Imanijai bwa Banwe Bamwene Yewa Wakubulwa Kumweka!
“[Mosesa] wakankamene ne kukankamana bwa wamona aye wakubulwa kumweka.”—BAHEBELU 11:27.
1. Lelo i binenwa’ka bitala padi Leza byānene Yesu mu Busapudi bwandi bwa pa Lūlu?
YEHOVA i Leza wakubulwa kumweka. Kitatyi kyālombele Mosesa kumona ntumbo Yandi, wāmulondolwele amba: “Kudipo mwakumwena mpala yami, mhm, mwanda [i] kutupu muntu ūmona kadi wikele mumi monka, ehe.” (Divilu 33:20) Mutumibwa Yoano nandi wāsoneka’mba: “Nansha umo wamwenepo Leza, nansha patyetye.” (Yoano 1:18) Ne Yesu Kidishitu mwine paādi pano panshi kādipo kadi mwa kumwena Leza. Inoko mu Busapudi bwandi bwa pa Lūlu, wānene amba: “Dyese dyo dyabo ba mutyima wakutōka to-ō, nabo bakamonanga Leza.” (Mateo 5:8) Lelo Yesu wādi usaka kunena bika?
2. Mwanda waka ketudipo mwa kumwena Leza na meso etu a ngitu?
2 Bisonekwa bitela Yehova bu Mushipiditu wambulwa kumweka. (Yoano 4:24; Kolose 1:15; 1 Temote 1:17) Nanshi, Yesu kādipo usaka kunena amba bantu bakamona Yehova na meso a ngitu. I bine, bene Kidishitu bashingwe-māni bakamonanga Yehova Leza momwa mūlu pobakasangulwa ke bipangwa bya ku mushipiditu. Ino bantu “ba mutyima wakutōka to-o” bakulupile kukekala pano panshi nyeke nabo bakokeja ‘kumona’ Leza. Lelo babwanya kumumona namani?
3. Bantu bakokeja kumona namani ngikadilo imoimo ya Leza?
3 Tuyukanga bivule bitala padi Yehova na katentekeji bintu byapangile. Twatulumuka pa kumona bukomo bwandi, twaitabija ne kwitabija amba ye Leza Umpangi. (Bahebelu 11:3; Kusokwelwa 4:11) Pa uno mwanda, mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Ngikadilo [ya Leza] yambulwa kumweka i mimweke patōkelela kushilwila ku bupangi bwa ntanda ne kuya kumeso, mwanda iyukena ku bintu bilongelwe, nansha ke bwandi bukomo bwa nyeke ne Buleza.” (Loma 1:20, NW) Nanshi binenwa bya Yesu bitala pa kumona Leza bifunkila ne pa kujingulula ngikadilo imoimo ya Yehova. Kuno ko kumona na ‘meso a mutyima’ kwimanine pa buyuki bwabinebine ne pa bujinguludi bwa ku mushipiditu. (Efisesa 1:18) Binenwa ne bilongwa bya Yesu nabyo bitusokwela bivule bilombola mwikadile Leza. O mwanda Yesu wānene amba: “Wakumona ami nankyo wamone ne Tata mwine.” (Yoano 14:9) Yesu wāiwile bumuntu bwa Yehova mu muswelo mubwaninine. Nanshi kuyuka būmi bwa Yesu ne bufundiji bwandi kuketukwasha tumone, tujingulule, ngikadilo imoimo ya Leza.
