KISHINTE KYA KWIFUNDA 23
“Dijina Dyobe Dipandulwe”
“A Yehova, dijina dyobe dilādilanga nyeke.”—ÑIM. 135:13.
LWIMBO 10 Tendela Yehova Leza Wetu!
BIDI MU KISHINTEa
1-2. Le i myanda’ka ya mvubu bininge ku Batumoni ba Yehova?
MYANDA ya mvubu bininge itutala batwe bonso dyalelo i bubikadi bwa Leza ne kubingijibwa kwa dijina dyandi. Byotudi Batumoni ba Yehova, tusenswe kwisambila na bantu pa ino myanda isangaja. Inoko, ketusakengapo kusansanya bubikadi bwa Leza ne kubingijibwa kwa dijina dyandi bwa batwe basansanya myanda ibidi mishile.
2 Batwe bonso tuyukile amba dijina dya Leza difwaninwe kupandulwa. Kadi tuyukile amba bubikadi bwa Yehova, nansha muludikilo wandi, kyo kintu kilumbuluke kutabuka. Ino myanda yonso ibidi idi na mvubu kotudi.
3. Le dijina dya Yehova dilombola bika?
3 Na bubine, dijina dya Yehova dilombola bintu byonso bitala padi Leza wetu, kubadila’mo ne muludikilo wandi. Nanshi, shi tunena’mba kupandula dijina dya Yehova i mwanda wa mvubu bininge, nabya tunenanga’mba muludikilo wa Yehova ye mulumbuluke kutabuka. Dijina dya Yehova dikwatañene bininge na muludikilo wandi mwanda i Mfumu mwinē bukomo bonso.—Tala kapango kanena’mba “Bintu Bibadilwa mu Mwanda wa Mvubu.”
4. Le kisonekwa kya Ñimbo ya Mitōto 135:13 kinena bika pa dijina dya Leza, ne i bipangujo’ka byotusa kulondolola mu kino kishinte?
4 Dijina Yehova i dya pa bula. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 135:13.) Le i bika bilengeje dijina dya Leza dikale dya mvubu mpata? Le bēdibepele bubela dibajinji namani? Lelo Leza widipandulanga namani? Ne tubwanya kukwasha’ko namani pa kubingija dijina dyandi? Tulondololei bidi bino bipangujo.
MVUBU YA DIJINA DYA LEZA
5. Le i kipangujo’ka kyotubwanya kwiipangula kitatyi kyotulangulukila pa kupandulwa kwa dijina dya Leza?
5 “Dijina dyobe dipandulwe.” (Mat. 6:9) Kino i kintu kibajinji kyātelele Yesu mu milombelo yandi. Ino le bino binenwa bya Yesu bishintulula bika? Kupandula kintu i kwikilengeja kikale kijila, kyampikwa disubi, nansha kitōka. Inoko bantu bamo babwanya kwiipangula’mba, ‘mwene dijina Yehova dijilanga kala, dyampikwa disubi, kadi ditōka?’ Pa kulondolola kino kipangujo, tufwaninwe kulangulukila pa mushintulwila dino dijina.
6. Le i bika bilengejanga dijina dikale dya mvubu?
6 Dijina ke masomopo’tu malembe pa papye nansha kwiditela bitupu. Bible unena’mba: “Dijina diyampe difwaninwe kutongwa kupita’ko bupeta bukatampe.” (Nki. 22:1; Mus. 7:1) Mwanda waka dijina didi na mvubu ya uno muswelo? Mwanda mu dijina mubadilwa bumuntu, ne bilanga bantu bakwabo pa mwinē dijina’dya. Nanshi muswelo ulembelwe dijina pa papye, nansha ke muswelo oditelwa, kebidipo na mwanda mukatampe; ino kintu kya mvubu i mwinē dijina ne bintu bīya mu ñeni ya bantu bedivwana.
7. Le bantu bafutululanga namani dijina dya Leza?
7 Shi bantu babepela Yehova bubela, bafutululanga bumuntu bwandi. Shi bafutulula bumuntu bwandi, nabya bonanga dijina dyandi. Dijina dya Leza ne bumuntu bwandi byāfutulwilwe dibajinji tamba ku ngalwilo kwa mānga ya muzo wa muntu. Pano tutalei ñeni yotuboila ku kano kafutululo.
