilapo. Ne Yesu mwine wāingidije uno mufundijijo. Pādi ufundija mu Busapudi bwandi bwa pa Lūlu, wātelele misunsa 21 binenwa bya mu Bisonekwa bya Kihebelu. Mu dine dishikulu’dya, mwādi bisonekwa bisatu bya mu mukanda wa Divilu, bibidi bya mu Levi, kimo kya mu Umbadilo, bisamba bya mu mukanda wa Kupituluka, kimo kya mu mukanda Wabubidi wa Balopwe, biná bya mu Mitōto, bisatu bya mu Isaya, ne kimo kya mu Yelemia. Lelo pālongele Yesu namino, wādi usaka ‘kukonkotola myanda yonso’? Ke amopo, mwanda wādi “wibafundija pamo’nka bwa muntu walupusa, ke pamo bwa basonekeji, ehe.” Yesu wālongele namino mwanda bufundiji bwandi bwādi bwimanine pa lupusa lwa Kinenwa kya Leza kisonekelwe. (Mateo 7:29) Mo monka mwādi mulongela ne mutumibwa Polo.
16 Mu bisonekwa bya mu mukanda wa Loma 15:7-13, Polo wātelele bipindi bisatu bya mu Bisonekwa bya Kihebelu—bya mu Mukanda-wabijila, bya Bapolofeto, ne bya mu Mitōto. Wālombwele’mba Bayuda ne Bajentaila abo bonso bakatendela Leza, omwanda nanshi bakristu bafwaninwe kutundaila bantu ba mu mizo yonso. Polo wānene’mba: “Mwikale ne kwitambula bānwe bene na bene, monka mwemutambwidile Kidishitu ku ntumbo ya Leza. Ebiya pano napo kadi ke nena na’mba, Yesu Kidishitu wadi wa mīngilo ya disao mwanda wa binebine bya Leza, amba afikijije ponka pa myanda-yamilao yālaīle bakulutuba. Kadi’mba, ne baJentaila nabo bēkale kutumbija Leza, pa mwanda wa lusa lwandi, monka mo kilembelwe [mu Mitōto 18:49] amba: ‘Po ponka po nkutendelela umbukata mwa baJentaila, ne kwimbila dijina dyobe.’ Kadi pakwabo napo [mu Kupituluka 32:43] unena’mba: ‘Sepelelai, bānwe baJentaila, pamo ne bantu bandi.’ Kadi ne pakwabo napo [mu Mitōto 117:1] banena’mba: ‘Tōtai Yehova, bānwe baJentaila bonso; ne bantu bonsololo bēkale kumutōta.’ Ebiya pakwabo napo, Isaya [Isaya 11:1, 10] nandi’mba: ‘Kukēkalanga muji wa aye Yese, ino ukataluka kubikala ku baJentaila, ne baJentaila nabo bakakulupila padi aye.’ Penepo nanshi, Leza wa kukulupila ēmuyūje ne tusepo tonso ne ndoe, monka mu kwitabija’mba, mutabuke mu kukulupila umbukomo bwa mushipiditu sandu.” Polo pākwisambila pa mwanda umo wātongele, wālombwele muswelo wa kwingidija bisonekwa mwanda wa kulombola bubinga bwa bubinebine bwa mu Bible.
17 Mu mukanda umbajinji wāsonekele mutumibwa Petelo ku bukomo bwa mushipiditu, utelele’mo bisonekwa 34 bya mu mikanda dikumi ya mu Mukanda-wabijila, ya Bapolofeto, ne ya Mitōto. Mu mukanda wandi wabubidi, Petelo utela mikanda isatu ya mu Bisonekwa bya Kihebelu misunsa isamba mituntulu. Mu Evanjile ya Mateo batela’mo bisonekwa 122 bya tamba ku mukanda wa Ngalwilo kufika ne ku Malaki. Mu mikanda 27 ya Bisonekwa bya Kingidiki, mudi bisonekwa 320 biselelwe tamba ku mukanda wa Ngalwilo kufika ne ku mukanda wa Malaki kadi mudi tutwa twa bisonekwa bikwabo bya mu Bisonekwa bya Kihebelu. Bakristu ba mu kino kyetu kitatyi pobefundanga mwanda umo obatongele mu Bisonekwa, baselanga mavese a mu mikanda mishileshile ya mu Bible yense mutuntulu mwanda balondanga kimfwa kyāshile Yesu, kyādi kilonda batumibwa bandi. Kino i kyendelemo nakampata mu kino kitatyi kya “mafuku a kumfulo,” mwanda Bisonekwa bivule bya Kihebelu ne bya Kingidiki byenda bifikidila. (2 Temote 3:1) ‘Umpika wabinebine’ ulondanga uno muswelo wa kwingidija Bible mu mabuku alupulanga, ino katalulangapo myanda mikwabo mu Kinenwa kya Leza nansha kubweja’mo mikwabo, mhm.—Nkindi 30:5, 6; Kusokwelwa 22:18, 19.
