Подгответе ја ќерката за првата менструација

Пубертетот е време на многу промени. За младите девојки, најважниот настан во процесот на созревањето е првиот месечен циклус, кој се дефинира како „почеток на менструалната функција“.

ПРВИОТ месечен циклус обично е стресен период за девојчињата и тие честопати го доживуваат со измешани чувства. Исто како и другите промени поврзани со пубертетот, и ова може да ги збуни. Многу девојчиња се исплашени и загрижени додека го очекуваат својот прв менструален циклус, а ваквите чувства главно се резултат на тоа што се погрешно информирани или, уште почесто, недоволно информирани.

Девојчињата кои се подготвени за месечниот циклус бидејќи знаат за што се работи, обично не се толку преплашени кога првпат ќе добијат менструација. Сепак, истражувањата покажуваат дека повеќето не се подготвени. Во една анкета, во која учествувале испитаници од 23 земји, скоро една третина од нив изјавиле дека не им било кажано ништо за месечниот циклус пред да се јави кај нив. Бидејќи биле фатени неподготвени, девојчињата не знаеле што да прават кога првпат добиле менструација.

Најнегативно го доживеале оние девојчиња кои ништо не знаеле за месечниот циклус, односно менструацијата. Кога, во склоп на едно истражување, биле замолени да кажат како го доживеале првиот месечен циклус, во својот опис најчесто ги користеле зборовите „паника“, „траума“, „срам“ и „страв“.

Крвта обично ги плаши луѓето, бидејќи крвавењето најчесто се поврзува со болка или повреда. Затоа и не е тешко да се сфати дека, кога недостига исправно објаснување или подготовка, менталитетот, заблудите, па дури и чистото незнаење можат да доведат до тоа девојката да ја смета менструацијата за болест или повреда или, пак, за нешто од кое треба да се срами.

Твојата ќерка треба да знае дека крвавењето при менструација е нормална појава што ја доживуваат сите здрави девојки. Како родител, можеш да ѝ помогнеш да ги надмине чувствата на загриженост и страв што можеби ќе се јават кај неа. Како?

Улогата на родителот е пресудна

Информации за менструацијата можат да се добијат од многу места, на пример, од наставничките на училиште, од медицинските лица, од печатениот материјал, па дури и од образовните програми на телевизија. Многу родители увидуваат дека ваквите извори честопати даваат вредни информации за биолошката функција на месечниот циклус, како и за одржувањето на хигиена во тој период. Сепак, девојчињата можеби имаат прашања и потреби на кои овие извори не даваат одговори. Дури и ако знаат што да прават кога ќе добијат менструација, девојчињата не знаат како да се справат со различните чувства што ги имаат во врска со оваа појава.

Бабите, постарите сестри, а особено мајките можат да им ги дадат на девојчињата додатните информации како и емоционалната поддршка што им се потребни. Во најголем број случаи, девојчињата најмногу се потпираат на мајката. Очекуваат таа да им каже сѐ што е потребно во врска со менструацијата.

А што можат да сторат татковците? Многу девојчиња се срамат да зборуваат со нив за месечниот циклус. Некои сакаат татко им да им помогне индиректно со тоа што ќе покаже разбирање, а други, пак, не сакаат тој воопшто да биде вклучен во тоа.

Во изминативе децении, бројот на семејства со самохрани татковци се зголеми во многу земји.a Затоа, сѐ повеќе татковци ќе мораат да научат како успешно да ги поучат своите ќерки за менструалниот циклус. Ќе треба да ги знаат барем основните работи во врска со самата менструација, како и другите физички и емоционални промени со кои се среќаваат нивните ќерки. Овие татковци можат да добијат практични совети и помош во врска со ова од своите мајки или сестри.

