21. (a) Kyaba kyālailwe mu Danyele 12:11 kyadi kya kushilula kupwa kwa kubwanya bisakibwa’ka? (b) “Kyakwela kisōkwe kya nyeke” kyādi kika, ne kyāfundwilwe’ko kitatyi’ka? (Tala kapango pa paje 298.)

²¹ Danyele wāsapwidilwe amba: “Kushilwila ku kyaba kya kufundulako kyakwela kisōkwe kya nyeke, ne kyamunyanji kilonga kya musala’kya kyaimikilwe’kya, kukekala mafuku kanunu ne tutwa tubidi ne makumi kitema.” Nanshi kino kyaba kyadi kya kushilula shi bisakibwa kampanda bibabwana. “Kyakwela kisōkwe kya nyeke”—nansha “kitapwa kyaendaenda”a—kyadi bidi kya kufundulwa’ko. (Danyele 12:11, tala kunshi kwa dyani mu NW) Lelo i kitapwa’ka kyādi kisambila’po mwikeulu? Ke bitapwapo bya banyema byelwa mu tempelo kampanda ya pano panshi. Mwanda, nansha ke tempelo yādi ishimikilwe mu Yelusalema yādi “kyelekejo kya kyokya kya binebine”—tempelo mikatampe ya ku mushipiditu ya Yehova, yāshilwile kwingila pāikele Kidishitu ke wayo Kitobo Mukatampe mu 29 K.K.! Mu ino tempelo ya ku mushipiditu, yelekeja mpangiko ya Leza pa mutōtelo utōka, kemusakilwapo kwelwa nyeke nyeke byakwela bya bubi, mwanda ‘Kidishitu wāelelwe dimo dyonka kupwididile kusela bubi bwa bavule bene.’ (Bahebelu 9:24-28) Ino bene Kidishitu bonso babine belanga bitapwa mu ino tempelo. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Kupityila mudi [Kidishitu] tulambulei nyeke kudi Leza kitapwa kya lutendelo, ko kunena amba i kipa kya milomo isapula busapudi bwa patōkelela butala pa dijina dyandi.” (Bahebelu 13:15, NW) Shi ke pano, kisakibwa kibajinji kilombelwe mu buno bupolofeto—kufundulwa kwa “kyakwela kisōkwe kya nyeke”—kyābwene dya pa bukata bwa 1918, pāmwekele amba mwingilo wa busapudi ubaimikwa.

22. (a) “Kyamunyanji kilonga kya musala” i kika, ne kyāshimikilwe kitatyi’ka? (b) Kyaba kyālailwe mu Danyele 12:11 kyāshilwile kitatyi’ka, ne kyāfudile kitatyi’ka?

²² Lelo kisakibwa kya bubidi nakyo—‘kwimikwa’ nansha kutūlwa’ko kwa “kyamunyanji kilonga kya musala”? Monka motwamwenine’kyo pa kubandaula Danyele 11:31, kino kyamunyanji kyādi bidi Kitango kya Mizo (Sosiété des Nations) kyālupukile mwenda myaka bu Kitango kya Bumo bwa Mizo (ONU). Bino bitango byonso bibidi i bya munyanji mwanda i byelelwe mabila amba abyo lo lukulupilo lumo kete lwa kuleta ndoe pa ntanda. Pa kino, bino bitango i biyate kifuko kya Bulopwe bwa Leza mu mityima ya bantu bavule! Kitango kya Mizo kyāshimikilwe mungya bijila mu Kweji 1, 1919. Pa kine kitatyi’kya, bisakibwa byonso bibidi bilombelwe mu Danyele 12:11 byābwana. Nanshi mafuku 1290 āshilwile ku ngalwilo kwa 1919 āfula ku dikumbi (mu kipindi kya kungala kya umbuo) dya mwaka wa 1922.

