Ungenelisa ‘Ukuhlubula Ubuntu Obudala’

 1. Wawuphila impilo enjani ungakafundi iBhayibhili?

WAWUPHILA impilo enjani ungakaqalisi ukufunda laboFakazi bakaJehova? Abanengi bethu abafuni ukucabanga langakho. Kungenzeka ubuntu bethu lendlela esasibona ngayo izinto kwakuhambelana lalokho umhlaba othi kulungile kumbe akulunganga. Ngalesosikhathi ‘sasiphila emhlabeni singelathemba njalo singelaye uNkulunkulu.’ (Efe. 2:12) Kodwa sathi sesifundiswe iBhayibhili satshintsha indlela esasiphila ngayo.

 2. Kuyini owakunanzelelayo ngesikhathi usufunda iBhayibhili?

² Ngesikhathi usufunda iBhayibhili wananzelela ukuthi uloBaba osezulwini okuthanda kakhulu. Wananzelela lokuthi nxa ufuna ukumthokozisa lokuthi ube lilunga lemuli yakhe kwakumele utshintshe indlela owawuphila ngayo, owawubona ngayo izinto lowawucabanga ngayo. Kwasekumele ufunde ukulandela lokho uJehova athi kulungile ubusutshiya lokho athi akulunganga.—Efe. 5:3-5.

 3. Ngokwalokho okutshiwo kuKholose 3:9, 10, uJehova ufuna senzeni njalo sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

³ UJehova nguMdali wethu njalo nguBaba wethu osezulwini, yikho elelungelo lokutsho ukuthi amalunga emuli yakhe kumele aziphathe njani. Kanti njalo ukhangelele ukuthi singakabhabhathizwa sizimisele ‘ukuhlubula ubuntu obudala lezenzo zabo.’b (Bala uKholose 3:9, 10.) Isihloko lesi sizanceda labo abafuna ukubhabhathizwa ukuthi baphendule imibuzo le elandelayo: Owokuqala, “ubuntu obudala” bukhanya njani? Owesibili, kungani uJehova efuna sibuhlubule? Owesithathu, singakwenza njani lokhu? Lanxa sesabhabhathizwa isihloko lesi sizasinceda ukuthi singabuyeli endleleni esasiphila ngayo kudala.

 4. Uziphatha njani umuntu obuswa ‘yibuntu obudala’?

⁴ Umuntu obuswa ‘yibuntu obudala’ ucabanga futhi enze lokho okufunwa yinyama yakhe. Engabe eqakathekisa lokho yena akufunayo, ephangisa ukuzonda, engabongi futhi ezigqaja. Angabe ekukholisa ukubona iphonografi lokubukela amafilimu alodlakela lokuziphatha kubi. Umuntu onjalo angabe elabo ubuntu obuhle sibili njalo ezisola ngezinto ezimbi azikhulumayo kumbe azenzayo kodwa uyabe engazimiselanga kangako ukutshintsha indlela acabanga ngayo laziphatha ngayo.—Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:2-5.

 5. Singenelisa yini ukubuhlubula ngokupheleleyo ubuntu obudala? Chasisa. (ImiSebenzi 3:19)

⁵ Silesono yikho ngeke siyikhiphe yonke imicabango emibi kanye lezifiso ezimbi enhliziyweni lasengqondweni zethu. Kwezinye izikhathi singenza kumbe sikhulume ulutho esingacina sizisola ngalo. (Jer. 17:9; Jak. 3:2) Lanxa kunjalo izifiso kanye lemikhuba emibi ngeke kusasibusa nxa sesihlubule ubuntu obudala. Siyabe sesitshintshile sibili.—Isaya. 55:7; bala imiSebenzi 3:19.

 6. Kungani uJehova esikhuthaza ukuthi sihlubule imicabango kanye lemikhuba emibi yobuntu obudala?

⁶ UJehova usikhuthaza ukuthi sitshiye imicabango lemikhuba emibi ngoba uyasithanda kakhulu futhi ufuna sikukholise ukuphila. (Isaya. 48:17, 18) Uyakwazi ukuthi labo abangalwisani lezifiso ezimbi bayazilimaza bona kanye labanye. Kumzwisa ubuhlungu ukusibona sizilimaza futhi silimaza labanye.

