Mingilo Mivule mu Kitatyi kya Kwikalako kwa Kristu
“Penepo Mulopwe mwine ukanena boba ba ku lundyo amba: Iyai kuno bānwe bakweselwa dyese kudi Tata, mupyanei bulopwe bwimulongolwele kala pa ngalwilo ya pano pantanda.”—MATEO 25:34.
KWIKALAKO kwa Kristu—kwādi kutengelwe tamba umbula bwa kitatyi kilampe! Kino kitatyi kidi pamo bwa “myaka ya Noa” yesambilwepo na Yesu kukwatañana na ‘mfulo ya ino ngikadilo imbi ya bintu,’ kyafikidīle mu mwaka wa 1914. (Mateo 24:3, 37) Ino kwikalako kwa Kristu, nansha pa·rou·siʹa, kwādi kwa kwikala na lupusa’ka ku bashelesheleko bashingwe-māni ba mu “umpika wabinebine ne wamanwa”? (Mateo 24:45) Eyo, bādi bafwaninwe kwikala bu basedi ba mwinya ba kininga kikatampe kutabuka! Kwādi kwa kulupuka bintu bya kutendelwa! Mwingilo mukatampe mpata wa kubungakanya bantu wādi ufwaninwe kushilula.
2 Dibajinji, bano bakristu bashingwe-māni bādi bafwaninwe bidi kusubulwa. Ka na mwekilombwedīle kala Malaki 3:1-5, Yehova Leza, ne Yesu Kristu wandi “mukendi wa kipwano,” baile kupempula tempelo ya kumushipiditu mu buyo bwa mu mwaka wa 1918. Butyibi bwādi bufwaninwe kushilwila mu “njibo ya Leza.” (1 Petelo 4:17) Malaki 3:3 watobele kala buno butobo’mba: “[Yehova] ukashikata’nka na musunguludi ne mutōkeji wa ndalama, kadi ukatokeja bana ba Levi ne kwibakendeja pamo’nka na nsahabu ne ndalama.” Kino kyādi kitatyi kya kukendwa ne kutokejibwa.
3 Kupityila ku buno butyibi bwatyityile mu mwaka wa 1918, bashelesheleko ba mu kabumbo ka umpika baikele kusubulwa ku biko bya bwine-ntanda ne bya mitotelo. Mwanda’ka Yehova wasakile kwibasubula? Mwanda tempelo yandi ya kumushipiditu yādi mitengwe na uno mwanda. Ino tempelo i mpangiko ya mutotelo wa Yehova imanine pa kitapwa kya kuputa-mambo kyatudile Yesu Kristu. Yehova wādi usaka tempelo yandi ikale mitōkejibwe mwanda wa batotyi bavule badi na kikulupiji kya kukekala pano pantanda pa kutwela’mo beitane bu kifuko kilemekelwe’mo bubikadi bwandi bwabikele peulu pa bintu byonso, kifuko kitumbijibwa’mo dijina dyandi, ne kilemekelwe’mo bijila byandi byoloke. Mu uno muswelo bādi bakulemeka Yehova ne kuyukanya mpango yandi ya kutendelwa.
Madyese makwabo
4 Mu mwaka wa 1919 kabumbo ka umpika, pa kupwa kusubulwa, kādi kakokeja pano kwingila mingilo mivule na kampata. Mu mwaka wa 1914, Yesu Kristu, Mwendeji wabo, wapelwe Bulopwe bwa momwa mūlu. Pa kujokela ku bantu ba mu njibo yandi mwanda wa kupempula “bamingilo” bandi bonso, wādi muvwikwe ntumbo ya bulopwe yakādipo nayo kitatyi kyādi pano pantanda. Watene kika? Kabumbo ka umpika lelo kādi kaputumina mu mingilo mwanda wa kutūbulula kamweno ka Mwendeji wabo? Ka na mokilembelwe mu Mateo 24:45-47 (MN), Yesu waipangwile kipangujo kimo kifwaninwe kupá mwana-bwanga yense mushingwe-māni milangwe mwanda wa abandaule aye mwine pakasuku muswelo walamēte kudi Meshiasa wa Yehova: “I ani bine umpika wabinebine ne wamanwa utudilwe na mfumwandi pa bamingilo bandi, mwanda wa kwibapa bidibwa byabo mu kitatyi kifikile? I wa katokwe yewa umpika shi mfumwandi pa kwiya amutane ulonga namino. Bine ne mulombola’mba, ukamutulanga pa bintu byandi byonso.”