Būmi bwa ku Mushipiditu Budi na Kamweno Mpata
4. I muswelo’ka ubudilwe bavule būmi bwa ku mushipiditu dyalelo?
4 Dyalelo, lwitabijo ne būmi bwa ku mushipiditu i bisakane. Polo wānene amba: ‘Ke bantu bonsopo badi na lwitabijo, mhm.’ (2 Tesalonika 3:2) Bantu bavule betobelwe kulondalonda enka mingilo yabo, pampikwa kwikala na lwitabijo mudi Leza. Mwiendelejo wabo wa bubi, mufwe ku mushipiditu, o wibabudija kumumona na meso a kwivwanija, monka musonekele’kyo mutumibwa Yoano amba: “[Yewa] ulonga bibibibi kamwenepo Leza.” (3 Yoano 11) Bantu ba uno muswelo byokebamwenepo Leza na meso abo a ngitu, baloñanga bintu ulanga’mba Leza nandi kamwenepo byobalonga. (Ezekyele 9:9) Bafutulwile bintu bya ku mushipiditu, o mwanda kebadipo mwa kutambwila ‘buyuki bwinebwine bwa Leza.’ (Nkindi 2:5) Polo wādi na bubinga pa kusoneka’mba: “Muntu wa mutyima wa bu muntu bitupu kakokejapo kusepelela bya [mushipiditu] wa Leza, mwanda abyo i bya bulembakane kwadi. Kakokejapo nansha kwibijingulula mwanda bijingululwa’nka [ku mushipiditu].”—1 Kodinda 2:14, MB.
5. Bantu bakomo ku mushipiditu bayukile kintu’ka?
5 Inoko shi twi bakomo ku mushipiditu, tukavuluka kyaba kyonso amba Yehova uyukanga bibi byotulonga, milangwe ne bilokoloko byetu, nansha byakadipo Leza ulonda kabi kamo ne kamo. I bine, “mashinda a muntu adi kumeso kwa Yehova, kadi [u]tompekeja mashinda andi onso.” (Nkindi 5:21) Wivwane tubalonga bubi, twisāsei ne kulomba Yehova etufwile lusa mwanda tumuswele, ke biyampepo kumufityija mutyima.—Mitōto 78:41; 130:3.
I Bika Bibwanya Kwitukwasha Twimanije?
6. Lelo kwimanija kushintulula bika?
6 Nansha batwe byoketumonepo Yehova na meso, ketwakilwai amba aye witumwene. Kuyuka amba udi’ko ne kukulupila amba udi pabwipi na boba bonso bamwita biketukwasha twikale bemanije—nshinkidingi ne kujina mpika mu lwitabijo lwetu. (Mitōto 145:18) Tukokeja kwikala pamo bwa Mosesa wātelelwe na Polo amba: “I ponka pa kwitabija pāshidīle ntanda ya Edipito, ne kwakamwa bukalabale bwa mulopwe bwine mpika; ke-muntu wakankamene ne kukankamana bwa wamona aye wakubulwa kumweka.”—Bahebelu 11:27.
7, 8. Le i bika bisekunwinwe pangala pa bukankamane bwa Mosesa bwaādi ukemana ku meso a Felo?
7 Mosesa pa kuvuija musoñanya wāmupele Leza, wa kulupula bene Isalela mu bupika bobāmuninwe mu Edipito, wādi ukemona divule na Felo mulopwe wa kasusu mu kipango mwādi muyudile bendeji ba bipwilo ne bashidika. Kepabulwe padi ku lubumbu lwa ndaku kwādi bankishi. Ino Yehova, nansha byakamwekapo, wādi binebine ku meso a Mosesa, kupita ne bankishi bādi belekeja baleza bafwe ba Edipito. O mwanda Mosesa kāzakelepo Felo nansha dimo!
8 Lelo i bika byākankamikile Mosesa ende akamone Felo misunsa mivulevule? Bisonekwa bitulombola amba “mukelenge Mosesa wadi muntu mukōkele’tu, utabukile bantu bonsololo baikele panopanshi kikōkeji.” (Umbadilo 12:3) Nanshi i kimweke patōka amba būmi bwa Mosesa bwa ku mushipiditu bukomo ne kikulupiji kyaādi ukulupile amba Leza udi nandi byo byādi bimupa bukankamane bwa kukemanina “aye wakubulwa kumweka” ku meso a mulopwe wa nshikani wa Edipito. Lelo dyalelo nadyo, boba ‘bamwene’ Leza wakubulwa kumweka balombolanga muswelo’ka lwitabijo lwabo?