BUBELA BUBAJINJI BOBĀBEPELE DINO DIJINA
8. Le ba Adama ne Eva bādi bayukile bika, ne i bipangujo’ka byotubwanya kwiipangula?
8 Ba Adama ne Eva bādi bayukile dijina dya Yehova ne bubine butala pa mwinē dino dijina. Bādi bamuyukile amba i Umpangi, mwine wēbapele būmi, Paladisa kīkalo kyabo kilumbuluke, ne busongi bubwaninine. (Ngo. 1:26-28; 2:18) Inoko, le bādi ba kwendelela kwingidija ñeni yabo mwanda wa kulangulukila pa byonso byēbalongēle Yehova? Le bādi ba kwendelela kusanswa ne kufwija’ko mwinē dino dijina? Malondololo āmwekele patōka kitatyi kyēbatompele walwana na Leza.
9. Mungya Ngalwilo 2:16, 17 ne 3:1-5, lelo Yehova wāsapwidile ba mulume ne mukaji babajinji bika, ne Satana wānyengakenye bubine namani?
9 Tanga Ngalwilo 2:16, 17 ne 3:1-5. Satana wēsambīle mudi nyoka, wāipangula Eva amba: “Le bine Leza wanenene amba kemufwaninwepo kudya ku mityi yonso ya mu budimi?” Mu kino kipangujo mwādi bubela bufyame budi pamo bwa sumu. Aye Leza wānenene amba bakadya ku mityi yonso, poso’nka ku mutyi umo kete. Ba Adama ne Eva bādi na mityi mishileshile ya kudya’ko. (Ngo. 2:9) Bine, Yehova udi na buntu. Inoko, Leza wāpeleje ba Adama ne Eva kudya kipa kya ku mutyi umo. Nanshi Satana wānyengakenye bubine na kipangujo kyandi. Satana wāmwekeje bu Leza kadipo na buntu. Padi Eva wēipangwile amba, ‘Lelo Leza i mwitufye kintu kilumbuluke?’
10. Le Satana wābepēle dijina dya Leza namani, ne kwālupuka bika?
10 Mu kine kitatyi’kya, Eva wādi ukimwene Yehova bu Muludiki wandi. Wālondolwele Satana na kupituluka mu bulombodi bwa patōkelela bwēbapele Leza. Wābweja’ko amba kebafwaninwepo nansha kutenga ne ku mutyi kwine. Wādi uyukile kidyumu kya Leza kya amba bakafwa shi kebakōkelepo. Ino Satana wālondolola’mba: “Bine kemukafupo.” (Ngo. 3:2-4) Pano Satana kēsambilepo mu muswelo mufyame. Ino wābepēle dijina dya Leza patōkelela, kadi wālombwele Eva amba Yehova i mbepai. Ponkapo Satana wāikala ke dyabola, nansha’mba vubavuba. Bine, Eva wāongwelwe; wākulupila Satana. (1 Tm. 2:14) Wāmukulupile bininge kupita’ko Yehova. Byālengeja Eva apēlelwe kukwata butyibi bubi. Wātombokela Yehova. Wādya kipa kyāmujidikile Yehova. Kupwa wāpa’ko ne Adama.—Ngo. 3:6.
11. Le bambutwile betu babajinji bādi bakokeja kulonga bika, ino bākomenwe kulonga bika?
11 Tulangulukilei bidi pa byobya byādi bibwanya Eva kunena Satana. Langa’po bidi shi wānenene amba: “Nkikuyukilepo, ino ndyukile Tata, Yehova, musenswe kadi mukulupile. I mwitupe na Adama bintu byonso byotudi nabyo. Le kyowasomwenwa kumunenena bibi i kika? Taluka papo!” Bine, Yehova wādi wa kusangala pa kwivwana bino binenwa bya kikōkeji bya wandi mwana wasenswe! (Nki. 27:11) Ino Eva kādipo usenswe Yehova buswe bwa ndamatyidile, nansha ke Adama mwine. Ba Adama ne Eva byobākomenwe kusanswa Shabo, bākomenwe kubingija dijina dyandi kumeso a vubavuba.
