Parol Jéhovah Vivan
Pwin Biblik Interesan dan Liv la Genèse—II
DEPI kreasyon premye zom, Adam, ziska lamor Joseph, garson Jacob, liv Genèse kuver zistwar limanite lor enn peryod 2,369 an. Latur Degard ki’nn paret zis avan sa nimero-la, ti tret 10 premye sapit liv Genèse ek usi 9 premye verse dan sapit 11, setadir peryod depi la kreasyon ziska latur Babel.a Aster, dan sa lartik-la, nu pu egzaminn bann pwin interesan dan leres sapit la Genèse, ek koz lor relasyon ki Jéhovah ti ena avek Abraham, Isaac, Jacob, ek Joseph.
ABRAHAM VINN KAMARAD BONDYE
Apepre 350 an apre Déluge, enn zom ki byin spesyal pu Bondye, ne dan desandan Sem, garson Noé. Li apel Abram, ek plitar ti sanz so non an Abraham. Lor lord Bondye, Abram kit Our, enn lavil Chaldéenne. Li al viv anba bann latant dan enn peyi ki Jéhovah promet pu donn li ek so bann desandan. Parski Abraham manifeste lafwa ek lobeisans anver Jéhovah, apel li “kamarad Jéhovah.”—Jacques 2:23.
Jéhovah pran bann aksyon kont bann move dimunn ki res dan Sodome ek dan bann lavil alantur, me Li sov Lot ek so bann tifi. Bondye realiz enn parmi so bann promes, kan Isaac, garson Abraham, ne. Plizir lane apre, lafwa Abraham pas par enn leprev kan Jéhovah demann li pu ofer so garson an sakrifis. Abraham pre pu obeir sa lord-la, me enn anz aret li, zis atan. Pena okenn dut, Abraham se enn zom ki ena lafwa, donk Bondye donn li garanti ki par so desandans, tu bann nasyon pu beni zotmem. Lamor Sara, so madam byineme, fer Abraham byin sagrin.
Repons pu Bann Kestyon Biblik:
12:1-3—Kan eski lalyans Abrahamik ti rant an viger, ek komye letan li pu dire? Dapre lalyans ki Jéhovah ti fer avek Abram, “par mwayin [so] desandans, tu bann nasyon ki lor later pu beni zotmem.” Sa lalyans-la ti rant an viger kan Abram ti travers la rivyer Euphrate, lor so semin pu peyi Canaan. Sirman sa ti arive le 14 Nisan, 1943 A.N.L.—430 an avan ki nasyon Israël ti delivre de l’Égypte. (Exode 12:2, 6, 7, 40, 41) Lalyans Abrahamik, se enn lalyans ki pu dire pu enn “letan indefini.” Li pu res an viger ziska ki tu fami lor later inn gayn benediksyon ek ziska ki tu lennmi Bondye inn detrir.—Genèse 17:7; 1 Corinthiens 15:23-26.
15:13—Kan eski la profesi ki ti anonse ki desandan Abram pu pas mizer pandan 400 an, ti akonpli? Sa peryod 400 an-la ti kumanse an 1913 A.N.L., kan Isaac, garson Abraham, ti sevre a laz 5 an ek kan so frer Yishmaël, ki ti ena 19 an, ti pe “bufonn li.” (Genèse 21:8-14; Galates 4:29) Peryod-la finn pran fin kan bann Israélites ti delivre de lesklavaz an Égypte, an 1513 A.N.L.
16:2—Eski li ti konvenab ki Saraï ofer so servant Agar pu vinn fam Abram? Seki Saraï ti fer, ti an armoni avek kutim sa lepok-la—enn fam steril ti oblize donn so mari enn lot fam, pu kapav gayn enn eritye. Se dan desandans Caïn ki premye fwa ti kumans pratik la poligami. Avek letan, poligami ti vinn enn kutim ek sertin serviter Jéhovah ti kumans pratik sa, zot usi. (Genèse 4:17-19; 16:1-3; 29:21-28) Purtan, Jéhovah zame pa ti abandonn dispozisyon ki Li ti pran okumansman an rapor avek la monogami. (Genèse 2:21, 22) Noé ek so bann garson usi, ti gayn lord pu “vinn buku ek ranpli later,” ek zot tu, zot ti bann monogam. (Genèse 7:7; 9:1; 2 Pierre 2:5) Kan Jésus Christ ti lor later, li ti re-konfirm la monogami.—Matthieu 19:4-8; 1 Timote 3:2, 12.
