Mwana Mujimine Wajoka

Padi Yesu ukidi mu Pelea kutunduka kwa Munonga wa Yodano kwaletele kyelekejo kya mukōko mujimine ne kityele kya ndakuma kijimine. Musapu udi mu bino byelekejo bibidi i wa amba tufwaninwe kusangala shi kipya-mambo wesāsa ne kujokela kudi Leza. Bafadiseo ne basonekeji badi batopeka Yesu amba upwene na bantu ba uno muswelo. Ino le bano bene bamutopeka abefunde kintu kampanda ku byelekejo bibidi bya Yesu? Le i bevwanije mumwenanga Tata wetu wa mūlu kipya-mambo wisāsa? Pano Yesu waleta kyelekejo kitenga mutyima kikomeneja bufundiji bumo bonka bwa kamweno.

Mu kino kyelekejo mudi shabana udi na bana babidi, nkasampe ye wisambilwa’po bininge mu kino kyelekejo. Bafadiseo ne basonekeji ne bakwabo bevwana binena Yesu, bafwaninwe kuboila ñeni ku byanena pa uno nkasampe. Inoko, ketwakipumpunyai byanena Yesu pa shabana ne mwana mukulu, mwanda ngikadila yobalombola nayo itufundija bivule. Shi ke pano langulukila pa bano bantu basatu pasekununa Yesu kino kyelekejo.

Yesu washilula’mba: “Muntu umo wadi na bana babidi bana-balume. Penepo nkasa wanena shandi amba, ‘A tata, mpe’ko kipindi kyami kya bupeta.’ Nandi webabanya bintu byandi.” (Luka 15:11, 12) Vuluka’mba uno nkasampe kakimbangapo bupyani bwandi amba mwanda shandi wafu, aa. Shandi ukidi mūmi. Ino mwana ukimbanga bupyani bwandi pano mwanda wa kwikala na bwanapabo ne kulonga nabyo monso mwasakila. Le byo bika?

Yesu ushintulula’mba: “Mafuku matyetye’tu pa kupita’po, nkasa’wa wakongakanya bintu byandi byonso waenda ku ntanda ya kulampe, kwine’kwa wasupakanya bupeta bwandi mu būmi bwa bya bulongelonge.” (Luka 15:13) Pa kyaba kya kushikata mu njibo yabo kwampikwa kyaka, mobalaminwe senene na shabo mwine uvuija bisakibwa byabo, uno mwana aye wataluka waenda ku ntanda ingi. Wasupakanya bupyani bwandi bonso na kwiela mu būmi bwa bikoleja, kalondalonda bya kwisangaja bya ngitu. Kitatyi kya makambakano kibafika. Yesu wendelela na kusekununa amba:

“Aye pa kupwa byonso, kipupo kya nzala kikomo kyapona konsokonso mu mine ntanda’ya, penepo wafudilwa. Waenda’nka ne kuketūla kwa mwanā kibundi umo mu mine ntanda’ya, nandi wamutuma mu madimi andi kukakumba bangulube. Kadi wadi kaabila kwikuta bipa bya mikungwa byadi bidya bangulube, ino i kutupu wadi umupa kantu.”​—Luka 15:14-16.

Bijila bya Leza bitela bangulube bu ba disubi, ino uno mwana wadi wingila bu mukumbi wa bangulube. Nzala mikomo ibamukupila, kakimbe’nka ne kudya bidibwa bifwaninwe kudya’nka banyema, ke bangulube baadi ukumba kadi. Paatanwa na kyamalwa ne kutyumukwa mutyima, ebiya ‘welanga.’ Le usa kulonga bika? Wenena aye mwine amba: “Yō, bantu ba kaji bengidila tata bungi’bo badi na mikate mivulevule, ino ami’ko mfwa nzala kuno! Nsa kutaluka ñende kudi tata, nkamunene amba: ‘A Tata, napi mambo mūlu ne kodi. Nkikifwaninwepo kwitwa bu obe mwana. Ntūle bu muntu obe wa kaji.’” Kupwa wataluka kaenda kudi shandi.​—Luka 15:17-20.

Le shandi walonga’po namani? Le usa kumutambula na bulobo ne kumufunina pa bulembakane bwandi bwa kutaluka kwabo kwaadi ushikatanga? Le mbutwile usa kumusūla, ne kupela kumulubula? Shi wadi amba i abe, wadi wa kulonga’po namani? Le wadi wa kulonga namani shi wadi amba i obe mwana mwana-mulume nansha mwana-mukaji?

Yesu washintulula mweivwanine shabana ne mwaalongele amba: “Ino aye [mwana] ukidi dya kulampe mwishinda, shandi wamumona, wamukwatyilwa lusa, ebiya wanyema lubilo wakamupamba bīpa, kamufifye senene.” (Luka 15:20) Nansha shi shabana waivwene amba wandi mwana wadi na būmi bwa busekese, wamulubula paajoka. Le bendeji ba Bayuda bemwekeja bu bayukile Yehova ne kumutōta, abayuka muswelo umona Tata wetu wa mūlu babipya-mambo besāsa? Le abajingulula’mba ne Yesu nandi wibamonanga monka mwibamwena Shandi?