 7. Ngokwalokho okutshiwo kuRoma 12:1, 2, kumele sikhetheni?

⁷ Abanye abangane bethu lezihlobo zethu bangasihleka ekuqaliseni nxa besibona sizama ukutshintsha ubuntu bethu. (1 Phet. 4:3, 4) Bangasitshela ukuthi silelungelo lokwenza loba yini esiyifunayo futhi akulamuntu okumele asitshele okokwenza. Kodwa labo abangafuni ukuphila ngemithetho kaJehova abalayo inkululeko ngoba bavumela umhlaba lo obuswa nguSathane ukuthi ubabumbe. (Bala uRoma 12:1, 2.) Sonke kumele sikhethe ukuthi sizagcina ubuntu obudala obuhambisana lesono kanye lomhlaba kaSathane kumbe sizavumela uJehova ukuthi asiguqule sibe ngabantu abangcono khathesi.—Isaya. 64:8.

 8. Kuyini okungasinceda ukuthi silahle imicabango lemikhuba emibi?

⁸ UJehova uyakwazi ukuthi kuthatha isikhathi njalo kumele sisebenze nzima ukuze silahle imicabango lemikhuba emibi. (Hubo. 103:13, 14) Yikho usebenzisa iLizwi lakhe, umoya wakhe kanye lenhlanganiso yakhe ukuthi asinike ukuhlakanipha lamandla njalo asisekele ukuze sitshintshe ubuntu bethu. Akuthandabuzwa ukuthi lawe usekuncedisile. Khathesi asixoxeni ngokunye ongakwenza ukuze uqhubeke uhlubula ubuntu obudala njalo ubhabhathizwe.

 9. ILizwi likaNkulunkulu lingakunceda ukuthi wenzeni?

⁹ Sebenzisa iBhayibhili ukuthi uzihlole. ILizwi likaNkulunkulu linjengesibuko. Lingakunceda ukuthi uhlole indlela ocabanga ngayo, okhuluma ngayo lowenza ngayo. (Jak. 1:22-25) Ofunda lawe iBhayibhili kanye lamanye amaKhristu aqinileyo ekukhonzeni bangakuncedisa ukuthi uzihlole. Ngokwesibonelo, bangasebenzisa iMibhalo ukukuncedisa ubone lapho owenza kuhle khona lalapho okumele ulungisise khona. Bangakuncedisa ukuthi uthole amacebo aseBhayibhilini azakunceda ukuthi ulwisane lemikhuba emibi. Kanti njalo uJehova uhlala ezimisele ukukuncedisa. Nguye ongakuncedisa ngoba uyakwazi okusenhliziyweni yakho. (Zaga. 14:10; 15:11) Ngakho hlala uthandaza kuye futhi ubala iLizwi lakhe nsuku zonke.

10. Ufundeni kulokho okwenzakala ku-Elie?

¹⁰ Ungathandabuzi ukuthi izimiso zikaJehova ziyanceda. Konke uJehova asicela ukuthi sikwenze kuyasinceda. Labo abalandela izimiso zakhe baba lesithunzi, bayasuthiseka empilweni njalo bayathokoza. (Hubo. 19:7-11) Kodwa labo abangazilandeliyo bavuna kabuhlungu ngenxa yokuthi benza imisebenzi yenyama. Ake sixoxe ngokwenzakala kweyinye indoda okuthiwa ngu-Elie engazange ilandele izimiso zikaNkulunkulu. U-Elie wakhuliswa ngabazali abangoFakazi. Kodwa uthe esekhulakhulile wajayelana labangane ababi. Waqalisa ukusebenzisa izidakamizwa, ukuziphatha kubi lokutshontsha. Uthi wayesephonguhlala ezondile njalo eselodlakela. Uphinda athi, “Ngenza konke engangifundiswe ukuthi amaKhristu akumelanga akwenze.” Lanxa kunjalo kazange akukhohlwe akufundiswa esesemncane. Ngokuhamba kwesikhathi waphinda waqalisa ukufunda iBhayibhili. Wasebenza nzima ukuze atshiye imikhuba emibi ayelayo wasebhabhathizwa ngo-2000. Ukulandela izimiso zikaJehova kumncede njani? Uthi: “Khathesi sengihlalisekile njalo sengilomzwangedwa ohlanzekileyo.”c Okwenzakala ku-Elie kutshengisa ukuthi labo abangalandeli izimiso zikaJehova kubahambela kubi. Loba kunjalo uJehova uhlala ezimisele ukubancedisa ukuthi batshintshe.