9. I muswelo’ka umo otukokeja kushala nyeke bemanije?
9 Muswelo umo wa kulombola lwitabijo ne kwimanija pamo bwa abe umwene Yewa wakubulwa kumweka i kusapula na bukankamane nansha shi udi mu kupangwapangwa. Yesu wādyumwine bandi bana-babwanga amba: “Mukashikibwanga bonso mwanda wa dijina dyami.” (Luka 21:17) Kadi wēbasapwila’mba: “Umpika kakīlepo mfumwandi bukata; monka mo bampangilapangila ami ne bānwe nenu mo monka.” (Yoano 15:20) Binenwa bya Yesu byāfikidile binebine, kinondanonda na lufu lwandi, balondi bandi bāmona malwa na kupangwapangwa mu miswelo mivule, na kulondwalondwa, na kukutwa ne kukupilwa pa mulongo. (Bilongwa 4:1-3, 18-21; 5:17, 18, 40) Ino nansha byokwādi kupangwapangwa kwa malwa, batumibwa ba Yesu bāendelele na kusapula myanda miyampe pakubulwa moyo.—Bilongwa 4:29-31.
10. Kikulupiji kya amba Yehova uketukinga kifwaninwe kwitukwasha namani mu mwingilo?
10 Balondi babajinji ba Yesu bādi pamo’nka bwa Mosesa, kebāzakelepo balwana nabo bamweka na meso. Bādi na lwitabijo mudi Leza, o mwanda bāikele kūminina kupangwapangwa kukomo kwēbatene. Eyo, bāendelele na kwimanija pamo bwa abo bamwene Yewa wakubulwa kumweka. Dyalelo, kuyuka amba Yehova witukiñanga ne kwituta mutyima kwitukankamikanga, kwitupa ne bukankamane bwa kusapula myanda ya Bulopwe pampikwa moyo. Kinenwa kya Leza kinena amba “kityino kya bantu kileta dikinga: Ino yewa ukulupila mudi Yehova ukapanda.” (Nkindi 29:25) Penepo nanshi ketwakijokelai kunyuma na moyo wa kutyina kupangwapangwa; nansha kukwatyilwa mwingilo wetu bumvu. Ino lwitabijo lwetu lwitukunke ku mityima tupāne pakubulwa moyo bukamoni ku bekalwa-nabo, ku bengidi netu, ku balunda netu ba ku masomo ne ku bantu bakwabo.—Loma 1:14-16.
Wakubulwa Kumweka Uludikanga Bantu Bandi
11. Kukwatañana na ba Petelo ne Yude, bantu bamo ba pa kipwilo kya bwine Kidishitu bālombwele namani amba būmi bwabo bwa ku mushipiditu bwādi bufwe?
11 Lwitabijo lwitupanga kikulupiji kya kumona Yehova amba ye uludika bulongolodi bwandi bwa pano panshi. Nanshi tufwaninwe kwepuka mwikadilo wa kutopeka boba batwikilwe biselwa mu kipwilo. Mutumibwa Petelo pamo ne Yude mwanabo na Yesu wa munda mwa inandi bādyumwine bantu bamo bādi na būmi bwa ku mushipiditu bufwe, bādi babenga boba batangidile kumeso umbukata mwa bene Kidishitu. (2 Petelo 2:9-12; Yude 8) Lelo bano bantu ba kukimbakimba bilubo bya bakwabo bādi bakokeja kunena namino ku meso a Yehova shi wadi amba bamumwene buntu-ntala? Nansha dimo! Leza byakamwekangapo, boba bantu ba bungitu bābudilwe kuyuka amba bakeshintulwila kwadi.
