Lelo Udi na ‘Mutyima wa Kukungila’?

“Mufwaninwe kwikala bantu ba muswelo’ka mu bilongwa bikola bya mwiendelejo ne mingilo ya bwine Leza, koku mukungila ne kulama mu ñeni kwikala’po kwa difuku dya Yehova!”​—2 PETELO 3:11, 12, NW.

1, 2. Tukokeja kwelekeja namani ‘mutyima wa kukungila’ difuku dya Yehova?

LANGA’PO bidi shi kisaka kimo kitengele beni ba kwiya kudya nakyo pa midi. Nsaa itungile beni kufika ke yenda ifwena bukidi bonka. Mukaji papo ulwa na makango a mfulo a bidibwa. Mulumyandi ne bana nabo bamukwasha’ko na kutadija shi bintu byonso bidi senene. Muntu yense i musangale. Bine, kisaka kyonso kitengele na kipyupyu kufika kwa beni mwa kudila nabo bidibwa bya musonso ne kushikata nabo mu kisense kilumbuluke.

² Batwe bene Kidishitu netu tutengele kintu kya mvubu mpata. Le i kintu’ka? Ke kikwabopo, batwe bonso tutengele “difuku dya Yehova”! Pano potutengele’nka ne byodifika, tufwaninwe kwikala bwa mupolofeto Mika wānene amba: “Ino ami nami nkatala kudi Yehova; nkakungila Leza wa lupandilo lwami.” (Mika 7:7) Lelo kukungila kuno i kuleka kwingila? Nansha dimo. Kukidi bivule bya kulonga.

 3. Mungya 2 Petelo 3:11, 12 i mumweno’ka ufwaninwe kwikala na bene Kidishitu?

³ Mutumibwa Petelo witukwasha twikale na mumweno mufwaninwe potukungila. Unena’mba: “Mufwaninwe kwikala bantu ba muswelo’ka mu bilongwa bikola bya mwiendelejo ne mingilo ya bwine Leza, koku mukungila ne kulama mu ñeni kwikala’po kwa difuku dya Yehova!” (2 Petelo 3:11, 12, NW) Tadija pano, padi kibezemuko. Petelo kādipo wipangula kipangujo, mhm. Mu mikanda yandi yonso ibidi ya ku bukomo bwa mushipiditu wa Leza, ulombola bene Kidishitu mobafwaninwe kwikadila. Kadi wibadyumuna balonge “bilongwa bikola bya mwiendelejo ne mingilo ya bwine Leza.” Nansha byopādi ke papite kintu kya myaka 30 tamba kasha Yesu Kidishitu uleta kiyukeno kya “kuvuika kwa ngikadilo ya bintu,” bene Kidishitu kebādipo bafwaninwe kuleka kutadija. (Mateo 24:3, NW) Bādi bafwaninwe ‘kukungila ne kulama mu ñeni’ kwikala’po kwa difuku dya Yehova.

 4. “Kulama mu ñeni kwikala’po kwa difuku dya Yehova” kulomba bika ne bika?

⁴ Kishima kya Kingidiki kyalamwinwe bu “kulama mu ñeni” kishintulula pa bute pa bute bu “kupēlakanya.” (2 Petelo 3:12, NW) Bine ketukokejapo pa bute pa bute “kupēlakanya” difuku dya Yehova. Mwanda ketuyukilepo “difuku nansha nsaa mine” ikāya Yesu Kidishitu kufikidija butyibi pa balwana na Shandi. (Mat. 24:36; 25:13, MB) Dibuku dimo dishintulula amba kyubwa kutambile kishima “kupēlakanya” kitelelwe pano kifunkila pa “‘kulonga bukidibukidi’ ne i kikwatañane na ‘kupyasakana, kwingila, kuta mutyima ku kintu kamukaya.’” Nanshi Petelo wādi usoñanya banababo betabije bekale kwabila na kipyupyu kwikala’po kwa difuku dya Yehova. Bādi ba kwabila’ko na kulama’ko nyeke mu ñeni yabo. (2 Petelo 3:12) “Difuku dikatakata dya kitenteji dya Yehova” byodyafwena pabwipi, tufwaninwe netu kwikala na uno mumweno umo onka mu ñeni yetu.​—Yoela 2:31.

Kukungila na “Bilongwa Bikola bya Mwiendelejo”

 5. Tukalombola namani amba twabilanga na kipyupyu kumona “difuku dya Yehova”?

⁵ Shi twabilanga na kipyupyu kupanda pa difuku dya Yehova, tukalombola’kyo patōka na byetu “bilongwa bikola bya mwiendelejo ne mingilo ya bwine Leza.” Kishima “bilongwa bikola bya mwiendelejo” padi kituvuluja kidyumu kya Petelo kyaādyumwine amba: “Pamo bwa bāna ba kikōkeji, bampikwa kwidingakenya bānwe bene ku bilokoloko byenu bya pa kala bya ku owa mwaka wa kubulwa ñeni kwenu; nanshi monka mwikadile aye wemwityile byādi ujila, e monka ne bānwe nenu mwikale bajila mu miswelo yonso ya mwikadilo wenu; ke-kintu kisonekelwe’mba: Mukēkala bajila mwanda ami mwine ne ujila.”​—1 Petelo 1:14-16.

 6. Le i bika byotufwaninwe kulonga pa kwikala bajila?

⁶ Pa kwikala bajila, tufwaninwe kulama butōki bwa ku ngitu, bwa mu ñeni, bwa mu mwikadilo, ne bwa ku mushipiditu. Le twiteakanyanga na kwilama bajila bu bantu baselele dijina dya Yehova mwa kutundaidila “difuku dya Yehova”? Eyo, ke kipēlapo dyalelo kulama buno buujila mwanda misoñanya ya mwikadilo wa ntanda yendanga yonekela’ko. (1 Kodinda 7:31; 2 Temote 3:13) Lelo tumwene mubaila kipenza kishiyañanya misoñanya yetu ya mu mwikadilo na yoya ya bene ntanda? Shi ketumwenepo kuno kwishila, nabya tufwaninwe kwibata munda. Le i pa mwanda misoñanya yotulamine, nansha byoidi yanwa kutabuka ya bene ntanda, ke yendanga yoneka? Shi i amo, tukwatei’po ñeni ya kulemununa kino kintu shi tukimba kusangaja Leza.

7, 8. (a) Tubwanya namani kujimija mvubu ya kulonga “bilongwa bikola bya mwiendelejo”? (b) Le i kwilemununa’ka padi kotufwaninwe kwilemununa?

⁷ Kulupuka kulupukile kipupo kya kutala bantu badi mutaka nsensele ku Entelenete, ne byoitalwanga kwa bunka, i kufikije bamo bādi babudilwe mukenga wa kwela diso ku ino myanda ya busekese ku kwikala “na mikenga mivule keidi mpwilo ya bya busekese,” mo munenena dokitele umo. Shi netu tukalakalanga na kutala pa mateba a disubi a ku Entelenete, nabya na bubine tubailwa lubila lwa mu Bible lunena’mba “kemukitengai kintu kya disubi, nansha kimo kine.” (Isaya 52:11) Le shi bidi namino tukabwanya namani “kulama mu ñeni kwikala’po kwa difuku dya Yehova”? Mwene kuno i kwiditolwela kulampe mu ñeni, na kulanga amba nansha shi tubasubija ñeni na myanda ya busala, tukidi na kitatyi kya kwisubula? Wivwane ketudi kala batanwe na makambakano mu uno mwanda, nankyo twabijei Yehova na kampeja-bukidi ekale ‘kufundula meso etu ku kubandila bya bitupubitupu, ino etupumputumwine mu mashinda andi’!​—Mitōto 119:37.

⁸ Batumoni ba Yehova bavule, batame ne banuke, i balamate ku misoñanya yanibwa ya Leza ne kwepuka mashinda a kyongo a busekese a ino ntanda. Byobayukile amba bino bitatyi i bya kupēlakanya ne kujingulula kidyumu kya Petelo kya amba “difuku dya Yehova dikāyanga bwa ngivi,” bendelelanga na kulonga “bilongwa bikola bya mwiendelejo.” (2 Petelo 3:10) Bilongwa byabo bilombola amba ‘bakungilanga ne kulama mu ñeni kwikala’po kwa difuku dya Yehova.’a

Kukungila na “mingilo ya bwine Leza”

 9. Lelo bwine Leza bufwaninwe kwitutonona tulonge bika?

⁹ “Mingilo ya bwine Leza” nayo idi na mvubu shi tusaka kulama difuku dya Yehova mu ñeni yetu. “Bwine Leza” i ne kwikala na kalēmo ka kulēmeka Leza ketutonwena ku kuleka kulonga bintu bimufityija mutyima. Lulamato lwa dikōkeji kudi Yehova bo bukomo butonona muntu alonge ino mingilo ya bwine Leza. Mwanda Leza ye usakila “bantu bonso kupanda, bafike ne pa kuyūkidija kwa [bu]binebine.” (1 Temote 2:4) Bine aye “kasakilepo’mba, nansha umo ōneke, mhm, poso’mba, bonsololo bafikile pa kwalamuka pa mutyima.” (2 Petelo 3:9) Mwene nanshi bwine Leza bwetu bufwaninwe kwitutonona tulongele’ko bukomo bwa kukwasha bantu bayuke Yehova ne kumwiula?​—Efisesa 5:1.

10. Mwanda waka tufwaninwe kudyumuka “budimbidimbi bwa bupeta”?

¹⁰ Būmi bwetu bukayula mingilo ya bwine Leza shi tukimba dibajinji Bulopwe bwa Leza. (Mateo 6:33) Kino kilomba twikale na mumweno mujalale wa bintu bya ku ngitu. Yesu wādyumwine amba: “Dyumukaipo, mwikale kudyumuka makomwameso, mwanda muya wa muntu keudipo mu bungi bwa lupeto lwapetele, mhm.” (Luka 12:15) Eyo, i bikomo shabyo kwilangidija batwe bene bu bantu basabwe meso na buswe bwa kuswa lupeto, ino tufwaninwe kuyuka amba “kulangalanga kwa byapanopantanda, ne budimbidimbi bwa bupeta” bikokeja ‘kufinya myanda ya Leza.’ (Mateo 13:22, MB) Bine būmi pano bubakoma. Mu bipindi bimo bya ntanda, bavule balanga amba pa kwikala na būmi buyampe, bafwaninwe kuvilukila mu ntanda kampanda mifuke ku makasa, pakwabo bashiya bisaka byabo mu bula bwa myaka kapwila. Ne bantu ba Leza bamobamo nabo balañanga uno muswelo. Kwenda mu ntanda ingi shako kukokeja kwibapa muswelo wa kutumina byabo bisaka bituntwa bitumbile dyalelo. Ino le būmi bwa ku mushipiditu bwa baswe babo bashele nabo? Le bakamona bukomo bwa ku mushipiditu bufwaninwe mwa kupandila ku difuku dya Yehova shi kebadipo na mutwe wimanine kipango senene?

11. I muswelo’ka walombwele mwingidi umo wakengidile ntanda-bene amba mingilo ya bwine Leza idi na mvubu kutabuka bupeta?

¹¹ Mwingidi umo mwine Filipine wakengedile ntanda-bene wafundile bubinebine na Batumoni ba Yehova mu Jampani. Pa kwifunda biselwa bya mu Bisonekwa bya bumutwe, wajingulula amba ufwaninwe kukakwasha ba mu kisaka kyandi nabo bekale batōtyi ba Yehova. (1 Kodinda 11:3) Mukajandi wadi ushele kwabo wapela bininge uno mutōtelo mupya, wamunena amba i biyampe endelele na kwibatumina lupeto pa kyaba kya kujoka kufundija kisaka kyandi nkulupilo ya mu Bible. Ino mukelenge’wa byayukile amba bino i bitatyi bya kupēlakana nabyo ne kuta kwaadi utele baswe bandi mutyima, byamutonona kujokela kwabo. Kitūkijetyima kyandi mu bilongwa bya buswe byaadi ulongela ba mu kisaka kyapalwa mpalo. Mwenda mafuku, kisaka kyandi kyelunga umbumo mu mutōtelo wabine, ne wandi mukaji watwela mu mwingilo wa kitatyi kyonso.

12. Mwanda waka tufwaninwe kubadikija tumweno twa ku mushipiditu kumeso mu būmi bwetu?

¹² Ngikadilo yetu ikokeja kudingakanibwa na bantu badi mu njibo ipya mudilo. Lelo kunyemena lubilo mu njibo ilakuka lubimbi, keisa kukuluka, mwanda’tu wa kukopola bintu bidi’mo i ñeni? Mwene i kipite buya kupandija būmi​—bwetu ne bwa ba mu kisaka kyetu ne bantu bakwabo badi’mo? Bine, ino ngikadilo ya bintu yendanga lubilo lonka ku kukuluka, būmi bwa bantu budi pa katele bulenda. Byotuyukile kino, tufwaninwe’nka kubadikija kumeso tumweno twa ku mushipiditu ne kwipāna na bupyasakane mu mwingilo wa kusapula Bulopwe upandija būmi.​—1 Temote 4:16.

Tufwaninwe Kwikala “Bampikwa Kiko”

13. Le tusakilwa kwikala namani kitatyi kisa kufika difuku dya Yehova?

¹³ Petelo unena ukoma mvubu ya kwikadila na mutyima wa kukungila, amba: “Banwe baswedibwe byo mukungila bino’bi nyingishai [Leza] emutane mu ndoe yandi talala nyaa, bampikwa kiko, nansha kalema kakutopekwa.” (2 Petelo 3:14, MB) Petelo pa kuleta kidyumu kyandi kya kulonga bilongwa bikola bya mwiendelejo ne mingilo ya bwine Leza, kupwa unena ukoma mvubu idi mu kutanwa ku mfulo na Yehova bu bantu batōkejibwe na mashi malēme a Yesu. (Kusokwelwa 7:9, 14) Kino kilomba muntu ekale mwingidi wa Yehova mwipāne ne mubatyijibwe, udi na lwitabijo mu kitapwa kya Yesu.

14. Le kwikala “bampikwa kiko” i kwikala namani?

¹⁴ Petelo witusoñanya tulonge bukomo bwa kutanwa “bampikwa kiko.” Le tulamine bisandi byetu bya mwiendelejo ne bumuntu bwetu bwa bwine Kidishitu pampikwa kiko nansha dikeme dya ino ntanda? Potumonanga kiko ku mbwija, twikalanga tukendelela’yo ponka na ponka. Wivwane i kisandi kyotuswele po pene, tukanyuka’kyo ne mutyima umo amba kikale tō. Le mo motumwenanga ne bisandi byetu bya bwine Kidishitu shi kebidi na makeme a bilubo nansha kutupatupa kwa mu mwiendelejo ne mu bumuntu bwetu?

15. (a) Mwanda waka bene Isalela bādi batūla manyamvwa ku milomo ya mitwelo yabo? (b) Mwanda waka bengidi ba Yehova ba mu ano mafuku i beshile na bantu bakwabo?

¹⁵ Bene Isalela bāsoñanibwe kutūla “manyamvwa ku milomo ya mitwelo yabo” ne kubika pa “dinyamvwa dya ku mulomo, ku mulomo, lupambo lufituluka.” Mwanda waka? I mwanda wa bavuluke mbila ya Yehova, beikōkele, ne ‘kwilombola bu bajila’ ku meso a Leza wabo. (Umbadilo 15:38-40) Batwe bengidi ba Yehova ba mu ano mafuku netu twi beshile na ino ntanda mwanda tulamine bijila ne misoñanya ya Leza. Kifwa, twi batōka mu mwikadilo, tulēmekele buujila bwa mashi, kadi twepukanga kutōta bilezaleza mu miswelo yonso. (Bilongwa 15:28, 29) Bavule betupele bulēme mwanda tusumininwe kuleka kwisubija batwe bene.​—Yakoba 1:27.

Tufwaninwe Kwikala Bampikwa “Kalema Kakutopekwa”

16. Le kwilama bampikwa “kalema kakutopekwa” kwitulomba bika ne bika?

¹⁶ Petelo unena kadi amba tufwaninwe kutanwa bampikwa “kalema kakutopekwa.” Bino bibwanika namani? Kiko divule kipēlanga kutalula nansha kutōkejibwa, ino kalema kakutopekwa i kakomo. Kilema kilombola amba munda mudi kintu kibi nansha kilubo. Mutumibwa Polo wādyumwine bene Kidishitu nandi ba mu Fidipai amba: “Longai byonso kwakubulwa kwiunyingaunyinga nansha kunenanena, amba mwikale bampikwa kutopekwa, bakubulwa mwanda ku bantu, ne bu bana ba Leza bampikwa kilema umbukata mwa bantu babi ba ino myaka bavutakane ba panopanshi, mo mukelema’nka bwa bimunyi.” (Fidipai 2:14, 15, MB) Shi tulonde kino kidyumu nabya tukepuka miuningo ne lupotopoto, kadi tukengidila Leza na mutyima utōka. Kadi buswe botuswele Yehova ne bantu netu buketutonona tusapule “īno myanda-miyampe ya . . . bulopwe.” (Mateo 22:35-40; 24:14) Kadi tukendelela na kusapula myanda miyampe nansha shi bantu bavule kebemvwanijepo kine kyotujimijija kitatyi kyetu mu kukwasha bakwetu bayuke Leza ne Bible, Kinenwa kyandi.

17. I kukanina’ka kwa mutyima kotufwaninwe kwikala nako shi tubapebwa madyese mu kipwilo kya bwine Kidishitu?

¹⁷ Wivwane tusaka kutanwa bampikwa “kalema kakutopekwa,” nankyo tufwaninwe kubandaula kukanina kwetu kwa mutyima ne byonso byotulondalonda. Twi basumbule mashinda a ntanda a kulonga bintu na kwisakila, kifwa kwitumpa mu kufwila bupeta ne lupusa. Shi tubapebwa madyese mu kipwilo kya bwine Kidishitu, tufwaninwe kwikala na kukanina kuyampe kwa mutyima ne kulonga bintu nyeke na buswe botuswele Yehova ne bakwetu. I kya nsangaji pa kumona bana-balume bapye ku mushipiditu ‘bekankila’ko kufikila pa mwingilo wa bu mutadi’ na nsangaji ne na kwityepeja mwanda wa kwingila bu bapika ba Yehova ne banababo betabije. (1 Temote 3:1; 2 Kodinda 1:24) Na bubine, boba babwenye bisakibwa bya kwingila bu bakulumpe i basoñanibwe amba “kumbai luombe lwa Leza . . . ku mityima yenu tō . . . ; [ke] pa mwanda wa bupeta bwa mu byabumvubumvu, poso ne mutyima mutele monka, tō, nansha kwibasomanya bumfumwabo boba bemupelwe buledi, mhm, nanshi mwikale bwa byelekejo bya luombe.”​—1 Petelo 5:1-4.

Tufwaninwe Kwikala “mu Ndoe”

18. I ngikadilo’ka iyukilwanga’po mpata Batumoni ba Yehova?

¹⁸ Ku mfulo Petelo witulomba kutanwa “mu ndoe.” Pa kubwanya kino kisakibwa, tufwaninwe kwikala mu ndoe na Yehova ne na muntu netu. Petelo unena ukoma amba i kya kamweno kwikala na ‘buswe bukatampe batwe bene na bene’ ne kulama ndoe na bakwetu bene Kidishitu. (1 Petelo 2:17; 3:10, 11; 4:8; 2 Petelo 1:5-7) Pa kulama ndoe, tufwaninwe kwiswa batwe bene na bene. (Yoano 13:34, 35; Efisesa 4:1, 2) Buswe ne ndoe yetu bimwekanga nakampata ku bitango byetu bya matanda. Ku kitango kyalongelwe mu Kosita Rika mu 1999, nsunga wa ku kiwanza kya amviyo wafityilwe mutyima mwanda Batumoni ba mwabo badi batundaila banababo bāya ku kitango badi bajikakanya bya busunga byandi abo kuyuka mpika. Ino mu difuku dya bubidi, wamona buswe ne ndoe byadi na Batumoni mu kulubula na kizaji boba bāya ku kitango, nansha byobadi kebemwene nabo kashā. Mu difuku dya mfulo, nsunga’wa nandi washilula kutundaila nabo beni, walombelela ne kifundwa kya Bible.

19. Mwanda waka i kipite buya kulondalonda ndoe na banabetu betabije?

¹⁹ Kulondalonda ndoe na mutyima umo na batutu ne bakaka ba ku mushipiditu kekukabulwepo kwikala na lupusa pa muswelo otukungila na kipyupyu difuku dya Yehova ne ntanda impya yalaile. (Mitōto 37:11; 2 Petelo 3:13) Langa’po shi tubakolelwa kulama ndoe na mwanetu kampanda mwitabije. Ulanga tubwanya kufwatakanya twikele nandi mu ndoe mu Paladisa? Shi tutu udi netu mwanda, tufwaninwe kupēlakanya ‘kupwana na mwanetu.’ (Mateo 5:23, 24) I kipite buya kulonga namino shi tusaka kwikala mu ndoe na Yehova.​—Mitōto 35:27; 1 Yoano 4:20.

20. ‘Mutyima wa kukungila’ ufwaninwe kumweka mu mashinda’ka?

²⁰ Lelo nobe ‘ukungile ne kulama mu ñeni kwikala’po kwa difuku dya Yehova’? Kwabila kotwabila na kininga kumona mfulo ya bibi byonso kukamweka mu kwilama kotwilama bajila mu ino ntanda myoneke. Ne kadi, kyumwa kyetu kya kusakasaka kwiya kwa difuku dya Yehova ne būmi mu buludiki bwa Bulopwe kukamweka mu mingilo yetu ya bwine Leza. Ne kutengela kotutengele būmi mu ntanda impya ya ndoe nako kukamweka mu kulonda kotulondalonda ndoe na batōtyi netu dyalelo. Mu uno muswelo, tukalombola patōka amba tudi na ‘mutyima wa kukungila’ ne ‘kulama mu ñeni kwikala’po kwa difuku dya Yehova.’

[Kunshi kwa dyani]

Le Ukivulukile?

• “Kulama mu ñeni kwikala’po kwa difuku dya Yehova” kushintulula bika?

• Lelo ‘mutyima wa kukungila’ umwekanga namani mu mwiendelejo wetu?

• Mwanda waka “mingilo ya bwine Leza” idi na mvubu mpata?

• Tufwaninwe kulonga bika pa kukatanwa na Yehova ‘mu ndoe, bampikwa kiko nansha kalema kakutopekwa’?

[Kifwatulo pa paje 11]

‘Mutyima wa kukungila’ umwekanga mu bilongwa bikola bya mwiendelejo

[Bifwatulo pa paje 12]

Mwingilo wa kusapula Bulopwe i mwingilo upandija būmi

[Kifwatulo pa paje 14]

Potukungila difuku dya Yehova, tulondelondei ndoe na bakwetu