Sapit 7
Ki Bondye Finn Fer pu Sap Bann Dimunn
1, 2. (a) Kuma eski enn solda Romin finn byin konpran kisannla Garson Bondye? (b) Kifer eski Zeova finn permet ki Zezi mor?
FINN gayn preske 2,000 banane, enn lapremidi, ver mwa Mars-Avril, enn solda Romin ti pe vey trwa zom ki ti pre pu mor; dusma-dusma zot lavi ti pe kit zot. Solda la finn sirtu remark enn parmi sa trwa zom la—Zezi Kris. Bannla ti kulut Zezi lor enn poto dibwa. Kan ler so lamor finn koste, ver midi, lesyel finn vinn nwar. Letan li finn mor, finn ena enn tranbleman deter, ek solda la finn kriye: “Sa zom la ti vremem Garson Bondye.”—Mark 15:39.
2 Garson Bondye! Solda la ti ena rezon. Li finn fek temwin levennman pli inportan ki finn kapav arive lor later. Avan, dan bann lezot lokazyon, Bondye Li mem ti apel Zezi so Garson byineme. (Matye 3:17; 17:5) Kifer eski Zeova finn permet ki so Garson mor? Parski par sa mwayin la mem ki Bondye ti pu kapav sap bann dimunn dan pese ek dan lamor.
LI FINN SWAZIRE PU ENN PROZE SPESYAL
3. Kifer eski li normal ki Bondye swazir so sel Garson ki finn kre direk par Li pu realiz so proze spesyal an faver bann dimunn?
3 Kuma nu finn aprann avan dan sa liv la, Zezi ti ena enn lot lavi avan li vinn lor later. Labib dir ki li “sel Garson ki finn kre direk par Bondye.” Apre sa, Bondye finn servi Zezi pu kre tu bann lezot kitsoz. (Zan 3:18; Kolosyin 1:16) Zezi ti sirtu byin kontan bann dimunn. (Proverb 8:30, 31) Alor, li pa drol ki, kan limanite finn gayn kondanasyon lamor, Zeova finn servi so sel Garson ki finn kre direk par Li pu realiz enn proze spesyal!
4, 5. Avan ki Zezi ti vinn lor later, ki Labib ti dir konsernan Semans ki ti pu vini kuma Mesi?
4 Kan Bondye ti pronons so zizman lor Adan, Ev ek Satan dan zardin Edenn, Li ti koz lor enn “semans” ki ti pu vini kuma enn Sover. Semans, uswa desandan la ti pu vini pu koriz tu bann maler ki Satan Dyab, “ansyin serpan,” finn amene. Avredir, Semans ki finn promet pu kraz Satan ek tu bann ki pe swiv li.—Zenez 3:15; 1 Zan 3:8; Revelasyon 12:9.
5 Pandan bann syek ki finn pase apre, tigit-tigit Bondye finn donn plis ranseynman lor Semans, ki apel usi Mesi. Kuma tablo paz 37 montre, enn kantite profesi ti donn bann detay konsernan lavi Mesi lor later. Wi, pu byin zwe so rol ki li ena dan proze Bondye, li ti pu bizin siport enn martyr terib.—Izai 53:3-5.
PU KI REZON MESI TI PU BIZIN MOR
6. Dapre Danyel 9:24-26, ki Mesi ti pu fer, ek kuma?
6 Profesi ki finn ekrir dan Danyel 9:24-26 ti anonse ki Mesi—Kikenn ki Bondye finn swazire—ti pu realiz enn gran proze. Li ti pu vinn lor later “pu aret dezobeisans, pu detrir pese net, pu kuver bann pese, ek pu amenn lazistis” pu tuletan. Mesi ti pu retir kondanasyon lamor ki lor bann dimunn fidel. Me kuma eski li ti pu fer sa? Profesi la explike ki li ti pu bizin “mor,” uswa ti pu bizin tuy li.