5 Ikimweke patoka’mba, bino binenwa bya Yesu bitala pa uno umpika wabinebine kebisambilangapo pa muntu umo kete. Mhm, ino bifunkilanga pa kipwilo kyabinebine kya Kristu, bashingwe-māni abo bonso pamo. Bamingilo bandi i bano bana-babwanga ba Kristu bashingwe-māni umo ne umo pabula. Yesu wādi uyukile’mba wādi wa kupota bandi bana-babwanga bashingwe-māni na mashi andi; omwanda webatelele abo bonso pamo bu umpika wandi. Kodinda wakamo 7:23 wisambila pobadi’mba: “Mubapotyibwa ku lupoto; kemukālamukapo kadi bu-bapika ba bantu, ehe.” Yesu wapele kabumbo ka umpika wandi mwingilo wa kumunika mwinya wabo mwanda wa kukoka bantu ne kulonga bana-babwanga bakwabo, ne mwanda wa kudisha bamingilo bandi bityebitye na kwibapa bidibwa byabo bya kumushipiditu mu kitatyi kibwane.
6 Tamba kungalwilo kwa kwikalako kwa Kristu kufikija ne mu mwaka wa 1918, kabumbo ka umpika, nansha byokudi mushikwa, kupangwapangwa ne kavutakanya, ako kapananga nyeke ku bamingilo bidibwa bifikilepo mu kitatyi ne kitatyi. Ye mwekatanine Mwine-mingilo pa kushilula kwa bupempudi bwandi. Mfumwetu Yesu wasangele bininge, penepo, mu 1919, waityile kano kabumbo ka umpika wabinebine bu kadyese, wādi wiketabije. I mpalo’ka ya nsangaji yatambwile uno umpika pamwanda wa kulonga kwalongele enka mwamusoñaninye Mfumwandi? Wazunzwilwe! Eyo, wapelwe biselwa bikatampe mwanda wa kwendeja kumeso kamweno ka Mfumwandi. Mfumwandi byāadi kemupwe kala kubikala bu Mulopwe momwa mūlu, bintu byandi bya pano pantanda byādi kebidi na buleme bukatampe mpata.
7 Lelo “bintu byandi byonso” bine i bika’le? I bintu byonso bya kumushipiditu pano pantanda, byaikele ke bya Kristu kukwatañana na lupusa lwandi lwa bu Mulopwe wa kokwa kūlu. Tukokeja kutelamo ne mwingilo wa kulonga bana-babwanga ba Kristu, kutentekelapo ne madyese makatampe mpata akwilombola kumeso kwa mizo yonso ya pano pantanda bu bemaninji ba Bulopwe bwa Leza kebupwe pano kubikala.
8 Kuno kuzunzulwa kutala pa kupebwa kwa bulami bwa bintu byonso bya Mwine-mingilo, ku kabumbo ka umpika, kulombanga katentekeji ne kwitudilako kitatyi mwanda wa kuvuija senene uno mwingilo wa Bulopwe, eyo, kubaija bingidilwa mwanda wa kupeleja uno mwingilo. Pano ibapebwē kipindi kikatampe mpata kya mingilo—ntanda yonso mituntulu ishiketwepo.
Kukongakanibwa kwa mikōko
9 Kano kabumbo kakikokeji ka umpika wa Kristu wabinebine ne wamanwa, kaikele kuvudija mingilo yako. Lelo kino kyalupwile bipá’ka? Bantu bamfulo bakubwanya ku kibalwa kya ba 144 000 baikele kukongakanibwa. Kupwa, kimonwa kya Yoano kilombwelwe mu Kusokwelwa 7:9-17 kyaikele bu mwanda wabinebine utendelwa ne uleta bukankamane ku mutyima. Na kampata, tamba mu mwaka wa 1935, kabumbo ka umpika kadi na nsangaji ya kumona kufikidila bityebitye kwa kino kimonwa. “Kibumbo kikatampe” kya batotyi bavule balupuka mu bifuko byonso bya pano pantanda, pano i kijokoloke kufula-kufula kwa tempelo ya Yehova ya kumushipiditu. Mwikeulu wa Yehova walombwele Yoano’mba i kutupu muntu nansha umo wādi ukokeja kubala kino kibumbo kikatampe. Kino kishintulula’mba kekudipo kibalwa kitungilwe pamwanda utala buvule bwa bantu bafwaninwe kufikijibwa ku tempelo ya Yehova ya kumushipiditu na kabumbo ka uno umpika. Uno mwingilo wa kukongakanibwa ukendelelanga mubula bwa kitatyi kyonso kikalekwa ku kibelo pululu.
