KISHINTE KYA KWIFUNDA 3
Kibumbo Kikatampe kya Mikōko Mikwabo Kitendela Leza ne Kidishitu
“Lupandilo lwetu lutambanga kudi Leza wetu, ushikete pa lupona, ne kudi Kana ka Mukōko!”—KUS. 7:10.
LWIMBO 14 Tutendelei Mulopwe Mupya wa Ntanda
BIDI MU KISHINTEa
1. Lelo mwisambo wanenenwe ku kitango kya mu 1935, wakweshe nkasampe umo namani?
NKASAMPE umo wadi na myaka 18 paabatyijibwe mu 1926. Bambutwile bandi badi Befundi ba Bible, mwadi mwityilwa Batumoni ba Yehova mu kine kitatyi’kya. Badi na bana bana-balume basatu ne bana bana-bakaji babidi, kadi bebafundije kwingidila Yehova Leza ne kwiula Yesu Kidishitu. Pamo bwa Befundi ba Bible bonso mu kine kitatyi’kya, uno nkasampe wadi udyanga mwaka ne mwaka ku mukate ne kutoma ku vinyu ya pa Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu. Inoko, lukulupilo lwandi lwashintyile pa kwivwana mwisambo wa kasekuseku unena’mba, “Mulwi Mukatampe wa Bantu.” Uno mwisambo wanenenwe mu 1935 na Tutu Joseph Rutherford ku kitango kya mu Washington, États-Unis. Le befundile bika ku kino kitango?
2. Le i bubine’ka bwashintulwile Tutu Rutherford mu mwisambo wandi?
2 Mu mwisambo wandi, Tutu Rutherford watelele boba babadilwa mu “mulwi mukatampe wa bantu” (Bisonekwa Bitōkele), nansha “kibumbo kikatampe kya bantu” kitelelwe mu Kusokwelwa 7:9. Mu kine kitatyi’kya, kino kibumbo kyadi kimonwa bu kibumbo kya bubidi kya momwa mūlu kya bantu bakōkele bityetye. Tutu Rutherford washintulula na Bisonekwa amba, kibumbo kikatampe kekitongelwepo kwenda mūlu, ino i kya mikōko mikwabob ya Kidishitu ikapanda pa “kyamalwa kikatampe” ne kwikala nyeke pano pa ntanda. (Kus. 7:14) Yesu wālaile amba: “Ngidi na mikōko mikwabo, ke ya mu kino kipombopo; nayo mfwaninwe kwiileta, ikevwananga diwi dyami, kadi ikekalanga luombe lumo, mukumbi nandi umo.” (Yoa. 10:16) Bano bantu badi pamo bwa mikōko, i Batumoni ba Yehova ba kikōkeji badi na dyese dya kukekala nyeke mu Paladisa pano pa ntanda. (Mat. 25:31-33, 46) Shi ke pano, tutalei mwashintyīle uno mwivwanino mupya būmi bwa bantu ba Yehova bavule, kubadila’mo ne bwa uno tutu wa myaka 18.—Ñim. 97:11; Nki. 4:18.
MWIVWANINO MUPYA UBASHINTA BŪMI BWA BANTU TUNUNU NE TUNUNU
3-4. Ku kitango kya mu 1935, le bantu tununu ne tununu bajingulwile bika pa mwanda utala lukulupilo lwabo, ne mwanda waka?
3 Kitatyi kya nsangaji kyabwene ku kino kitango pobanenene bevwaniki kudi muneni amba: “Boba bonso badi na lukulupilo lwa kwikala’ko nyeke pano pa ntanda bemane.” Kamoni umo watenwe’ko unena’mba, mu kintu kya bantu 20 000 batenwe’ko, mwaimana bantu tununu dikumi ne kupita. Ebiya Tutu Rutherford wanena’mba: “Talai! Mulwi mukatampe wa bantu!” Bantu bakashila nkashi. Boba baimene bajingulula’mba kebatongelwepo kwenda mūlu. Bayuka’mba kebashingilwepo māni na mushipiditu wa Leza. Mu difuku dilonda’po dya kitango, kwabatyijibwa bantu 840 ke Batumoni, kadi bavule badi ba mu mikōko mikwabo.