23. Bakola ba Leza bādi benda basubulwa namani mu bulwa bwa mafuku 1290 ālailwe mu Danyele shapita 12?

²³ Lelo mu kine kitatyi’kya, bantu bakola baendelele kumeso ne kwikala batōka kadi basubulwe ku meso a Leza? Eyo, bāendelele! Mu Kweji 3, 1919, mwimaniji wa Sosiete Watch Tower ne balunda nandi bākutulwilwe mu buloko. Mwenda mafuku bātalulwa ne tuto tobāshingilwe bya bubela twine. Pa kuyuka amba mwingilo wabo keupwilepo, bēkwata’ko ponka’pa na mingilo, bālongolola’ko kitango mu Kweji 9, 1919. Mu mwine mwaka’o, dipepala dya kwendela pamo na Kiteba kya Mulami dyālupuka musunsa wadyo umbajinji. Dyādi dikitelwa bu L’Âge d’Or (pano ke Réveillez-vous !), kadi i dikwatakanye Kiteba kya Mulami mu mwingilo wa kulombola patōka pakubulwa moyo amba ino ntanda i myoneke, ne wa kukwasha bantu ba Leza bekale nyeke batōka. Ku mfulo kwa mafuku 1290 ālailwe, bantu bakola bādi benda besubula’nka kwisubula ne kwikala na mwimanino wabo mupya. Mu Kweji 9, 1922, kinondanonda’tu na kitatyi kyāfudile kino kyaba, bālonga kitango kya kasekuseku mu Cedar Point, Ohio, Amerika. Kyēbapa bukomo bwa kwingila mwingilo wa busapudi na munyama. Inoko kwādi kukisakilwa kwendelela monka kumeso. Kuno kwendelela kwādi kwa kwiya pa kitatyi kikwabo kya pa bula.

21. (a) Kyaba kyālailwe mu Danyele 12:11 kyadi kya kushilula kupwa kwa kubwanya bisakibwa’ka? (b) “Kyakwela kisōkwe kya nyeke” kyādi kika, ne kyāfundwilwe’ko kitatyi’ka? (Tala kapango pa paje 298.)

²¹ Danyele wāsapwidilwe amba: “Kushilwila ku kyaba kya kufundulako kyakwela kisōkwe kya nyeke, ne kyamunyanji kilonga kya musala’kya kyaimikilwe’kya, kukekala mafuku kanunu ne tutwa tubidi ne makumi kitema.” Nanshi kino kyaba kyadi kya kushilula shi bisakibwa kampanda bibabwana. “Kyakwela kisōkwe kya nyeke”—nansha “kitapwa kyaendaenda”a—kyadi bidi kya kufundulwa’ko. (Danyele 12:11, tala kunshi kwa dyani mu NW) Lelo i kitapwa’ka kyādi kisambila’po mwikeulu? Ke bitapwapo bya banyema byelwa mu tempelo kampanda ya pano panshi. Mwanda, nansha ke tempelo yādi ishimikilwe mu Yelusalema yādi “kyelekejo kya kyokya kya binebine”—tempelo mikatampe ya ku mushipiditu ya Yehova, yāshilwile kwingila pāikele Kidishitu ke wayo Kitobo Mukatampe mu 29 K.K.! Mu ino tempelo ya ku mushipiditu, yelekeja mpangiko ya Leza pa mutōtelo utōka, kemusakilwapo kwelwa nyeke nyeke byakwela bya bubi, mwanda ‘Kidishitu wāelelwe dimo dyonka kupwididile kusela bubi bwa bavule bene.’ (Bahebelu 9:24-28) Ino bene Kidishitu bonso babine belanga bitapwa mu ino tempelo. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Kupityila mudi [Kidishitu] tulambulei nyeke kudi Leza kitapwa kya lutendelo, ko kunena amba i kipa kya milomo isapula busapudi bwa patōkelela butala pa dijina dyandi.” (Bahebelu 13:15, NW) Shi ke pano, kisakibwa kibajinji kilombelwe mu buno bupolofeto—kufundulwa kwa “kyakwela kisōkwe kya nyeke”—kyābwene dya pa bukata bwa 1918, pāmwekele amba mwingilo wa busapudi ubaimikwa.

22. (a) “Kyamunyanji kilonga kya musala” i kika, ne kyāshimikilwe kitatyi’ka? (b) Kyaba kyālailwe mu Danyele 12:11 kyāshilwile kitatyi’ka, ne kyāfudile kitatyi’ka?

²² Lelo kisakibwa kya bubidi nakyo—‘kwimikwa’ nansha kutūlwa’ko kwa “kyamunyanji kilonga kya musala”? Monka motwamwenine’kyo pa kubandaula Danyele 11:31, kino kyamunyanji kyādi bidi Kitango kya Mizo (Sosiété des Nations) kyālupukile mwenda myaka bu Kitango kya Bumo bwa Mizo (ONU). Bino bitango byonso bibidi i bya munyanji mwanda i byelelwe mabila amba abyo lo lukulupilo lumo kete lwa kuleta ndoe pa ntanda. Pa kino, bino bitango i biyate kifuko kya Bulopwe bwa Leza mu mityima ya bantu bavule! Kitango kya Mizo kyāshimikilwe mungya bijila mu Kweji 1, 1919. Pa kine kitatyi’kya, bisakibwa byonso bibidi bilombelwe mu Danyele 12:11 byābwana. Nanshi mafuku 1290 āshilwile ku ngalwilo kwa 1919 āfula ku dikumbi (mu kipindi kya kungala kya umbuo) dya mwaka wa 1922.