10 Kabumbo ka umpika wabinebine kadi na kiselwa kikatampe kya kukwatakanya “mikōko mikwabo,” yenda ivudila’ko kitatyi ne kitatyi. Bayukile’mba bano bantu badi pamo bwa mikōko balupukile mu mizo yonso, badi na buleme bukatampe kumeso a Mfumwetu Yesu. I luombe lwandi. (Yoano 10:16; Bilongwa 20:28; 1 Petelo 5:2-4) Omwanda, pamwanda wa kisanso kyabo kyobasenswe Mfumwabo ne mikōko, ba mu kabumbo ka umpika bavuijanga bisakibwa bya kumushipiditu bya ba mu kibumbo kikatampe na nsangaji yonso.
11 Eyo, kipindi kikatampe mpata kya mwingilo wa bu musedi wa mwinya kipelwe uno umpika i kukongakanya boba bakabikalwa na Bulopwe bwa Leza pano panshi. Pa kwisambila pa mwingilo wa umpika wabinebine wenda ubailako kitatyi ne kitatyi, F. W. Franz, pādi ukidi mwimaniji wa Sosiete Watch Tower, wanene namino kumeso kwa lufu lwandi mu kweji wa 12, 1992 amba:
12 “Kupityila ku byonso byonamwene mu myaka yami yonso 99 ya būmi bwami, bine Yesu kalekelepo nansha dimo kwingidija bulongolodi mu muswelo utulumukwa kitatyi ne kitatyi. Bine ke muntu po uludika bulongolodi, nabubinebine i Mfumwetu Yesu Kristu. Mwanda pano ibutandabuke bininge mu muswelo utulumukwa na kampata, kupita ne motwādi twibifwatakenya mwine. Dyalelo, bulongolodi bwetu i butandabuke kujokoloka ntanda yonso. Bwingilanga tamba Kungala kufikija ne Nkushi, tamba Kutunduka, kufikija ne Kushika. Kuno kutandabuka kukatampe uno muswelo i mwingilo wa muntu umo kete: Mwana Leza, uludika kabumbo ka umpika wabinebine ne wamanwa. Uvuijanga kiselwa kyandi senene, ne omwanda kudi kwilundilako kukatampe kotumwene batwe bonso na meso dyalelo kuno.
13 “Uno mwingilo keudipo pa kipuji kya muntu umo kete. Tudi mu bulongolodi bwa Leza, ne bwingila mungya masakila a Leza, munshi mwa buludiki bwa Leza. I kutupu muntu nansha umo, nansha ke mwine waalwile kushimika kitango kya Watch Tower Bible and Tract Society mwine kakokejapo nansha dimo kwitutula pa kyadi’mba ntumbo ya bino byonso bilongeka kujokoloka ntanda yonso dyalelo bino amba idi pa mutwe wami, mhm. Bine i kyakutendelwa.” Ba mu kibumbo kikatampe, lelo kebatenekelwepo na bino binenwa bya Tutu, mwendi, Franz? Eyo, bine, badi na kufwijako kukatampe kutala padi Yehova pamwanda wa kutandabula mingilo ya umpika wabinebine.
Bakabikalwa na Bulopwe
14 Kyelekejo kyaletele Yesu mu Mateo shapitala 25 kitala pa mikōko ne bambuji kilombolanga mwingilo mukatampe wimanine pa kubungakanya bantu bakabikalwa na Bulopwe bwa Leza pano pantanda. Mu kyelekejo kibajinji, kya lukindi lwa talenta, Yesu walombwelemo’mba bana-babwanga bashingwe-māni badi na kikulupiji kya kukabikala nandi mu Bulopwe bwandi momwa mūlu, bafwaninwe kwingila bininge mwanda wa kutūbulula bintu byandi bya pano pantanda. Omwanda kyadi kifwaninwe Yesu alombole mu kyelekejo kyandi byonso bisakibwa ku boba basaka kukabalwa umbukata mwa boba bakabikalwa na Bulopwe bwandi bwa kokwa kūlu.