4 Uno mwisambo pa kupwa, nkasampe otwatelanga ne bantu bakwabo tununu ne tununu baleka’byo kudya ku mukate ne kutoma ku vinyu ku Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu. Tutu umo ulombola na kwityepeja mwalongēle bantu bavule amba: “Kivulukilo kya mu 1935 ye kya mfulo kyonadile ne kutoma ku byelekejo. Najingulwile amba Yehova kampelepo kupityila ku mushipiditu ujila lukulupilo lwa kwenda mūlu, ino nadi na lukulupilo lwa kwikala’ko pano pa ntanda ne kukwasha ku mwingilo wa kwiyalamuna ke paladisa.” (Loma 8:16, 17; 2 Ko. 1:21, 22) Tamba penepa, bantu ba mu kibumbo kikatampe bendanga bavudila’ko, kadi bengidilanga pamo na bashingwe māni bashele’ko.c
5. Le Yehova umonanga namani boba baleka’byo kudya ne kutoma ku byelekejo bya ku Kivulukilo?
5 Lelo Yehova wamwene namani boba balekele’byo kudya ne kutoma ku byelekejo bya ku Kivulukilo kupwa kwa mwaka wa 1 935? Ne umonanga namani Batumoni ba dyalelo babatyijibwe, badi badya ku mukate ne kutoma ku vinyu ya ku Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu, ino mwenda mafuku bajingulula’mba kebashingilwepo māni? (1 Ko. 11:28) Bamo badyanga ne kutoma ku byelekejo mwanda kebevwanijepo biyampe lukulupilo lwabo. Ino shi abayuka’mba baloñanga kilubo, balekanga’byo kudya ne kutoma, baendelela kwingidila Yehova na kikōkeji, kadi Leza nandi ukebabadila mu mikōko mikwabo. Nansha shi kebaleke’byo kudya ku mukate ne kutoma ku vinyu, batanwanga ku Kivulukilo mwanda bafwijanga’ko bininge pa bibalongēle ba Yehova ne Yesu.
DYESE DYA PA BULA
6. Le Yesu wāsoñenye bamwikeulu balonge bika?
6 Bisa kufika kyamalwa kikatampe panopano ponka, i biyampe tulangulukile pa bintu bikwabo binena Kusokwelwa shapita 7 pa mwanda utala bene Kidishitu bashingwe māni ne kibumbo kikatampe kya mikōko mikwabo. Yesu wāsoñenye bamwikeulu bendelele kukwata mvula iná ya bonakani. Kebafwaninwepo kwiilekelela pano pa ntanda kufika ne bitūlwa bene Kidishitu bashingwe māni biyukeno, ko kunena’mba, kwitabijibwa na Yehova lonso. (Kus. 7:1-4) Pobakapalwa mpalo pa mwanda wa kikōkeji, banababo na Kidishitu bashingwe māni bakekala bu balopwe ne babitobo pamo nandi momwa mūlu. (Kus. 20:6) Boba bonso badi mu kipindi kya momwa mūlu kya kisaka kya Leza, bakasangala kumona bashingwe māni 144 000 batambula mpalo yabo ya momwa mūlu.
7. Mu Kusokwelwa 7:9, 10, le Yoano wāmwene bāni mu kimonwa, ne bādi balonga bika? (Tala kifwatulo pa kibalu.)
7 Pa kupwa kumulombola bano balopwe ne babitobo 144 000, Yoano wāmwene kintu kisangaja, “kibumbo kikatampe kya bantu” bapandile ku Amakedona. Kino kibumbo kikatampe i kishile na kibumbo kibajinji, mwanda i kikatampe bininge kadi kekibadikapo. (Tanga Kusokwelwa 7:9, 10.) “Bavwele minkukumba itōka tō” mwanda i belame “pampikwa dikeme” dya ntanda ya Satana kadi bakōkele nyeke Leza ne Kidishitu. (Yak. 1:27) Belanga lubila’mba abapande pa mwanda wa bibalongēle Yehova ne Yesu, kana ka mukōko ka Leza. Ne kadi bakwete malala a tunkindu, kintu kilombola’mba betabije na nsangaji amba Yesu i Mulopwe mutongwe na Yehova.—Dingakanya na Yoano 12:12, 13.
