“Bengidiji Ba Kinenwa” Bansangaji

“Itabijai na mutyima mutūke kushimikwa kwa kinenwa kya kupandija myuya yenu. Ino nanshi, ikalai bengidiji ba kinenwa, kemukikalai bemvwaniki bitupu mhm.”​—YAKOBA 1:​21, 22, NW.

“IKALAI BENGIDIJI BA KINENWA.” Bino binenwa bipēla biselele musapu udi na bukomo. Bilupwilwe mu Bible mu “Mukanda wa Yakoba,” kadi bikasonekwa mu Mobo a Bulopwe a ba Tumoni twa Yehova bu kisonekwa kya mwaka wa 1996.

² Yakoba, nkasandya Mfumwetu Yesu, wādi uyukene bininge mu kitatyi kyādiko kipwilo kibajinji kya bakristu. Difuku dimo, kupwa kwa lusangukilo lwa Yesu, Mfumwetu wāmwekele Yakoba pa kasuku kandi, kupwa wakamwekela batumibwa bonso. (1 Kodinda 15:7) Mafuku pakupitapo, pālupwilwe mutumibwa Petelo mu kifungo kupityila ku kingelengele, wāsapwidile kisumpi kya bakristu bādi bebungile pamo amba: “Endai mukasapwile ba Yakoba, ne bana betu, bino’bi.” (Bilongwa 12:17) Kyāmwekele’mba nansha byākadipo mutumibwa, Yakoba wāimanine kubungakana kwa kitango kyendeji kwālongelwe mu Yelusalema, mwātyibile batumibwa ne bakulumpe mbila ya’mba Bajentaila bāitabije kebādipo basakilwa kutwejibwa ku disao. Yakoba wāfudije mwanda, ebiya mbila yātyibilwe na bukwashi bwa mushipiditu sandu yatumwa ku bitango byonso.​—Bilongwa 15:​1-29.

³ I kimweke patōka’mba, bubandaudi bwa muntu mutame mu ñeni bwālongele Yakoba bwādi na mvubu mikatampe. Inoko, aye mwine wāitabije na kwityepeja konso’mba wādi enka “umpika wa Leza ne wa Mfumwetu Yesu Kidishitu.” (Yakoba 1:1) Mukanda wandi wa kubukomo bwa mushipiditu udi na madingi malumbuluke, kadi akankamika bakristu mu kino kyetu kitatyi. Wāpwile kwiusoneka kubwipi kwa myaka iná kumeso kwa Yelusalema kutambwa divita na bene Loma bāimaninwe na Mudyavita Cestius Gallus, kadi myanda miyampe yādi kemisapulwe kala ku mitamba mivule “mu bipangibwa byonso bya muno munshi.” (Kolose 1:23) Yādi myaka ya malwa, ne bengidi ba Yehova bādi bayukile biyampe amba butyibi Bwandi bwādi kubwipi na kufikidijibwa pa muzo wa Bayuda.

⁴ Bene bakristu’ba bādi kala na Bisonekwa byonso bya Kihebelu ne Bisonekwa bivule bya Kingidiki. I kimweke patōka’mba bakristu bāsonekele Bible bādi bakulupīle nakampata mu Kinenwa kya Leza, pamo’nka na mokilombwelwa na buvule bwa misunsa yotelele bisonekwa bibajinji. Kidi muswelo umo ne dyalelo, netu tusakilwa kwifunda Kinenwa kya Leza na mutyima umo ne kwikingidija mu būmi bwetu. Tusakilwa kwikala na bukomo bwa kumushipiditu ne bukankamane bitamba mu Bisonekwa Bikola mwanda wa kūminina.​—Mitōto 119:97; 1 Temote 4:13.

⁵ Dyalelo bantu badi kubwipi na kufika ku “kyamalwa kibūke kya kubulwa nansha kingi kikwabo kidingakene nakyo, kushilwila konka kungalwilo kwāpangile mwine Leza, ne kutūla ku dyalelo kuno’ku, nansha kumeso kwine.” (Mateo 24:21) Lupandilo lwetu lwimanine pa buludiki botupebwa na Leza. I muswelo’ka otukokeja kuludikwa nandi? I na kushitula mityima yetu, kwitabija bufundiji bwa Kinenwa kya Leza kya kubukomo bwa mushipiditu. Kino kiketuludika twikale “bengidiji ba kinenwa” pamo na mwādi mwikilongela bengidi ba Yehova ba pakala. Tufwaninwe kutanga ne kwifunda Kinenwa kya Leza na kininga ne kwikingidija mwanda wa kutendela Yehova.​—2 Temote 2:15; 3:​16, 17.

Tūmininei na Nsangaji

⁶ Ku ñanjilo kwa mukanda wandi, Yakoba utela nsangaji, kipa kya mushipiditu kyabubidi. Usonekele’mba: “Bānwe bāna betu, po muponena mu byakutompibwa [monai’byo bu nsangaji yonka, NW]; pa kuyūka’mba kutompibwa kwa kwitabija kwenu kuleta [kūminina, NW]. Ino [kūminina] nako kwikale kulumbuluka biyampe, shē, amba mufikije pa butuntulu, ne kubwanya kwa kubulwa ne kyo mukimba.” (Yakoba 1:​2-4; Ngalatea 5:​22, 23) I mu buluji’ka motunenena’mba kutanwa na matompo mavule i “nsangaji yonka”? Eyo, mo mwānenene ne Yesu mu Busapudi bwandi bwa pa Lūlu amba: “Dyese dyenu bānwe nenu shi bantu bakemunene, ne kwimupangapanga, kadi ne kwimubepela bya bubela pa mwanda wa amiwa uno. Nankyo mukasepelele ne ku mutyima to-ō, mwanda mpalo yenu i mikatampe, mūlu.” (Mateo 5:​11, 12) I nsangaji mikatampe pakumona madyese etwesela Yehova pamwanda wa bukomo botulonga mwanda wa kukatambula būmi bwanyeke.​—Yoano 17:3; 2 Temote 4:​7, 8; Bahebelu 11:​8-10, 26, 35.

⁷ Yesu wāuminine ‘pamwanda wa nsangaji yādi imutūdilwe kumeso.’ (Bahebelu 12:​1, 2) Shi tubambile meso soo pa kimfwa kya bukankamane bwādi na Yesu, netu tukokeja kūminina! Yehova upalanga bantu bandi bakikokeji mpalo ya ntanda ne miseke, pamo’nka na munenena Yakoba kubwipi na kumfulo kwa mukanda wandi. Yakoba unena’mba: “Monaipo bidi, byo tutela boba bakankamenemo bu-badyese; ino byo mwaivwene bukankamane bwa Yoba, mwamwene ne kwāfudile nandi Yehova byādi muyūle kanye ne lusa.” (Yakoba 5:11) Vuluka mwāpadilwe Yoba mpalo pamwanda wa kikokeji kyandi pobāmujokejeje ngitu ya lufufumya ne maloa, būmi bwansangaji na balongo bandi baswedibwe. Kūminina na kikōkeji kukokeja kukakupa nsangaji idingakene nayo ikekala mu Paladisa ulailwe na Leza ukekalako mu ntanda impya, amba yo nsangaji minemine yokapebwa shi wingidila Yehova tamba’nka pano.

Tukimbei Tunangu

⁸ Kwifunda Kinenwa kya Leza na bupyasakane, ne kwingidija myanda idimo, kuketupa tunangu twa kwa Leza twitupa muswelo wa kūminina matompo mu ino ngikadilo ya Satana yenda ipungila. I muswelo’ka otukokeja kulonga twikale na tunangu twa uno muswelo? Yakoba witusapwila’mba: “Ino wivwane shi kudi umo wa mwenu wakubulwa [tunangu], nankyo alombe kudi Leza, kyaba bulale, wakubulwa ne mitoto mīne; nabya [tu]kamupebwanga; nanshi alombe ne kwitabija ponka, kulangalanga mpika; mwanda aye ulangalanga i pamo ponka bwa dintanki dya pa dijiba ditwalwa na luvula ne kusunkanibwa.” (Yakoba 1:​5, 6) Tufwaninwe kulombela na mutyima umo, na kikulupiji kyonso pakubulwa kwalakana, Yehova ukevwana mitompwe yetu, kadi uketulondolola mu kitatyi kyatungile ne mu muswelo mufwaninwe.

⁹ Tunangu twa kwa Leza i kyabuntu kitamba kudi Yehova. Pakushintulula kino kyabuntu, Yakoba unena’mba: “Byonso byakupanwa bilumbuluke, ne byabuntu bibwane, bilupukanga mūlu, bitūkanga kudi Shandya bitōkeji, wampikwa kuyūka kwalamuka, nansha patyetye pene, nansha bu-mujiñininya wa kumweka pa kupūluka.” Mu mashapita alondako mu mukanda wandi, Yakoba ushintulula bipa bitamba ku tunangu twabine pakunena’mba: “Lelo [watunangu] mufundijibwe, kwako ko mudi i ani? alombole ku mwikadilo wandi mulumbuluke mīngilo yandi ya pa kikōkeji kya [tunangu]. . . . [Tunangu tu]tūke mūlu a[t]o kibajinji i kutōka tō, ebiya ke talala, nyā, ne kikōkeji, kukolelwa pa kwisasa mpika, kuyūla kanye ne bipa bilumbuluke, kwakubulwa lupata, ne buzazangi bwine mpika.”​—Yakoba 1:17; 3:​13-17.

¹⁰ Mu umbikalo wa mutōtelo wabubela kujokoloka ntanda yonso, mu Bipwilo bya Ki-kristu nansha mu matanda makwabo, batōtyi badi na kībidiji kya kwimba ñimbo imo-imo, kwivwana milombelo ya kupitulukapitulukamo, pakwabo kadi kwivwana kishinte kampanda. Kebakankamikwangapo kusapula musapu uleta lukulupilo, mwanda mitōtelo mivule keikulupilepo amba kukekalanga būmi bulumbuluke mu mafuku akāya kumeso. Babudilwe’nka ne kutēla lukulupilo lwa Bulopwe bwa ntumbo bwa Meshiasa utuminwe na Leza, kadi ne abo bene kebebuyukilepo. Mu bupolofeto bwandi, Yehova wisambila pa bantu badi mu Bipwilo bya Ki-kristu amba: “Bantu bami abalonga bibi bibidi; banzobolola ami nsulo ya mema a būmi, ne kwikolela abo bene tubyumbu tubyumbu tusabike, ketukōkejapo kubīkamo mema, ehe.” (Yelemia 2:13) Kebadipo na mema a bubinebine. Babudilwe tunangu twa mūlu.

¹¹ Kudi kwishila kukatampe bininge na ba Tumoni twa Yehova dyalelo! Abasambakanya ntanda na musapu wa myanda miyampe ya Bulopwe Bwandi bukāya kumeso, mwanda badi na bukankamane bobapelwe na Leza. Tunangu tobayukija twimanine pa nsulo mikomo, pa Kinenwa kya Leza. (Enzankanya na Nkindi 1:20; Isaya 40:​29-31.) Kyabine, bengidijanga buyuki ne kwivwanija kwabine ku kusapula mpango mikatampe ya Leza wetu, Umpangi wetu. Batwe bonso mu kipwilo tufwaninwe kwabila ‘kuyūla buyuki bwa kiswamutyima kya Leza na tunangu tonso ne kwivwanija kwa kumushipiditu.’ (Kolose 1:9) Byobadi na ino nsulo, bankasampe ne batame, bakatononwa nyeke mwanda wa kwikala “bengidiji ba kinenwa.”

¹² ‘Tunangu twa mūlu’ twitudyumuna tuleke kulonga bubi, kutyina’mba twakabulwa kwitabijibwa na Leza. Yakoba unena’mba: “Kino mwikiyūkile kala, banwe bana betu baswedibwe. Nanshi bantu bonso bapeje na kwivwana, bēje pa kwisamba, ne pa kukalabala napo, mo monka bējepo. Ke-buntu, bukalabale bwa bantu kebulongapo boloke bwa Leza, mhm.” Eyo, tufwaninwe kwikala na kampeja bukidi, ne kwabila kwivwana madingi a Leza ne kwiengidija. Inoko, tufwaninwe kutadija, kutyina’mba twakengidija ludimi, kakipindi “kakungitu katyetye” kotudi nako mu muswelo umbi. Mu muneneno wa kyelekejo, ludimi i kikuku kya mudilo kikokeja kusōka ‘ntanda mikatampe’ pamwanda wa mitatulo, lubabo lubilubi, nansha kutumbika milangwe ya batwe bene mu mīsambo yetu. Nanshi tusakilwa kutamija ngikadilo ya kusangaja bakwetu ne kwifula mu bulunda botusamba na bakwetu.​—Yakoba 1:​19, 20; 3:5.

¹³ Yakoba usoneka’mba: “Fundulai byonso byamunyanji ne bintu byabituputupu, bubi, ino itabijai na mutyima mutūke kushimikwa kwa kinenwa kya kupandija myuya yenu.” (Yakoba 1:​21, NW) Ino ntanda ya makomwa-meso, pamo ne bisaka meso byayo, kusakasaka byabupeta, mwiendelejo moneke pamo ne ngikadila ya’mba ami mbadikile bidi bakwabo balonde kunyuma, keidi kubwipi na konakanibwa. Ino “Yewa ulonga kiswa-mutyima [ky]a Leza aye wikele nyeke.” (1 Yoano 2:​15-17) Bine i kyamvubu kotudi kwitabija ‘kinenwa kishimikwe’ mu mityima yetu! Tunangu tutamba mu Kinenwa kya Leza i twishile bininge na bubi budi mu ino ntanda ipungila. Ketusakangapo bubi nansha butyetye. (1 Petelo 2:​1, 2) Tusakilwa kusanswa bubinebine ne kwikala na lwitabijo lukomo lukunyinwe mu mityima yetu, twikale basumininwe, kuleka kuluba nansha patyetye mu mashinda moloke a Yehova. Lelo kwivwana Kinenwa kya Leza konka kubwene kete?

Twikalei “Bengidiji ba Kinenwa”

¹⁴ Tutanga mu Yakoba 1:​22 amba: “Ino nanshi, ikalai bengidiji ba kinenwa, kemukikalai bemvwaniki bitupu mhm, na kwiongola banwe bene na mifwatakanyo ya bubela.” “Ikalai bengidiji ba kinenwa”! Mu mukanda wandi, Yakoba uningila nakampata pa uno mutwe wa mwanda. Tufwaninwe kwivwana, kadi tulongele “monka”. (Ngalwilo 6:22) Bantu bavule dyalelo bafwatakanyanga’mba kwivwana kishinte kampanda, nansha kutōta’tu enka mwanda wa kuvuija mbila bitupu mu mafuku obamwene kyaba, ye akyo kisakibwa kete. Pakwabo balanga’mba shi badi na ‘mwiendelejo wa umbūmi muyampe’ ukwatañene na misoñanya ya abo bene, kyo kintu kifwaninwe, kubapu. Ino Yesu Kristu wānene’mba: “Shi muntu usaka kunonda, nankyo ēpele aye mwine, atekune [mutyi wandi wa masusu, NW] anonde.” (Mateo 16:24) Kilongwa kya kwipela abe mwine ne kūminina mu kulonda kimfwa kya Yesu na kulonga kiswamutyima kya Leza byo bintu bifwaninwe kulonga bakristu babine. Kulonga kiswamutyima kya Leza dyalelo bekumonanga pamo bwa mokyādi kilongelwa mu kitatyi kya myaka katwa imbajinji, pāletele Yesu musangulwe mbila ya’mba: “Endai nanshi mukafundijei mizo yonso ya bantu nabo ke bāna-babwanga.” (Mateo 28:19) Lelo nobe kyoloñanga?

¹⁵ Shi twendelele na kubandaula Kinenwa kya Leza senene, kikokeja kwikala pamo bwa dikalashi ditulombola monka motwikadile. Yakoba unena’mba: “Aye wakutadija talē, monka mu kijila kibwane kya bu-mwana-pabo ukeselwako dyese dya pa bilongwa byandi, ke-muntu aye kadipo wakwivwana wavulaminwa, mhm, i wakulonga wa mīngilo” wansangaji. (Yakoba 1:​23-25) Eyo, ukekala ‘mwingidiji wa kinenwa wa nsangaji.’ Pakwabo kadi, bine kidi na mvubu kwikala bu ‘mwingidiji’ wa kinenwa umbintu byonso byotuloñanga mu būmi bwetu bwa bwine-kristu. Ketufwaninwepo kwidimba batwe bene nansha dimo na kulanga’mba butōtyi bwa kuvuya mbila bitupu ye akyo kisakibwa kete, mhm. Yakoba witudingila tubandaule ngikadilo imo-imo ya mutōtelo ikokeja kuzobololwa’nka ne na bakristu badi na bupyasakane. Unene’mba: “Ino bwine-Leza bwine butōka tō, bwa kubulwa kubipa kumeso kwa Leza wetu Tata, i buno; bwa kupempula bana bampikwa shabo, ne bakaji-ba-bafu, mu bishoto byabo, kadi ne kwilama aye mwine, nansha kiko kīne mpika panopantanda.”​—Yakoba 1:27.

¹⁶ Kunena bitupu amba ‘nkulupile mudi Leza’ ne kulongapo kintu kikwabo mpika kekubwenepo. Kidi pamo’nka na munenena Yakoba 2:19 amba: “Byoitabije’mba kudi Leza enka umo, i biyampe! Ne bibanda nabyo bitabije’nka nankyo, bizakala ne moyo.” Yakoba uningila pakunena’mba “lwitabijo lwampikwa bilongwa i lufwe,” pādi utela Abalahama wānene’mba: “Lwitabijo ne bilongwa byandi pa kwingidila pamo, bilongwa byabwanyinyija lwitabijo lwandi.” (Yakoba 2:​17, 20-22, MB) Bilongwa bya Abalahama i kubadilamo ne kutalaja balongo bandi mityima, kutundaila beni, kuteakanya Isake bu kitapwa, ne ‘kusapula ku bantu bonso’ lwitabijo lwakubulwa kujina pamwanda utala mulao wa “kibundi kya byalwilo” byabine, Bulopwe bwa Meshiasa bukāya kumeso. (Ngalwilo 14:16; 18:​1-5; 22:​1-18; Bahebelu 11:​8-10, 13, 14; 13:2) I kyendelemo pāityilwe Abalahama “bu-mulunda na Yehova.” (Yakoba 2:23) Netu tukokeja kwitwa bu ‘balunda na Yehova’ mwanda tuyukijanga na bupyasakane lwitabijo ne lukulupilo lwetu lutala pa Bulopwe boloke bukāya kumeso.

¹⁷ Bine, boba bekalanga ke “bengidiji ba kinenwa” ‘babingijibwanga pamwanda wa mingilo ino ke enkapo pamwanda wa lwitabijo lonka.’ (Yakoba 2:24) Lehaba wābwenye mingilo ku lwitabijo lwandi pamwanda wa ‘myanda’ yāivwene itala pa bilongwa bya Yehova bya bukomo. Wāfīle mikendi ya Isalela, wēinyemeja, kupwa wābungakanya kisaka kya shandi mwanda wa kimone lupandilo. Ku lusangukilo, ukasangalanga bininge pakuyuka’mba lwitabijo lwandi lwākwatakanibwe na mingilo, lo lwāmupele dyese dya kwikala nkambo wandya Meshiasa! (Yoshua 2:11; 6:25; Mateo 1:5) Bahebelu shapita 11 utela bantu bakwabo bavule bādi “bengidiji ba kinenwa” bālombwele lwitabijo lwabo, bakapalwanga mpalo mivule mine. Ketukokejapo kwilwa Yoba, nansha byāponenwe na matompo makomokomo wānene’mba: “Dijina dya Yehova ditōtwe.” Nka na motwādi tubekijingulwila kala, wāpadilwe mpalo mikatampe pamwanda wa lwitabijo ne mingilo yandi. (Yoba 1:21; 31:6; 42:10; Yakoba 5:11) Muswelo umo onka, kūminina kwetu kotuminina dyalelo batwe “bengidiji ba kinenwa” kukaletela Yehova mimungomungo ya nsangaji.

¹⁸ Mu boba bāuminine umbula bwa myaka mivule tubadilamo ne bana betu badi Bulaya bwa Kutunduka. Pano, byaitabijibwa mutōtelo wetu, bano bana betu ke “bengidiji ba kinenwa” mu kipindi kyabo kipya. Bamisionele ne ba pania batamba mu matanda adi kubwipi nabo bāvilukilemo mwanda wa kukebakwashako ku kusapula ne ku kulongolola myanda. Musambo wa Finlande ne misambo mikwabo ya Watch Tower Society idi kunsa-kunsa nayo yātumine bobaki bapotolwele mwingilo wa lūbako, ne kadi kisaka kya bu bana na bana, bakyaba bulāle, kujokoloka ntanda yonso kyaleteleko lupeto mwanda wa kūbaka mabilo mapya a musambo ne Mobo a Bulopwe.​—Enzankanya na 2 Kodinda 8:​14, 15.

¹⁹ Kyabine, bano bana betu bāsuswilwe umbula bwa kitatyi kilampe bapyasakena mu mwingilo wa busapudi! ‘Bengilanga bininge ne baputuminanga mu mingilo,’ bapanga kitatyi kyobājimije umbula bwa ‘kitatyi kya kavutakanya.’ (1 Temote 4:10; 2 Temote 4:2) Kimfwa, mu Albanie mwādi kupangwapangwa kusansa mutyima, mu kweji wa buná wa mwaka wapityile’u mwaabanibwe mu mafuku asatu bitupu milwi ne milwi ya talakite Myanda ya Bulopwe wādi na mutwe wa mwanda unena’mba: “Mwanda’ka Būmi Ibuyule Tusuwa uno Muswelo?” Uno mwanda wēlondakene na Kivulukilo kya lufu lwa Yesu, kwātenwe bantu 3 491​—bavule bene kupita basapudi 538 badimo.

²⁰ Matanda makwabo nao aingile bininge mwanda wa kuvudija kibalwa kya bantu batenwe ku Kivulukilo, kibalwa kyelundileko kufika ne ku bantu 10 000 000 ne kupita mu myaka yapityile kunyuma’i. Mu bifuko bivule, bantu bapya batenwe ku Kivulukilo ne balondele kupwila mokulongelwanga, lwitabijo lwabo lwaningijibwe, ebiya abaikala ke “bengidiji ba kinenwa.” Lelo netu tukokeja kukankamika bantu bapya babwenye bisakibwa bya kufikila pa ano madyese?

²¹ Pamo bwa bakristu bapyasakane bādiko mu kitatyi kya myaka katwa imbajinji, ne bavule bene bāikeleko tamba mu kine kitatyi’kya, twikalei basumininwe, ne kwiningija batwe bene mwanda wa ‘kufika konka ku kitūlo,’ ke būmi bwa nyeke kadi, mu Bulopwe bwa mūlu nansha pano pantanda. (Fidipai 3:​12-14) Kitusakila kulonga bukomo mwanda wa kufikila pa kino kitungo. Kino ke kitatyipo kya kwikala enka bantu bevwana bitupu, mhm, ino kyo kitatyi kya mvubu kya ‘kwikala na bukomo ne kwingila.’ (Hakai 2:4; Bahebelu 6:​11, 12) Byotwitabije ‘kushimikwa kinenwa’ mu mityima yetu twikalei ‘bengidiji ba kinenwa bansangaji’ tamba’nka dyalelo kufika ne ku nyeke ne nyeke.

[Bipangujo]

1. Kisonekwa kyetu kya mwaka wa 1996 kifwaninwe kukwatwa na mutyika’ka?

2, 3. Mwanda waka kyādi kyendelemo kudi Yakoba kusoneka mukanda utelwa pa dyandi dijina?

4. I kika kilombola’mba bakristu babajinji bādi bakulupīle bininge mu Kinenwa kya Leza?

5. Mwanda waka dyalelo tusakilwa buludiki bwapabula, ne tukebutana kwepi?

6. Mwanda waka tufwaninwe kwikimona bu nsangaji kitatyi kyotutanwa na matompo?

7. (a) I muswelo’ka otukokeja kupebwa bukwashi mwanda wa kūminina? (b) Lelo tukapalwa mpalo muswelo’ka idingakene na yāpadilwe Yoba?

8. I muswelo’ka otukokeja kusokola tunangu twabine kadi twendelemo, ne kadi milombelo iketukwasha namani pa kino?

9. I muswelo’ka ushintulwilwe tunangu tupāna Leza na Yakoba pamo ne muswelo wa kwitwingidija?

10. Mutōtelo wabubela i mwishīle namani na mutōtelo wabine?

11, 12. (a) Tunangu tupāna Leza tukokeja kwitutonona muswelo’ka? (b) Tunangu tupāna Leza twitudyumuna ku kika?

13. Mwanda waka kidi na mvubu kotudi kwitabija ‘kinenwa kishimikilwe’ mu mutyima wetu?

14. I muswelo’ka otukokeja kwikala “bemvwaniki” ne “bengidiji”?

15. (a) I kyelekejo’ka kyāletele Yakoba kilombola’mba tukokeja kwikala “bengidiji ba kinenwa” bansangaji? (b) Mwanda waka mutōtelo wa kuvuya mbila bitupu keubwenepo?

16. I mu buluji’ka motunenena’mba Abalahama wāikele ‘mulunda na Yehova,’ ne i muswelo’ka otukokeja kusamba Nandi bulunda?

17. (a) Mwanda waka Lehaba ‘wātelelwe bu moloke,’ ne i muswelo’ka wāpadilwe mpalo? (b) I mulongo’ka wa bantu batelelwe mu Bible bādi “bengidiji ba kinenwa”? (c) Yoba wāpadilwe mpalo muswelo’ka, ne mwanda waka?

18, 19. Bana betu bāsuswilwe umbula bwa kitatyi kilampe bāikele “bengidiji ba kinenwa” muswelo’ka, ne i madyese’ka ālupukile ku mwingilo wabo?

20. Kibalwa kya bantu batenwe ku Kivulukilo mu myaka ya kunyuma’i kilombola’ka, ne bantu bavule bakokeja kupebwa bukwashi muswelo’ka?

21. Kukwatañana na kisonekwa kyetu kya mwaka, i mwiendelejo’ka otufwaninwe kwikala nao, ne kadi i kitungo’ka kyotufwaninwe kwitungila?

[Kapango pa paje 10]

Netu tufungulei mityima yetu, twitabije bufundiji bwa Leza

[Kapango pa paje 11]

Yoba wāpadilwe mpalo pamwanda wa kikokeji kyandi, wāpelwe būmi bwansangaji pamo na balongo bandi baswedibwe

Ukalondolola Namani?

◻ I muswelo’ka otukokeja kūminina na nsangaji?

◻ ‘Tunangu twa mūlu’ i tunangu’ka, ne i muswelo’ka otukokeja kwitwingidija?

◻ Mwanda waka tufwaninwe kwikala ‘bengidiji ba kinenwa, ino ketufwaninwepo kwikala bemvwaniki bitupu’?

◻ I nsekununi’ka ikokeja kwitutonona twikale “bengidiji ba kinenwa”?