15 Jingululai senene binenwa byandi mu Mateo 25:31-33: “Pakāya Mwana muntu mu ntumbo yandi ne bamwikeulu bandi bonso bakukola pamo, ukashikata pa kipona kya ntumbo yandi. Ebiya mizo yonso ikabungakanibwa kwādi mu kifuko kyandi, ukebakalañanya’bo palapala bwa mukumbi ukalañanya mikōko umbambuji. Ukatūla mikōko ku lundyo, bambuji nabo ku lunkuso.”
16 Yesu waile mu ntumbo yandi mu mwaka wa 1914. Washilwile divita, aye ne bamwikeulu bandi, baendele kukalwa na balwana-nabo bandemona, ne kwibapanga bebapanga momwa mūlu. Myanda ilonda kunyuma kwa luno lukindi itukwashanga twivwanije kino: kushikata kwa Yesu pa lupona lwandi lwa ntumbo, kino kishintulula’mba mu kitatyi kya kwikalako kwandi, wingilanga pamo bwa mutyibi. Kwibunga kwa mizo yonso kwadi, kino i kyelekejo kishintulula’mba Yesu ukumbanga mizo yonso pamo ka na bwa luombe. Mu luno luombe mudi mikōko ne bambuji. Pa kusansanya mikōko yabine na bambuji, padi kikokeja kulongwa na mukumbi mu kipindi kimo kete kya difuku, ino kekidipo uno muswelo pamwanda utala uno mwingilo wa kusansanya bantu kujokoloka ntanda yonso, uno mwingilo ulombanga kitatyi kilampe bininge, mwanda bantu kebadipo bwa banyama; bakokeja kupela nansha kwitabija. Kino kilondanga mungya ngikadilo ya muntu ne muntu.
17 Mu kino kyelekejo, Mukumbi-Mulopwe utulanga boba badi pamo bwa mikōko ku lundyo lwandi, boba badi pamo bwa bambuji nabo ku lunkuso lwandi. Kutulwa ku lundyo, i kyelekejo kya butyibi bulumbuluke—bwa kukatambula būmi bwanyeke. Ku lunkuso i kyelekejo kya butyibi bubi—bwa kukonakanibwa lonso fututu. Nanshi muswelo utyiba Mulopwe uno mwanda, udi na kamweno kakatampe.
18 Kubulwa kumweka kwa Mulopwe, Mwana muntu, mu kitatyi kya kwikalako kwandi nansha pa·rou·siʹa, kekukokejapo kubingija muntu nansha umo. Kudi mikōko mivule bininge īlunga dyalelo ku kabumbo ka umpika mwanda wa kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza kujokoloka ntanda yonso, na kumunika mwinya wabo. Bine musapu wabo imufike ne mu bifuko bya kulampe bininge bya pano pantanda.—Mateo 24:14.
19 Mwanda’ka Mukumbi-Mulopwe ukapalanga kabumbo ka mikōko na kwibapa ngikadilo milumbuluke ya madyese akaya kumeso? Mwanda ibakwatakanye mwingilo wa busapudi bwa Bulopwe na mutyima wabo onso, ne kadi mwanda bakwashangako banababo na Kristu bashingwe-māni, na kwikimona pamo ka na bamukwasha aye mwine. Omwanda Mulopwe, Mwana muntu, ukanenanga ino mikōko’mba: “Iyai kuno banwe bakweselwa dyese kudi Tata, mupyanei bulopwe bwimulongolwele kala pa ngalwilo ya pano pantanda.”—Mateo 25:34; 28:19, 20.
Bakwashangako Mulopwe
20 Jingululai senene, kitatyi kīta Mulopwe ino mikōko ipyane kipindi kya pano pantanda kya buno Bulopwe bwa Leza, ino mikōko itulumukanga bininge. Ne kumwipangula’mba: ‘Mfumwetu lelo i kitatyi’ka kyotwakulongele bino bintu?’ Ulondolola’mba: “I binebine byo nemunena’mba: Byo mwaubilepo nabya ku kamo katyutu ka boba banabetu, nanshi mwaubile kudi amiwa.” (Mateo 25:40) Pa kusanguka kwandi, difuku dyasokokēle kudi Madia Madelena, Yesu wesambile nandi pamwanda utala banababo ba kumushipiditu’mba: “Enda ku banabetu ukebasapwile.” (Yoano 20:17) Mubula bwa kitatyi kya kwikalako kwandi kwa kubulwa kumweka, Yesu udi enka na kibalwa kityetye kya ba mu bantu 144 000 bashelesheleko ba mu banababo ba kumushipiditu bakidi mu ngitu ya misunya pano pantanda.
