Ze bloeien in de zon

Door Ontwaakt!-correspondent op Barbados

WONEN in de tropen of subtropen heeft voor een groot deel van het jaar veel weg van het wonen in een kleurrijke tuin. Wanneer u hier op Barbados — een van de eilanden van de kleine Antillen, ten oosten van de Caribische Zee — zou wandelen, zou uw blik kilometer na kilometer vergast worden op een zee van bloeiende bomen en planten. Bloemen in allerlei stadiums van hun levenscyclus verlenen schoonheid en kleur aan de vele kleine, ongeschilderde huisjes en verschaffen de zo benodigde schaduw in de straten.

Op Barbados zijn de zon en het klimaat vriendelijk voor bloemen, hetgeen goed is te zien aan de grote variatie in bloemenpracht. Men kan hier in het wild de heldergele Allamanda cathartica of „gouden beker” bewonderen, de rozerode flamingoplant, de gemberlelie en de Ixora. Ja, de schoonheid van de plaatselijke bloemen is vaak een onderwerp van gesprek. Ook ik zou u graag iets vertellen over enkele bomen en planten die ik tijdens een tocht langs plaatselijke tuinen heb gezien.

De flamboyant of vlamboom

Stelt u zich een boom voor volledig overdekt met vuurrode bloemen! Dat is de flamboyant, een boom van 6 tot 12 meter hoog die uitstekend gedijt in de tropen en tijdens zijn bloeiperiode in brand lijkt te staan vanwege zijn rode bloemenpracht; vandaar ook zijn naam flamboyant, of vlamboom — een van de prachtigste bloeiende bomen ter wereld.

Gedurende het grootste deel van het jaar is de flamboyant zonder bladeren, vanwege het droge klimaat hier. Maar dan gebeurt er plots iets wonderbaarlijks; een paar weken vóór de regentijd, alsof de boom het aankomende water ruikt, komen de kale, dorre takken tot leven met een uitbundige explosie van trossen en trossen rode bloemen.

De afzonderlijke bloemen van de flamboyant kunnen een middellijn van bijna 15 centimeter bereiken, waarbij elk pronkt met vijf bloembladen, die gelijk van grootte en kleur zijn, maar waarvan de vijfde, door zijn smalle en enigszins lichtgele uiterlijk wat uit de toon valt en zelfs misvormd lijkt.

Hoewel hij prachtig is, heeft de flamboyant slechts een betrekkelijk korte bloeiperiode, die varieert van een paar weken tot hooguit twee maanden. Daarna werpt hij geleidelijk zijn bloemen af en vervangt ze door heldergroen, varenachtig gebladerte. Omstreeks dit zelfde tijdstip ontwikkelen zich ook groene, platte, gepunte peulen van ongeveer 50 centimeter lengte, die in gedroogde vorm de mens tot brandstof dienen. Ten slotte vallen de verdroogde bladeren af en worden de peulen bruin. Maar niet getreurd; we weten immers dat dit slechts tot de volgende regenperiode zal duren.

Frangipani — gemaakt voor de tafel

Nog een boom die ons in ons zonnige klimaat vergast op een grote bloemenpracht, is de frangipani, een boom van 4,5 tot 6 en soms ook wel 7,5 meter hoog, die net als de flamboyant de overgang van de droge naar de natte tijd begroet met een uitbundige bloemen-„explosie”.

Aan het begin van de droge tijd vallen de donkergroene bladeren af, zodat de boom een levenloos uiterlijk verkrijgt. Maar zodra de droge tijd zijn voltooiing nadert, spruiten overal uit de takken trossen bloemen voort, soms wel vijftien of meer bloemen per tros. Dan is deze boom, waaraan het hele jaar door wel afzonderlijke bloemen verschijnen, op zijn mooist.

De bloemen zijn betrekkelijk klein en gelijk van grootte. Ze hebben een sterachtige vorm, met vijf elkaar overlappende bloembladen, die aan de rand een geringe krulling vertonen. Deze bloembladen komen voort uit lange bloemstelen, gehecht aan gladde takken. De kleur van de gladde en wasachtige bloemen is crèmeachtig wit of rozerood, en de geur, die vooral in de koelte van de avond opvalt, is heerlijk. Op tafel is een tros frangipanibloemen het ideale middelpunt van een bloemschikking.

De liefelijke hibiscus

Bijna overal ziet men de liefelijke hibiscussoorten met bloemen in allerlei kleur, variërend van lichtroze tot een oogverblindend vermiljoen (Chinese roos). Sommige variëteiten zijn fel geel, andere helder oranje. En in plaats van in trossen, hangen de bloemen gracieus en afzonderlijk aan lange stelen.

De bloem van een hibiscusplant heeft gewoonlijk een middellijn van ongeveer 10 tot 13 centimeter en bezit vijf naar achteren gekrulde bloembladen, sommige licht geplooid, andere sterk gegroefd. En bepaalde soorten hebben zelfs dubbele in plaats van enkele bloembladen.

Hier op Barbados dienen de hibiscusplanten tal van nuttige doeleinden. Sommige mensen verwerken ze in een haag, zodat die hier en daar wordt opgefleurd door een prachtige bloem. Het is ook een veel voorkomende gewoonte hibiscusbloemen te plukken en ze op tafel in een drijfschaal te leggen. Dat is beslist geen verspilling, want deze mooie bloemen bloeien slechts vierentwintig uur, of ze nu geplukt worden of dat men ze aan de plant laat. Ter compensatie van deze korte levensduur leveren de hibiscusplanten het hele jaar door bloemen in overvloed.

Het nut van de hibiscusplanten blijft echter niet beperkt tot hun bloemen. De jonge vrucht van één variëteit vormt de populaire groente „okra” die men in soepen of groenteschotels verwerkt. En van de kelk van een andere hibiscussoort wordt een verfrissend koele drank, de zogenaamde „sorrel”, gemaakt.

Dat waren heel in het kort drie soorten bloeiende planten waarvan de beschrijving u wellicht een kleine indruk heeft gegeven van de overvloed aan natuurlijke schoonheid die hier bloeit in de zon. En wie weet, doet zich eens de gelegenheid voor dat u de bloemenpracht van Barbados met eigen ogen kunt aanschouwen.