7. Kifer eski bann Zwif ti pe ofer bann sakrifis zanimo, ek ki sa ti pe anonse?
7 Dan lepase, bann Izraelit ti byin kone seki vedir kuver bann pese. Dapre Lalwa ki Bondye ti donn Moiz, ofer regilyerman bann sakrifis zanimo ti fer parti dan ladorasyon bann Izraelit. Bann sakrifis ti rapel lepep Izrael ki bann dimunn ti bizin enn kitsoz pu kuver zot pese. Lapot Pol finn rezim sa prinsip la kan li ti dir: “Si disan pa ti verse, pa ti pu ena pardon.” (Ebre 9:22) Bann Kretyin nepli anba Lalwa Moiz, donk zot pa fer bann kitsoz ki Lalwa demande, kuma par egzanp ofer bann sakrifis. (Romin 10:4; Kolosyin 2:16, 17) Zot kone usi ki sakrifis zanimo pa kapav pardonn net bann pese pu tuletan. Sa bann sakrifis la ti pe anons plito enn sakrifis ki ena enn pli gran valer—sakrifis Mesi, uswa Kris. (Ebre 10:4, 10; konpar ar Galat 3:24.) Me selman, u kapav demande, ‘Eski ti vremem neseser ki Mesi mor?’
8, 9. Ki bann kitsoz gran valer Adan ek Ev finn perdi, ek kuma eski zot bann aksyon finn afekte zot bann desandan?
8 Wi, Mesi ti bizin mor pu ki bann dimunn kapav sape. Pu nu konpran kifer, nu bizin rapel seki ti arive dan zardin Edenn ek sey konpran ki kantite kitsoz Adan ek Ev finn perdi kan zot finn rebel kont Bondye. Lavi pu tuletan ti pe atann zot! Kuma bann zanfan Bondye, zot ti pe zwir usi enn relasyon direk avek Li. Me kan zot finn rezet reyn Zeova, zot finn perdi tusala, ek lerla sa finn amenn pese ek lamor lor bann dimunn.—Romin 5:12.
9 Li parey kuma dir nu bann premye paran finn gaspiy enn gran leritaz, ek apre zot finn met zot mem dan enn gran det. Adan ek Ev finn transmet sa det la ar zot bann desandan. Parski nu pa finn ne parfe, nu tu, nu fer pese ek nu mor. Akoz bann rezilta sa det ki nu finn erite la, setadir nu linperfeksyon, nu tom malad, uswa nu dir enn kitsoz ki fer ditor ek nu regrete apre. (Romin 7:21-25) Regayn seki Adan finn perdi, sa mem sel lesperans ki nu ena. Me selman, nu pa kapav gayn lavi imin parfe par nu mem. Pwiski tu dimunn inparfe fer pese, nu tu, nu merit lamor, pa lavi.—Romin 6:23.
10. Ki ti bizin pu reaste seki Adan finn perdi?
10 Kan mem sa, eski kapav donn enn kitsoz an esanz pu lavi ki Adan finn perdi? Dapre so prinsip lazistis, Bondye ule ki ena enn balans, “nam pu nam.” (Egzod 21:23) Alor, ti bizin ofer enn lavi pu pey lavi ki finn perdi. Me pa lavi ninport ki dimunn ti pu kapav pey sa. Psom 49:7, 8 dir konsernan bann dimunn inparfe: “Personn parmi zot pa pu kapav reaste mem enn frer, ni donn Bondye enn ranson pu li; (ek pri pu reaste zot nam ena telman enn gran valer, ki li finn manke pu tuletan).” Eski sa vedir ki pena okenn lespwar alor? Non, byinsir.
11. (a) Ki mo “ranson” vedir an Ebre? (b) Kisannla tusel kapav reaste bann dimunn, ek kifer?
11 Dan lang Ebre, mo “ranson” vedir enn som ki peye pu reaste enn prizonye, ek li vedir usi enn kitsoz ki egal. Zis enn zom ki ena enn lavi imin parfe ti pu kapav ofer enn lavi ki egal ar seki Adan finn perdi. Apre Adan, sel dimunn ki finn ne parfe lor later ti Zezi Kris. Akoz sa, Labib apel Zezi “dernye Adan” ek li donn nu lasirans ki Kris “finn donn enn ranson egal pu tu.” (1 Korintyin 15:45; 1 Timote 2:5, 6) Tandiki Adan finn donn so bann zanfan lamor, Zezi li, li finn donn zot lavi pu tuletan. Premye Korintyin 15:22 explik sa: “Parey kuma tu pe mor akoz Adan, tu pu regayn lavi grasa Kris.” Alor, akoz sa mem ki Labib apel Zezi “Papa Eternel.”—Izai 9:6, 7.