21 Mwanda Yesu udi momwa mūlu pakubulwa kumweka, bano bantu badi pamo bwa mikōko kebamwingidilangapo patokelela, bamwingidilanga mingilo ya kisanso kupityila mu dishinda dikwabo. Bamumwene ushikete pa lupona lwandi na meso a lwitabijo. Yesu utendelanga bukomo bonso bobalonga mwanda wa kukwashako bana-babo ba kumushipiditu, bakabikala nandi pamo momwa mūlu. Byonso byobalongela banababo, wibimwene bu bamulongelanga’byo enka aye. Ino mikōko ilongelanga bano bakristu bilumbuluke mwanda bebayukile’mba bine i banababo na Kristu. Bayukile’mba banababo na Yesu ba kumushipiditu i mikendi ya Bulopwe bwa Yehova, ne basakanga kulombola patokelela’mba balamete ku mutamba wa Bulopwe.
22 Yehova wateakenye mpangiko mwanda wa kino kibumbo kya mikōko kikalupuke mubula bwa kitatyi kyamfulo kya kwikalako kwa wandi Mwana, ne webatudileko mpalo mikatampe ibatengele kumeso! Kibumbo kikatampe kikapyananga madyese a ndoe pano pantanda munshi mwa Umbikalo wa nsangaji wa myaka kanunu ya Yesu Kristu, Mulopwe mubikikwe na Yehova.
23 Shi tubandaule senene bupolofeto bwa mu Bible butala pa kitatyi kya kwikalako kwa Kristu, ne butala pa kyelekejo kya mikōko ne bambuji kyesambilepo Yesu, lelo tukokeja kufula ku mulangwe’ka? Tukokeja kufula ku uno mulangwe: pa kubalwa na Leza ne wandi Mulopwe bu mukōko moloke, kekifwaninwepo kukwasha banababo na Mulopwe ba kumushipiditu na mu kitulumukila bitupu ne pakubulwa kuyuka, mhm. Nansha shi kebakokejapo kumona uno Mulopwe ubikele, na meso abo a bu ngitu, ino boba ba mu kabumbo ka mikōko bayukile kyobalonga i kika. Baloñanga bukomo bwa kukwashako banababo na Mulopwe, ku ngitu ne kumushipiditu. Muswelo’ka? Na kwibakwashako mu busapudi bwa myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza ne na kwendeja bifundwa bya Bible mwanda wa kulonga bana-babwanga ba Kristu. Dyalelo, kudi kubwipi kwa miliyo iná ne kupita ya basedi ba mwinya basapula Bulopwe bwa Leza.
Mingilo mivule
24 Tutelei bidi mingilo imo-imo milumbuluke ingilwa na kabumbo ka umpika wabinebine. Dibajinji, kabumbo ka umpika ikapebwe bulami bwa bintu byonso bya Mfumwandi—bintu bya kamweno ka Bulopwe pano pantanda—byenda bivudilako kitatyi ne kitatyi. Dyabubidi, kano kabumbo kapananga bidibwa bya kumushipiditu ku bamingilo bashingwe-māni, ne ku ba mu kibumbo kikatampe kya mikōko mikwabo kine kyenda kibailako difuku ne difuku. Dyabusatu, kabumbo ka umpika kadi kumeso kwa mwingilo wimanine pa kumunika mwinya wa Bulopwe. Dyabuná, kipindi kikatampe mpata kya uno mwingilo kimanine pa kukongakanya mikōko mikwabo ya mu kibumbo kikatampe, ifikijībwe ku tempelo ya Yehova ya kumushipiditu. Dyabutano, na bukwashi bukatampe bwa mikōko, kabumbo ka umpika kobakanga mōbo makatampe mpata a Misambo idi kujokoloka ntanda yonso, ne a ku kitako kikatampe kimanine mingilo kujokoloka ntanda yonso kidi mu Amerika (Etats-Unis). Ino mingilo ingilwa na kisanso, imilengeje kabumbo ka umpika kekale bu muzo wa nsangaji mikatampe na kampata pano pantanda dyalelo; kadi ibapane ne ino nsangaji ku tununu ne tununu twa bantu bakwabo. Abo bonso pamo batumbijanga Yehova Leza ne Yesu Kristu, baludika ino mingilo mivule ya umpika wamanwa!
