‘Mwanda wa Yehova’ Keutunyangapo Kufikidila
“Ino nsapula mwendele mwanda: Yehova waunenene’mba: Abewa wi wami Mwana . . . Nombe bidi, nkupe mizo yakupyana yobe.”—MITŌTO 2:7, 8.
1. I kwishila’ka kwishidile mpango ya Leza na mpango ya mizo?
YEHOVA LEZA udi na mpango pa bantu ne ntanda. Mizo nayo idi na mpango yayo. Inoko, ino mpango ibidi i mishile kulampe! Kyotufwaninwe kuyuka i kino kinene Leza amba: “Monka muzunzwidilwe madiulu pangala pa panopanshi, e monka muzunzwidilwe ne mashinda ami nao pangala pa mashinda enu, ne mifwatakanyo yami nayo pa mifwatakanyo yenu.” Mpango ya Leza inenwe’nka kufikidila, mwanda ubweja’ko amba: “Monka munokela mvula, ne mashika makamankate bitūka kūlu, ne kujokela konka mpika, ino bibombeja nshi, ne kwiimeneja, ne kushipukija bikunwa, ne kupa bikunwa kudi mukushi ne bidībwa kudi wakudya; e monka mukekadila ne kinenwa kyami kyalupuka mu kyakanwa kyami; kekiketolelapo bitupu ko ndi; ehe, nanshi kikalonga kyoki kyo nswele, kabidi kikafikijija biyampe’tu kintu kyo nekitumine.”—Isaya 55:9-11.
2, 3. I bika bilombwelwe patōka mu mutōto wa bubidi, ne i bipangujo’ka biipangulwa?
2 Kufikidila kwa mpango ya Leza itala padi Meshiasa Mulopwe i kulombolwe patōka mu mutōto wa bubidi. Davida Mulopwe wa Isalela wa kala ye mubundi wao, kadi wāpelwe bukomo bwa mushipiditu bwa kulaija amba kukāya kitatyi kikebunga mizo kūmana. Balopwe bayo bakemanina Yehova Leza ne Mushingwe māni wandi midindi ibidi. Inoko mulembi wa mitōto wāimbile amba: “Nsapula mwendele mwanda: Yehova waunenene’mba: Abewa wi wami Mwana . . . Nombe bidi, nkupe mizo yakupyana yobe, ne mfulo ya panopantanda mīne ke ya bupeta bobe.”—Mitōto 2:7, 8.
3 Lelo ‘mwanda wa Yehova’ ukakolomwena mizo bika? Le udi na buluji’ka ku bantu bonso? I amo, i lupusa’ka ludi na uno mwanda ku batangi bakaminwe Leza ba uno mutōto wa bubidi?
Mizo Ibebunge Kūmana
4. I muswelo’ka obwanya kunena mu kīpi myanda mikatampe idi mu Mitōto 2:1, 2?
4 Mulembi wa mitōto, pa kwisambila pa mizo ne balopwe bayo, ushilula mutōto wandi na kwimba’mba: “Lelo i kika kyēbungila mizo ne mizo kūmana, ne bantu na bantu bafwatakanya kintu kya bitupu bitupu, a? Balopwe ba panopantanda bamwimanine midindi ībidi, ne bambikavu nabo bamukutyila kitumba Yehova ne mushingwe-mani wandi mwine.”—Mitōto 2:1, 2.a
5, 6. Bantu ne bantu “bafwatakanya” kintu’ka “kya bitupu bitupu”?
5 Le “kintu kya bitupu bitupu” ‘kifwatakanya’ bantu ne bantu ba dyalelo i kintu’ka? Pa kyaba kya kwitabija Mushingwe māni wa Leza—Meshiasa, nansha Kidishitu—mizo ayo ‘ifwatakanyanga’ nansha kulanga mwa kutandabwila lupusa lwabo kulampe. Bino binenwa bya mutōto wa bubidi byāfikidile ne mu myaka katwa kabajinji K.K. pāikele balupusa Bayuda ne bene Loma kwikutyila umbumo mwa kwipaila Yesu Kidishitu, Mulopwe utongelwe na Leza. Inoko kufikidila kwabyo kukatampe kwāshilwile mu 1914 pābikikilwe Yesu bu Mulopwe momwa mūlu. Tamba penepa, i kutupu bulopwe bwa politike nansha bumo bwitabije Mulopwe ubikikilwe na Leza.