Кога првпат да разговарате

Во индустриски развиените земји, како што се Соединетите Држави, Јужна Кореја и делови од западна Европа, првата менструација обично се добива некаде на 12 или 13 години, иако може да се јави и најрано на 8, а најдоцна на 16 или 17 години. Во делови од Африка и Азија, просечната возраст за првиот месечен циклус обично е поголема. На пример, во Нигерија просечната возраст за првата менструација е 15 години. Неколку фактори одредуваат кога ќе се добие првиот циклус, како што се генетиката, економскиот статус, исхраната, физичката активност и надморската височина.

Најдобро е да почнеш да разговараш на оваа тема со ќерката пред да ја добие првата менструација. Значи, треба уште рано да зборуваш со неа за телесните промени и за месечниот циклус, можеби кога ќе има околу 8 години. Можеби мислиш дека ова е премногу рано, но доколку девојчето е помеѓу 8 и 10 години, нејзиното тело најверојатно веќе почнува однатре да созрева како резултат на напливот од хормони. Ќе забележиш и надворешни физички промени што се поврзани со пубертетот, како што се развивање на градите и зголемена влакнавост. Повеќето девојчиња растат нагло — и во висина и во тежина — веднаш пред да ја добијат првата менструација.

Како да почнеш разговор на оваа тема

Девојчињата што наскоро ќе ја добијат првата менструација честопати љубопитно се прашуваат што ги чека. Најверојатно веќе чуле како некои девојчиња на училиште зборуваат на таа тема. И тие имаат прашања, но многу од нив не знаат како точно да прашаат за она што ги интересира. Можеби се срамат да зборуваат за тоа.

Истото е случај и со родителите. Иако главно мајките се тие што треба да зборуваат со ќерките за менструацијата, тие честопати не знаат како да почнат или, пак, некако им е непријатно. Можеби и ти се чувствуваш вака. Тогаш, како можеш да започнеш разговор за месечниот циклус со твојата ќерка?

Девојчињата во пред-тинејџерска возраст, кои наскоро ќе ја добијат првата менструација, обично можат да разберат едноставни и конкретни информации. Во нив спаѓаат работи како, на пример, колку често се добива менструација, колку долго трае, или колку крв се губи. Затоа, кога ќе почнеш да разговараш на оваа тема со ќерката, најдобро е да се сосредоточиш на најважните и практични аспекти — што да прави кога ќе ѝ почне циклусот. Освен тоа, можеби ќе треба да одговориш и на прашања како, на пример: Како ќе се чувствувам? Што треба да очекувам?

Можеби подоцна ќе биде добро да поразговарате за некои детали во врска со биолошкиот аспект на месечниот циклус. Честопати можат да се набават образовни материјали од медицински лица, од библиотека или од книжарница. Ваквите книги и брошури можат да ти помогнат да објасниш некои поединости. Некои девојчиња можеби ќе сакаат сами да ги прочитаат. На други може да им биде попријатно да ги прочитате заедно како мајка и ќерка.

Почни го разговорот со ќерката на некое мирно место. Можеш најпрво да кажеш нешто општо за растењето и за созревањето. Можеби ќе можеш да кажеш: „Наскоро ќе доживееш нешто многу нормално, нешто што им се случува на сите девојчиња. Знаеш ли што е тоа?“ Мајката може да почне и така што ќе тргне од себе, па ќе каже нешто како: „Кога јас бев на твои години, се прашував како е тоа да имаш менструација. Зборувавме и со другарките на училиште. Сте почнале ли и вие да зборувате веќе за тоа?“ Дознај што знае за менструацијата и исправи ги сите погрешни замисли што можеби ги има. Сметај на тоа дека првиот пат најверојатно ти ќе мораш да зборуваш повеќе, ако не и цело време.

Бидејќи и ти, како жена, си имала свои стравови и грижи во врска со првата менструација, можеш да ѝ зборуваш на ќерката и од сопствено искуство кога ќе ја потегнеш оваа тема. Што ти било потребно да знаеш? Што си сакала да знаеш? Кои работи ти помогнале? Потруди се да ѝ ги кажеш и позитивните и негативните страни на менструацијата. Биди спремна да ја сослушаш и да ѝ одговориш на сите прашања.

