SAPIT 25
“Mo Fer Apel ar Sezar!”
Pol donn lexanp kouma pou defann bon nouvel
1, 2. (a) Dan ki sitiasion Pol ete? (b) Ki kestion nou kapav poz noumem parski Pol fer apel ar Sezar?
BANN solda ki pe vey Pol dan Sezare, pa kit li ditou. De-z-an avan, kan li ti retourn Zide, dan lespas zis de-trwa zour bann Zwif ti esey touy li trwa fwa! (Zist. 21:27-36; 23:10, 12-15, 27) Ziska ler, Pol so bann lennmi pa’nn reisi touy li, me zot pena lintansion pou res lebra krwaze. Kan Pol realize ki kitfwa se so bann lennmi ki pou ziz li, li dir Gouverner romin Festis: “Mo fer apel ar Sezar!”—Zist. 25:11.
2 Eski Zeova pou soutenir Pol so desizion pou fer apel? Repons sa kestion-la bien inportan pou nou ki pe viv dan lepok lafin ek ki pe rann temwaniaz afon lor Rwayom Bondie. Kifer? Parski nou bizin kone si seki Pol ti fer li enn bon lexanp pou nou swiv kan nou bizin “defann ek etabli bon nouvel par bann mwayin legal.”—Fil. 1:7.
‘Debout Devan Plas kot Ziz Bann Dimounn’ (Zist. 25:1-12)
3, 4. (a) Kifer bann Zwif demande ki amenn Pol dan Zerizalem, ek kouma Pol reisi sap dan lamor? (b) Azordi, kouma Zeova soutenir so bann serviter parey kouma Li ti soutenir Pol?
3 Trwa zour apre ki Festis inn vinn nouvo gouverner romin dan Zide, li al Zerizalem.a Laba, Festis ekout bann lakizasion bien grav ki bann sef pret ek bann zom inportan parmi bann Zwif met lor Pol. Bann Zwif kone ki ena boukou presion lor sa nouvo gouverner-la pou ki ena lape ant bann Romin ek bann sef pret, bann zom inportan, ek tou bann Zwif. Alor, zot demann Festis enn faver: Fer amenn Pol isi dan Zerizalem, pou ki ziz li. Ofet, zot ena enn plan dan zot latet: Touy Pol kan li pou kit Sezare pou vinn Zerizalem. Selman, Festis pa dakor ar zot ek li dir: “Si vremem sa zom-la inn fer enn move kitsoz, fer bann ki ena lotorite parmi zot desann avek mwa [dan Sezare] ek akiz li.” (Zist. 25:5) Gras-a sa, Pol reisi sap dan lamor ankor enn fwa.
4 Zeova inn servi Zezi Kris pou ankouraz Pol dan tou bann difikilte ki li’nn gagne. Rapel ki dan enn vizion, Zezi ti dir sa zapot-la: “Pran kouraz!” (Zist. 23:11) Azordi osi, bann serviter Bondie gagn bann difikilte ek bann persekision. Se vre ki Zeova pa protez nou kont tou bann difikilte, me Li donn nou sazes ek lafors ki nou bizin pou ki nou kapav andire. Nou kapav ena konfians ki nou Bondie ki bien kontan nou pou touletan donn nou “sa pwisans ki plis ki seki normal la.”—2 Kor. 4:7.
5. Kouma Festis tret ka Pol?
5 De-trwa zour plitar, Festis “asiz dan plas kot ziz bann dimounn” dan Sezare.b Devan li, ena Pol ek bann ki pe akiz Pol. Pou reponn bann akizasion ki ena kont li, Pol dir: “Mo pa’nn fer okenn pese kont Lalwa bann Zwif ni kont tanp ni kont Sezar.” Sa zapot-la inosan ek li merite ki liber li. Ki Festis pou deside? Festis anvi gagn faver bann Zwif, alor li demann Pol: “Eski to anvi mont Zerizalem pou ki ziz twa devan mwa konsernan sa bann kitsoz-la?” (Zist. 25:6-9) Se enn sigzesion bet! Parski si Pol retourn Zerizalem, bann ki pe akiz li pou vinn so bann ziz ek sirman bann-la pou touy li. Dan sa sitiasion-la, Festis swazir enn stratezi politik plito ki azir avek lazistis. De-trwa lane avan, enn lot gouverner, Pons Pilat, ti fer mem zafer avek Zezi. (Zan 19:12-16) Azordi osi, akoz bann presion politik, bann ziz kapav pran bann desizion inzis. Alor, fode pa sa etonn nou ki zot pran bann desizion kont pep Bondie, mem si tou bann prev montre lekontrer.
6, 7. Kifer Pol fer apel ar Sezar, ek azordi, ki bann Kretien kapav aprann ar so lexanp?
6 Festis anvi fer plezir bann Zwif, ek sa kapav met Pol so lavi an danze. Alor, Pol servi drwa ki li ena antan-ki enn sitwayen romin. Li dir Festis: “Mo pe debout devan plas kot Sezar asize pou ziz bann dimounn, plas kot bizin ziz mwa. Parey kouma to bien kone, mo pa’nn fer nanye demal kont bann Zwif. . . . Mo fer apel ar Sezar!” Normalman, kan enn dimounn fer sa demann-la, li pa kapav revinn an-aryer. Festis met laksan lor la, kan li dir: “To’nn fer apel ar Sezar, abe to pou al devan Sezar.” (Zist. 25:10-12) Pol fer apel ar enn pli gran lotorite. Sa montre nou ki azordi osi, nou kapav fer parey. Kan nou bann lennmi esey ‘servi lalwa pou fer nou soufer,’ bann Temwin Zeova rod led avek lakour pou defann drwa ki zot ena pou pres bon nouvel.c—Ps. 94:20, NW.
7 Donk, apre ki Pol inn res dan prizon pandan de-z-an pou bann krim ki li pa’nn fer, li gagn permision pou al defann so ka dan Rom. Selman, avan li ale, enn lot dirizan anvi trouv li.
“Mo’nn Azir An-Akor” (Zist. 25:13–26:23)
8, 9. Kifer Lerwa Agripa vinn Sezare?
8 De-trwa zour apre ki Pol inn fer apel ar Sezar, Lerwa Agripa ek so ser Berenis, rann Festis enn “vizit ofisiel.”d Sa lepok-la, bann ofisie gouvernman romin ti abitie vizit bann nouvo gouverner. Kan Agripa vinn felisit Festis antan-ki nouvo gouverner, li pe esey kree enn lamitie ki pou servi li plitar.—Zist. 25:13.
9 Apre ki Festis koz Pol so koze avek Agripa, Agripa anvi koz avek Pol. Le-landemin, sa de dirizan-la vinn asize dan plas kot ziz bann dimounn. Mem si sa de zom-la paret bien pwisan ek inpozan, seki Pol pou dir bien pli inpresionan.—Zist. 25:22-27.
10, 11. Kouma Pol montre respe anver Agripa, ek ki detay konsernan so pase Pol donn lerwa?
10 Avek respe, Pol remersie Agripa parski li pe gagn lokazion pou defann limem devan li, ek li rekonet ki lerwa konn bien tou bann koutim ek bann problem ki ena parmi bann Zwif. Apre sa, Pol dekrir kouma li ti ete avan. Li dir: “Mo ti enn Farizien ki ti viv dapre lansegnman pli strikt nou relizion.” (Zist. 26:5) Antan-ki enn Farizien, Pol ti krwar dan promes ki Bondie ti fer konsernan Lemesi ki ti pou vini. Li ek bann ki pe akiz li, krwar dan sa promes ki Bondie ti fer zot bann anset la. Me apre ki Pol ti vinn enn Kretien, avek kouraz li ti pe prese ki Zezi Kris, limem Lemesi ki Bondie ti promet. Alor, Pol krwar ki sa promes-la inn fini realize, ek li panse ki se akoz sa ki li pe pas devan lakour. Apre ki Agripa inn ekout Pol, li plis interese ankor pou ekout Pol.e
11 Apre sa, Pol explike ki kantite li ti persekit bann Kretien: “Mwa personelman, mo ti sir ki mo ti bizin fer tou seki mo kapav pou opoz ar nom Zezi ki sorti Nazaret. . . . Telman mo ti extra ankoler ar zot [bann ki swiv Lekris], ki mo ti mem al persekit zot ziska dan bann lezot lavil.” (Zist. 26:9-11) Pol pa pe exazere. Boukou dimounn ti kone ki li ti azir dan enn fason brit avek bann Kretien. (Gal. 1:13, 23) Sirman Agripa pe demann limem: ‘Kouma enn zom koumsa inn kapav sanze?’
12, 13. (a) Kouma Pol ti explike kouma li’nn vinn Kretien? (b) Kouma Pol ti pe ‘fer limem dimal’?
12 Seki Pol dir apre, reponn sa kestion-la: “Mo ti pe al Damas parski bann sef pret ti’nn donn mwa lotorite ek lord pou al fer mem zafer laba. Lerwa Agripa, ver midi letan mo ti lor semin, mo ti trouv enn lalimier ki ti plis briye ki lalimier soley sorti dan lesiel. Li ti ekler otour mwa ek otour bann ki ti pe vwayaz avek mwa. Ek nou tou nou ti tom anba, lerla mo ti tann enn lavwa ki ti dir mwa dan lang ebre: ‘Sol, Sol, kifer to pe persekit mwa? To pe fer tomem dimal kan to pe lit kont mwa.’ Me mo ti dir: ‘Kisann-la to ete Segner?’ Ek Lesegner ti dir: ‘Momem Zezi, sa kikenn ki to pe persekite la.’”f—Zist. 26:12-15.
13 Avan ki Zezi aparet avek li dan enn vizion, Pol ti ‘pe fer limem dimal kan li ti pe lit kont’ Bondie. Pol ti pe azir parey kouma enn zanimo ki bles li pou nanye, kan li ti pe tap ar pwint enn baton ki an metal ki ti servi pou diriz bann zanimo. (Zist. 26:14, not) Pol ti pe fer limem dimal ek li ti pe gat so lamitie avek Bondie, parski li ti pe al kont volonte Bondie. Pol ti enn zom sinser, me li ti bizin ki enn kikenn diriz li. Kan Zezi ki’nn resisite ti aparet avek li lor semin pou al Damas, Zezi ti ed li pou sanz so fason panse.—Zan 16:1, 2.
14, 15. Ki Pol dir konsernan bann sanzman ki li’nn fer dan so lavi?
14 Pol explike kouma li’nn sanz so lavi net. Li dir Agripa: “Mo’nn azir an-akor avek sa vizion ki’nn sorti dan lesiel la ek mo’nn al anons sa mesaz-la. An premie ar bann dimounn ki res dan Damas, apre sa ar bann dimounn ki res dan Zerizalem, ek partou dan pei Zide, ek osi ar bann dimounn lezot nasion. Mo ti pe anons zot ki zot bizin repanti ek retourn ar Bondie kan zot fer bann aksion ki montre ki zot inn repanti.” (Zist. 26:19, 20) Pandan boukou lane, Pol ti akonpli mision ki Zezi ti donn li dan sa vizion-la. Ki rezilta sa inn amene? Bann ki ti aksepte bon nouvel ki Pol ti prese, ti aret fer bann kitsoz imoral, ti vinn onet, ek ti koumans fer volonte Bondie. Sa bann dimounn-la ti pe obeir bann lalwa ek ti favoriz lape ninport kotsa zot ti pe reste.
15 Kanmem sa, bann Zwif ki ti pe akiz Pol pa ti pe kas latet ar bann bon lefe ki bon nouvel ti ena lor bann dimounn. Pol dir: “Ala kifer bann Zwif inn trap mwa dan tanp ek inn esey touy mwa. Selman, parski Bondie finn ed mwa, ziska azordi mo pe kontign rann temwaniaz ar bann ti dimounn ek bann gran dimounn toule-de.”—Zist. 26:21, 22.
16. Kouma nou kapav imit Pol kan nou koz avek bann ziz ouswa bann dirizan lor nou bann krwayans?
16 Antan-ki bann vre Kretien, nou bizin “touzour pre pou defann” nou lafwa. (1 Pier 3:15) Nou kapav servi mem metod ki Pol ti servi pou koz avek Agripa ek Festis, kan nou ena pou koz avek bann ziz ouswa bann dirizan lor nou bann krwayans. Avek respe, nou kapav dir zot kouma bann verite ki ena dan Labib finn ed nou, kouma sa finn ed osi bann dimounn ki’nn ekout nou mesaz, ek kitfwa sa kapav tous zot leker.
To “Pou Konvink Mwa pou Vinn Kretien” (Zist. 26:24-32)
17. Kouma Festis reazir ar bann largiman ki Pol done, ek ki mem latitid nou trouve azordi?
17 Kan Festis ek Agripa tann bann argiman bien konvinkan ki Pol done, zot pa kapav res trankil. Gete seki arive apre: ‘Letan Pol pe dir sa bann kitsoz-la pou defann li, Festis dir li bien for: “To pe vinn fou, Pol! To gran konesans pe fer twa perdi latet!”’ (Zist. 26:24) Fason ki Festis reazir, bien resanble fason ki bann dimounn reazir azordi. Pou zot, nou bet parski nou pe ansegn seki Labib dir vremem. Souvan bann ki ena enn gran ledikasion trouv sa difisil pou aksepte seki Labib dir lor rezireksion.
18. Kouma Pol reponn Festis, ek apre sa, kouma Agripa reazir?
18 Me Pol dir gouverner: “Mo pa pe vinn fou, Onorab Festis, me mo pe dir bann parol ki vre ek ki ena sans. Avredir, mo santi mwa lib pou koz ar lerwa parski li konn bien tou sa bann kitsoz-la. . . . Lerwa Agripa, eski to krwar dan bann Profet? Mo kone ki to krwar.” Agripa reponn: ‘Dan enn tigit letan ankor to pou konvink mwa pou vinn Kretien.’ (Zist. 26:25-28) Nou pa kone si sa bann parol-la ti sinser ouswa non, me sa montre nou ki temwaniaz Pol finn ena enn gran lefe lor lerwa.
19. Ki kitsoz kler pou Festis ek Agripa konsernan Pol?
19 Apre sa, Agripa ek Festis leve, seki montre ki sa lodians-la inn fini. Labib dir: ‘Letan zot pe ale, zot dir ant zot: “Sa zom-la pa pe fer nanye ki merit lamor ouswa prizon.” Lerla, Agripa dir Festis: “Ti kapav larg sa zom-la si li pa ti fer apel ar Sezar.”’ (Zist. 26:31, 32) Zot kone ki sa zom ki pe debout devan zot la inosan. Kitfwa aster-la, zot pou azir avek bonte anver bann Kretien.
20. Kifer sa ti vo lapenn ki Pol ti koz ar sa bann zom-la?
20 Li paret ki okenn sa bann dirizan ki mansione dan sa bann verse-la ti aksepte bon nouvel konsernan Rwayom Bondie. Alor, eski sa ti vo lapenn ki Pol ti koz devan sa bann zom-la? Repons-la wi, parski Pol ti pres ar “bann lerwa ek bann gouverner” dan Zide, bann dimounn ki kitfwa bann disip zame ti pou zwenn. (Lik 21:12, 13) Anplis, tou seki li’nn viv ek so fidelite pandan bann leprev ti ankouraz so bann frer ek ser.—Fil. 1:12-14.
21. Kan nou kontign prese malgre bann difikilte, ki bann bon rezilta nou kapav gagne?
21 Azordi osi nou trouv sa. Kan nou kontign prese mem kan bann dimounn opoz ar nou ouswa kan nou gagn bann difikilte, nou kapav gagn bann bon rezilta. Kifer? Parski sa donn nou lokazion pou rann temwaniaz ar bann dimounn ki kitfwa zame nou ti pou zwenn. Nou fidelite ek nou landirans kapav ankouraz bann frer ek ser ek motiv zot pou montre kouraz zot osi, kan zot pe rann temwaniaz afon konsernan Rwayom Bondie.
a Get lankadre “Porsis Festis—Gouverner Zide.”
b “Plas kot ziz bann dimounn” ti enn sez lor enn lestrad. Lefe ki sa plas-la ti dan oter, bann dimounn ti kone ki desizion ki ti pran ti ena pwa ek ki pa ti kapav sanz li. Pilat ti asiz dan sa kalite plas-la kan li ti examinn ka Zezi.
c Get lankadre “Fer Apel Devan Bann Lakour pou ki Nou Kapav Ador Zeova.”
d Get lankadre “Lerwa Erod Agripa II.”
e Antan-ki Kretien, Pol ti aksepte Zezi kouma Lemesi. Bann Zwif, zot, zot ti rezet Lemesi, alor zot ti konsider Pol kouma enn aposta.—Zist. 21:21, 27, 28.
f Pol ti dir ki li ti pe vwayaz “ver midi.” Get ki enn exper lor Labib ti dir konsernan sa detay-la: “Normalman, enn vwayazer pou repoze midi, parski se moman kot fer bien so dan lazourne, amwin ki li ti ena enn kitsoz bien inportan pou fer. Lefe ki Pol ti vwayaze ver midi montre nou ki kantite Pol ti determine pou persekit bann Kretien.”