Tá Mutyima ku ‘Bwino Bobe bwa Kufundija’
“Sapula uno mwanda, . . . ne kwibēsashilapo, mwamo monso ne mutyima utūkije monka, ne kufundija ponka.”—2 TEM. 4:2.
1. Le Yesu wāsoñenye bandi bana ba bwanga kulonga bika, ne i kimfwa’ka kyaāshile?
NANSHA Yesu byaālongele bingelengele bya kutendelwa bya kubelula bantu mu mwingilo wandi wa pano panshi, kādipo bidi uyukene bu ñanga nansha bu mulongi wa bingelengele, ino wādi uyukene bu mufundiji. (Mako 12:19; 13:1) Yesu wādi utangidija kumeso kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza, ne balondi bandi ba dyalelo nabo mo monka. Bene Kidishitu i bapebwe kiselwa kya kwendelela na mwingilo wa kulonga bana ba bwanga na kufundija bantu balame byonso byāsoñenye Yesu.—Mat. 28:19, 20.
2. I bika byotufwaninwe kulonga pa kuvuija mwingilo wa kusapula otupelwe?
2 Pa kuvuija mwingilo wetu wa kulonga bana ba bwanga, tuloñanga buninge bwa kulumbulula bwino bwetu bwa kufundija. Mutumibwa Polo wānene ukoma mvubu ya buno bwino pa kutumina musapudi mukwabo Temote mukanda. Wānene amba: “Widyumuke abe mwine, ne lufundijo lobe lwine kumo. Uminina monka mu bino bintu bino’bi, e mwakwipandijija abe mwine, ne bakukwivwana bēne kumo.” (1 Tem. 4:16) Lufundijo lwādi lwisambila’po Polo pano ke kusambulula’po bitupu buyuki, mhm. Bengidi Bene Kidishitu ba bwino i boba batenga mityima ya bantu ne kwibakunka bashinte būmi bwabo. Buno i bwino. Ino i muswelo’ka otukokeja kutamija ‘bwino bwa kufundija’ potusapwila bakwetu myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza?—2 Tem. 4:2.
Kutamija ‘bwino bwa kufundija’
3, 4. (a) I muswelo’ka otukokeja kutamija ‘bwino bwa kufundija’? (b) Le Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike etukwashanga namani twikale bafundiji ba bwino?
3 Dibuku dimo dishintulula bishima dinena’mba bwino i “busendwe buyukilwa ku kwifunda, ku kwiibidija, nansha ku kutala bintu.” Tufwaninwe kuta mutyima ku bino bintu bisatu byonso mwa kwikadila bafundiji ba bwino ba myanda miyampe. Tukokeja kwivwanija biyampe mwanda kampanda enka shi tubefunde’o bya binebine. (Tanga Mitōto 119:27, 34.) Kutala mufundijija bengidi ba bwino kwituyukijanga manwa abo ne kwibeula. Kadi kulonga nyeke bukomo bwa kwiibidija byotufunda kukalumbulula bwino bwetu.—Luka 6:40; 1 Tem. 4:13-15.
4 Yehova i Mufundiji wetu Mukatampe. Upanga bengidi bandi ba pano panshi bwendeji bwa mwa kuvuijija mwingilo wabo wa busapudi kupityila ku kipindi kimweka na meso kya bulongolodi bwandi. (Is. 30:20, 21) O mwanda kipwilo ne kipwilo kipityijanga yenga ne yenga Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike, alongolwelwe mwanda wa kukwasha bonso belembeja’ko bekale basapudi ba bwino ba Bulopwe bwa Leza. Dibuku dikatampe dingidijibwa ku mene masomo’a i Bible. Mwanda Kinenwa kya Yehova kya ku bukomo bwa mushipiditu kitulombolanga bya kusapula. Ne kadi, kitulombolanga manwa a bufundiji atenga bantu ne mafwaninwe. Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike etuvulujanga nyeke amba tukekala na bwino buvule bwa bu bafundiji shi tulupula bufundiji bwetu mu Kinenwa kya Leza, shi twingidija bipangujo senene, shi tufundija mu muswelo upēla, ne shi tuta bantu mutyima bya binebine. Tubandaulei ino myanda yonso umo ne umo pa bula. Kupwa tusa kwisambila pa muswelo wa kutenga mutyima wa otwifunda nandi.