19:8—Eski li pa ti mal ki Lot ofer so bann tifi pu bann Sodomites gayn relasyon avek zot? Dapre lalwa an Orient, kan enn dimunn ti ena bann invite, se li ki ti ena responsabilite pu protez zot, ziska la mor si neseser. Lot ti pre pu fer sa. Avek kuraz, li ti sorti deor devan laful, li ti ferm laport deryer li, ek li ti afront zot, li tusel. Omoman ki li ti ofer so bann tifi, Lot ti sirman inn realize ki so bann invite, ti an realite bann mesaze Bondye. Li ti sirman panse ki Bondye pu kapav protez so bann tifi parey kuma Li ti protez so matant Sara, an Égypte. (Genèse 12:17-20) Ek vremem, pandan derulman bann levennman, Bondye inn protez Lot ek so bann tifi.
19:30-38—Eski Jéhovah ti ferm lizye kan Lot ti su ek kan li ti gayn relasyon sexyel avek so de tifi, seki’nn fer li vinn papa bann garson ki zot ti gayne? Jéhovah pa ferm lizye ni lor linses ni lor sulezon. (Lévitique 18:6, 7, 29; 1 Corinthiens 6:9, 10) An realite, Lot ti bulverse par “bann aksyon ilegal” ki bann abitan Sodome ti pe fer. (2 Pierre 2:6-8) Dayer, si bann tifi Lot ti fer li bwar ziska li su, sa montre ki zot ti kone ki zame Lot ti pu aksepte pu gayn relasyon sexyel avek zot, tanki li ti azin. Me, etandone ki zot ti bann etranze dan peyi, zot ti panse ki se sel mwayin pu evite ki desandans zot papa disparet. Si ena sa resi-la dan la Bib, se pu montre relasyon ki ena ant bann Moabites (par Moab) ek bann Amonites (par Ben-Ammi) avek bann Israélites, desandan Abraham.
Leson pu Nu:
13:8, 9. Abraham inn vremem donn nu enn bon legzanp an seki konsern la fason ki nu bizin regle bann dezakor! Nu bizin zame pa sakrifye nu bann bon relasyon avek lezot, akoz enn profi finansye, bann preferans personel uswa akoz la fyerte.
15:5, 6. Kan Abraham ti vinn vye ek li pa ti ankor ena enn garson, li ti priye Bondye lor sa problem-la. An retur, Jéhovah ti rasir li. Avek ki rezilta? Abraham “ti met lafwa an Jéhovah.” Si nu priye Jéhovah ek dir Li seki ena dan nu leker, si nu aksepte kan Li rasir nu atraver la Bib, ek si nu obeir Li, nu lafwa pu vinn pli for.
15:16. Jéhovah inn atann kat zenerasyon, avan Li detrir bann Amorites (uswa bann Cananéens). Kifer? Parski Li enn Bondye ki ena pasyans. Li’nn atann ziska nepli ena okenn lespwar ki bannla pu amelyore. Parey kuma Jéhovah, nu’si nu bizin ena pasyans.
18:23-33. Jéhovah pa detrir bann dimunn, san ki Li fer distinksyon ant bon ek move. Li protez bann dimunn drwat.
19:16. Lot “ti pe tarde,” ek bann anz ti’nn bizin preske trenn li ek so fami andeor lavil Sodome. Amezir ki nu pe atann la fin sa lemond move-la, nu pu montre nu saz si nu res tuzur konsyan ki sa zur-la pe aprose.
19:26. Li pu enn foli si nu les nu distrer par bann kitsoz ki nu finn lese deryer nu dan sa lemond-la, uswa si nu regret zot!