12. I mwikadilo’ka otufwaninwe kwikala nao pa boba batangidile kumeso mu kipwilo?
12 Bine, kipwilo kya bwine Kidishitu i kibundwe na bantu bakubulwa kubwaninina. Boba bengila bu bakulumpe nabo baloñanga bilubo, pakwabo bitusanshija ne batwe. Inoko, Yehova wingidijanga bano bana-balume bu bakumbi ba luombe lwandi. (1 Petelo 5:1, 2) Bana-balume ne bana-bakaji bakomo ku mushipiditu bayukile amba uno o muswelo umo wingidija Yehova mwanda wa kuludika bantu bandi. Nanshi, byotudi bene Kidishitu, tufwaninwe kwepuka mushipiditu wa kutopekatopeka, wa kutompolatompola, ino tukwatei na bulēme mpangiko ya Leza ya kiteokratike. Wivwane tukōkele boba betutangidile, i bine tubalombola amba tumwene Yewa wakubulwa kumweka.—Bahebelu 13:17.
Tumonei Leza bu Mufundiji Wetu Mukatakata
13, 14. Lelo kumona Yehova bu Mufundiji Mukatakata kushintulula bika kodi?
13 Kudi kadi mu mwanda mukwabo mulomba kwikala na mumweno wa bintu wa ku mushipiditu. Isaya wānene bupolofeto amba: ‘Meso enu akamona obe Mufundiji Mukatakata.’ (Isaya 30:20) Kuyuka amba Yehova ye witufundijanga kupityila ku bulongolodi bwandi bwa pano panshi i kintu kilomba kwikala na lwitabijo lwabinebine. (Mateo 24:45-47) Kumona Leza bu wetu Mufundiji Mukatakata kekishintululapo enka kwikala na kibidiji kiyampe kya kwifunda Bible ne kutanwa ku kupwila kwa bwine Kidishitu nyeke, ehe. Ino kishintulula ne kumwena bininge mu mpangiko ya ku mushipiditu yo-yonso yobatūla’ko kudi Leza. Kifwa, tufwaninwe kuta mutyima kupityididila ku buludiki bwitupa Yehova kupityila kudi Yesu, kutyina amba twakēja mu būmi bwetu bwa ku mushipiditu.—Bahebelu 2:1.
14 Kyaba kikwabo tufwaninwe kulonga bukomo bwa pa bula mwanda wa kumwena bininge mu bidibwa bya ku mushipiditu. Kifwa, tukokeja kwikala na kibidiji kya kutabuka nsekununi kampanda ya mu Bible yotumona bu mikomo kwivwanija. Pakwabo padi tutumbukanga bishinte bimo potutañanga Kiteba kya Mulami nansha Réveillez-vous ! mwanda myanda inenwe’po keitusangajangapo. Nansha padi kitatyi kyotudi mu kupwila, tulekanga ñeni yetu ilanga bintu bikwabo. Kunena na bubine, ke biyampepo kulāla kitatyi kyotulanguluka na katentekeji pa bintu bibandaulwa. Shi tusangela na mushike bufundiji bwa ku mushipiditu botupebwa i kilomboji kilombola amba twitabije Yehova bu wetu Mufundiji Mukatakata.
Tunenwe Kwishintulwila
15. Bamo baloñanga bintu muswelo’ka pamo bwa abo kebamwenwe na Yehova?
15 Kwikala na lwitabijo mudi Yewa wakubulwa kumweka kudi na kamweno nakampata mu kino “kitatyi kya ku mfulo” kyavula bubi. (Danyele 12:4, NW) Budimbidimbi ne busekese pano byendanga muongo pa ntanda. Bine, i kya tunangu kuvuluka amba Yehova ubandilanga byonso byotulonga nansha batwe bantu byoketubwanyapo kumumona. Bavule ke belwe kino. Balonga bubi shi abamone amba i kutupu muntu wibamwene. Kifwa, bavule kebakomangapo ku kyongo kya kutala makayo mabi nansha bifwatulo bya bantu badi mutaka ku Entelenete, ku televijo nansha ku bipungwa bikwabo bya panopano. Bino bintu byobiloñwanga pa kasuku, bamobamo balañanga amba Yehova kamonangapo uno mwiendelejo wabo.