Tunangilei Nyeke mu Bubinebine
18 Ketufwaninwepo kutalula kintu nansha kimo mu Bible, mwanda bufundiji bonso bwa bwine-kristu budi mu Kinenwa kya Leza i “bubinebine,” ko kunena’mba i ‘bubinebine bwa myanda miyampe.’ Kulamata ku buno bubinebine—‘kunangila’mo’—kidi na mvubu mwanda tukamwena’mo lupandilo. (Ngalatea 2:5; 2 Yoano 4; 1 Temote 2:3, 4) Bwine-kristu i ‘dishinda dya bubinebine,’ nanshi shi tukwasha bakwetu na kwibalombola kamweno kadi’mo ‘tukengidila pamo nabo mu bubinebine.’—2 Petelo 2:2; 3 Yoano 8.
19 Shi tusaka “kunangila mu bu binebine,” tufwaninwe kutanga Bible ne kumwena kamweno mu bukwashi bwa kumushipiditu bwitupa Leza kupityila kudi ‘umpika wabinebine.’ (3 Yoano 4) Twikilongei mwanda wa kamweno ketu, ne mwanda wa kufundija bakwetu myanda itala padi Yehova Leza, Yesu Kristu, ne kwibayukija mpango ya Leza. Tufwijeiko Yehova pamwanda wa mushipiditu wandi witukwashanga ku kwivwanija Kinenwa kyandi ne kulupula bipa bilumbuluke mu mingilo ya bubinebine yotumwingidila.
[Bipangujo]
1. Mulami umbajinji wānene kika pamwanda utala bubinebine?
2. Pādi Ezela ne bakwabo batangila Bayuda ba mu Yelusalema wakala Mukanda-wabijila wa Leza, kwālupukile bipa’ka?
3. I byabuyabuya’ka bimo-bimo bitambanga ku butangi bwa Bible?
4. I muswelo’ka wāingidije Yoshua musoñanya udi mu Yoshua 1:8?
5. I kika kyotufwaninwe kulonga shi tusaka kusokola bubinebine bwa mu Kinenwa kya Leza?
6. Mwanda waka Yesu wālombwele’mba Bayuda bādi bakimbakimba mu Bisonekwa kebāmwenine’mopo kamweno?
7. Shi tusaka kutamija kwivwanija kwa Bible i kika kyotufwaninwe kulonga ne mwanda waka?
8. Mwanda waka bakulumpe batongelwe bafwaninwe kwikala na buyuki buvule bwa Bible?
9. Mwanda waka i kiyampe kwifunda Bible pamo na balunda netu bakristu?
10. Kunangila mu bubinebine kishintulula’ka?
11, 12. Mwanda waka i kyakamweno kutanga Bible na diwi ditunduke ku kupwila?
13. I muswelo’ka mulumbuluke wa mwa kwifundila bubinebine bwa mu Bible bityebitye, ne i kika kikokeja kwitukwasha mwanda wa kusokola bisonekwa?
14. Mwanda waka tufwaninwe kutanga Bisonekwa bya Kihebelu ne bya Kingidiki byonso pamo?
15. I muswelo’ka okokeja kushintulwila muntu amba i kyendelemo kutela bisonekwa bya mu mikanda mishileshile ya mu Bible?
16. Mu mukanda wātumine ku bene Loma 15:7-13, Polo wātelele’mo Bisonekwa’ka?
17. I kimfwa’ka kiulanga bakristu pobengidijanga bisonekwa bya mu mikanda mishileshile ya mu Bible?
18. Mwanda waka tufwaninwe ‘kunangila mu bubinebine’?
19. I muswelo’ka otukokeja kwendelela na ‘kunangila mu bubinebine’?
[Kapango pa paje 16]
Banwe bambutwile, fundijai benu bana Bisonekwa
[Kapango pa paje 17]
Mu Busapudi bwandi bwa pa Lūlu, Yesu wātelele mavese meshileshile a mu Bisonekwa bya Kihebelu
Ukepalondolola Namani?
◻ I byabuyabuya’ka bimo-bimo byakuladila nyeke bilupukanga ku butangi bwa Bible?
◻ Mwanda waka tufwaninwe kwifunda Bible na balunda netu ba mu lwitabijo?
◻ Mwanda waka i kyendelemo kwingidija bisonekwa bya mu mikanda mishileshile ya Bible?
◻ ‘Kunangila mu bubinebine’ kishintulula kika, ne i muswelo’ka otukokeja kwikilonga?