Thokoza Ngalokho Owenelisa Ukukwenza

 1. Kungani uJehova engasiqathanisi labanye?

UJEHOVA kathandi ukuthi izinto zonke zifanane kumbe ukuthi abantu bonke bafanane. Siyakwazi lokhu ngoba wadala imihlobo etshiyeneyo yezimila, yezinyamazana ngitsho leyabantu. Umuntu ngamunye udalwe ngendlela etshiyene leyomunye. Yikho uJehova kasoze akuqathanise labanye loba sekutheni. Uhlola inhliziyo yakho, umuntu onguye ngaphakathi. (1 Sam. 16:7) Uyakwazi lalokho owenelisa ukukwenza kuhle, ongenelisi ukukwenza kanye lendlela owakhuliswa ngayo. Kanti njalo kakuceli ukuthi wenze into engaphezu kwamandla akho. Kumele silingisele uJehova ngokuzibona ngendlela yena asibona ngayo. Singenza njalo siyabe sitshengisa ukuthi ‘sizisebenzisa kuhle ingqondo zethu,’ siyabe singaziboni singcono kulalokho esiyikho khona kumbe sizikhangelela phansi.—Rom. 12:3.

 2. Kungani kungakuhle ukuziqathanisa labanye?

² Singalingisela okuhle okwenziwa ngabanye. Ngokwesibonelo, kungabe kulomfowethu kumbe udadewethu esimaziyo ophumelelayo emsebenzini wokutshumayela. (Heb. 13:7) Singafunda kuye ukuthi singathuthuka njani endleleni esitshumayela ngayo. (Flp. 3:17) Kodwa kulomehluko phakathi kokulingisela okuhle okwenziwa ngomunye lokuziqathanisa laye. Ukuziqathanisa labanye kubangela ukuthi sibe lomona, sidane kumbe sizizwe singasibantu balutho. Njengoba sifundile esihlokweni esidlulileyo, ukuncintisana labanye ebandleni kuyasiphambanisa ekukhonzeni. Yikho uJehova esikhuthaza ngendlela elothando esithi: “Umuntu ngamunye kahlole ezakhe izenzo, lapho-ke uzakuba lesizatho sokuthokoza ngalokho yena akwenzayo, hatshi ngokuziqathanisa lomunye.”—Gal. 6:4.

 3. Yiphi intuthuko osuyenzile ekukhonzeni ekwenza uthokoze?

³ UJehova ufuna uthokoze ngentuthuko osuyenzile ekukhonzeni. Ngokwesibonelo, nxa sewabhabhathizwa kumele uthokoze ngokuthi wakwenza lokho. Nguwe owazenzela isinqumo leso ngenxa yokuthi uyamthanda uNkulunkulu. Cabanga ngakho konke osukwenzile kusukela wabhabhathizwa. Ngokwesibonelo, usukuthanda yini ukubala lokutaditsha iBhayibhili kulakuqala? Imithandazo yakho isilohlonzi yini kulakuqala? (Hubo. 141:2) Usuthuthukile yini endleleni oqalisa ngayo ingxoxo labantu nxa usekutshumayeleni lasendleleni osebenzisa ngayo amathuluzi ethu? Kanti njalo nxa ulemuli, uJehova ukuncedisile yini ukuthi ube yindoda, inkosikazi loba umzali ongcono? Intuthuko osuyenzile kukho konke lokhu ingakwenza uthokoze futhi usuthiseke.

 4. Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

⁴ Singancedisa abanye ukuthi bathokoze ngentuthuko abayenzayo ekukhonzeni. Singabasiza lokuthi bayekele ukuziqathanisa labanye. Esihlokweni lesi, sizaxoxa ngokuthi abazali bangabanceda njani abantwababo, ukuthi abatshadileyo bangancedisana njani lokuthi abadala labanye bangancedisa njani abafowabo labodadewabo. Okokucina sizaxoxa ngeminye imibhalo ezanceda ngamunye wethu ukuthi ahlele lokho azakwenelisa ukukwenza.

 5. Ngokwalokho okutshiwo ku-Efesu 6:4, kuyini abazali okungamelanga bakwenze?

⁵ Abazali kumele bananzelele ukuthi abaqathanisi omunye umntwana lomunye kumbe bakhangelele ukuthi enze okwedlula lokho angenelisa ukukwenza. Nxa abazali bangakwenza lokho umntanabo angadana. (Bala u-Efesu 6:4.) Udade okuthiwa nguSachikob uthi: “Ababalisi bami babekhangelele ukuthi ngipase kulabanye engangifunda labo. Umama laye wayefuna ngenze kuhle esikolo ukuze ababalisi bami lobaba ongasoFakazi babone abantu bakaJehova bengabantu abahle. Wayefuna ngihlale ngitshaya zonke emihlolisweni yami kodwa lokho kwakungeke kwenzakale. Sekuleminyaka eminengi ngaqeda isikolo, kodwa kwezinye izikhathi ngiyake ngibone angani uJehova kathokozi ngami lanxa ngisenza konke okusemandleni ami.”

 6. Abazali bangafundani kuHubo 131:1, 2?

⁶ Kulesifundo esiqakathekileyo abazali abangasifunda kuHubo 131:1, 2. (Bala.) INkosi uDavida yathi ‘kayizihluphi ngezindaba ezinkulu’ loba izinto eyayingenelisi ukuzenza. Ukuthobeka kwayo kwayinceda ukuthi isuthiseke futhi ihlaliseke. Abazali bangafundani emazwini kaDavida? Ukuthobeka kuzanceda abazali ukuthi bangakhangeleli ukuthi benze abangenelisi ukukwenza lokuthi bangakhangeleli ukuthi umntanabo enze okungaphezu kwamandla akhe. Abazali bangancedisa umntanabo ukuthi angazikhangeleli phansi ngokunanzelela lokho ayenelisa ukukwenza kuhle lalokho angenelisi ukukwenza. Nxa bangenza njalo, kuzaba lula ukuthi bamncedise ahlele lokho ayenelisa ukukwenza. Udade okuthiwa nguMarina uthi: “Umama wayengangiqathanisi lomnewethu labanawami ababili loba labanye abantwana nje. Wangifundisa ukuthi umuntu ngamunye ulesiphiwo sakhe futhi uligugu kuJehova. Ngenxa yalokho angifundisa khona, kukalutshwana ukuthi ngiziqathanise labanye.”

 7-8. Indoda ingatshengisa njani ukuthi iyamqakathekisa umkayo?

⁷ Indoda engumKhristu kumele imqakathekise umkayo. (1 Phet. 3:7) Ngokwesibonelo, lokhu ikwenza ngokumhlonipha. Kayikhangelelanga ukuthi enze lokho angenelisi ukukwenza futhi kayimqathanisi labanye abesifazana. Inkosikazi ingezwa njani nxa umkayo eyiqathanisa labanye? Udadewethu okuthiwa nguRosa ulomkakhe ongasiFakazi ojayele ukumqathanisa labanye abesifazana. Amazwi akhe abuhlungu enze uRosa wazibona engasimuntu walutho futhi wathandabuza ukuthi kulomuntu omthandayo sibili. Uthi: “Ngidinga ukuhlala ngikhunjuzwa ukuthi uJehova uyangithanda.” Kodwa indoda engumKhristu kumele imqakathekise umkayo. Iyakwazi ukuthi nxa ingenza njalo umkayo uzathokoza njalo izakuba ngumngane kaJehova.c

⁸ Indoda emqakathekisayo umkayo ikhuluma kuhle ngaye ebantwini, iyamtshela ukuthi iyamthanda lokuthi uligugu kuyo. (Zaga. 31:28) Lokhu yikho okwenziwa ngumkaKaterina okunceda uKaterina esikhulume ngaye esihlokweni esidlulileyo, nxa ezibona engasimuntu walutho. Esakhula, unina wayejayele ukumeyisa lokumqathanisa lamanye amankazana okugoqela abangane bakhe. Lokhu kwenza waqalisa ukuziqathanisa labanye futhi waqhubeka ekwenza lokhu esenguFakazi kaJehova. Kodwa umkakhe umncedisile ukuthi alwisane lomkhuba lo lokuthi angazikhangeleli phansi. UKaterina uthi: “Uyangithanda, uyangincoma ngezinto ezinhle engizenzayo njalo uyangithandazela. Uyangikhumbuza langobuntu obuhle bukaJehova futhi angincedise ukuthi ngilungisise indlela engicabanga ngayo.”

 9-10. Abadala abalothando bamnceda njani omunye udade owayelomkhuba wokuziqathanisa labanye?

⁹ Abadala bebandla bangabanceda njani labo abalomkhuba wokuziqathanisa labanye? Ake sixoxe ngodade okuthiwa nguHanuni owayenconywa gqo esasengumntwana. Uthi: “Ngangilenhloni futhi ngangicabanga ukuthi abanye abantwana bangcono kulami. Ngaqalisa ukuziqathanisa labanye kusukela ngisasengumntwana.” Waqhubeka ekwenza lokhu lalapho esenguFakazi kaJehova. Lokhu kwenza wabona angani akulanto ecacayo ayeyenza ebandleni. Kodwa khathesi useliphayona elithokozayo. Kuyini okwamnceda ukuthi atshintshe?

¹⁰ UHanuni uthi wancedwa ngabadala abalendaba laye. Bamtshela ukuthi uqakathekile ebandleni njalo bamncoma ngokuthembeka kwakhe. Uthi: “Abadala babeke bangicele ukuthi ngikhuthaze abanye odade abadinga usizo. Lokhu kwangenza ngabona ukuthi ngiqakathekile ebandleni. Ngikhumbula abanye abadala abalothando bengibonga ngendlela engangikhuthaze ngayo odade abasesebatsha. Ngemva kwalokho bangibalela u-1 Thesalonika 1:2, 3. Lokhu kwangithokozisa sibili! Abelusi laba abalothando bangenza ngabona ukuthi ngiqakathekile ebandleni.”

11. Singabanceda njani labo “abadabukileyo emoyeni” okukhulunywa ngabo kuHubo 34:18?

¹¹ Bala iHubo 34:18. UJehova ulendaba lalabo “abadabukileyo emoyeni.” Abadala kayisibo bodwa abangakhuthaza abafowethu labodadewethu laba. Lathi singenza njalo. Enye indlela esingakwenza ngayo lokhu yikutshengisa ukuthi silendaba labo. UJehova ufuna sibatshengise ukuthi uyabathanda kakhulu. (Kol. 3:12) Enye indlela esingabanceda ngayo yikuthi sithobeke futhi singazigqaji ngalokho esenelisa ukukwenza. Phela singazigqaja, abafowethu labodadewethu bangaba lomona, into esingafuni ukuthi yenzakale. Kodwa sifuna ukuthi konke esikutshoyo lesikwenzayo kubakhuthaze.—1 Phet. 4:10, 11.

12. Kungani abantu ababekhangelelwa phansi babekuthanda ukuba loJesu? (Khangela umfanekiso ongaphandle.)

¹² Ukufunda indlela uJesu ayephatha ngayo abalandeli bakhe kungasifundisa okunengi ngendlela okumele sibaphathe ngayo abanye. Wayengumuntu omkhulu kulabo bonke abake baphila. Lanxa kunjalo, ‘wayemnene futhi ethobekile enhliziyweni.’ (Mat. 11:28-30) Kazange azigqaje ngokuthi wayekhaliphile langokuthi wayelolwazi olumangalisayo. Wayefundisa ngendlela elula futhi esebenzisa imizekeliso okwakulula ukuyizwisisa, eyayithinta izinhliziyo zabantu ababekhangelelwa phansi. (Luk. 10:21) UJesu wayengafanani ngitsho labakhokheli benkolo ababezigqaja. Wayehlala esenza abanye babone ukuthi baligugu kuNkulunkulu. (Joh. 6:37) Wayebahlonipha abantu makhaza.

13. Indlela uJesu aphatha ngayo abafundi bakhe itshengisa njani ukuthi wayelomusa lothando?

¹³ Indlela uJesu ayephatha ngayo abafundi bakhe itshengisa ukuthi wayelomusa lothando. Wayekwazi ukuthi babetshiyene lokuthi babeleziphiwo ezingafananiyo. Yikho babengeke benze izinto ezifananayo kumbe benze umsebenzi olinganayo ekutshumayeleni. Kodwa okwakumthokozisa yikuthi ngamunye wabo wayesenza konke okusemandleni akhe. Umzekeliso wamathalenta uyasinceda ukuthi sikuzwisise lokho. Emzekelisweni lo inkosi yanika inceku ngayinye umsebenzi “kusiya ngokuthi ngayinye yayisenelisa ukwenzani.” Ezimbili zakhona zazikhuthele kodwa enye yathola okunengi kulenye. Lanxa kunjalo, inkosi yazincoma ngamazwi afananayo athi: “Wenze kuhle nceku enhle lethembekileyo!”—Mat. 25:14-23.

14. Singamlingisela njani uJesu?

¹⁴ UJesu uhlala esiphatha ngomusa langothando. Uyakwazi ukuthi asifanani lokuthi sileziphiwo ezitshiyeneyo njalo uyathokoza nxa sisenza konke okusemandleni ethu. Lathi kumele simlingisele endleleni esiphatha ngayo abanye. Akumelanga senze abafowethu labodadewethu bazibone bengelancedo kumbe bayangeke ngenxa yokuthi kabenelisi ukwenza okunengi njengabanye. Kodwa kumele sihlale sibancoma ngokuthi benza konke abangakwenza ekukhonzeni uJehova.

15-16. Ukuhlela lokho ayesenelisa ukukwenza kwamnceda njani udadewethu?

¹⁵ Impilo yethu iba ngesuthisayo futhi ekhanyayo ukuthi iya ngaphi nxa singahlela esifuna ukukwenza enkonzweni kaJehova. Kodwa kumele sihlele izinto esizakwenelisa ukuzenza. Akumelanga sihlele esingakwenza sikhangela ukuthi abanye bona benzani. Nxa singenza njalo sizehluleka ukwenza esikuhlelileyo besesidana. (Luk. 14:28) Ake sixoxe ngodade oliphayona okuthiwa nguMidori.

¹⁶ Uyise kaMidori ongasoFakazi wayejayele ukumyangisa ngokumqathanisa labanawakhe kumbe ayefunda labo. UMidori uthi: “Ngangizibona ngingelancedo.” Kodwa ngokuya kwesikhathi waba ngcono. Uthi: “Ngangibala iBhayibhili nsuku zonke ngoba lalinginceda ngibone ukuthi uJehova uyangithanda.” Okunye okwamncedayo yikuhlela izinto ayezenelisa ukuzenza lokuthandazela ukuthi enelise ukuzenza. Ukwenelisa ukwenzela uJehova lokho okwakusemandleni akhe kwamenza wathokoza.

17. Singenzani ukuze ‘indlela esicabanga ngayo iqhubeke isenziwa ukuthi ibentsha’ futhi kuzakuba lempumela bani?

¹⁷ Kuthatha isikhathi ukuthi sitshintshe indlela esizibona ngayo. Yikho uJehova esikhuthaza esithi: “Indlela elicabanga ngayo kumele iqhubeke isenziwa ukuthi ibentsha.” (Efe. 4:23, 24) Kodwa ukuze sikwenze lokhu kumele sithandaze, sitaditshe iLizwi likaNkulunkulu futhi sicabangisise ngalo. Ngakho qhubeka usenza izinto lezi njalo ucele uJehova ukuthi akunike amandla. Umoya wakhe ongcwele uzakunceda ukuthi ufunde ukungaziqathanisi labanye. UJehova uzakusiza lokuthi ubone nxa usulomona kumbe usuzigqaja futhi uzakuncedisa ukuthi utshintshe masinyane.

18. Amazwi aku-2 imiLando 6:29, 30 angakududuza njani?

¹⁸ Bala u-2 imiLando 6:29, 30. UJehova uyayazi indlela esizizwa ngayo. Uyakwazi ukuthi silwisana lezinto ezimbi ezisemhlabeni lo lesono esilaso. Nxa ebona ukuthi sizama ngamandla ethu wonke ukuthi silwisane lezinto lezo, uzasithanda kakhulu.

19. UJehova uyichasisa njani indlela azizwa ngayo ngathi?

¹⁹ UJehova ufanisa indlela asithanda ngayo lothando oluba khona phakathi kukamama losana lwakhe. (Isaya. 49:15) Kasixoxeni ngokwenzakala komunye udade okuthiwa nguRachel. Uthi: “Indodakazi yami uStephanie yazalwa izinyanga zingakeneli. Ngathi ngiqalisa ukuyibona yayincuncuncu futhi ihawulisa. Kodwa udokotela wayengivumela ukuthi ngiyithwale nsuku zonke ngenyanga yokuqala igcinwe esibhedlela. Ngalesosikhathi mina lendodakazi yami saba ngamathe lolimi. Khathesi isileminyaka engu-6 futhi umzimba wayo mncane kulabanye elingana labo. Kodwa ngiyayithanda kakhulu ngoba yalwisa ukuthi iphile njalo ingenza ngithokoze kakhulu empilweni.” Kuyasithokozisa ukwazi ukuthi uJehova laye uyasithanda kakhulu nxa esibona silwisa ukuthi simkhonze ngenhliziyo yonke.

20. Kungani izinceku zikaJehova zithokoza?

²⁰ Uyinceku kaJehova. Lokhu kukwenza ube ligugu emulini yakhe njalo akulamuntu onjengawe. UJehova kakudonselanga kuye ngoba ungcono kulabanye, kodwa wakudonsela kuye ngenxa yokuthi wabona inhliziyo yakho wasenanzelela ukuthi ungumuntu othobekileyo futhi ozimisele ukufunda kuye njalo ongatshintsha. (Hubo. 25:9) Qiniseka ukuthi uyathokoza nxa usenza konke okusemandleni akho ukuthi umkhonze. Ukuqinisela lokuthembeka kwakho kutshengisa ukuthi ‘ungumuntu olenhliziyo enhle futhi emhlophe.’ (Luk. 8:15) Yikho qhubeka usenza konke okusemandleni akho. Nxa ungenza njalo uzakuba lesizatho sokuthokoza ‘ngalokho wena okwenzayo.’