25 Kabumbo ka umpika pano kengilanga na bupyasakane bukatampe mwanda wa kuvuija biselwa bibapele Leza. Kitatyi kyashalako kumeso kwa kufikidila kwa “kyamalwa kibuke” pano kibatyepa! (Mateo 24:21) Omwanda mikōko ya Leza ifwaninwe kulamata nyeke ku mutamba mulumbuluke, na kulama buntu bwa Mulopwe-Mukumbi wabo! Twendelelei nanshi batwe bonso na kukwatakanya umpika wabinebine ne wamanwa na bupyasakane. Enka shi balonge kino kete, nankyo pano pano ponka, boba badi pamo bwa mikōko bakamona muswelo wa kwivwana bino bishima bya nsangaji’mba: “Iyai kuno banwe bakweselwa dyese kudi Tata, mupyanei bulopwe bwimulongolwele kala pa ngalwilo ya pano pantanda.”
[Bipangujo]
1. I muswelo’ka udingakene pa·rou·siʹa ya Kristu na “myaka ya Noa”?
2. I kusubulwa’ka kwalongelwe mwanda wa kufikidila kwa Malaki 3:1-5?
3. Mwanda’ka kuno kusubulwa kwa kumushipiditu kwādi kufwaninwe?
4, 5. (a) Kipangujo kimo kyaipangwile Yesu Kristu, kifwaninwe kufikija muntu yense wa mu kabumbo ka umpika ku kulonga kika? (b) Bishima “umpika wabinebine ne wamanwa” ne “bamingilo bandi” lelo bidi na buluji’ka? (c) Yesu wapele umpika wandi mwingilo’ka?
6. Pa kwiya kwa Yesu mu bupempudi bwandi, i mpalo’ka yatambwile uno umpika?
7, 8. (a) ‘Bintu byonso’ bya Mwine-mingilo lelo i bika? (b) I kika kifwaninwe kulonga umpika mwanda wa kulama bino bintu senene?
9. Kutandabuka kwa mingilo ya umpika i kulupule bipá’ka?
10. I mingilo’ka ya kisanso ingila umpika dyalelo?
11-13. I binenwa’ka byendelemo byanene mwimaniji umo wa kitango kya Watch Tower Society pamwanda utala mwingilo wa umpika?
14, 15. (a) I kika kyalombwele Yesu mu lukindi lwa talenta (Mateo 25:14-30)? (b) I kyelekejo’ka kilumbuluke kitanwa mu Mateo shapitala wa 25?
16. I muswelo’ka ukongakanibwa mizo ne usansanibwa bantu?
17. Mwanda’ka dyalelo muntu ne muntu ufwaninwe kubandaula ngikadilo yandi senene?
18. Mwanda’ka kubulwa kumweka kwa Mulopwe kekukokejapo kubingija muntu nansha umo?
19. Lukindi lwa mikōko ne bambunji lulombolanga kyelekejo kya ngikadilo’ka?
20, 21. Mikōko ilombolanga musweloka’mba ilamete ku mutamba wa Bulopwe?
22. I madyese’ka atambula kibumbo kya mikōko? (Ezankanya na Kusokwelwa 7:14-17.)
23. Mikōko ikwashanga’ko banababo na Mulopwe muswelo’ka, inoko na kuyuka senene kine kyobalongela uno muswelo?
24. I mingilo’ka ingilwa na kisanso ilengeje kabumbo ka umpika kekale bu bantu badi na nsangaji mikatampe mpanta kujokoloka ntanda yonso dyalelo?
25. Mikōko ikokeja kwendelela na kukwatakanya kabumbo ka umpika mu muswelo’ka, ne i madyese’ka eitengele kumeso?
[Bilembwa bya pa Bifwatulo]
Mwine-mingilo i mupe umpika wabinebine bintu byandi byonso
[Bilembwa bya pa Bifwatulo]
Yesu imushikate pa lupona lwandi lwa ntumbo mwanda wa kutyibila bantu mambo
Le mubwanya kulondolola?
◻ I butyibi’ka bwalondele kubikikwa kwa Mulopwe?
◻ I muswelo’ka ufikidila Mateo 24:45-47 dyalelo?
◻ Mu ino mingilo mivule, kabumbo ka umpika ne kibumbo kikatampe, bafwijangako Yehova na kampata pamwanda utala mingilo’ka?
◻ I muswelo’ka ufikidila Mateo 25:34-40 mu kino kitatyi kya pa·rou·siʹa?