11. Yiziphi izinto uJehova azizondayo?

¹¹ Funda ukuzonda lokho okuzondwa nguJehova. (Hubo. 97:10) IBhayibhili lithi uJehova uzonda “ukukhangela ngokuzigqaja, lolimi oluqamba amanga, lezandla ezichitha igazi lomuntu ongelacala.” (Zaga. 6:16, 17, The Holy Bible in Ndebele) ‘Uyabenyanya lalabo abomele igazi labakhohlisayo.’ (Hubo. 5:6) UJehova uyazizonda izenzo lezi okokuthi waze watshabalalisa bonke abantu ababi ngesikhathi sikaNowa ngenxa yokuthi basebegcwalise umhlaba ngodlakela. (Gen. 6:13) Kanti njalo esebenzisa umphrofethi uMalaki wathi uyabazonda labo ababesehlukana labomkabo ngobuqili. Kakwamukeli ukukhonza kwabo njalo bazalandisa kuye ngalokho abakwenzayo.—Mal. 2:13-16; Heb. 13:4.

12. Kutshoni ‘ukwenyanya okubi’?

¹² UJehova ufuna ‘sikwenyanye okubi.’ (Rom. 12:9) Akucabange ukuthi ubuzezwa njani nxa bekungathiwa udle ukudla okubolileyo. Ukucabanga ngakho nje kungenza ufune ukukhipha. Kumele sikubone njalo ukwenza into uJehova athi imbi.

13. Kungani kumele sixwaye imicabango emibi?

¹³ Nanzelela izinto ozicabangayo. Kwezinye izikhathi sicina sisenza izinto ebesizicabanga. Yikho uJesu wasifundisa ukuthi kumele sixwaye imicabango engabangela ukuthi senze isono esikhulu. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Siyafuna sibili ukuthokozisa uBaba wethu osezulwini. Yikho kuqakathekile ukuthi sihle siyixotshele khatshana loba yiphi imicabango emibi efika engqondweni.

14. Izinto esizikhulumayo zitshengisani ngathi njalo yiphi imibuzo okumele sizibuze yona?

¹⁴ Nanzelela izinto ozikhulumayo. UJesu wathi: “Izinto eziphuma emlonyeni zivela enhliziyweni.” (Mat. 15:18) Izinto esizikhulumayo ziyatshengisa ukuthi singabantu abanjani sibili. Yikho zibuze imibuzo elandelayo: ‘Ngizimisele yini ukungaqambi amanga lanxa ukukhuluma iqiniso kungangidalela uhlupho? Angizidlisi satshanyana yini emuntwini engingatshadanga laye? Ngenza konke engingakwenza yini ukuthi ngixwaye inkulumo eziphathelane lezemacansini? Ngimphendula kuhle yini umuntu ongicaphulileyo?’ Ukuzibuza imibuzo le kuzakunceda sibili. Izinto ozikhulumayo singazifananisa lezikopela zesigqoko. Nxa ungazikopunula kubalula ukuthi usikhiphe isigqoko sakho. Ngendlela efananayo nxa ungazimisela ukungakhulumi inhlamba lamanga lezinto eziphathelane lezemacansini kuzabalula ukuthi uhlubule ubuntu obudala.

15. Kutshoni ukubethela ubuntu bethu obudala “esigodweni”?

¹⁵ Zimisele ukwenza loba yini edingakalayo. Umphostoli uPhawuli wasebenzisa umzekeliso olamandla ukuze atshengise ukuthi kuqakatheke kangakanani ukutshintsha indlela esenza ngayo. Wathi kumele sibethele ubuntu bethu obudala “esigodweni.” (Rom. 6:6) UJesu wayezimisele ukubethelwa esigodweni ukuze athokozise uJehova. Lathi kumele sizimisele ukutshiya loba yiphi imicabango lemikhuba uJehova ayizondayo. Asingeke sibe lomzwangedwa ohlanzekileyo lethemba lokuthola ukuphila okungapheliyo nxa singakwenzanga lokhu. (Joh. 17:3; 1 Phet. 3:21) UJehova kasoze atshintshe izimiso zakhe ukuze zihambelane lalokho thina esikufunayo. Yithi okumele sitshintshe ubuntu bethu ukuze buhambelane lalokho yena akufunayo.—Isaya. 1:16-18; 55:9.