6 Le i bika byādi bisaka kunena mulembi wa mitōto pa kwipangula amba ‘i kika kifwatakenya bantu ne bantu kintu kya bitupu bitupu’? I kino: mpango yabo i ya bitupu; keidipo na kyoilonga ne isa kukomenwa komenwē. Kebakokejapo kuleta ndoe ne kumvwañana pano panshi. Ino abo po pene abapityija’byo kipimo mu kulonga bilongwa bya kulwa na bubikadi bwa Leza. Bine, i bekūkile mwa kwimanina midindi ibidi kulwa na Mwine Mukatakata Mwine ne na Mushingwe Māni wandi, ne kwibakutyila kitumba. Bine, buno shabo bo bulembakane!
Mulopwe Mushindañani wa Yehova
7. Mu lulombelo lwabo, balondi babajinji ba Yesu bātelēle ani binenwa bya Mitōto 2:1, 2?
7 Balondi ba Yesu bātelēle Yesu binenwa bya Mitōto 2:1, 2. Abo pa kupangwapangwa pangala pa lwitabijo lwabo, bālomba’mba: “Abe Mfumwetu [Yehova], wapangile ne dyulu, ne ntanda, ne dijiba dīne, ne byonsololo bidimo. Abe wanenene mu kyakanwa kya Davida, mukulutuba wetu, mu [m]ushipiditu [s]andu’mba: Lelo i bika bifunina baJentaila bulobo, ne bantu bitupu bafwatakanya byakubulwa kwendelamo? Kadi balopwe ba panopantanda abamwimanina na vita, bambikavu nabo abamubungakanina bibi Yehova ne Kidishitu wandi. I binebine nanshi baHeloda [Antipese], ne Pontyusa Pilato, ne baJentaila kumo abamubungakanina, mu kino kibundi, mwingidi obe ukola Yesu, o washingile mani a bulopwe.” (Bilongwa 4:24-27; Luka 23:1-12)b Eyo, bākutyīle Yesu mwingidi mushingwe māni wa Leza kitumba mu myaka katwa kabajinji. Inoko, uno mutōto wādi wa kufikidila dikwabo tutwa twa myaka kupita’po.
8. Mizo ya dyalelo italwa namani na Mitōto 2:3?
8 Isalela wa pa kala paādi na mulopwe wa pano panshi, kimfwa Davida, mizo ya Bajentaila ne bambikavu bayo bādi bekūkila mwa kulwila Leza ne mushingwe māni wabikikile. Le dyalelo nadyo? Mizo ya dyalelo keisakilepo kulonda bisaka Yehova ne Meshiasa. O mwanda bebamwekeja pamo bwa abo banena’mba: “Tutyibe bikutwa byabo, kadi ne myonji yabo twiyele kulampe na ko tudi.” (Mitōto 2:3) Kijila kyonso kijidikwa na Leza ne na Mushingwe Māni wandi kinenwe kulwibwa na bambikavu ne mizo. Inoko, bukomo bo-bonso bobalonga amba tutyibe bikutwa ne kwela kulampe myonji yabo i bweleyombo bitupu.
Yehova Webapunika
9, 10. Mwanda waka Yehova upunika mizo?
9 Yehova katalangapo nansha dimo ku bukomo bwa balopwe ba mizo basaka kujadika bubikadi bwabo. Mutōto wa bubidi unena’mba: “Yewa ushikete mūlu ukasepanga: Yehova ukebapunika.” (Mitōto 2:4) Leza wendelejanga mpango yandi kumeso pambulwa kubanga bano baludiki. Usepa kwianya kobeanya ne kwibapunika mpata. Wibaleke betatwile byobasaka kulonga. Ino ku meso a Yehova, i bantu ba kusepwa. Wibasepa pangala pa lwana lwabo lwa bitupu.
10 Davida, mu mitōto yandi mikwabo, wisambila pa bantu ne mizo yalwana pa kwimba’mba: “Abe Yehova Leza wa bibumbo, Leza wa Isalela, taluka upempule basenji bonso. Kokikwatyilwa lusa bajilula bibibibi, mhm. Abāluka kyolwa, ke badila bitwididi bwa mbwa, kadi abajokolo[k]a kibundi. Talapo, byo babyola mu byakanwa byabo; bipete bidi mu milomo yabo; ke banena’mba: Lelo i ani usa kwivwana? Ino abe, abe Yehova, ukebasepanga; ukabeñanga basenji bonso.” (Mitōto 59:5-8) Yehova usepanga kitatyi kianya mizo ne kyoīleta kavutakanya mwanda wa mwiendelejo wayo wa bulembakane ku meso andi.
11. Bikekala namani shi mizo keisake kukalakanya mpango ya Leza?
11 Binenwa bya Mitōto 2 bikomeja lwitabijo lwetu amba Leza utyumunanga kijika kyo-kyonso. Tufwaninwe kukulupila amba aye ufikidijanga nyeke kiswa-mutyima kyandi kadi kelwangapo nansha dimo bengidi bandi ba dikōkeji. (Mitōto 94:14) Shi ke pano, bikekala namani shi mizo keisake kukalakanya mpango ya Yehova? Kukwatañana na uno mutōto, Leza “ukebanena na bukalabale bwandi,” pamo bwa mukungulo umo mukatampe byamalwa. Ne kadi, “mu bukalabale bwandi bukatampe byamwiko” pamo bwa dipeni dikata, ‘ukebamwesha malwa.’—Mitōto 2:5.
Mulopwe Wabikikwa na Leza
12. Mitōto 2:6 wisambila pa kubikikwa kwa muswelo’ka?
12 Binenwa bikwabo byanena Yehova kupityila kudi mulembi wa mitōto bibakalabaja mizo bya binebine. Leza unena’mba: “Ami nabikika mulopwe wami pa lūlu lwami lukola lwa Ziona.” (Mitōto 2:6) Lūlu lwa Ziona wādi mutenta wa mu Yelusalema, obābikikile’po Davida bu mulopwe wa Isalela. Ino Mulopwe Meshiasa kakatentamapo pa lupona mu kino kibundi nansha kuntu kampanda pano panshi. Bine, Yehova i mupwe kala kubikika Yesu Kidishitu bu Mulopwe Meshiasa watongele pa Lūlu lwa Ziona wa mūlu.—Kusokwelwa 14:1.
13. I kipwano’ka kyāpwene Yehova na wandi Mwana?
13 Pano Mulopwe Meshiasa nandi wesambe. Amba: “Nsapula mwendele mwanda: Yehova [upwene na wandi Mwana kipwano kya Bulopwe] waunenene’mba: Abewa wi wami Mwana; dyalelo dino’di nakubutula.” (Mitōto 2:7) Kidishitu wēsambīle pa kipwano kya Bulopwe paānene batumibwa bandi amba: “Bānwe mudi boba bakushikilwa nami mu kutompwa kwami konso. Nami eyo nkemutongela bulopwe monka mwāntongele Tata.”—Luka 22:28, 29.
14. I kika kinenenwa amba Yesu udi na kyepelo kya bulopwe kekipatanibwapo?
14 Monka mokilailwe mu Mitōto 2:7, Yehova wāitabije Yesu amba i wandi Mwana pa kubatyijibwa’ye ne pa kumusangula ke kipangwa kya būmi bwa ku mushipiditu. (Mako 1:9-11; Loma 1:4; Bahebelu 1:5; 5:5) Bine, nanshi Mulopwe wa Bulopwe bwa mūlu i Mwana wa bunka wa Leza. (Yoano 3:16) Byādi wa ku musuku wa bulopwe wa Mulopwe Davida, Yesu udi na kyepelo kya bulopwe kekipatanibwapo. (2 Samwele 7:4-17; Mateo 1:6, 16) Kukwatañana na uno mutōto, Leza unena wandi Mwana amba: “Nombe bidi, nkupe mizo yakupyana yobe, ne mfulo ya panopantanda mīne ke ya bupeta bobe.”—Mitōto 2:8.
15. Mwanda waka Yesu i mulombe mizo bu kipyanwa kyandi?
15 Mulopwe—Mwanā Leza wa kwibutwila—ye udi na lupusa lupityilwe enka na lwa Yehova kete. Yesu ye muntu mutompwe, wa dikōkeji, ne ukulupilwa na Yehova. Kadi i enka Yesu kete unenwe kupyana kipyanwa kya bu Mwana Umbedi wa Leza. I amo, mwanda Yesu Kidishitu “i kyelekejo kya Leza wa kubulwa kumweka, umbedi wa byonso byakupangibwa.” (Kolose 1:15) Kyamushadila’tu i kulomba Leza ‘amupe mizo bu kipyanwa ne mfulo ya pano panshi ke bupeta bwandi.’ Yesu i mulombe kino, mwanda ‘kuloelelwa kwandi kudi pa bana ba bantu’ ne kadi uswele mpata kuvuija kiswa-mutyima kya Shandi wa mūlu kitala pa ino ntanda ne pa muzo wa bantu.—Nkindi 8:30, 31.
Mwanda wa Yehova ku Mizo
16, 17. Kukwatañana na Mitōto 2:9, i bika bitengele mizo?