JACOB GAYN 12 GARSON
Abraham fer bann laranzman pu ki Isaac marye avek Rébecca, enn fam ki ena lafwa an Jéhovah. Apre sa, Rébecca gayn bann zimo, Ésaü ek Jacob. Ésaü mepriz so drwa-denes ek vann sa drwa-la avek Jacob, ek plitar Jacob gayn benediksyon so papa. Jacob sove al Paddân-Aram, laba li marye avek Léa ek Rachel ek li gard trupo zot papa pandan 20 an. Apre sa, li pran so fami, li kit peyi li ale. Jacob ena 12 garson ek enn tifi, avek Léa, Rachel ek zot de servant. Jacob lit avek enn anz, ki beni li ek ki sanz so non an Israël.
Repons pu Bann Kestyon Biblik:
28:12, 13—“Lesel” ki Jacob ti truve dan so rev, ki sa ti reprezante? Li posib ki sa ‘lesel-la’ ti resanble enn leskalye an ros, ek li ti indike ki ena enn kominikasyon ant lesyel ek later. Bann anz Bondye ti monte ek desann lor la, sa montre nu ki zot akonpli enn servis inportan ant Jéhovah ek bann imin ki ena so laprobasyon.—Jean 1:51.
30:14, 15—Kifer Rachel ti renonse pu gayn relasyon avek so mari an esanz bann mandragor? Dan lepok lontan, dimunn ti servi bann mandragor kuma enn medikaman pu sulaz zot duler. Zot ti panse ki sa ti kapav sulaz zot kan zot ti gayn kranp uswa mem anpes zot gayn sa bann kranp-la. Zot ti usi krwar ki sa frwi-la ti ena puvwar pu eksit zot dezir sexyel ek ogmant zot kapasite pu gayn zanfan, ubyin pu fer bann fam tom ansint. (Chant de Salomon 7:13) Byin ki la Bib pa dir kifer Rachel ti fer sa esanz-la, li posib ki li ti panse ki sa bann mandragor-la ti pu ed li tom ansint, ek lerla anlev laont ki li ti ena parski li ti steril. Me selman, se plizir lane apre, ki Jéhovah ‘ti fer li tom ansint.’—Genèse 30:22-24.
Leson pu Nu:
25:23. Jéhovah ena kapasite pu lir kod zenetik enn dimunn ek avan so nesans Li kapav kone ki tandans li pu ena. Li kapav servi puvwar ki Li ena pu konn kitsoz alavans ek deside avan mem, kisannla Li pu swazir pu akonpli so volonte. Selman, Li pa deside alavans ki sor ki’nn rezerve pu sak dimunn.—Hoshéa 12:3; Romains 9:10-12.
25:32; 32:24-29. Lintere ki Jacob ti manifeste pu gayn le drwa denes, ek so la lit pandan tut enn nwit avek enn anz pu gayn enn benediksyon, montre ki li ti vremem apresye bann kitsoz sakre. Jéhovah inn konfye nu plizir kitsoz sakre, tel ki nu relasyon avek Li ek avek so lorganizasyon, la ranson, la Bib, ek nu lespwar an rapor avek le Rwayom. Parey kuma Jacob, anu montre ki nu’si, nu apresye bann kitsoz sakre.
34:1, 30. Seki’nn “amenn maler” lor Jacob, se kan Dina ti kumans fer kamarad avek bann dimunn ki pa ti kontan Jéhovah. Nu bizin konn swazir nu frekantasyon.
JÉHOVAH BENI JOSEPH DAN L’ÉGYPTE
La zaluzi ki bann garson Jacob ena pu zot frer Joseph, pus zot pu vann li an esklavaz. An Égypte, Joseph al fer prizon parski avek kuraz ek fidelite, li res atase ar bann prinsip moral ki Bondye inn fixe. Avek letan, li sorti dan prizon pu li interpret bann rev Pharaon. Sa bann rev-la predir ki pu ena set lane labondans, ki pu swiv par set lane la faminn. Par la swit, Joseph vinn sef ansarz lor stok manze an Égypte. Akoz la faminn, so bann frer vinn sers manze an Égypte. Tut la fami reyni ek zot al res Goshèn, enn rezyon byin fertil. Lor so lili, avan li mor, Jacob beni so bann garson ek li pronons enn profesi ki donn enn lespwar konsernan bann gran benediksyon ki pu ena, plizir syek apre. Kan Jacob mor, so bann garson amenn so lekor pu antere dan peyi Canaan. Joseph mor a laz 110 an. Zot anbom so lekor, pu ki plitar kapav transport li ziska la Terre Promise.—Exode 13:19.