Lupula Bufundiji Bobe mu Kinenwa kya Leza
5. Le bufundiji bwetu bufwaninwe kutamba kwepi, ne mwanda waka?
5 Yesu, mufundiji upityile kulampe kwine bantu bonso bafundija, wādi ulupula bufundiji bwandi mu Bisonekwa. (Mat. 21:13; Yoa. 6:45; 8:17) Kādipo unena mu dijina dyandi aye mwine, mhm, ino i mu dijina dya Yewa wāmutumine. (Yoa. 7:16-18) Kino kyo kimfwa kya kulonda. Nanshi byonso byotunena ku njibo ne njibo ne ku bifundwa bya Bible bifwaninwe kulonda byobya binena Kinenwa kya Leza. (2 Tem. 3:16, 17) I kutupu milangilo ya ñeni yetu, nansha ivudile namani, ikokeja kudingakanibwa na bwino ne bukomo bwa Bisonekwa bya ku bukomo bwa mushipiditu. Bible udi na lupusa. Shi kudi mwanda o-onso otusaka mwifundi akwate’o, manwa mayampe i kumutangija Bisonekwa bīsambila pa mwine mwanda’wa.—Tanga Bahebelu 4:12.
6. Le mufundiji ukajingulula namani amba mwifundi waivwanija myanda ibandaulwa?
6 Shako, ke kunenapo amba mufundiji Mwine Kidishitu kafwaninwepo kwiteakanya mwa kwendejeja kifundwa kya Bible. Ino ufwaninwe kulanga bya binebine mwa kutongela bisonekwa bitelelwe bitupu byafwaninwe aye mwine nansha mwifundi kutanga mu Bible pa kwifunda. Divule dine, i biyampe kutanga bisonekwa bilombola pemanine bufundiji bwetu. Kadi i biyampe kukwasha mwifundi ayuke buluji bwa kisonekwa ne kisonekwa kyatanga.—1 Kod. 14:8, 9.
Ipangula Bipangujo Bifike’po
7. Mwanda waka kwipangula bipangujo i manwa mayampe mu bufundiji?
7 Kwipangula bipangujo na bwino kutununanga milangwe ya bantu, kadi kukwasha mufundiji atenge mutyima wa mwifundi. O mwanda ipangula mwifundi akushintulwile bisonekwa kupita’ko abe kumushintulwila’byo. Kyaba kimo, bilomba kwipangwila’ko kipangujo kimo nansha bivule pa kusaka kwivwanija mwifundi obe myanda senene. Shi ubatweja mwifundi obe mu mwifundilo wa uno muswelo, na bubine, umukwashanga evwanije buluji bwa kwitabijija mulangwe ne mulangwe kadi ne kumukwasha amone mulangwe’wa bu wandi wakulupile.—Mat. 17:24-26; Luka 10:36, 37.
8. I muswelo’ka otukokeja kunañuna byobya bidi mu mutyima wa mwifundi?
8 Manwa a bufundiji aletelwe mu mabuku etu i a bipangujo ne malondololo. Na bubine, bantu bavule botwifundanga nabo Bible kebakabulwepo kulondolola bukidi bonka bipangujo bidi mu dibuku na kulondela pa myanda ya mu misango idi na bipangujo’bya. Nansha nankyo, mufundiji unañuna kakafudilapo enka pa malondololo a bine aleta mwifundi kete, mhm. Kimfwa, mwifundi ukokeja kushintulula biyampe byobya binena Bible pa mwanda utala busekese. (1 Kod. 6:18) Ino bipangujo bya kuloba tudi mu kanwa bipangulwa na bunwa bikokeja kusokola bine bilanga mwifundi pa mwanda waefunda. Mufundiji ukokeja padi kwipangula’mba: “Mwanda waka Bible ujidikile kusambakena pamo kwa bantu kebesongelepo? Ulanga namani pa kino kijila kijidikile Leza? Le ulanga kudi kamweno kamwenwa mu kulonda misoñanya ya Leza ya mu mwikadilo?” Malondololo a bino bipangujo akasokola bine bidi mu mutyima wa mwifundi.—Tanga Mateo 16:13-17.
Fundija mu Muswelo Upēla
9. I bika byotufwaninwe kulama mu ñeni potwisambila pa myanda ya mu Bisonekwa?
9 Bubinebine buvule budi mu Kinenwa kya Leza i bupēla kala. Ino padi bantu botwifunda nabo Bible i bavutakanibwe na mfundijo ya bipwilo bya bubela. Mwingilo wa batwe bafundiji i wa kukwasha bantu bapēlelwe kwivwanija Bible. Bafundiji ba bwino bafundijanga myanda mu muswelo upēla, wivwanikwa senene, kadi wa binebine. Shi tulonde uno mulongelo, ketukalongapo bubinebine bwikale budyambakane mokebifwaninwe. Twepukei kusantaula myanda mivulevule yakubulwa mvubu. Ketunenwepo enka kwisambila pa kantu ne kantu kadi mu kisonekwa kyotutanga. Ino i biyampe kwimanina pa kipindi kya mvubu kya kutōkeja mwanda otwisambila’po. Mwifundi ukanza kujingulula bubinebine bwa mushike budi mu Bisonekwa paenda utama mu kwivwanija kwandi.—Bah. 5:13, 14.
