Būmi Budi na Kitungo Dyalelo ne Nyeke-ke
UKOKEJA kwikala na būmi budi na kitungo tamba’nka pano. Muswelo’ka? Na kulonda misoñanya ya tunangu itanwa mu Kinenwa kya Leza, Bible. Tubandaulei misoñanya imoimo.
MUSOÑANYA WA MU BIBLE: Mulopwe Solomone wāsonekele amba: “Kekudipo kitabukile būya kudi muntu ku kudya ne kutoma, ne kusangaja mutyima wandi biyampe mu mwingilo wandi.”—MUSAPUDI 2:24.
Twi bapangwe mwanda wa kutana nsangaji mu mingilo yetu yonso. Nansha ke mu ngikadilo mikomo bininge mwine, ukokeja kusangela mu muswelo kampanda būmi tamba’nka pano ku kwingila na kininga ne budimbidimbi mpika.
MUSOÑANYA WA MU BIBLE: “Dyese dya kupana ditabukile dya kupebwa.”—BILONGWA 20:35.
Bantu bavule i bamone amba kulongela bakwabo bintu—kimfwa, kwibapa kitatyi ne bukomo bwabo mwanda wa kwibakwasha mu bitatyi bya makambakano—i kwibaletele madyese ne kwibalengeja bekale na būmi budi na kitungo. Solomone wāsonekele amba, “Kokapelejapo biyampe kudi bene’byo, po dikōkeja dikasa dyobe kulonga’kyo.”—Nkindi 3:27.
Tala kimfwa kya Ralph. Pa kupwa kupebwa pasho ku kaji, washilwile kwingila mwingilo wa kitatyi kyonso wadi wingila mukajandi. Badi bapityija mansaa mavule kweji ne kweji mu mwingilo, bepāna mu kufundija Bible ku bakwabo. Ralph unena’mba: “Kitatyi kyotujokela ku njibo kyolwa, ketwikalangapo enka na bukōke mwanda wa bununu, ino twikalanga bakōke mwanda wa kupāna kotwatamba mu kupāna bukomo bwetu bonso mu mwingilo wa Tata wetu wa mūlu. Buno shabo bo bukōke buyampe!” Aye ne mukajandi badi na nsangaji mwanda būmi bwabo bwimanine pa kupāna.
MUSOÑANYA WA MU BIBLE: “Mulunda usanswanga mafuku onso nyeke, mukimonya-malwa wilombola bu-mwanabo.”—NKINDI 17:17.
Masusu a bungi apēlanga kūminina. Filozofe umo wa mu Angeletele Francis Bacon wasonekele amba boba kebadipo na balunda ba bine, “ntanda idi bwa ntanda mituputupu.” Kwikala na balunda ba bine—ne kwikala mulunda muyampe—kukokeja kulengeja būmi bobe bwikale buyampe, bulumbuluke ne busangaja.
MUSOÑANYA WA MU BIBLE: “Dyese dyo dyabo bakulandapala pa mutyima.”—MATEO 5:3.
Yesu wāyukenye kisakibwa kikatampe pa kwimwena kufikidila kwa milao ya Leza—kuyuka ‘bisakibwa byobe bya ku mushipiditu.’ Batwe twi beshile na banyema, mwanda tudi na kisakibwa kya kibutwila kya kwimvwanija buluji ne kitungo kya būmi. Enka Yehova Leza kete ye ukokeja kuvuija kino kisakibwa, ne uvuijanga’kyo kupityila ku Kinenwa kyandi Bible. Enka motwekimwenine mu kishinte kibadikile, Bible usokola mpango ya Leza itala ino ntanda. Witulombola kine kyotwikadile’ko, mwanda waka kudi masusu mavule nenki ne i kika kisaka Leza kotudi. Kwimvwanija buno bubinebine kudi na mvubu pa kwikala na būmi budi na kitungo ne busangaja. Boba betūdila’ko kitatyi kya kwifunda Bible ne kwingidija byobefunda badi na nsangaji. Mwanda waka? Mwanda na kulonga namino, bakomejanga kipwano kyabo na Mupangi wetu, “Leza wa dyese ne dyesepo,” ke Yehova kadi.—1 Temote 1:11.
MUSOÑANYA WA MU BIBLE: “Vuluka Umpangi obe . . . mafuku mabi po keafikile, ne myaka ifwena e pokanena’mba: Nkidipo ne nsangaji mu ao.”—MUSAPUDI 12:1.
Madingi a mulopwe Solomone ku bankasampe bakokeja kyaba kimo kukomenwa kujingulula bimyanda bibi bya mu būmi, adi na kamweno kotudi. Bambila meso obe kudi Mupangi obe. Kino kikalengeja būmi bobe bwikale na kitungo kya binebine. Pela mulangwe wa amba: “Tudye, tutome, ke-twi-bantu dyakesha tufwa.” (1 Kodinda 15:32) Shi utūle Leza pa kifuko kibajinji, bintu bikekala “biyampe” kodi, mo munenena Musapudi 8:12.
Mwana-mukaji witwa bu Wendi waitabije uno mulangwe. Kitatyi kyaadi nsongwakaji, aye ne kaka wandi befundile ludimi lwa Kiespanyola mwa kwendela mu Repiblike Dominikene, mwadi musakilwa kibalwa kivule kya basapudi ba myanda miyampe ya mu Bible. Unena’mba: “Twalongele bukomo mwanda wa kukwasha kokwa kusakilwa bukwashi, ino twadi na kitatyi kiyampe mu būmi! Kekudipo kintu kikwabo kyonadi wa kulonga mu ino myeji isamba! Madyese otutambwile i mapite bukomo botwalongele.”
Dikōkeji Kudi Leza Dilengejanga Būmi Bwikale na Kitungo
Kukomeja kipwano kilumbuluke na Yehova kukokeja kulengeja būmi bobe bwikale na kitungo mu muswelo wa pa bula. Muswelo’ka? Satana wātwele ba Adama ne Eva ku kutombokela buludiki bwa Leza, kadi wālangile amba i kutupu muntu ukokeja kushala na dikōkeji kudi Leza kitatyi kyadi mu matompo. (Yoba 1:9-11; 2:4) Ukokeja kulunga’ko kuboko pa kulombola amba Satana i mbepai! Namani? Na kwikala nyeke wa dikōkeji kudi Leza, na kulamata pototo ku misoñanya yandi, ne na kulombola amba witabije amba Yehova ye mwine ufwaninwe kwitulombola biya ne bibi.—Kusokwelwa 4:11.
Tukokeja kūminina makambakano shi tusaka kulondalonda mwiendelejo moloke. Lelo ano makambakano akokeja kwitubudija kwikala na būmi budi na kitungo? Langa’po bidi shi walwana mubi wavubakenya mulunda netu nansha muntu wa mu kisaka myanda ya bubela. Shi kunenena mulunda netu kwitulengeja tususulwe na wa lwana’wa, le kino kiketubudija kwikala na būmi budi na kitungo? Nansha dimo! Tukokeja kūminina na nsangaji ano masusu pa mwanda wandi. Kidi muswelo umo onka na kulama dikōkeji dyetu kudi Leza. Dikōkeji dyetu mu ngikadilo mikomo itutana dyalelo disangajanga mutyima wa Leza.—Nkindi 27:11.
Būmi Budi na Kitungo Nyeke
Nanshi witungile kitungo kya kwifunda byonso byobwanya bitala padi Leza ne pa mpango yandi. Yesu Kidishitu wānene amba: “Ebiya’mba, bakuyūke, abe Leza enka wa binebine, ne Yesu Kidishitu o watumine nankyo bo būmi ne būmi bwine bwa kulādila nyeke na nyeke.” (Yoano 17:3) Kitatyi kisa kufikidija Leza mpango yandi imbajinjibajinji itala ino ntanda, bantu ba kikōkeji bakemwena byādi bibasakila Yehova—“būmi bwine bwa kulādila nyeke na nyeke” mu paladisa pano pa ntanda. Penepo, būmi bukekala na kitungo kya binebine kadi busangaja.—Mitōto 145:16.
I kwepi le kokokeja kusokola buyuki bwānenene Yesu? I mu Bible, Kinenwa kya Leza kisonekelwe. Shi usaka bakukwashe, udi na bwanapabo bwa kusonekela boba balupwile kino Kiteba kya Mulami. Bakasangela kukwata’ko mpangiko amba muntu umo āye akukwashe wifunde bine bifundija Bible.