Repons pu Bann Kestyon Biblik:
43:32—Kifer li ti enn kitsoz detestab pu bann Égyptiens manz ansam avek bann Hébreux? Li posib ki se sirtu akoz zot krwayans relizye uswa akoz zot lorgey rasyal, ki bann Égyptiens ti ena enn move lopinyon lor lezot. Bann Égyptiens ti usi deteste bann berze. (Genèse 46:34) Kifer? Kitfwa zot ti konsider bann berze kuma enn klas byin ba. Uswa, etandone ki pa ti ena buku later pu plante, bann Égyptiens ti mepriz bann dimunn ki rod bann laplenn pu amenn zot zanimo manze.
44:5—Eski Joseph ti servi enn kup pu lir bann siyn ki revel lavenir? Sa kup larzan-la ek seki ti dir lor li, ti fer parti dan enn trik. Joseph ti servi Jéhovah fidelman. Li pa ti vremem servi enn kup pu lir lavenir, parey kuma Benjamin pa ti vremem kokin sa kup-la.
49:10—Ki sa vedir “baton rwayal” (sceptre), ek “baton komandan”? Baton rwayal se enn baton ki enn le rwa sarye pu montre so lotorite. Baton komandan se enn long baget ki reprezant so puvwar pu komande. Kan Jacob ti koz lor sa de baton-la, li ti anvi montre ki tribi Juda pu kontiyn ena enn gran lotorite ek puvwar, ziska ki Shilo vini. Sa desandan Juda-la, se Jésus Christ, ek Jéhovah inn donn li puvwar dan lesyel pu reyne. Jésus Christ ena puvwar rwayal ek puvwar pu komande.—Psaume 2:8, 9; Isaïe 55:4; Daniel 7:13, 14.
Leson pu Nu:
38:26. Juda ti mal azir avek so bel-fi, Tamar, ki ti vev. Selman, kan Juda inn rann li kont ki se li ki’nn fer Tamar tom ansint, li ti ena limilite pu admet so erer. Nu’si parey, nu bizin pa ezite pu admet nu erer.
39:9. Fason ki Joseph ti reazir ar fam Potiphar, montre ki so fason panse ti an armoni avek fason panse Bondye konsernan la moralite, ek ki so konsyans ti gide par bann prinsip ki Bondye inn fixe. Nu’si parey, amezir ki nu pe grandi dan la konesans egzak de la verite, nu bizin fer zefor pu ki nu les nu konsyans gide par bann prinsip Biblik.
41:14-16, 39, 40. Jéhovah kapav amenn enn sanzman sityasyon pu bann dimunn ki ena la krint pu Li. Kan bann problem leve, nu bizin ena sazes pu met nu konfyans an Jéhovah ek gard nu fidelite.
Zot Ti Ena enn Lafwa Solid
Wi, Abraham, Isaac, Jacob ek Joseph ti bann zom ki ti ena la krint ek lafwa anver Bondye. Resi zot lavi ki truv dan liv la Genèse, fortifye nu lafwa ek anseyn nu buku leson inportan.
U kapav retir bann byinfe apartir sa resi-la, amezir ki u fer lektir la Bib ki’nn prevwar sak semenn dan Lekol Minister Teokratik. Enn lexamin sa lartik-la pu ed u fer sa resi-la vinn vivan.
[Not]
a Get lartik “Parol Jéhovah Vivan—Pwin Biblik Interesan dan Liv la Genèse—I” dan Latur Degard 1 Janvier, 2004.
[Zimaz lor paz 15]
Jéhovah beni Joseph
[Zimaz lor paz 15]
Abraham ti enn zom ki ti ena lafwa
[Zimaz lor paz 15]
Lot ti enn zom drwat, ti gayn lavi sov ansam avek so bann tifi
[Zimaz lor paz 1]
Jacob ti apresye bann kitsoz sakre. Eski u’si u parey?