8. Le Kusokwelwa 7:11, 12, witusapwila bika pa kisaka kya Yehova kya momwa mūlu?
8 Tanga Kusokwelwa 7:11, 12. Le i bika byālongekele mūlu? Yoano wāmwene kisaka kyonso kya Yehova kya momwa mūlu kisangale bininge kadi kitendela Leza pa kumona bantu ba mu kibumbo kikatampe. Kisaka kya Yehova kya momwa mūlu kikasangala pa kumona kufikidila kwa kino kimonwa kitatyi kikapanda kibumbo kikatampe pa kyamalwa kikatampe.
9. Mungya Kusokwelwa 7:13-15, le bantu ba mu kibumbo kikatampe baloñanga bika dyalelo?
9 Tanga Kusokwelwa 7:13-15. Yoano ulembele amba bantu ba mu kibumbo kikatampe i “bakende minkukumba yabo ne kwiitōkeja mu mashi a Kana ka Mukōko.” Ko kunena’mba badi na mutyima wa mundamunda utōka, kadi i boloke ku meso a Yehova. (Isa. 1:18) I bene Kidishitu bepāne kadi babatyijibwe, balombwele lwitabijo lukomo mu kitapwa kya Yesu kadi bapwene na Yehova. (Yoa. 3:36; 1 Pe. 3:21) Nanshi i babwanye bisakibwa bya kwimana ku meso a lupona lwa Leza mwanda wa kumwingidila “mingilo ikola dyuba ne bufuku” mu kipango kya pano panshi kya tempelo yandi ya ku mushipiditu. Enka ne dyalelo, bengilanga na bupyasakane mwingilo mukatampe wa kusapula Bulopwe ne kulonga bana ba bwanga, batangidije tumweno twa Bulopwe bwa Leza kumeso kwa tumweno twabo.—Mat. 6:33; 24:14; 28:19, 20.
10. Le kibumbo kikatampe kikulupile bika ne i mulao’ka okikamona ufikidila?
10 Kibumbo kikatampe kikapanda pa kyamalwa kitampe kikulupile amba Leza ukendelela kwikikwatakanya, mwanda “Yewa ushikete pa lupona ukebapūtanga pema wandi.” Mulao obatengēle kumona kudi mikōko mikwabo ufikidila i wa amba: “[Leza] ukapampulanga impolo yonso mu meso abo, ne lufu kelukekala’kopo dikwabo nansha madilo nansha miyoa nansha misanshi mine keikekala’kopo monka.”—Kus. 21:3, 4.
11-12. (a) Enka mokilombwedilwe mu Kusokwelwa 7:16, 17, le i madyese’ka obakesela kibumbo kikatampe? (b) Le i bika bibwanya kulonga mikōko mikwabo ku Kivulukilo, ne mwanda waka?
11 Tanga Kusokwelwa 7:16, 17. Pano’ko bidi, bantu bamo ba Yehova badi na nzala ya ku ngitu pa mwanda wa kukoma kwa lupeto nansha makambakano atamba ku tuvutakanya twa basivile ne ku mavita. Bakwabo i bakutwe pa mwanda wa lwitabijo lwabo. Inoko, bano bantu ba mu kibumbo kikatampe i basangale bininge mwanda bayukile amba, pobakapanda ku bonakani bwa ino ngikadilo mibi ya bintu, bakekala nyeke na byakudya bivule bya ku ngitu ne bya ku mushipiditu. Kitatyi kikonakanibwa ngikadilo ya bintu ya Satana, bantu ba mu kibumbo kikatampe bakapanda ku “kyanga kikatampe” kya bukalabale bwa Yehova bwakapungulwila pa mizo. Shi kyamalwa kikatampe kibapu, Yesu ukaludikila bano bantu bakapanda ku “mema a būmi [bwa nyeke].” Langa’po bidi: Kibumbo kikatampe kidi na dyese dya pa bula. Bano bantu bonso midiyala ne midiyala bakapanda, kebakafupo nansha dimo!—Yoa. 11:26.
