“Shi Muyukile Bino Bintu, Mwi ba Nsangaji shi Mulonga’byo”

 1. Le ngikadila ya kwisakila ya ino ntanda ibwanya kwikala na lupusa namani pa kwityepeja kwetu?

Mwanda waka i bikomo kwingidija byobya byotwifunda mu Kinenwa kya Leza? Bubinga bumo bidi i buno amba, pa kulonga byoloke tufwaninwe kwikala betyepeje. Ino mu ano “mafuku a mfulo,” i bikomo kwikala betyepeje, mwanda bantu bavule betujokolokele i “ba kwisanswa abo bene, ba kusanswa lupeto, ba kwitumbika, ba kwizunzula” ne “ba kubulwa kwīfula.” (2 Temote 3:1-3) Batwe bengidi ba Leza, tuyukile amba uno mwikadila i mubi, ino tubwanya kumona’mba boba balonga’byo badi biyampe ne badi na nsangaji mu būmi bwabo. (Ñimbo ya Mitōto 37:1; 73:3) Tubwanya’nka ne kwiipangula’mba: ‘Lelo bukomo bononga bwa kutūla bisakibwa bya bakwetu kumeso kwa byami budi na mvubu? Le bantu bakandēmeka nyeke shi nalonga bintu na kwityepeja?’ (Luka 9:48) Shi tuleke ngikadila ya kwisakila ya ino ntanda itutādile, nabya tubwanya kōna kipwano kyetu kilumbuluke na banabetu ne kulengeja bantu bakomenwe kwituyuka’mba twi bene Kidishitu. Ino shi tuboile ñeni ku bimfwa bya bengidi ba Leza ba pa kala ne kwibeula, nabya biketwendekela biyampe.

 2. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku bengidi ba Leza ba kikōkeji ba pa kala?

² Lelo i bika byākweshe bengidi ba Leza ba kikōkeji ba pa kala bekale balunda nandi? Le bāmusangeje namani? Le i kwepi kobāmwene bukomo bwa kulonga byoloke? Shi tutange bimfwa byabo mu Bible ne kulangulukila’po, nabya lwitabijo lwetu lukakomejibwa.

3, 4. (a) Le Yehova witufundijanga muswelo’ka? (b) Mwanda waka tusakilwa kintu kikwabo kupita’ko buyuki bonkabonka pa kukomeja lwitabijo lwetu?

³ Yehova witupanga byotusakilwa mwanda wa kukomeja lwitabijo lwetu. Tutambulanga madingi mayampe ne bufundiji kupityila ku Bible, mabuku etu a bwine Kidishitu, diteba dyetu, Televijo ya JW, ku kupwila ne ku bitango. Inoko Yesu wāshintulwile amba tusakilwa kintu kikwabo kupita’ko buyuki bonkabonka. Wānenene amba: “Byakudya byami i kulonga kiswa-mutyima kya yewa wantumine ne kupwa mwingilo wandi.”​—Yoano 4:34.

⁴ Kudi Yesu, kulonga kiswa-mutyima kya Leza kwādi pamo bwa byakudya. Kudya byakudya biyampe kulengejanga twiivwane biyampe ne kupa imbidi yetu bukomo. Kulonga kiswa-mutyima kya Leza nako mo monka, kwitulengejanga twiivwane biyampe ne kukomeja lwitabijo lwetu. Kimfwa, le kodi mwende mukōke ku kupwila kwa kwenda mu busapudi, ino abe ujokela ku njibo pa kupwa kwa busapudi waivwana nsangaji ne kutūkijibwa mutyima?

 5. Le tumwenanga namani mu kwikala ba tunangu?

⁵ Shi tuloñanga bintu bitulomba Yehova kulonga, twi ba tunangu. (Ñimbo ya Mitōto 107:43) Kadi bantu ba tunangu bemwenanga byabuyabuya bivule. “I kutupu kintu kyoabila kidingakene nato. . . . I mutyi wa būmi ku boba bakwete’to, kadi boba bakwatyije’to baketwa bu ba nsangaji.” (Nkindi 3:13-18) Yesu wānenene amba: “Shi muyukile bino bintu, mwi ba nsangaji shi mulonga’byo.” (Yoano 13:17) Bana ba bwanga ba Yesu bādi ba kwikala na nsangaji pobādi ba kwendelela kulonga byobya byēbalombwele Yesu kulonga. Bādi balonda bufundiji ne kimfwa kyandi mu būmi bwabo.

 6. Mwanda waka tufwaninwe kwingidija nyeke byobya byotwifunda?

⁶ Dyalelo nadyo, tufwaninwe kwingidija nyeke byobya byotwifunda. Langulukila’po bidi pa sendwe umo udi na bingidilwa ne buyuki. Bino bintu bikamukwasha ekale sendwe muyampe enka shi wingidija’byo. Ubwanya kwikala na bwino bwa myaka mivule, ino ufwaninwe kwingidija nyeke byaefundile shi usaka kwikala bu sendwe muyampe. Mu muswelo umo onka, potwashilwile kwifunda bubine, twadi na nsangaji mwanda twaingidije byotwatangile mu Bible. Inoko pa kwikala na nsangaji ya endaenda, tufwaninwe kwendelela na kwingidija difuku ne difuku byobya bitufundija Yehova.

 7. Le i bika byotufwaninwe kulonga pa kuboila ñeni ku bimfwa bya mu Bible?

⁷ Mu kino kishinte, tusa kwisambila pa miswelo imoimo yotukokeja kukomenwa’mo kwikala nyeke betyepeje. Tusa kuyuka muswelo wētyepeje bantu ba kikōkeji ba pa kala. Inoko tufwaninwe kulonga bivule kupita’ko’tu kutanga myanda bitupu. Tufwaninwe kulangulukila’po ne kwiingidija mu būmi bwetu.

8, 9. Le i ñeni’ka yotuboila ku myanda ya kwityepeja kwa Polo idi mu Bilongwa 14:8-15? (Tala kifwatulo ku ngalwilo.)

⁸ Leza usakanga bantu ba miswelo yonso “bapande ne kwikala na buyuki bwinebwine bwa bubine.” (1 Temote 2:4) Lelo umonanga namani bano bantu bonso kebefundile kashā bubine? Mutumibwa Polo wāsapwidile Bayuda bādi bayukile kala bintu kampanda bitala padi Yehova. Ino kadi wāsapwidile ne boba bādi batōta baleza ba bubela. Kwibasapwila kwātūdile kwityepeja kwa Polo pa ditompo. Namani?

⁹ Mu lwendo lubajinji lwa Polo lwa bu mishonele, aye ne Banabasa bāendele mu kibundi kya Lesetala. Bene Laikonya bādi bekele’mo bāmwene ba Polo ne Banabasa pamo bwa bantu ba bukomo bwa pa bula ne kwibetyila pa majina a baleza babo ba bubela ba Zeuse ne Hemese. Le ba Polo ne Banabasa bāsangedile’byo? Le bēbimwene bu kushinta kusangaja kwa kupangwapangwa kwēbatene mu bibundi bibidi bikwabo? Le bālangile amba kuno kutebwa mutyima kukakwasha bantu bavule bevwane myanda miyampe? Mhm! Bāfītyilwe ne kwela mabila’mba: “I kika le kyomulongela namino? Netu twi bantu ba bilubo pamo’nka bwa banwe.”​—Bilongwa 14:8-15.

10. Mwanda waka ba Polo ne Banabasa kebēmwenepo bu bapite bene Laikonya?

¹⁰ Ba Polo ne Banabasa pa kunena’mba nabo i bantu, bādi basaka kunena’mba i ba kubulwa kubwaninina. Kebādipo basaka kunena’mba batōtanga muswelo umo na bene Laikonya. Ba Polo ne Banabasa bātuminwe na Leza bu bamishonele. (Bilongwa 13:2) Bāshingilwe māni a mushipiditu ujila kadi bādi na lukulupilo lwa kutendelwa. Inoko bino kebyēbapelepo bubinga bwa kwimona bu bebapite. Bājingulwile amba bano bantu nabo babwanya kupebwa lukulupilo lwa kwenda mūlu shi betabije myanda miyampe.

11. Le i muswelo’ka otubwanya kwikala betyepeje pamo bwa Polo potusapula?

¹¹ Uno i muswelo umo wa kulombola’mba twi betyepeje pamo bwa Polo. Ketufwaninwepo kumona’mba mwingilo wetu wa kusapula nansha bintu byotulonga na bukwashi bwa Yehova bitulengejanga twikale ba pa bula. Tubwanya kwiipangula’mba: ‘Le monanga namani bantu ba mu wami mwaba? Le sañunanga bisumpi bya bantu kampanda?’ Batumoni ba Yehova kujokoloka ntanda yonso, baloñanga bukomo bwa kukimba boba bakokeja kwivwana myanda miyampe. Bamo baloñanga’nka ne bukomo bwa kwifunda ludimi nansha bibidiji bya bantu bamonwa bu ba munshi. Abo kebemonengapo nansha dimo bu bayampe kutabuka boba bobasapwila. Inoko baloñanga bukomo bwa kuyuka muntu ne muntu mwanda wa kukwasha bantu bavule betabije musapu wa Bulopwe.

12. Le Epafalasa wālombwele namani amba utele bakwabo mutyima?

¹² Muswelo mukwabo wa kulombola’mba twi betyepeje, i kulombelela’ko batutu ne bakaka, boba “batambwile [kala] lwitabijo lulēme’nka na lwetu.” (2 Petelo 1:1) Ye mwādi mulongela ne Epafalasa. I mutelwe’tu misunsa isatu mu Bible. Polo paādi mu njibo ya kifungo mu Loma, wālembēle bene Kidishitu ba mu Kolose pangala pa Epafalasa amba: “Ulombelanga mafuku onso na kininga pa mwanda wenu.” (Kolose 4:12) Epafalasa wādi uyukile banabetu biyampe, kadi wādi wibatele mutyima bya binebine. Polo wāmwityile bu “musungi mukwetu,” nanshi Epafalasa nandi wādi na makambakano andi. (Filemone 23) Ino aye wādi utele mutyima ku bisakibwa bya bakwabo ne kulonga’po kintu mwanda wa kwibakwasha. Epafalasa wādi ulombelela’ko batutu ne bakaka, netu tubwanya kulonga namino, enka ne kwibatela pa majina abo. Milombelo ya uno muswelo idi na bukomo bukatampe.​—2 Kodinda 1:11; Yakoba 5:16.

13. Le i muswelo’ka obwanya kwiula Epafalasa polombela?

¹³ Langulukila bidi pa muntu obwanya kutela dijina mu milombelo yobe. Padi uyukile’ko balunda nobe ba mu kipwilo nansha ba mu kisaka balwa na bikoleja. Padi badi na butyibi bukomo bwa kukwata nansha matompo a kūminina. Ubwanya ne kulombelela’ko banabetu batelelwe majina abo mu kishinte kya pa jw.org kinena’mba “Les Témoins de Jéhovah emprisonnés en raison de leur foi.” (Twela mu SALLE DE PRESSE > VEILLE JURIDIQUES.) Ubwanya ne kulombelela’ko boba bafwidilwe bantu bobasenswe, boba bapandile panopano ku bimpengele nansha ku mavita, ne boba badi na makambakano a mwa kusokwela lupeto. Kadi kudi batutu ne bakaka bavule bene botubwanya kulombelela’ko! Shi twibalombelela’ko, tulombolanga’mba ketutelepo mutyima’nka ku bisakibwa byetu kete, ino i ne ku bya bakwetu. (Fidipai 2:4) Bine, Yehova wivwananga milombelo ya uno muswelo.

14. Lelo Yehova i mwivwaniki muyampe mpata namani?

¹⁴ Muswelo mukwabo wa kulombola’mba twi betyepeje i kwikala bevwaniki bayampe. Yakoba 1:19 witunena ‘tupeje pa kwivwana.’ Yehova i mwivwaniki muyampe mpata. (Ngalwilo 18:32; Yoshua 10:14) Kimfwa, tanga mīsambo idi mu Divilu 32:11-14. (Tanga.) Nansha Yehova byākadipo witabije mulangwe wa Mosesa, ino Yehova wālekele Mosesa alombole mwaādi wiivwanina. Le ubulwepo kwivwana na kitūkijetyima muntu wadi na milangwe mitupe pa kala ne kulonda mwalangila? Yehova aye, wivwananga na kitūkijetyima bantu bonso bamulomba na lwitabijo.