16. I kika kiketukwasha tulonde misoñanya miyampe ya Yehova?
16 I kipite buya kuvuluka byānene mutumibwa Polo amba: “Bātwe bonsololo, kuno ko tudi, tukēshintulwila kudi Leza, muntu pandi, muntu pandi.” (Loma 14:12) Tuyukei amba kitatyi kyonso kyotulonga bubi, tulubilanga Yehova. Kuyuka kino kuketukwasha tulonde misoñanya yandi miyampe ne kwepuka mwiendelejo wa disubi. Bible wituvuluja’mba: “Kutupu kipangwa nansha kimo kyampikwa kusokokela ku meso andi; nanshi bintu byonsololo bidi patōka tō, bisokwelwe mu meso a aye o tudi nandi.” (Bahebelu 4:13) Eyo, kwishintulwila kudi Leza shako ko koku, inoko na bubine buswe bukatampe botuswele Yehova bo abo bwa kwitutonona tulonge kiswa-mutyima kyandi ne kukōkela ku misoñanya yandi myoloke. Nanshi twikalei batunangu mu myanda itala kutonga makayo a kwipwija mukose ne mu mwiendelejo wetu na bantu ba ngitu ingi.
17. Yehova witutele mutyima na kwitubandila muswelo’ka?
17 Yehova witutele mutyima bininge, ino ke kunenapo amba utengele tulonge bubi penepa kaetupe mfuto, mhm. Witubandilanga mwanda wituswele pamo bwa shabana ukimba kupala bana bandi badi na kikōkeji mpalo. Bine, kino i kintu kitusenga ku mityima mpata pa kuyuka amba Tata wetu wa mūlu usangelanga lwitabijo lwetu, kadi i aye “upala mpalo boba bamukimba ne mikeketo”! (Bahebelu 11:6) Twikalei nanshi na lwitabijo lukunkane mudi Yehova, tumwingidile “ne mutyima mubwaninine.”—1 Bilongwa 28:9.
18. I kikulupiji’ka kitupa Bisonekwa pa kwitutala kwitutalanga Yehova ne kumona kwamonanga kikōkeji kyetu?
18 Nkindi 15:3 unena’mba: “Meso a Yehova adi monsomonso pi na pi, kutala pa babi ne pa bayampe bene.” I byabine, Leza utalanga babi ne kwibalubwila mungya bilongwa byabo. Inoko shi tubadilwa mu “bayampe,” tufwaninwe kukulupila amba Yehova umwene bilongwa byetu bya kikōkeji. Bine, i kintu kikomeja lwitabijo mpata, mwanda tubayuka amba “kuputumina kwa mu mīngilo [yetu] kekudipo kwa bitubitupu mudi Mfumwetu; ehe,” mwanda Yewa wakubulwa kumweka ‘kakavulaminwapo mingilo yetu ne buswe botulombola pa dijina dyandi’!—1 Kodinda 15:58; Bahebelu 6:10.
Twabijei Yehova Etubandaule
19. Lelo i byabuyabuya’ka bimo bilupukanga ku lwitabijo lukomo mudi Yehova?
19 Byotudi bengidi bakikōkeji ba Yehova, tuyukei amba tudi kyabulēme ku meso andi. (Mateo 10:29-31) Nansha byadi wakubulwa kumweka, ukokeja kwikala wabinebine kotudi, tubwanya ne kusangela kipwano kya bulēme kyotupwene nandi. Kumona Tata wetu wa mūlu uno muswelo kuketuletela byabuyabuya bivule. Lwitabijo lwetu lukomo luketukwasha twikale na mutyima utōka ne mutyima wa mundamunda muyampe ku meso a Yehova. Mwanda shi tudi na lwitabijo lwampikwa buzazangi, ketukekalapo na būmi bwa kulu mu bya Leza kulu mu bya ntanda. (1 Temote 1:5, 18, 19) Lwitabijo lwetu lwakubulwa kutelententa lotwitabije mudi Leza lufwaninwe kwikala bu kifwa kilumbuluke, kya kukwasha ne boba betujokolokele. (1 Temote 4:12) Kadi luno lwitabijo lutamijanga mwiendelejo wa bwine Leza, usangajanga Yehova pa mutyima.—Nkindi 27:11.