12 Mikōko mikwabo idi na lukulupilo lwa kutendelwa lwa kufwijija’ko ba Yehova ne Yesu! Kebatongelwepo mwanda wa kwenda mūlu, inoko badi na bulēme ne na mvubu ku meso a Yehova. Bantu ba mu bibumbo byonso bibidi babwanya kutendela Leza ne Kidishitu. Muswelo umo obabwanya kwibatendela i kutanwa ku Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu.
TENDELA NA MUTYIMA UMO KU KIVULUKILO
13-14. Mwanda waka muntu yense ufwaninwe kutanwa ku Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu?
13 Mu myaka ya panopano, muntu umo pa bantu 1 000 batanwanga ku Kivulukilo ye udyanga ku mukate ne kutoma ku vinyu. Ko kunena’mba mu bipwilo bivule kemudipo muntu udyanga ne kutoma ku byelekejo. Bantu bavule batanwanga ku Kivulukilo badi na lukulupilo lwa kukekala’ko pano pa ntanda. Penepo, le i kika kyobendelanga ku Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu? Bendanga’ko na mwendelanga bantu kukatanwa ku butundaile bwa balunda nabo. Abo bendanga’ko mwanda basakanga kulombola ba mulume ne mukaji besonga’ba amba bebasenswe kadi bebakwatakenye. Muswelo umo onka, mikōko mikwabo nayo yendanga ku Kivulukilo mwanda isakanga kulombola’mba isenswe kadi ikwatakenye Kidishitu ne bashingwe māni. Kadi mikōko mikwabo yendanga’ko mwanda wa kufwija’ko pa kitapwa kya Yesu, kitapwa kibakwasha bakekale’ko nyeke pano pa ntanda.
14 Bubinga bukwabo bwendelanga mikōko mikwabo ku Kivulukilo i mwanda wa kukōkela musoñanya wa Yesu. Yesu paāshilwile bino bidibwa na batumibwa bandi ba kikōkeji, wēbasapwidile amba: “Longai nyeke namino ke pa kumvulukila.” (1 Ko. 11:23-26) O mwanda mikōko mikwabo yendelelanga kutanwa ku Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu pano pakidi’ko bashingwe māni bamo pano pa ntanda. Kadi mikōko mikwabo itanga muntu yense āye atanwe nabo ku Kivulukilo.
15. Le tutumbijanga Leza ne Kidishitu ku Kivulukilo namani?
15 Ku Kivulukilo, twikalanga’ko na mukenga wa kutendela Leza ne Kidishitu kitatyi kyotwimba ne kulombela. Mwisambo usa kunenwa uno mwaka unena’mba, “Fwija’ko pa Bikulongēle Leza ne Kidishitu!” Uno mwisambo uketukwasha tufwije’ko ba Yehova ne Kidishitu bininge. Kitatyi kipita byelekejo, batwe bonso bakatanwa’ko, tukavuluka byobyelekeja, ke umbidi ne mashi a Yesu kadi. Tukavuluka’mba Yehova wālekele wandi Mwana afwe pa kyetu kyaba mwanda wa tukekale bōmi. (Mat. 20:28) Muntu yense usenswe Tata wetu wa mūlu ne wandi Mwana, ukasaka kutanwa ku Kivulukilo.
FWIJA’KO YEHOVA PA LUKULUPILO LWAKUPELE
16. Le bashingwe māni ne mikōko mikwabo kebeshidilepo mu bika?
16 Bulēme budi na bashingwe māni ne mikōko mikwabo kebwishidilepo ku meso a Leza. Bibumbo byonso bibidi bidi na bulēme bumo bonka ku meso a Leza. Ne kadi wāfutyile kintu kimo kyonka, būmi bwa wandi Mwana muswe, mwanda wa kupota bashingwe māni ne mikōko mikwabo. Bino bibumbo bibidi i bishile’tu’nka pa nkulupilo. Bibumbo byonso bibidi bifwaninwe kukōkela Leza ne Kidishitu nyeke. (Ñim. 31:23) Kadi vuluka’mba mushipiditu wa Leza ubwanya kwingila na bukomo bumo bonka motudi batwe bonso. Ko kunena’mba Yehova upānga muntu ne muntu mushipiditu ujila kukwatañana na bisakibwa.