16 Mutōto wa bubidi byoufikidila dyalelo, mu kwikala’po kwambulwa kumweka kwa Yesu Kidishitu, le i bika bitengele mizo? Mulopwe usa kufikidija panopano ponka bino binene Leza amba: “Ukebalela [ko kunena’mba mizo] ku mukombo wa kilonda; kadi ukebakulakenya, kulankula! bwa kintu kya mumba.”—Mitōto 2:9.
17 Pa kala mukombo wa balopwe kyādi kyelekejo kya lupusa lwabo lwa bulopwe. Mikombo imo yādi ya bilonda nansha byuma, pamo bwa uno utelelwe mu uno mutōto. Kuno i kudingakanya kulombola amba Kidishitu Mulopwe kakakolelwapo pa konakanya mizo. Mwanda kukupila na bukomo mukombo wa kilonda mu kipungwa kya dīma kya umbumbi, i kukimba kwikikulankanya lukuluku pambulwa kadi wikiboya.
18, 19. Balopwe ba pano pa ntanda badi bafwaninwe kulonga bika pa kusaka kwitabijibwa na Leza?
18 Lelo balopwe ba mizo i banenwe’nka kufikilwa na buno bonakani? Mhm, mwanda mulembi wa mitōto wibazenza’mba: “Pano nanshi, bānwe balopwe ikalai ne manwa; mulombolwe ñeni, bānwe batyibi ba mambo ba panopanshi.” (Mitōto 2:10) Balopwe balombwa kuta mutyima, kwikala na manwa. Bafwaninwe kuyuka amba nkuku yabo i ya bituputupu, ino bisa kulonga Bulopwe bwa Leza byo bya kamweno ku muzo wa muntu.
19 Shi balopwe ba ntanda bakimba kwitabijibwa na Leza, nankyo bafwaninwe kushinta mwikadilo wabo. I badyumunwe amba “ingidilai Yehova ne moyo, kadi musepelelei ne kuzakala ponka.” (Mitōto 2:11) Byadi bya kwibekadila namani shi balongele uno muswelo? Pa kyaba kya kwibunga mau mau nansha kuvutakanibwa ñeni, badi ba kusangela byepelo byadi bya kwibatūdila Mulopwe Meshiasa kumeso abo. Bambikavu ba ntanda badi banenwe kuleka mitatulo yabo ne kwizunzula kobezunzula mu muludikilo wabo. Ne kadi badi bafwaninwe kushinta pambulwa kwija ne kwikala na manwa a kujingulula bukatampe kebupeteka bwa bubikadi bwa Yehova, ne bukomo bwandi bukatakata ne bwa Mulopwe Meshiasa wandi.
“Imunai Mwana”
20, 21. Lelo ‘kwimuna mwana lwimu lwa ku kanwa’ bishintulula bika?
20 Mutōto wa 2 pano wita balopwe ba mizo lwito na lusa. Pa kyaba kya abo kwikūkila pamo mu bulwi, i badyumunwe amba: “Imunai Mwana lwimu lwa ku kanwa, pa kutyina’mba [Yehova Leza] wakafuna bulobo, mulube ne mu dishinda, ke-buntu bukalabale bwandi ke busakwaka.” (Mitōto 2:12a) Yehova Mfumu Mubikadi ye ufwaninwe kulondwa kitatyi kyanena mwanda. Leza pa kubikika wandi Mwana pa lupona, balopwe ba ntanda bafwaninwe kuleka ‘kufwatakanya kintu kya bitupu.’ Banenwe kwitabija Mulopwe ponka na ponka ne kumukōkela ne pa mfulo.
21 Le ‘kyobemwina mwana lwimu lwa ku kanwa’ i kika? Kitatyi kyābundilwe uno mutōto, kwimuna lwimu lwa ku kanwa kyādi kilomboji kya bulunda kadi bādi bemuna’lo beni baile kwinjibo mwanda wa kwibatundaila na kizaji. Kadi kwimuna lwimu lwa ku kanwa kyādi kilongwa kya kulamata kudi muntu ne kumukōkela. (1 Samwele 10:1) Mu uno vese wa mutōto wa bubidi, Leza usoñanya mizo imune Mwana wandi lwimu lwa ku kanwa, ko kunena’mba imutundaile bu Mulopwe mushingwe māni.
22. Bambikavu ba mizo bafwaninwe kuteja kidyumu’ka?
22 Boba bapela kwitabija lupusa lwa Mulopwe utongelwe na Leza batukanga Yehova. Bapelanga bubikadi bwa Yehova Leza bwabikele diulu ne ntanda, lupusa lwandi ne bukomo bwandi bwa kusañuna Mulopwe mulumbuluke wa kuludika muzo wa muntu. Balopwe ba mizo, kitatyi kyobafwila kufikijija nkuku yabo, bakatulumuka’tu bukalabale bwa Leza bubebaponena. “Bukalabale bwandi ke busakwaka,” ko kunena’mba busa kwaka lubilo, kutupu usomonwa kwibukalakanya. Bambikavu ba mizo bafwaninwe kwitabija kino kidyumu na mutyima wa kufwija’ko ne kwikilonda. Wivwane balonge namino nabya bakamona būmi.
23. Lelo kukidi kitatyi kya bantu kulonga bika?
23 Uno mutōto wa kutendelwa ufula’mba: “Ē! kebo basangale, shabo! boba bonso bakumukulupila [Yehova].” (Mitōto 2:12b) Kukidi kitatyi kya bantu kupanda. Nansha ke balopwe bonso umo ne umo badi belunga ku nkuku ya mizo. Bonso bakokeja kunyemena kudi Yehova, uletele kinyemeno mu Bulopwe. Ino bafwaninwe kunyemena’ko kumeso kwa Bulopwe bwa Meshiasa kupondakanya mizo.
24. I muswelo’ka otukokeja kwikala na būmi bwa maloa mu ino ntanda ya tuvutakanya?
24 Shi twifunde Bisonekwa na kininga ne kulonda madingi abyo mu būmi bwetu, nabya tukokeja kwikala na būmi bwa maloa tamba dyalelo mu ino ntanda ya tuvutakanya. Kulonda madingi a mu Bisonekwa kuloejanga kipwano kya nsangaji mu kisaka ne bwanapabo bwa kunyongololwa mu tusuwa ne moyo bitādile ino ntanda. Kulonda misoñanya ya mu Bible kwitupanga kikulupiji amba tusangajanga Umpangi. Kekudipo muntu ukokeja kupāna kikulupiji kya “būmi bwa pano ponka, ne bwa pa kukāya,” poso enka Mfumu wa diulu ne ntanda kete, usa kupāna’kyo pasa kukomba pa ntanda boba bonso balwa na byobya byoloke pa kupela buludiki bwa Bulopwe.—1 Temote 4:8.
25. ‘Mwanda wa Yehova’ byokeubwanyapo kutunya kufikidila, i bika byotutengele kumona mu kino kyetu kitatyi?
25 ‘Mwanda wa Yehova’ keubwanyapo kutunya kufikidila. Leza byadi Umpangi wetu, uyukile biyampe bisakilwa muzo wa muntu kadi ukafikidija mpango yandi ya kwesela bantu ba kikōkeji bekale na ndoe, kuloelelwa, ne mutyima-ntenke bya endaenda mu Bulopwe bwa wandi Mwana muswedibwe. Mupolofeto Danyele wāsonekele myanda itala pa kino kyetu kitatyi amba: “Mu mafuku a boba balopwe Leza wa mūlu ukemika bulopwe kebukōnakanibwapo nansha patyetye, . . . Bukatyumuna bipindibipindi ne kukubija malopwe ano’a onsololo, kadi bukemananga nyeke.” (Danyele 2:44) Bine, kino kyo kitatyi kine kya ‘kwimuna Mwana lwimu lwa ku kanwa’ ne kwingidila Yehova Mfumu Mulopwe!
[Kunshi kwa dyani]
a Dibajinji, Mulopwe Davida ye wādi “mushingwe-mani,” ne “balopwe ba panopantanda” bādi balopwe bene Fidishitia bādi bakongakanya bashidika babo mwa kwiya kulwila na Davida.
b Mavese makwabo a mu Bisonekwa bya Kingidiki bya bwine Kidishitu alombola amba Yesu ye Mushingwe Māni wa Leza utelelwe mu mutōto wa bubidi. Ukokeja kumona kino pa kudingakanya Mitōto 2:7 na Bilongwa 13:32, 33 ne na Bahebelu 1:5; 5:5. Tala kadi Mitōto 2:9 ne Kusokwelwa 2:27.
Usa Kulondolola Namani?
• Lelo “kintu kya bitupu bitupu” ‘kifwatakanya’ bantu ne bantu i kintu’ka?
• Mwanda waka Yehova upunika mizo?
• Mwanda wa Leza ku mizo i mwanda’ka?
• Lelo “kwimuna mwana lwimu lwa ku kanwa” kudi buluji’ka?
[Kifwatulo pa paje 15]
Balopwe ne bantu ba mu Isalela bākutyīle Yesu Kidishitu kitumba
[Kifwatulo pa paje 16]
Kidishitu i mubikikwe bu Mulopwe pa Lūlu lwa Ziona wa mūlu