Продолжи да разговараш

Не треба само еднаш да зборуваш со ќерката за месечниот циклус. Треба да продолжиш да ја поучуваш. Не треба да зборувате за сите детали во само еден разговор. Премногу информации наеднаш можат да го исплашат девојчето. Децата учат за работите малку по малку. Освен тоа, понекогаш мора да се повторуваат некои информации. Како што девојчињата растат, ќе бидат во можност да разберат и додатни детали.

Друга работа е тоа што ставот на девојките кон месечниот циклус се менува низ периодот на адолесценцијата. Откако твојата ќерка ќе стекне поголемо искуство во овој поглед, најверојатно ќе се интересира и ќе има прашања за други работи. Затоа, треба да продолжиш и понатаму да разговараш со неа за ова и да ѝ одговараш на прашањата. Секогаш гледај да ѝ го кажеш она што е најважно и она што може да го разбере во склад со нејзината возраст.

Преземи иницијатива

Но, што да правиш ако ти се чини дека твојата ќерка не сака да зборува на оваа тема? Можеби не сака да зборува за толку лични работи. Но, можеби ѝ треба само малку повеќе време за да размисли и да реши како да праша за она што ја интересира. Може дури и да ти каже дека веќе знае сѐ што треба да знае за тоа.

Според едно истражување спроведено во основни училишта во Соединетите Држави, повеќето од девојчињата во шесто одделение сметале дека се подготвени за првата менструација. Меѓутоа, откако им биле поставени додатни прашања, станало јасно дека немале доволно познавање и дека она што го знаеле биле само најразлични погрешни сфаќања темелени на утврдени верувања и заблуди карактеристични за нивната култура. Затоа, иако твојата ќерка можеби тврди дека е подготвена за својата прва менструација, сепак треба да зборуваш со неа за ова.

Најверојатно ти ќе бидеш таа што ќе треба да почне малку по малку да разговара со девојчето за месечниот циклус. Всушност, ова е твоја одговорност како родител. Сеедно дали твојата ќерка ќе признае или не, нејзе ѝ треба твојата помош. Можеби ќе се чувствуваш непријатно и некадарно, но не откажувај се. Биди стрплива. Со текот на времето, ќерка ти сигурно ќе сфати колку корисни ѝ биле твоите совети.

[Фуснота]

[Истакната мисла на страница 11]

Најдобро е да разговараш со твојата ќерка пред да ја добие првата менструација

[Рамка на страница 13]

КАКО ДА ЗБОРУВАШ СО ТВОЈАТА ЌЕРКА ЗА МЕНСТРУАЦИЈАТА

❖ Дознај што веќе знае. Исправи ги сите погрешни замисли што можеби ги има. Увери се дека и двете имате точни информации на оваа тема.

❖ Зборувај од сопствено искуство. Со тоа што ќе му кажеш на своето дете како ти лично си се чувствувала кога си се соочила со првиот менструален циклус, ќе му ја дадеш емоционалната поддршка што многу му е потребна.

❖ Дај ѝ практични совети. Девојчињата обично прашуваат: „Што да правам ако добијам менструација додека сум на училиште?“ „Што да користам кога ќе добијам?“ „Како се користат?“

❖ Објасни ги работите на едноставен начин. Приспособи го разговорот на возраста на ќерката за таа да може да разбере што ѝ кажуваш.

❖ Продолжете и понатаму да разговарате на таа тема. Почни да разговараш со ќерката пред да ја добие првата менструација, и продолжете да разговарате за ова кога ќе има потреба, дури и подоцна.

[Слика на страници 12 и 13]

Покажи разбирање. Можеби твојата ќерка не сака да разговара за толку лични работи