12. Le Satana wākunine kutatana mu ñeni ya Eva muswelo’ka, ne ba Adama ne Eva bākomenwe kulonga bika?
12 Monka motwekimwena, Satana wāshilwile kukuna kutatana mu ñeni ya Eva. Wāmulengeje atatane muntu mwine witwa bu Yehova. Ebiya ba Adama ne Eva bākomenwa kubingija dijina dya Yehova, bamufutulwija. Bātejeje milangwe ya Satana, bātombokela Shabo. Satana wingidijanga manwa amo onka ne dyalelo. Ufutululanga dijina dya Yehova na kwidibepela bubela. Bantu bakulupilanga bubela bwa Satana, kebejengapo kupela buludiki boloke bwa Yehova.
YEHOVA UPANDULANGA DIJINA DYANDI
13. Le Ezekyele 36:23 i mwisambile pa musapu’ka wa mu Bible?
13 Le Yehova utalanga bitupu buno bubela pampikwa kwibingija? Aa, ke amopo! Myanda yonso ilembelwe mu Bible ilombola bintu byālongele Yehova pa kutōkeja dijina dyandi ku matope obāmutopekele mu Edena. (Ngo. 3:15) Na bubine, tubwanya kwipipija musapu wa mu Bible uno muswelo: Yehova upandulanga dijina dyandi kupityila ku Bulopwe buludikwa na wandi Mwana, kadi ukajokeja boloke ne ndoe pano pa ntanda. Mu Bible mudi myanda itukwasha twivwanjije biloñanga Yehova pa kupandula dijina dyandi.—Tanga Ezekyele 36:23.
14. Le Yehova wāpandwile dijina dyandi namani pa butomboki bwa mu Edena?
14 Satana uloñanga bukomo bwandi bonso mwanda wa kukankaja Yehova aleke kufikidija mpango yandi. Inoko Satana i mukomenwe komenwē. Nsekununi idi mu Bible ilombola biloñanga Yehova, kadi ilombola’mba i kutupu muntu nansha umo udingakene na Yehova Leza. Bine, butomboki bwa Satana ne bwa boba bonso badi ku wandi mutamba, bwāsense Yehova bininge. (Ñim. 78:40) Inoko wāpwijije uno mwanda na tunangu, na kitūkijetyima ne boloke. Kadi ulombolanga bukomo bwandi bukatakata mu miswelo mivule. Ne kadi, buswe bwandi bumwekelanga mu byonso byalonga. (1 Yo. 4:8) Yehova wendelelanga kupandula dijina dyandi.
15. Le dyalelo Satana ubepelanga dijina dya Leza namani, ne kulupukanga bika?
15 Satana ukibepelanga dijina dya Leza ne dyalelo. Ulengejanga bantu batatane bukomo, boloke, tunangu ne buswe bwa Leza. Kimfwa, Satana uloñanga bukomo bwa kukulupija bantu amba Yehova ke Umpangipo. Kadi shi bantu betabije amba Leza udi’ko, Satana uloñanga bukomo bwa kwibakulupija’mba Leza i mubi kadi misoñanya yandi ibakalakanyanga. Ufundijanga’nka ne bantu amba Yehova udi na mutyima mūmu ne amba i Leza wa kasusu usōkanga bantu mu kalunga nyembo ka mudilo. Shi bantu abakulupila buno bubela, bafula padi ku kupela buludiki boloke bwa Yehova. Enka ne byakonakanibwa, Satana ukendelela kubepa bubela, kadi ubwanya ne kukongola. Le ukabwanya?
BYOFWANINWE KULONGA MU UNO MWANDA WA MVUBU
16. Le i bika byobwanya kulonga byākomenwe ba Adama ne Eva kulonga?
16 Yehova ukwashanga bantu bampikwa kubwaninina bapandule dijina dyandi. Na bubine, abe ubwanya kulonga byobya byākomenwe ba Adama ne Eva kulonga. Nansha byodi mu ntanda muyudile bantu babepela dijina dya Yehova ne kwidituka, abe udi na mukenga wa kwisamba bubine bwa amba Yehova i ujila, moloke, muyampe, kadi wa buswe. (Isa. 29:23) Ubwanya kukwatakanya buludiki bwandi. Ubwanya kulombola’mba i buludiki bumo kete boloke kadi bukaletela bipangwa byonso ndoe ne nsangaji.—Ñim. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.