20, 21. (a) Mwanda waka kubandilwa na Yehova i kintu kyotufwaninwe kusangela? (b) I muswelo’ka otukokeja kwingidija Mitōto 139:23, 24 potudi?
20 Shi binebine tudi na tunangu, kubandilwa na Yehova i kintu kitupa nsangaji. Ketusakilepo enka etubandile bitupu, ino twabila kadi amba etubate ne kwitubata mu milangwe ne mu bilongwa byetu. Mu milombelo yetu i biyampe kwabija Yehova etubandaule shi kukanina kwetu kwa mutyima i kwampikwa kwendela’mo. Ukokeja kwitukwasha byabinebine tuyuke kutyumwina mu manwi makambakano etu ne kwisendulula mokifwaninwe. Davida mulembi wa mitōto wādi na bubinga bwa kwimbila amba: “Mandaule, abe Leza, uyūkile mutyima wami, untompe, uyūke mifwatakanyo yami. Kadi umone shi kudi dishinda dya bubi mudi ami, kadi unkunkuje mu dishinda dya nyeke.”—Mitōto 139:23, 24.
21 Davida wāabije Yehova amubandaule ne kumona shi “kudi dishinda dya bubi” munda mwandi. Mwene netu tufwaninwe kwabija Leza, pamo na mwamwābijije mulembi wa mitōto, etubandaule mu mityima yetu ne kumona shi tudi na kukanina kubi kwa mityima? Shi ke pano, mu lwitabijo lwetu, twabijei Yehova etubandaule. Ino tukalonga namani shi mityima ituzumbazumba pa mwanda wa kilubo kampanda nansha pangala pa kintu kansangwa kitutapile ku mutyima? Shi kidi namino, twendelelei na kulombela kudi Yehova, Leza wetu wa buswe, ne kukōkela ku buludiki bwa mushipiditu wandi na kwityepeja ne kulonda madingi a Kinenwa kyandi. Koku tukulupile amba kakabulwepo kutenga’po kuboko, bine uketukwasha tulondelonde mwiendelejo utwala ku būmi bwa nyeke.—Mitōto 40:11-13.
22. Le i kusumininwa’ka kotufwaninwe kusumininwa pa mwanda utala Yewa wakubulwa kumweka?
22 I amo, Yehova uketupala mpalo ya būmi bwa nyeke shi tubwanye bisakibwa byandi. I kyabine, tunenwe kwitabija bukomo ne lupusa lwandi monka mwāsonekele’kyo mutumibwa Polo amba: “Kudi Mulopwe wa nyeke, wakubulwa kufwa, ne kumweka kwine mpika, ye enka aye Leza, kasuku kandi kete, ēkale ne buleme, ne ntumbo kumo, nyeke na nyeke. Amena.” (1 Temote 1:17) Twikalei kulēmeka nyeke Yehova buno bulēme bukatampe. Nansha shi tubafikilwa na bikoleja, shi bika shi bika, ketwakitelententai mu kusumininwa kwetu kotusumininwe kwimanija pamo bwa batwe bamwene Yewa wakubulwa kumweka.
Usa Kulondolola Namani?
• Lelo bantu bakokeja namani kumona Leza?
• Ekale tukulupile amba Yehova udi’ko binebine, tukalonga muswelo’ka shi tupangwapangwa?
• Kumona Yehova bu wetu Mufundiji Mukatakata kishintulula bika?
• Mwanda waka tufwaninwe kusangela Yehova etubandaule?
[Kifwatulo pa paje 14]
Mosesa kāzakelepo Felo, mwanda wādi pamo bwa aye umwene Yehova, Leza wakubulwa kumweka
[Kifwatulo pa paje 17]
Ketwakilongai bintu ulanga’mba Yehova kamwenepo byotulonga
[Kifwatulo pa paje 19]
Tukimbanga na kininga buyuki bwa Leza mwanda tumumwene bu wetu Mufundiji Mukatakata