23. Bakola ba Leza bādi benda basubulwa namani mu bulwa bwa mafuku 1290 ālailwe mu Danyele shapita 12?

²³ Lelo mu kine kitatyi’kya, bantu bakola baendelele kumeso ne kwikala batōka kadi basubulwe ku meso a Leza? Eyo, bāendelele! Mu Kweji 3, 1919, mwimaniji wa Sosiete Watch Tower ne balunda nandi bākutulwilwe mu buloko. Mwenda mafuku bātalulwa ne tuto tobāshingilwe bya bubela twine. Pa kuyuka amba mwingilo wabo keupwilepo, bēkwata’ko ponka’pa na mingilo, bālongolola’ko kitango mu Kweji 9, 1919. Mu mwine mwaka’o, dipepala dya kwendela pamo na Kiteba kya Mulami dyālupuka musunsa wadyo umbajinji. Dyādi dikitelwa bu L’Âge d’Or (pano ke Réveillez-vous !), kadi i dikwatakanye Kiteba kya Mulami mu mwingilo wa kulombola patōka pakubulwa moyo amba ino ntanda i myoneke, ne wa kukwasha bantu ba Leza bekale nyeke batōka. Ku mfulo kwa mafuku 1290 ālailwe, bantu bakola bādi benda besubula’nka kwisubula ne kwikala na mwimanino wabo mupya. Mu Kweji 9, 1922, kinondanonda’tu na kitatyi kyāfudile kino kyaba, bālonga kitango kya kasekuseku mu Cedar Point, Ohio, Amerika. Kyēbapa bukomo bwa kwingila mwingilo wa busapudi na munyama. Inoko kwādi kukisakilwa kwendelela monka kumeso. Kuno kwendelela kwādi kwa kwiya pa kitatyi kikwabo kya pa bula.

21. (a) Kyaba kyālailwe mu Danyele 12:11 kyadi kya kushilula kupwa kwa kubwanya bisakibwa’ka? (b) “Kyakwela kisōkwe kya nyeke” kyādi kika, ne kyāfundwilwe’ko kitatyi’ka? (Tala kapango pa paje 298.)

²¹ Danyele wāsapwidilwe amba: “Kushilwila ku kyaba kya kufundulako kyakwela kisōkwe kya nyeke, ne kyamunyanji kilonga kya musala’kya kyaimikilwe’kya, kukekala mafuku kanunu ne tutwa tubidi ne makumi kitema.” Nanshi kino kyaba kyadi kya kushilula shi bisakibwa kampanda bibabwana. “Kyakwela kisōkwe kya nyeke”—nansha “kitapwa kyaendaenda”a—kyadi bidi kya kufundulwa’ko. (Danyele 12:11, tala kunshi kwa dyani mu NW) Lelo i kitapwa’ka kyādi kisambila’po mwikeulu? Ke bitapwapo bya banyema byelwa mu tempelo kampanda ya pano panshi. Mwanda, nansha ke tempelo yādi ishimikilwe mu Yelusalema yādi “kyelekejo kya kyokya kya binebine”—tempelo mikatampe ya ku mushipiditu ya Yehova, yāshilwile kwingila pāikele Kidishitu ke wayo Kitobo Mukatampe mu 29 K.K.! Mu ino tempelo ya ku mushipiditu, yelekeja mpangiko ya Leza pa mutōtelo utōka, kemusakilwapo kwelwa nyeke nyeke byakwela bya bubi, mwanda ‘Kidishitu wāelelwe dimo dyonka kupwididile kusela bubi bwa bavule bene.’ (Bahebelu 9:24-28) Ino bene Kidishitu bonso babine belanga bitapwa mu ino tempelo. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Kupityila mudi [Kidishitu] tulambulei nyeke kudi Leza kitapwa kya lutendelo, ko kunena amba i kipa kya milomo isapula busapudi bwa patōkelela butala pa dijina dyandi.” (Bahebelu 13:15, NW) Shi ke pano, kisakibwa kibajinji kilombelwe mu buno bupolofeto—kufundulwa kwa “kyakwela kisōkwe kya nyeke”—kyābwene dya pa bukata bwa 1918, pāmwekele amba mwingilo wa busapudi ubaimikwa.

22. (a) “Kyamunyanji kilonga kya musala” i kika, ne kyāshimikilwe kitatyi’ka? (b) Kyaba kyālailwe mu Danyele 12:11 kyāshilwile kitatyi’ka, ne kyāfudile kitatyi’ka?