16. Kungani kumele uzimisele ukuqhubeka ulwisana lezifiso ezimbi?

¹⁶ Qhubeka ulwisana lezifiso ezimbi. Lanxa usubhabhathiziwe kumele uqhubeke ulwisana lezifiso ezimbi. Ake sixoxe ngokwenzakala kweyinye indoda okuthiwa nguMauricio. Waba yisitabane esakhula. Ngokuya kwesikhathi wahlangana laboFakazi bakaJehova waseqalisa ukufunda iBhayibhili. Watshintsha indlela ayephila ngayo wasebhabhathizwa ngo-2002. Lanxa uMauricio esekhonze uJehova okwesikhathi eside uthi: “Lakhathesi ngilokhu ngilwisana lezifiso ezimbi.” Kodwa kavumi ukuthi lokhu kumqede amandla. Uthi: “Okungiduduzayo yikuthi nxa ngikhetha ukungazilandeli izifiso lezo ngiyabe ngithokozisa uJehova.”d

17. Ufundeni kulokho okwenzakala kuNabiha?

¹⁷ Thandaza ucele uJehova akuncedise njalo ungazithembi kodwa uthembe umoya wakhe ongcwele (Gal. 5:22; Flp. 4:6) Kumele sisebenze nzima nxa sifuna ukuhlubula ubuntu obudala futhi singabubuyeleli. Ake sixoxe ngalokho okwenzakala kowesifazana okuthiwa nguNabiha. Uyise wabatshiya eleminyaka eyisithupha kuphela. Uthi, “Lokhu kwangizwisa ubuhlungu obukhulu kakhulu.” UNabiha wakhula engumuntu ololaka njalo ophangisa ukucaphuka. Waqalisa ukuthengisa izidakamizwa, wabotshwa njalo wavalelwa ejele okweminyaka ethile. OFakazi ababetshumayela ejele baqalisa ukufunda laye iBhayibhili. UNabiha waqalisa ukutshiya imikhuba yakhe emibi. Uthi: “Kwakulula ukuthi ngitshiye okunye kodwa ukwekela ukubhema kwakungumqanso.” Walwisana lokubhema okomnyaka ogcweleyo lenyanga ezithile kodwa wacina ephumelele. Kuyini okwamncedayo? Uthi: “Ukuhlala ngithandaza yikho okwanginceda ngatshiya ukubhema.” Ukhuthaza abanye esithi: “Nxa mina ngenelisa ukutshiya imikhuba emibi ukuze ngithokozise uJehova angithandabuzi ukuthi loba ngubani angatshintsha.”e

18. Ngokwalokho okutshiwo ku-1 Khorinte 6:9-11, izinceku zikaNkulunkulu ezinengi zenelisa ukwenzani?

¹⁸ Ngesikhathi sabaphostoli, abanye abakhethwa nguJehova ukuthi bayebusa loKhristu babeke benza izinto ezimbi kakhulu. Ngokwesibonelo, abanye babefeba, abanye beyizitabane futhi abanye bengamasela. Kodwa umoya ongcwele wabancedisa ukuthi batshintshe. (Bala u-1 Khorinte 6:9-11.) Lamuhla iBhayibhili selincede amamiliyoni abantu ukuthi atshintshe indlela aphila ngayo.f Abantu laba batshiye imikhuba emibi ebisisegazini. Lokhu kutshengisa ukuthi lawe ungenelisa ukutshintsha ubuntu bakho njalo utshiye imikhuba emibi ukuze ufanele ukubhabhathizwa.

19. Sizaxoxa ngani esihlokweni esilandelayo?

¹⁹ Labo abafuna ukubhabhathizwa akumelanga baphelele ekuhlubuleni ubuntu obudala kodwa kumele basebenze nzima ukuze bagqoke obutsha. Esihlokweni esilandelayo sizaxoxa ngokuthi singakwenza njani lokhu lokuthi abanye bangasincedisa njani.