Mbutwile wa bujinguludi ukamona bulanda bwa mwana ne mumwekelo wa mpala bu i kilomboji kya kwisāsa kwandi. Kadi byalonga mbutwile wa buswe pa kumulubula bibapēlejeja’ko wandi mwana asabe bubi bwandi. Yesu unena’mba: “Penepa mwana wamunena’mba, ‘A Tata, napi mambo mūlu ne kodi. Nkikifwaninwepo kwitwa bu obe mwana.’”​—Luka 15:21.

Shandi wasoñanya bapika’mba: “Pejai! letai munkukumba, owa mulumbuluke kutabuka, muvwikei’o, mumuvwike ne lumpete ku kuboko ne bikwabilo ku maulu. Kadi letai ne kyana kya ñombe kinune, mwikitapei, tudye ne kusoba, mwanda uno wami mwana wadi mufwe, ke mūmi monka; wadi mujimine, wamweka.” Ebiya “bashilula kusangala.”​—Luka 15:22-24.

Ino, mwana mukulu wadi mu madimi. Yesu unena pādi amba: “Aye paadi ujoka, kafwena kubwipi na ku njibo, waivwana byombanwa ne maja. Penepo waita mwingidi umo kamwipangula bine bilongeka. Nandi wamusapwila’mba, ‘Mwanenu waiya, kadi shobe watape kyana kya ñombe kinune, mwanda wamutundaila mukomo nkē.’ Ino waloba, wapela ne kukatwela’mo kwine. Penepo shandi watamba kamusenge. Kwivwana kwadi kanena shandi amba, ‘Tala! Pano ke myaka mingi yonkwingidila bu umpika kadi nkyajilwile mbila yobe nansha dimo dine, ino kashā kwampele nansha kabuji kana mwanda wa kwisangaja na balunda nami. Ino pano’tu paiya uno obe mwana wasupakenye bintu byobe ku bandumba, ubamutapila kyana kya ñombe kinune.’”​—Luka 15:25-30.

Le i bāni badi bwa mwana mukulu, batopeka Yesu pa mwanda wa lusa ne mutyima watele bantu ba munshi ne babipya-mambo? I basonekeji ne Bafadiseo. Matope obatopeka Yesu amba utambulanga babipya-mambo o amulengeja alete kino kyelekejo. Yewa ense utopeka Leza pa lusa lwandi bine ufwaninwe kulama uno mwanda mu ñeni.

Yesu wavuya kyelekejo kyandi na kusekununa muswelo wasenga mbutwile wandi mwana mukulu amba: “A mwanami, abe udi nami mafuku onso, kadi bintu byami byonso i byobe. Ino twadi tufwaninwe’nka kusoba ne kusangala, mwanda uno mwanenu wadi mufwe, ke mūmi monka; wadi mujimine, wamweka.”​—Luka 15:31, 32.

Yesu kalombwelepo byalongele mwana mukulu pa kupwa. Ino, Yesu pa kufwa ne kusanguka’ye, “kibumbo kikatampe kya babitobo kyaitabija.” (Bilongwa 6:7) Mu kino kibumbo mubwanya kubadilwa ne bamo baivwene Yesu usekununa kino kyelekejo kya bukomo kitala mwana mujimine. Bine badi babwanya kwilanga, kwisāsa ne kujokela kudi Leza.

Tamba difuku’dya, bana ba bwanga ba Yesu babwenye ne bine badi bafwaninwe kulama mu mutyima bufundiji bwa kamweno budi mu kino kyelekejo kilumbuluke. Bufundiji bubajinji i bwa amba i kya tunangu kushala mu bantu ba Leza mwampikwa kyaka, mwine mwitulamine Tata wetu wa buswe witupa byotusakilwa, pa kyaba kya kuzeuluka na kukimba bya kwisangaja bya mu “ntanda ya kulampe.”

Bufundiji bukwabo i bwa amba shi tubasāsuka mu dishinda dya Leza, tufwaninwe kwityepeja na kujokela kudi Tata wetu amba etutōkelwe monka mutyima.

Ino kudi ne bufundiji bukwabo botwamona mu kwishila kwishidile Tata watambula mwana ne lulekelo lwandi na kiji kya mwana mukulu, ne mutyima wandi wa kupela kulubula mwanabo. Na bubine, bengidi ba Leza basakanga kulekela ne kutambula yewa muntu wasāsukile ino wesāsa bya bine ne kujokela ‘mu njibo ya Shandi.’ Nanshi tusangelei mwanetu ‘wadi mufwe pano ke mūmi monka’ ne wadi ‘mujimine ino pano wamweka.’