²² Lelo kisakibwa kya bubidi nakyo—‘kwimikwa’ nansha kutūlwa’ko kwa “kyamunyanji kilonga kya musala”? Monka motwamwenine’kyo pa kubandaula Danyele 11:31, kino kyamunyanji kyādi bidi Kitango kya Mizo (Sosiété des Nations) kyālupukile mwenda myaka bu Kitango kya Bumo bwa Mizo (ONU). Bino bitango byonso bibidi i bya munyanji mwanda i byelelwe mabila amba abyo lo lukulupilo lumo kete lwa kuleta ndoe pa ntanda. Pa kino, bino bitango i biyate kifuko kya Bulopwe bwa Leza mu mityima ya bantu bavule! Kitango kya Mizo kyāshimikilwe mungya bijila mu Kweji 1, 1919. Pa kine kitatyi’kya, bisakibwa byonso bibidi bilombelwe mu Danyele 12:11 byābwana. Nanshi mafuku 1290 āshilwile ku ngalwilo kwa 1919 āfula ku dikumbi (mu kipindi kya kungala kya umbuo) dya mwaka wa 1922.

23. Bakola ba Leza bādi benda basubulwa namani mu bulwa bwa mafuku 1290 ālailwe mu Danyele shapita 12?

²³ Lelo mu kine kitatyi’kya, bantu bakola baendelele kumeso ne kwikala batōka kadi basubulwe ku meso a Leza? Eyo, bāendelele! Mu Kweji 3, 1919, mwimaniji wa Sosiete Watch Tower ne balunda nandi bākutulwilwe mu buloko. Mwenda mafuku bātalulwa ne tuto tobāshingilwe bya bubela twine. Pa kuyuka amba mwingilo wabo keupwilepo, bēkwata’ko ponka’pa na mingilo, bālongolola’ko kitango mu Kweji 9, 1919. Mu mwine mwaka’o, dipepala dya kwendela pamo na Kiteba kya Mulami dyālupuka musunsa wadyo umbajinji. Dyādi dikitelwa bu L’Âge d’Or (pano ke Réveillez-vous !), kadi i dikwatakanye Kiteba kya Mulami mu mwingilo wa kulombola patōka pakubulwa moyo amba ino ntanda i myoneke, ne wa kukwasha bantu ba Leza bekale nyeke batōka. Ku mfulo kwa mafuku 1290 ālailwe, bantu bakola bādi benda besubula’nka kwisubula ne kwikala na mwimanino wabo mupya. Mu Kweji 9, 1922, kinondanonda’tu na kitatyi kyāfudile kino kyaba, bālonga kitango kya kasekuseku mu Cedar Point, Ohio, Amerika. Kyēbapa bukomo bwa kwingila mwingilo wa busapudi na munyama. Inoko kwādi kukisakilwa kwendelela monka kumeso. Kuno kwendelela kwādi kwa kwiya pa kitatyi kikwabo kya pa bula.

[Kapango pa paje 298]

KUFUNDULWA KWA KYAKWELA KISŌKWE KYA NYEKE

Mu mukanda wa Danyele, kishima “kyakwela kisōkwe kya nyeke” i kitelwe’mo misunsa itano. Kifunkila pa kitapwa kya lutendelo—“kipa kya milomo”—kyelwa kitatyi ne kitatyi ku meso a Yehova Leza na bengidi bandi. (Bahebelu 13:15) Kufundulwa kwakyo i kwisambilwe’po mu Danyele 8:11, 11:31, ne 12:11.

Mu mavita onso abidi a ntanda, bantu ba Yehova bāpangilwepangilwe bya mwiko mu mwaba wa “mulopwe wa kungala” ne wa “mulopwe wa kunshi.” (Danyele 11:14, 15) Kufundulwa kwa “kyakwela kisōkwe kya nyeke” kwāikele’ko dya ku mfulo kwa Divita I dya Ntanda pāimikilwe kisengele mwingilo onso wa busapudi pa bukata bwa 1918. (Danyele 12:7) Kadi mu bula bwa Divita II dya Ntanda, “kyakwela kisōkwe kya nyeke” ‘kyāfundwilwe’ na Umbikalo wa Ntanda wa Angeletele-Amerika mu mafuku 2300. (Danyele 8:11-14; tala Shapita 10 wa dino dibuku.) Kyāfundwilwe kadi na ‘maboko’ a Nazi mu bula bwa kitatyi kekipotolwelwepo mu Bisonekwa.—Danyele 11:31; tala Shapita 15 wa dino dibuku.