KUMA RANSON LA FINN PEYE
12. Kan eski Zezi finn vinn Mesi, ek apre sa ki kalite lavi li finn amene?
12 Ver mwa Ut-Septam lane 29 N.L., Zezi finn al ver so kuzin Zan, pu li batize. Par sa, li finn prezant li mem pu fer volonte Bondye. Dan sa lokazyon la, Zeova finn swazir Zezi avek lespri sin. Zezi finn vinn Mesi, uswa Kris, enn kikenn ki Bondye finn swazire. (Matye 3:16, 17) Lerla, Zezi finn kumans so minister ki ti pu dir trwazan-edmi. Li finn travers partu dan so peyi, kot li finn pres Rwayom Bondye ek li finn rasanble bann disip fidel. Me, parey kuma ti anonse, persekisyon pa finn tarde pu vinn lor li.—Psom 118:22; Akt 4:8-11.
13. Ki bann levennman finn amenn ziska lamor Zezi kuma enn kikenn ki finn gard enn latasman fidel?
13 Zezi finn devwal avek kuraz ki kantite bann sef relizye ti ipokrit, ek zot ti pe rod enn mwayin pu tuy li. Zisteman, par mesanste zot finn mont enn konplo, kot zot finn trayir Zezi, finn aret li pu nanyin, finn fer li pas lakur san okenn rezon valab, ek zot finn met enn fos akizasyon lor li, ki swadizan li ti pe rebel kont lotorite. Zezi finn gayn bate; zot finn kras lor li, zot finn fer bufon ar li ek finn fwet li avek enn fwet pu desir so laser. Apre sa, guverner Romin Pons Pilat finn kondann li pu mor lor enn poto martir. Zot finn kulut li lor enn poto dibwa ek finn apandan li lor la. Sak fwa ki li ti pe pran respirasyon, sa ti pe azut ankor plis duler ar so sufrans. Li finn pran plizir lertan pu mor. Me, tutlong sa sityasyon difisil la, Zezi finn gard enn latasman fidel ek parfe ar Bondye.
14. Kifer Bondye finn permet so Garson sufer ek mor?
14 Alor, le 14 Nizan, lane 33 N.L., Zezi finn donn so lavi kuma “enn ranson an esanz pu buku.” (Mark 10:45; 1 Timote 2:5, 6) Dan lesyel, Zeova ti truv so Garson sufer ek mor. Kifer eski Bondye finn permet enn kitsoz terib kumsa arive? Li finn fer sa parski Li finn kontan bann dimunn. Zezi finn dir: “Parski Bondye finn telman kontan lemond, ki Li finn donn so sel Garson ki finn kre direk par Li, pu ki tu seki ena lafwa an li pa gayn lamor, me gayn lavi pu tuletan.” (Zan 3:16) Lamor Zezi anseyn nu’si ki Bondye Zeova Li enn Bondye ki ena enn lazistis parfe. (Deteronom 32:4) Ena kapav demande: Kifer eski Bondye pa finn konturn so bann prinsip lazistis ki demann nam pu nam, ek ferm lizye lor sa pri ki ti bizin peye pu pese Adan la? Zeova pa finn fer sa parski Li respekte tuletan so bann lalwa ek Li sutenir sa bann lalwa la, mem si sa kut Li buku.
15. Pwiski Zeova pa ti pu fer lazistis si li ti pu les Zezi mor pu tuletan, ki Li finn fer alor?
15 Dan so lazistis, Zeova ti anvi usi ki lamor Zezi ena enn konsekans zwaye. Apre tu, eski Bondye ti pu fer lazistis si Li ti les Zezi, sa zom fidel la, kontiyn dormi dan lamor? Non, byinsir! Bann Lekritir Ebre ti profetize ki serviter fidel Bondye pa ti pu kontiyn res dan tom. (Psom 16:10; Akt 13:35) Zezi finn mor ek trwazyem zur, Zeova finn resisit li kuma enn kreatir spirityel byin for.—1 Pyer 3:18.
16. Ki Zezi finn fer kan li finn return dan lesyel?
16 Kan Zezi finn mor, li finn return Bondye so lavi imin pu tuletan. Deswit kuma li finn regayn lavi dan lesyel, li finn vinn enn lespri ki donn lavi. Anplis, kan Zezi finn mont dan landrwa pli sakre ki ena dan liniver, li finn retruv so Papa ki li byin kontan. Lerla, dan enn fason ofisyel, li finn prezant Bondye valer so lavi imin parfe. (Ebre 9:23-28) Apre, valer lavi presye Zezi ti pu kapav aplik an faver bann dimunn obeisan. Me ki sa vedir pu u?
RANSON KRIS EK U
17. Kuma eski nu profit pardon lor baz sakrifis ranson Kris?
17 Get trwa fason kuma depi asterla mem u kapav tir profi ar ranson Kris. Premyerman, li fer u gayn pardon u bann pese. Par nu lafwa dan disan ki Zezi finn verse, nu “libere par ranson,” wi, nu gayn “pardon pu nu bann pese.” (Efezyin 1:7) Donk, mem si nu finn fer enn pese grav, nu kapav demann Bondye pardon onon Zezi. Si vremem nu repanti, Zeova pu aplik an nu faver, valer sakrifis ranson so Garson. Olye ki Bondye donn nu lamor ki nu merite parski nu fer pese, Li pardonn nu, Li beni nu ek Li donn nu enn bon konsyans.—Akt 3:19; 1 Pyer 3:21.
18. Ki manyer eski sakrifis Zezi donn nu enn lespwar?
18 Dezyeman, sakrifis ranson Kris donn nu enn rezon pu gard enn lespwar pu lavenir. Dan enn vizyon, lapot Zan ti truv “enn gran laful, ki personn pa ti kapav konte” ki pu sape kan lafin pu vinn kuma enn gran katastrof lor sa sistem ki egziste zordi la. Kifer eski zot, zot pu sape alor ki Bondye pu detrir enn kantite lezot dimunn? Enn anz finn dir Zan ki sa gran laful la finn “lav zot rob ek zot finn fer li vinn blan dan disan Anyo,” Zezi Kris. (Revelasyon 7:9, 14) Tank ki nu montre lafwa dan disan ki Zezi Kris finn verse, ek nu viv dapre seki Bondye pe demann nu, nu pu paret prop devan lizye Bondye ek nu pu ena lespwar pu viv pu tuletan.
19. Kuma eski sakrifis Kris pruve ki li ek so Papa kontan u?
19 Trwazyeman, sakrifis ranson, sa mem pli gran prev lamur Zeova. Lamor Kris montre nu dan enn fason vivan, de pli gran lamur ki kapav egziste dan listwar liniver: (1) lamur Bondye, Li finn avoy so Garson pu mor pu nu, (2) lamur Zezi, li finn aksepte volonterman pu donn li mem kuma enn ranson. (Zan 15:13; Romin 5:8) Si vremem nu montre lafwa, sa lamur la pu aplik an faver sakenn parmi nu. Lapot Pol finn ekrir: “Garson Bondye. . . finn kontan mwa ek li finn donn li mem pu mwa.”—Galat 2:20; Ebre 2:9; 1 Zan 4:9, 10.
20. Kifer eski nu bizin montre lafwa dan sakrifis ranson Zezi?
20 Alor, par nu lafwa dan sakrifis Zezi, anu montre nu rekonesans pu lamur ki Bondye ek Kris finn montre. Si nu fer sa, sa pu amenn nu ver lavi pu tuletan. (Zan 3:36) Me, Zezi pa finn vinn lor later ek finn mor zis pu sap nu; ena enn lot rezon pli inportan ki sa. Zezi ti sirtu konserne par enn kestyon grav ki tus liniver antye. Kuma nu pu gete dan prosin sapit, kestyon la tus nu tu, parski nu pu truve kifer Bondye finn permet mesanste ek sufrans dan lemond.
TESTE U KONESANS
Kifer eski Zezi finn bizin mor pu sap bann dimunn?
Kuma eski ranson la finn peye?
Ki manyer u kapav profit sa ranson la?
[Zimaz paz 67]