17. Lelo bashingwe māni bashele’ko batengēle bika?
17 Bene Kidishitu bashingwe māni kebabutwilwepo na lukulupilo lwa kwenda mūlu. I Leza wibapele’lo. Balangulukilanga ne kulombela pa lukulupilo lwabo, kadi batengēle kutambula mpalo yabo ya momwa mūlu. Kebayukilepo mukekadila umbidi wabo wa ku mushipiditu. (Fid. 3:20, 21; 1 Yo. 3:2) Nansha nabya, batengēle kukemona na Yehova, Yesu, bamwikeulu ne bashingwe māni bakwabo. Babilanga kwikala nabo pamo mu Bulopwe bwa mūlu.
18. Le i bika bitengēle mikōko mikwabo?
18 Mikōko mikwabo isenswe lukulupilo loidi nalo, dyese dya kukekala’ko nyeke pano pa ntanda. (Mus. 3:11) Itengēle difuku dyoikakwasha ku mwingilo wa kwalamuna ntanda yonso ke paladisa. Yabilanga difuku dyoikōbaka mobo ayo, kudima madimi ayo, ne kulela bana babwaninine. (Isa. 65:21-23) Itengēle kukananga ntanda, ku ngulu, mu mató, ne ku majiba, ne kwifunda bupangi buvule bwa Yehova. Ne kadi isangele bininge pa kuyuka’mba kipwano kyoipwene na Yehova kikaningila’ko.
19. Lelo Kivulukilo kitupanga batwe bonso mukenga’ka ne kisa kulongwa kitatyi’ka uno mwaka?
19 Yehova i mupe mwingidi wandi yense mwipāne lukulupilo lwa kutendelwa lwa mu mafuku a kumeso. (Yel. 29:11) Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu kitupanga batwe bonso mukenga wa kutendela Leza ne Kidishitu pa byonso byobetulongēle mwanda wa tukekale na būmi bwampikwa mfulo. Na bubine, Kivulukilo i kinkumenkume kya mvubu mpata ku bene Kidishitu ba bine, kya abo kwibungila pamo. Kikalongwa Dya Mposo, 27 Kweji 3, 2021, pa kupwa kupona kwa dyuba. Uno mwaka bantu bavule babwanya kutanwa ku kino kinkumenkume kya mvubu na bwanapabo. Bakwabo nabo bakatanwa’ko nansha byobebapangapanga. Bangi nabo babwanya kulongela Kivulukilo mu kifungo. Bimwene ba Yehova ne Yesu, ne ba mu kisaka kya Leza kya momwa mūlu, nanshi a bipwilo byonso, bisumpi ne muntu ne muntu, Kivulukilo kiyampe!
LWIMBO 150 Kimba Leza Ukapande
a Difuku dya 27 Kweji 3, 2021, i difuku dya mvubu mpata ku Batumoni ba Yehova. Mu dino difuku kyolwa, tukekala na Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu. Bantu bavule bakatanwa’ko i ba mu kibumbo kyāityilwe na Yesu bu “mikōko mikwabo.” Lelo i bubine’ka bwa kamweno bwefundilwe mu 1935 pa mwanda utala kino kibumbo? Le i dyese’ka dikatampe ditengēle mikōko mikwabo kitatyi kikapwa kyamalwa kitampe? Le mikōko mikwabo itendelanga Leza ne Yesu namani poitanwa ku Kivulukilo?
b NSHINTULWILO YA BISHIMA: Mu mikōko mikwabo mubadilwa bantu bakongakanibwa mu mafuku onso a mfulo. Balondanga Kidishitu, kadi badi na dyese dya kwikala’ko nyeke pano pa ntanda. Kibumbo kikatampe i bantu ba mu mikōko mikwabo bakekala’ko kitatyi kyobakatyibila bantu mambo kudi Kidishitu pa kyamalwa kikatampe, kadi bakapanda ku kino kyamalwa.
c NSHINTULWILO YA KISHIMA: Kishima “bashele’ko” kifunkila pa bene Kidishitu bashingwe māni bakidi’ko bōmi pano pa ntanda, badya ku mukate ne kutoma ku vinyu ya ku Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu.