SAPIT 23
“Ekout Seki Mo Ena pou Dir Zot pou Defann Mwa”
Pol defann laverite devan enn lafoul ki ankoler ek devan Sanedrin
Zistwar Bann Zapot 21:18–23:10
1, 2. Kifer lapot Pol al Zerizalem, ek ki bann difikilte pe atann li laba?
MAZINN Pol ki ariv Zerizalem. Ankor enn fwa, li pe mars dan bann ti semin sa lavil-la, kot ena boukou dimounn. Pandan plizir santenn lane, Zerizalem ti sant ladorasion Zeova lor later. Laplipar bann dimounn dan Zerizalem bien fier listwar zot lavil ek zot nasion. Pol kone ki boukou Kretien dan Zerizalem ankor atase ar lepase, ek ki zot pe gagn difikilte pou aksepte bann nouvo lansegnman ki Zeova pe donn zot. Alor kan li ti ankor Efez, li ti fini kalkile ki kan li pou al Zerizalem pou kit kas kontribision, li pou profit sa lokazion-la pou ed zot pou sanz zot fason panse. (Zist. 19:21) Pol al Zerizalem, mem si li kone ki ena bann danze ki pe atann li.
2 Ki bann difikilte Pol pou gagne dan Zerizalem? Dabor Pol pou gagn difikilte ar sertin frer ki krwar dan bann rimer ki’nn fane lor li. Li pou gagn bann pli gran difikilte avek bann ki pa kontan Lekris. Sa bann dimounn-la pou met bann fos lakizasion lor li, pou bat li, ek pou menas pou touy li. Sa bann levennman difisil la pou osi donn Pol lokazion pou defann so lafwa. So limilite, so kouraz, ek so lafwa enn bon lexanp pou bann Kretien azordi. Anou gete kouma so lexanp kapav ed nou.
Zot “Koumans Donn Laglwar Bondie” (Zist. 21:18-20a)
3-5. (a) Kisann-la Pol zwenn dan enn renion dan Zerizalem, ek lor ki kitsoz zot koze? (b) Ki bann leson nou aprann ar renion ki Pol gagne avek bann ansien dan Zerizalem?
3 Le-landemin ki Pol ek so bann konpagnon ariv Zerizalem, zot al get bann ansien dan lasanble. Dan sa parti ki nou pou examine la, pa koz lor bann zapot ditou. Alor, kitfwa bann-la ti al servi dan lezot landrwa. Selman Zak, Zezi so frer, ankor dan Zerizalem. (Gal. 2:9) ‘Tou bann ansien ki la’ fer enn renion avek Pol, ek li paret ki Zak prezidan sa renion-la.—Zist. 21:18.
4 Pol dir bonzour bann ansien ‘ek koumans rakont an detay tou bann kitsoz ki Bondie ti fer parmi bann nasion gras-a so predikasion.’ (Zist. 21:19) Sirman kan zot tann sa bann lexperyans-la sa bien ankouraz zot. Azordi osi, sa bien ankouraz nou kan nou tann bann bon rezilta ki nou pe gagne dan predikasion dan bann lezot pei.—Prov. 25:25.
5 Kitfwa ariv enn ler, Pol koz lor bann kontribision ki bann frer dan Lerop inn done. Sirman bann frer dan Zerizalem bien kontan ek bien rekonesan pou kone ki bann frer ki res dan bann plas ki bien lwin gagn zot traka. Kan bann ansien tann tou seki Pol dir, ‘zot koumans donn laglwar Bondie’! (Zist. 21:20a) Azordi osi parey, boukou ki’nn pas par bann katastrof natirel ouswa ki’nn gagn enn maladi grav, bien rekonesan kan bann frer ek ser ed zot ek ankouraz zot.
Boukou Ankor “Bien Devwe pou Lalwa” (Zist. 21:20b, 21)
6. Lor ki problem bann ansien koz ar Pol?
6 Apre sa, bann ansien dir Pol ki bann frer dan Zide inn tann bann rimer lor li ek ki sa pe fatig zot. Zot dir li: “Frer, get ki kantite milye krwayan ena parmi bann Zwif, ek zot tou bien devwe pou Lalwa. Me zot finn tann enn rimer lor twa ki pe dir ki to pe ansegn tou bann Zwif ki parmi bann nasion pou abandonn Lalwa Moiz, ki zot bizin pa fer sirkonsizion avek zot bann zanfan ouswa swiv bann koutim ki’nn bien etabli.”a—Zist. 21:20b, 21.
7, 8. (a) Ki kitsoz bann Kretien dan Zide pa ti bien konpran? (b) Me eski savedir ki ti nepli kapav konsider zot kouma bann Kretien? Explike.
7 Kifer boukou Kretien ankor atase ar Lalwa Moiz, alor ki sa fer 20 an ki sa Lalwa-la inn aboli? (Kol. 2:14) Lane 49 N.L., bann zapot ek bann ansien ti zwenn dan Zerizalem ek ti avoy enn let bann lasanble pou explike ki li pa ti neseser ki bann non-Zwif fer sirkonsizion ek swiv Lalwa Moiz. (Zist. 15:23-29) Me selman dan sa let-la, pa ti presize ki bann Zwif ki’nn vinn Kretien ti nepli bizin swiv Lalwa Moiz.
8 Sa bann Kretien zwif la pa ti bien konpran sa let-la. Me eski savedir ki ti nepli kapav konsider zot kouma bann Kretien? Non. Parski se pa koumadir avan zot ti pe ador bann fos bondie ek ki zot ti pe kontign swiv bann koutim bann fos relizion. Se Zeova ki ti donn bann Zwif sa Lalwa-la, alor sa ti bien inportan pou zot. Alor, pa ti ena nanye ki ti sorti kot bann demon ouswa ki pa ti bon dan sa Lalwa-la. Me sa Lalwa-la ti ena enn lien avek ansien lalians, alor ki aster-la bann Kretien pe swiv nouvo lalians. Zot ti nepli bizin swiv Lalwa pou ki Zeova aksepte zot ladorasion. Donk, kan bann Kretien ebre ti fors lezot pou swiv Lalwa, sa ti montre ki zot pa ti ena konfians dan nouvo fason ador Zeova. Zeova ti pe montre zot enn nouvo fason pou ador Li ek zot ti bizin aksepte sa.b—Zer. 31:31-34; Lik 22:20.
“Sa Bann Rimer ki Pe Dir lor Twa La Zot Fos” (Zist. 21:22-26)
9. Ki Pol ti ansegne konsernan Lalwa Moiz?
9 Ki nou kapav dir lor bann rimer ki ena lor Pol? Bann dimounn pe dir ki Pol pe ansegn bann Zwif parmi bann nasion pou ‘pa fer sirkonsizion avek zot bann zanfan ouswa pou pa swiv bann koutim ki’nn bien etabli.’ Pol ti pres bon nouvel avek bann non-Zwif ek li ti explik zot desizion ki komite santral ti pran, setadir ki zot pa ti bizin swiv Lalwa Moiz. Li ti montre zot osi ki bann ki ti insiste ki bann non-Zwif bizin fer sirkonsizion ek obeir Lalwa Moiz, ti dan lerer. (Gal. 5:1-7) Pol ti osi pres bon nouvel ar bann Zwif dan bann lavil ki li ti vizite. Ek sirman li ti montre bann Zwif ki ti ekout li ki lamor Zezi ti aboli Lalwa, ek zot ti nepli bizin swiv Lalwa pou ki zot drwat devan lizie Bondie.—Rom. 2:28, 29; 3:21-26.
10. Kouma Pol ti montre li rezonab konsernan Lalwa ek sirkonsizion?
10 Kanmem sa, Pol pa ti kondann bann ki ti anvi kontign swiv bann tradision zwif, kouma par exanp pa travay zour Saba ouswa pa manz sertin manze. (Rom. 14:1-6) Li pa ti inpoz bann reg konsernan sirkonsizion. Par exanp, li ti fer Timote fer sirkonsizion pou ki bann Zwif pa mefie li parski so papa ti enn Grek. (Zist. 16:3) Sirkonsizion ti enn desizion personel, setadir ki sakenn ti bizin deside si li pou fer sirkonsizion ouswa non. Pol ti dir bann Kretien dan provins Galasi: “Fer sirkonsizion ouswa non, pena okenn valer, me seki ena valer, se lafwa ki azir gras-a lamour.” (Gal. 5:6) Me selman, si enn dimounn fer sirkonsizion pou obeir Lalwa ouswa pou ki Bondie aksepte so ladorasion, li dan lerer. Si li fer sa, li pou montre ki li pena ase lafwa.
11. Ki konsey bann ansien donn Pol, ek ki li bizin fer pou obeir sa konsey-la? (Get not.)
11 Mem si sa bann rimer-la fos, sa ankor pe fatig bann Kretien zwif. Akoz sa, bann ansien donn Pol sa konsey-la: “Ena kat zom avek nou ki’nn fer enn promes. Pran sa bann zom-la avek twa ek pirifie tomem dapre seremoni pirifikasion ansam avek zot, ek pey zot bann depans pou ki zot kapav fer koup zot seve bien kourt. Lerla tou dimounn pou kone ki sa bann rimer ki pe dir lor twa la zot fos, me ki to ena enn bon kondwit ek ki to pe osi obeir Lalwa.”c—Zist. 21:23, 24.
12. Kouma Pol montre ki li pre pou adapte avek bann ansien dan Zerizalem ek korper avek zot?
12 Pol ti kapav dir ki vre problem-la pa ti ar bann rimer ki ti ena lor li, me ar bann Kretien zwif ki ti pe insiste pou kontign swiv Lalwa Moiz. Me Pol pre pou adapte li, tanki sa pa al kont bann prinsip Bondie. Par exanp, inpe avan li ti ekrir: “Pou bann ki anba lalwa mo’nn vinn koumadir mo anba lalwa, mem si mo pa anba lalwa, pou gagn bann ki anba lalwa.” (1 Kor. 9:20) Dan sa sitiasion-la, Pol korper avek bann ansien dan Zerizalem ek vinn ‘koumadir anba lalwa.’ Nou kapav swiv bon lexanp Pol kan nou korper avek bann ansien ek kan nou pa insiste pou fer bann kitsoz dan nou manier.—Ebre 13:17.
“Li Pa Merit Viv!” (Zist. 21:27–22:30)
13. (a) Kifer sertin Zwif fer enn emet dan tanp? (b) Kouma Pol reisi sape?
13 Kan ariv bann dernie zour kot sa kat zom-la bizin tini zot promes, zot al dan tanp ansam avek Pol. Me enn kitsoz arive laba. Bann Zwif ki sorti Lazi trouv Pol dan tanp ek dir ki li’nn amenn bann non-Zwif dan tanp. Lerla, sa bann Zwif-la fer enn emet. Si komandan romin pa rant ladan, bann-la ti pou bat Pol ziska ki li mor. Pou protez Pol, komandan romin-la fer aret Pol. Me kanmem sa, Pol pa an sekirite, ek apartir sa zour-la, sa pou pran plis ki kat-r-an pou li libere. Apre sa, kan komandan-la demann bann Zwif kifer zot pe bat Pol, zot donn diferan version. Komandan-la pa pe konpran nanye, parski zot tou pe kriye anmemtan. Finalman, parski lafoul pe vinn deplizanpli violan, bann solda bizin pran Pol ale. Kan Pol ek bann solda romin ariv dan lantre kazern bann solda, Pol demann komandan-la: “Mo sipliy twa, les mwa koz ar lepep.” (Zist. 21:39) Komandan-la aksepte, ek Pol defann so lafwa avek kouraz.
14, 15. (a) Ki Pol dir bann Zwif pou defann li? (b) Ki bann diferan kitsoz komandan romin-la fer pou kone kifer bann Zwif bien ankoler ar Pol?
14 Pou koumanse, Pol dir: “Ekout seki mo ena pou dir zot pou defann mwa.” (Zist. 22:1) Pol koz avek lafoul an Ebre ek sa kalme zot. Pol dir zot fran kifer li’nn vinn enn disip Lekris. Kan li fer sa, Pol koz lor bann kitsoz ki bann Zwif kapav verifie si zot anvi. Pol dir ki se Gamaliel ki ti ansegn li personelman ek ki li ti persekit bann ki ti swiv Lekris, ek kitfwa sertin dan lafoul konn sa bien. Selman, kan li ti pe al Damas, li ti gagn enn vizion kot Zezi ki’nn resisite ti koz avek li. Bann ki ti vwayaz ansam avek li ti trouv enn lalimier ek ti tann enn lavwa, me zot pa ti kapav konpran seki sa lavwa-la ti pe dir. (Get not pou letid pou Zistwar Bann Zapot 9:7; 22:9, nwtsty-F.) Apre sa, so bann konpagnon ti amenn li Damas, parski li ti vinn aveg akoz sa vizion-la. Laba, Ananias, enn zom ki bann Zwif bien kone dan sa rezion-la, ti fer Pol retrouv kler gras-a enn mirak.
15 Pol dir lafoul osi, ki apre ki li ti retourn Zerizalem, Zezi ti aparet avek li dan tanp. Kan bann Zwif tann sa, zot bien ankoler ek zot kriye: “Tir sa kalite dimounn-la lor later, parski li pa merit viv!” (Zist. 22:22) Pou sov Pol, komandan-la fer amenn Pol dan kazern bann solda. Li bien determine pou kone kifer bann Zwif ankoler ar Pol. Alor pou fer Pol koze, li donn lord so bann solda pou fwet li. Selman, kan bann solda pre pou fwet li, Pol dir zot ki li enn sitwayen romin ek demann zot si dapre lalwa romin zot gagn drwa fer sa. Azordi osi, bann Temwin Zeova servi plizir lalwa pou defann zot lafwa. (Get bann lankadre “Lalwa Romin ek Bann Sitwayen Romin” ek “Defann Bon Nouvel par Bann Mwayin Legal.”) Kan komandan-la aprann ki Pol enn sitwayen romin, li realize ki li bizin trouv enn lot fason pou gagn plis linformasion. Le-landemin, komandan demann bann manb Sanedrin, lakour siprem bann Zwif, pou zwenn ansam pou gete kifer pe akiz Pol.
“Mo enn Farizien” (Zist. 23:1-10)
16, 17. (a) Dekrir seki ariv Pol kan li koumans koze devan Sanedrin. (b) Kouma Pol montre ki li ena limilite kan bann-la tap li lor so labous?
16 Pou defann li devan Sanedrin, Pol dir: “Mo bann frer, mo finn touzour konport mwa devan Bondie avek enn konsians kler ziska zordi.” (Zist. 23:1) Pol pa kapav dir plis ki sa, parski Labib dir: ‘Lerla gran pret Ananias donn lord bann ki pe debout akote Pol pou bat li lor so labous.’ (Zist. 23:2) Se enn gran imiliasion! Sa montre osi ki gran pret ena bann prezize lor Pol. Li panse ki Pol enn manter, avan mem ki Pol kapav defann li! Akoz sa, Pol reponn: “Bondie pou tap twa, ipokrit. Eski to pe asiz la pou ziz mwa dapre Lalwa ek anmemtan to pa respekte Lalwa kan to donn lord pou bat mwa?”—Zist. 23:3.
17 Bann ki la gagn sok! Pa akoz seki ariv Pol, me ar seki Pol dir. Zot dir li: “Eski to pe insilte gran pret Bondie?” Deswit, Pol montre limilite ek respe pou Lalwa, kan li dir: ‘Mo bann frer, mo pa kone gran pret sa. Parski finn ekrir, “Fode pa to koz an mal lor enn sef parmi to pep.”’d (Zist. 23:4, 5; Ex. 22:28) Lerla, Pol koumans servi enn lot taktik. Li kone ki parmi bann manb Sanedrin ena bann Farizien ek bann Sadisein, alor li dir: “Mo bann frer, mo enn Farizien, desandan bann Farizien. Pe ziz mwa akoz mo krwar dan rezireksion bann mor.”—Zist. 23:6.
18. Kifer Pol dir ki li enn Farizien, ek kouma nou kapav servi mem fason rezone ki li dan sertin sitiasion?
18 Kifer Pol dir ki li enn Farizien? Parski li enn “desandan bann Farizien,” setadir ki li sorti dan enn fami ki form parti dan sa sekt-la. Akoz sa, boukou ti ankor konsider li kouma enn Farizien.e Me kouma Pol kapav dir ki li enn Farizien, alor ki bann Farizien ena bann fos lide lor rezireksion? Bann Farizien krwar ki nam enn dimounn kontign viv apre lamor ek ki nam enn bon dimounn pou al dan enn lot dimounn. Pol pa krwar dan sa bann lide-la, me li krwar dan rezireksion ki Zezi ti ansegne. (Zan 5:25-29) Alor, Pol ek bann Farizien panse ki ena enn lespwar pou viv apre lamor, alor ki bann Sadisein pa krwar ladan. Kan nou koz avek bann dimounn ki pena mem relizion ki nou, nou esey rod enn kitsoz lor ki nou toule-de nou dakor. Biensir, zot krwar dan zot bondie ek nou, nou krwar dan Bondie ki ena dan Labib. Me kanmem sa, parey kouma zot, nou krwar ki ena enn Bondie.
19. Kifer renion ki Sanedrin fer fini par enn gran divizion?
19 Seki Pol dir kree enn gran divizion dan Sanedrin. Labib dir: ‘Zot koumans kriye, ek sertin exper Lalwa parmi bann Farizien leve ek koumans proteste for-for. Zot dir: “Nou pena okenn repros pou fer sa zom-la, me si enn kreatir invizib ouswa enn anz inn koz ar li—.”’ (Zist. 23:9) Kouma bann Sadisein tann koz lor bann anz, zot araze parski zot pa krwar dan bann anz! (Get lankadre “Bann Sadisein ek Bann Farizien.”) Zot pe telman lager ki komandan larme romin ankor enn fwa bizin sov Pol. (Zist. 23:10) Selman, Pol touzour an danze. Ki pou ariv li aster-la? Nou pou aprann plis lor la dan prosin sapit.
a Parski enn kantite Zwif ti vinn Kretien, kitfwa ti ena boukou lasanble ki ti zwenn dan lakaz bann frer.
b De-trwa lane apre, lapot Pol ti ekrir let Ebre ek li ti montre ki nouvo lalians boukou pli siperyer ki ansien lalians. Dan so let, li ti montre dan enn fason bien kler ki nouvo lalians ti ranplas ansien lalians. Anplis, Pol ti donn bann bon rezonnman ki ti ed bann Kretien zwif pou reponn bann Zwif ki ti opoz ar zot. Ek sirman, bann parol Pol ti fortifie lafwa sertin Kretien ki ti tro atase ar Lalwa Moiz.—Ebre 8:7-13.
c Sertin exper lor Labib panse ki sa bann zom-la ti fer promes pou servi kouma Nazireen. (Nonb 6:1-21) Li vre ki ti kapav fer sa promes-la kan ti ena Lalwa Moiz, me aster-la Lalwa Moiz ti nepli valid. Nou pa kone exakteman ki promes sa bann zom-la ti fer. Me kanmem sa, kitfwa Pol ti panse ki pena nanye demal si sa bann zom-la fer enn promes ar Zeova. Alor, li pa ti enn problem si li ti pey zot bann depans ek akonpagn zot. Nou sir ki Pol pa ti pou soutenir bann-la si zot ti fer promes pou servi kouma Nazireen, parski bann ki ti fer sa promes-la ti bizin sakrifie bann zanimo pou pirifie zot akoz zot bann pese. Me aster-la, bann dimounn ti gagn pardon zot bann pese gras-a sakrifis Zezi. Nou pa kone exakteman seki Pol ti fer, me nou kapav sir ki li pa ti pou fer nanye ki ti pou al kont so konsians.
d Sertin finn dir ki li posib ki Pol pa ti rekonet gran pret, parski li pa ti trouv bien. Ouswa li pa ti dan Zerizalem depi enn bon bout letan ek li pa ti kone kisann-la ki ti gran pret. Enn lot posibilite se ki akoz lafoul ki ti la, Pol pa ti trouve kisann-la ti donn sa lord-la.
e Lane 49 N.L., bann zapot ek bann ansien ti pe reflesi si bann non-Zwif ti bizin obeir Lalwa Moiz. Parmi bann dimounn ki ti dan sa renion-la, ti ena bann Kretien “ki ti swiv lansegnman bann Farizien ek ki ti’nn vinn krwayan.” (Zist. 15:5) Li paret ki ti apel zot koumsa, parski zot ti bann Farizien avan ki zot vinn Kretien.