10. I bintu’ka bya kulonda pa kuyuka buvule bwa myanda ya kubandaula mu kifundwa kya Bible?
10 Le i myanda mivule namani ifwaninwe kwifundwa lwendo lumo? Pano palomba kusansanya. Bwino ne ngikadilo ya mwifundi ne ya mufundiji mwine ikalanga mishileshile, ino tufwaninwe nyeke kulama mu ñeni amba kitungo kyetu batwe bafundiji i kya kukwasha mwifundi atamije lwitabijo lukomo. O mwanda tushilanga mwifundi kitatyi kibwane kya kutanga, kwivwanija, ne kwitabija bubinebine budi mu Kinenwa kya Leza. Ketukabandaulapo myanda mivule yakabwanyapo kwivwanija. Ino kadi tupanga mwifundi mukenga wa kwendelela kumeso. Shi mwifundi waivwanija mwanda kampanda, tutundulukilanga ku mukwabo.—Kol. 2:6, 7.
11. I ñeni’ka itala pa kufundija yotukokeja kuboila kudi mutumibwa Polo?
11 Mutumibwa Polo wādi usapula musapu wa myanda miyampe mu muswelo upēla pa kwisamba na bapya. Nansha byaādi mufunde bininge, wādi wepuka kunena muneneno mukomo. (Tanga 1 Kodinda 2:1, 2.) Kupēla kwa bubinebine bwa mu Bisonekwa kukokanga bantu bampikwa budimbidimbi kadi kwibatūkijanga mityima. Kekudipo usakilwa bidi kufunda masomo malampe penepa kaivwanija’bo.—Mat. 11:25; Bil. 4:13; 1 Kod. 1:26, 27.
Kwasha Befundi Basangele Byobefunda
12, 13. I bika bikokeja kutonona mwifundi alonde myanda yaefunda? Leta’ko kimfwa.
12 Pa kusaka bufundiji bwikale bufwaninwe, bufwaninwe kutenga mutyima wa mwifundi. Mwifundi ufwaninwe kwivwanija myanda moikadile na mvubu kwadi aye mwine, kamweno kayo kwadi, ne mukalumbulukila būmi bwandi shi walonda buludiki bwa mu Bisonekwa.—Is. 48:17, 18.
13 Kimfwa, tubwanya padi kubandaula kisonekwa kya Bahebelu 10:24, 25 kikankamika Bene Kidishitu kwibungila pamo na bakwabo betabije mwanda wa kwikankamika na Bisonekwa ne kwikala mu kisense kya buswe. Shi mwifundi kashilwile kutanwa ku kupwila, tukokeja kushintulula mu kīpi mokwendejibwanga ne myanda ikesambwa’ko. Tukokeja kunena’mba kupwila kubadilwa mu butōtyi bwetu ne kulombola’mba kudi na kamweno ku batwe bonso. Kupwa papo tukokeja kwita mwifundi āye atanwe’ko. Mutyima wandi wa kusaka kukōkela Yehova o ufwaninwe kumutonona alonde mbila ya mu Bisonekwa, ke kusakapo kusangaja yewa wifunda nandi.—Ngat. 6:4, 5.
14, 15. (a) Le i myanda’ka itala Yehova ikokeja kwifunda mwifundi wa Bible? (b) Le kuyuka bumuntu bwa Leza kudi na kamweno’ka kudi mwifundi wa Bible?
14 Kamweno kakatampe kamwena befundi ku kwifunda Bible ne ku kulonda misoñanya idi’mo i kano ka kuyuka ne kujingulula Yehova bu muntu udi’ko bine. (Is. 42:8) Aye ke enkapo’tu Tata wa buswe ne Umpangi ne Mwinē madiulu ne ntanda, mhm, ino kadi usokolanga bumuntu bwandi ne bwino bwandi ku boba bamuswele ne bamwingidila. (Tanga Divilu 34:6, 7.) Mosesa paādi kadi kubwipi na kutambija muzo wa Isalela mu bupika bwa Edipito, Yehova wēyukenye aye mwine na bino bishima’mba: “Ami ngidi enka aye udi.” (Div. 3:13-15) Kino kilombola’mba Yehova wadi wa kwikala monso mwasakila kwikala mwanda wa kufikidija mpango yandi yaākadile’ko bantu bandi batongwe. Pa kino, Bene Isalela bāyukile Yehova mu mwingilo wandi wa bu Mukūdi, Kalala ka Mavita, Mwine Upāna, ne Mufikidiji wa milao ne mingilo mikwabo.—Div. 15:2, 3; 16:2-5; Yos. 23:14.
15 Boba botwifunda kebakokejapo padi kukwashibwa bimwekelele na Yehova mu būmi bwabo mwākwashibwe Mosesa. Inoko, pobenda batama mu lwitabijo ne kujingulula byobefunda kadi ne kushilula kwibilonda, kebakabulwepo kumona mvubu ya kwiubijija mudi Yehova wa kwibapa kininga, tunangu, ne buludiki. Ponso pobalonga namino, nabo bakayuka amba Yehova i Mudingidi wa tunangu kadi ukulupilwa, Mwine wa kwibakinga, ne bu Mwine wa kwibapa ku buntu byonso byobasakilwa.—Mit. 55:22; 63:7; Nk. 3:5, 6.
Wibate Mutyima na Buswe
16. Mwanda waka bwino bwa kibutwila ke kintupo kya mvubu bininge pa kwikala mufundiji mufike’po?
16 Shi ubamone amba kudipo na bwino buvule bwa kufundija mosakila, kokatyumukwa mutyima. Yehova ne Yesu bo baludika mpangiko ya bufundiji bufundijibwa ntanda yonso dyalelo. (Bil. 1:7, 8; Kus. 14:6) Abo bakokeja kwitwesela pangala pa bukomo botulonga mwanda wa bishima byotunena bilupule bipa biyampe ku muntu wa mutyima muyampe. (Yoa. 6:44) Shi mufundiji uswele bya binebine yewa waefunda nandi, nabya buno buswe bukamulengeja aleke kuta mutyima ku kwandi kubulwa bwino bwa kibutwila. Mutumibwa Polo wēlombwele amba wāivwanije kamweno ka kuswila boba bafundijibwa.—Tanga 1 Tesalonika 2:7, 8.
17. I muswelo’ka otukokeja kwilombola’mba tutele mwifundi ne mwifundi wa Bible mutyima bya binebine?
17 Ne kadi, tukokeja kuta mwifundi ne mwifundi wa Bible mutyima bya binebine shi twitūdila’ko kitatyi kya kumujingulula. Ponso potwisambila nandi pa misoñanya ya mu Bisonekwa, na bubine ketukabulwepo kuyuka ngikadilo yadi’mo. Tukokeja kujingulula’mba kadi kala na būmi bukwatañene na myanda imoimo yafundile mu Bible. Padi ukisakilwa kwilemununa mu myanda mikwabo. Tukokeja kukwasha mwifundi na buswe ekale mwanā bwanga wa binebine wa Kidishitu shi tumukwasha amone amba myanda ifundwa mu kifundwa kya Bible idi na kamweno kwadi aye mwine.
18. Mwanda mwaka i kipite buya kulombela na mwifundi ne pangala pandi?
18 Kya mvubu kupityidila, i biyampe kulombela na mwifundi ne kulombela pangala pandi. Bifwaninwe kumweka patōkelela’mba kitungo kyetu i kya kumukwasha ayuke Umpangi wandi bininge, afwene kubwipi nandi, ne kumwena mu buludiki bwandi. (Tanga Mitōto 25:4, 5.) Potulombela Yehova esele otwifunda nandi pangala pa bukomo bwalonga bwa kulonda myanda ifundwa, mwifundi ukayuka mvubu ya kwikadila ‘wa kulonga mwanda.’ (Yak. 1:22) Kadi, ponso pevwana mwifundi milombelo yotulombela na mutyima umo, nandi ukayuka mwa kulombelela. Bine, i kya nsangaji mpata kukwasha befundi ba Bible baloeje kipwano kyobapwene abo bene na Yehova!
19. I bika bikabandaulwa mu kishinte kilonda’ko?
19 I kya nsangaji pa kuyuka’mba Batumoni kebapite pa midiyo isamba ne kipindi pano pa ntanda ponso bekwete’ko batamija ‘bwino bwa kufundija,’ na kitungo kya kukwasha bantu ba mityima miyampe balame byonso byālaile Yesu. Le i bipa’ka byotumona mu mwingilo wetu wa busapudi? Malondololo a kino kipangujo akabandaulwa mu kishinte kilonda’ko.
Le Ukivulukile?
• Mwanda waka Bene Kidishitu bafwaninwe kutamija ‘bwino bwa kufundija’?
• I manwa’ka otukokeja kulonda pa kusaka’mba bufundiji bwetu bwikale bufike’po?
• I kika kikokeja kujimankanya kubulwa kotubudilwe bwino bwa kibutwila bwa kufundija?
[Kifwatulo pa paje 13]
Lelo wi mwilembeje ku Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike?
[Kifwatulo pa paje 15]
Mwanda waka i kipite buya kunena owifunda nandi atange Bisonekwa?
[Kifwatulo pa paje 16]
Lombela na mwifundi ne pangala pandi