17. Le Yesu wāyukenye namani dijina dya Shandi?
17 Shi tubingija dijina dya Yehova, nabya tulondanga kimfwa kya Yesu Kidishitu. (Yoa. 17:26) Yesu wāyukenye dijina dya Shandi na kwiditela ne kubingija bumuntu bwa Yehova. Kimfwa, wābepulwile Bafadiseo bādi bamwekeja mu miswelo mivule amba Yehova i mubi, wa kaninga-mpo, udi kulampe kadi wampikwa lusa. Yesu wākweshe bantu bamone Shandi bu muntu wa mutyima unekena, wa kitūkijetyima, wa buswe kadi ulekela. Kadi wākweshe bantu bayuke Yehova kupityila ku muswelo wawāiwile ngikadila ya Shandi mu būmi bwandi.—Yoa. 14:9.
18. Le i muswelo’ka otubwanya kubepulula bubela bobabepela Yehova?
18 Pamo bwa Yesu, tubwanya kusapwila bantu myanda yotuyukile padi Yehova, kwibafundija mwine mwikadile Leza wa buswe ne lusa. Shi tulonge namino, tukabepulula bubela bobabepela Yehova. Tukapandula dijina dya Yehova, ne kwidilengeja dikale dijila mu ñeni ne mu mityima ya bantu. Kadi tubwanya kwiula Yehova. Tubwanya kumwiula nansha byotudi bampikwa kubwaninina. (Ef. 5:1, 2) Shi tulombola bantu kupityila ku binenwa ne bilongwe byetu bintu bisenswe Yehova, tukwashanga ku kupandula dijina dyandi. Tubingijanga dino dijina na kukwasha bantu baleke kwikala na milangwe mibi pa dino dijina.b Kadi tulombolanga’mba bantu ba kubulwa kubwaninina babwanya kwikala nyeke balulame.—Yoba 27:5.
19. Le Isaya 63:7 witukwasha namani tuyuke kitungo kinekine kya bufundiji bwetu?
19 Tutalei bintu bikwabo bya kamweno byotubwanya kulonga. Potufundija bakwetu bubine bwa mu Bible, divule dine twisambilanga pa bubikadi bwa Leza, amba Yehova udi bine na lupusa lwa kuludika diulu ne ntanda. Inoko, i biyampe kwibafundija bijila bya Leza, mwanda kitungo kyetu i kukwasha bakwetu basanswe Yehova Tata wetu, ne kumulamata. O mwanda tufwaninwe kwisambila pa ngikadila miyampe ya Yehova, ne pa mwine mwikadile yewa mwine wityilwa pa dino dijina. (Tanga Isaya 63:7.) Shi tufundija uno muswelo, tukakwasha bakwetu basanswe Yehova ne kumukōkela mwanda basakanga kumulamata.
20. Le i bika byotukesambila’po mu kishinte kilonda’ko?
20 Penepa, le tukayuka namani shi mwiendelejo wetu ne bufundiji bwetu bimwekejanga mwikadile dijina dya Yehova ne kukokela bakwetu kwadi? Kishinte kilonda’ko kikalondolola kino kipangujo.
LWIMBO 2 Dijina Dyobe Wi Yehova
a Le i mwanda’ka wa mvubu utala bipangwa byonso bya ñeni? Le i bika biulengeje wikale wa mvubu bininge, ne i bika byotufwaninwe kulonga mu uno mwanda? Kuyuka malondololo a bino bipangujo ne bikwabo pamo bwa bino, kuketukwasha tuningije kipwano kyotupwene na Yehova.
b Kyaba kimo mabuku etu adi afundija’mba dijina dya Yehova kedisakilwapo kubingijibwa, mwanda i kutupu muntu ubwanya kutatana lupusa lwandi lwa kwityilwa pa dino dijina. Inoko, bajadikile mwivwanino wetu ku kupwila kwa pa mwaka kwa mu 2017. Mwimaniji wanenene amba: “Mu kīpi, ke bibipo kunena’mba tulombelanga mwanda wa kubingija dijina dya Yehova, ke-pantu ntumbo yandi ifwaninwe kubingijibwa.”—Tala mpangiko idi pa jw.org® ya Kweji 1, 2018 mu Falanse. Twela mu LIBRARY > TELEVIJO YA JW.
c NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Dyabola wābepele Leza bubela, wāsapwila Eva amba Leza i mbepai. Mu bula bwa myaka tutwa na tutwa, Satana usalajanga milangwe ya bubela, kimfwa bufundiji bwa amba Leza ususulanga bantu ne amba kāpangilepo bantu.
d NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Tutu umo wisambila pa ngikadila ya Leza paendeja kifundwa kya Bible.