15. Le tukeula Yehova namani pa kulēmeka bakwetu?

¹⁵ Wiipangule amba: ‘Shi Yehova wityepejanga, wivwana bantu na mwaāivwanine Abalahama, Letyela, Mosesa, Yoshua, Manoa, Ediya ne Hezekia, mbulwepo nami kwibevwana? Mbulwepo kulēmeka banabetu bonso bininge na kwibevwana ne kulonda milangwe yabo shi bibwanika? Lelo kudi muntu kampanda mu kipwilo nansha mu kisaka kyetu ombwanya kuta mutyima bininge? Le nkalonga’byo namani?​—Ngalwilo 30:6; Batyibi 13:9; 1 Balopwe 17:22; 2 Bilongwa 30:20.

16. Lelo Mulopwe Davida wālongele namani pāmutukile Shimei?

¹⁶ Kadi kwityepeja kwitukwashanga tulombole kwīfula shi bakwetu abetulonga bibi. (Efisesa 4:2) Tutana kimfwa kiyampe kya kwīfula mu 2 Samwele 16:5-13. (Tanga.) Shimei, mubutule wa Mulopwe Solo, wātukile ne kutamba’dyo Davida ne bengidi bandi. Davida wādi ubwanya kutalaja Shimei, ino wāūminine mutonko wandi na kitūkijetyima. Le Davida wābwenye namani kwīfula uno muswelo? Tubandaulei lwimbo lwa busatu lwa Mitōto pa kuyuka kino.

17. Le i bika byākweshe Davida ekale na kwīfula, ne tubwanya kumwiula namani?

¹⁷ Davida wābundile lwimbo lwa busatu lwa Mitōto kitatyi kyādi kikimba wandi mwana Abisalome kumwipaya. I mu kino kitatyi kyātambilwe Davida na Shimei, ino Davida wamona bukomo bwa kwikala talala. Namani? Tutanga binenwa bya Davida mu Ñimbo ya Mitōto 3:4 amba: “Nkelanga lubila kudi Yehova, nandi ukangitabanga mu lūlu lwandi lujila.” Shi abetulonga bibi, tufwaninwe kulombela na mwālongele Davida. Nabya Yehova uketupa mushipiditu wandi ujila amba tūminine. Ubulwepo kwīfula nansha kulekela bininge shi muntu wakulonga bibi? Le ukulupile amba Yehova utele mutyima ku masusu obe ne amba ukakukwasha ne kukwesela?

18. Le tukamwena namani mu kwingidija bulombodi bwa Yehova?

¹⁸ Shi tulonga bintu byotuyukile amba i byoloke, tukekala ba tunangu kadi Yehova uketwesela. Bible unena mu Nkindi 4:7 amba: “Tunangu kyo kintu kya mvubu kutabuka.” Nansha tunangu byotwimanine pa buyuki, ino bilombanga bivule kupita’ko’tu kwivwanija myanda bitupu. Mu tunangu mubadilwa ne butyibi botukwata. Enka ne tunyengelele tumwekejanga tunangu na kubīka bidibwa bya kudya mu buyo. Ato ketuyukilepo bintu bivule, ino twiteakanyanga na tunangu ku bintu bya kumeso. (Nkindi 30:24, 25) Kidishitu, witwa ne bu “tunangu twa Leza” uloñanga nyeke byobya bisangaja Shandi. (1 Kodinda 1:24; Yoano 8:29) Leza uketupala mpalo shi netu tulombola tunangu na kulonga byobya byotuyukile amba i byoloke ne kwikala nyeke betyepeje. (Tanga Mateo 7:21-23.) Shi ke pano, longa nyeke bukomo bwa kukwasha kipwilo kikale bu kifuko kibwanya bonso kwingidila’mo Yehova na kwityepeja. Shako bilombanga kitatyi ne kitūkijetyima pa kulonga byobya byotuyukile amba i byoloke. Inoko kulonga namino kulombolanga kwityepeja, kadi kwityepeja nako kuketulengeja twikale ba nsangaji tamba’nka pano ne nyeke ne nyekeke.