Het huwelijk en de middelbare leeftijd
DE LAATSTE tijd verschijnen er verontrustende berichten over de huwelijken van mensen op middelbare leeftijd. Een studie die in Canada is verricht, toont naar verluidt een teruggang in intimiteit en in echtelijke bevrediging naarmate men langer gehuwd is. Sommige statistische onderzoeken schijnen erop te wijzen dat het echtscheidingscijfer onder echtparen boven de 45 jaar omhoog „vliegt”. En misschien is zelfs uw eigen huwelijk niet meer de bron van vreugde die het vroeger was.
Zoveel mensen geven tegenwoordig de brui aan hun huwelijk, dat u zich soms misschien afvraagt of het nog wel loont om huwelijksproblemen te willen oplossen. Er zijn zelfs „deskundigen” die hoog opgeven van de voordelen die het heeft om helemaal opnieuw te beginnen met een nieuwe partner. Maar hoe vergaat het degenen die deze weg bewandelen, in werkelijkheid?
Zij handelen verraderlijk
„Je bent me te oud!” zei een man van middelbare leeftijd onbeschaamd tegen zijn vrouw. Hebzuchtig hield hij er een overspelige verhouding met een jongere vrouw op na. Zijn vrouw herinnert zich: „Hij was er trots op! Hij wilde mij zelfs naar alle bijzonderheden van zijn verhouding laten luisteren.”
Waarom handelen mannen — en vrouwen — zo verraderlijk jegens hun partner, zelfs na een huwelijk van vele jaren? (Mal. 2:14-16) Voor sommigen is een „verhouding” een manier om een verzakt ego op te krikken, een kans om de eigen mannelijkheid of vrouwelijkheid opnieuw te bevestigen. Ook kan het zijn dat een man vreest dat zijn seksuele potentie begint af te nemen, zodat hij zich wil „waarmaken”.
De bijbel heeft heel treffend de gevolgen van overspel beschreven: „Maar wie overspel pleegt, heeft geen verstand, zo iemand richt zichzelf te gronde.” — Spr. 6:32, Groot Nieuws Bijbel.
Hoe kan iets wat in het geheim wordt gedaan, iemand ’te gronde richten’? Om te beginnen wordt de overspelige persoon gekweld door een verstoord geweten. Zelfs de eerder genoemde pochende man bekende later: „Ik kan ’s nachts niet slapen!” Zijn onschuldige vrouw daarentegen herinnert zich dat zij wel goed kon slapen. „Ik had volstrekt geen schuldgevoelens”, zegt zij, „want ik probeerde de dingen op Jehovah’s manier te doen.”
De overspeler brengt ook schade toe aan zijn zelfrespect en zijn vooruitzichten op geluk in de toekomst. Zou zijn nieuwe vrouw (zelfs als hij met zijn overspelige partner trouwt) hem werkelijk vertrouwen? En het ergste van alles is, dat een dergelijke verraderlijke handelwijze het einde betekent van zijn verhouding tot God, die „hoereerders en overspelers [zal] oordelen” (Hebr. 13:4). Een hoge prijs voor wat louter een zelfzuchtig avontuur is!
Salomo adviseerde: „Laat uw waterbron [of bron van seksuele bevrediging] gezegend blijken te zijn [door trouw te blijven], en verheug u met de vrouw van uw jeugd” (Spr. 5:18). Overigens kunnen seksuele problemen in een huwelijk op elke leeftijd ontstaan. Daarom geeft de bijbel echtparen in het algemeen de raad: „Onthoudt het [de seksuele verplichting] elkaar niet.” — 1 Kor. 7:5.
Zoals een huwelijksadviseur opmerkte, is een verstoorde communicatie het voornaamste probleem geworden van echtparen die al vele jaren getrouwd zijn”. Hoe ontstaan die problemen?
„Het voornaamste probleem”
Een man komt thuis van zijn werk en wordt begroet met het nieuws van de jongste crisis („Schat, de tandarts zegt dat Daantje een beugel moet hebben!”). „En vroeger vroeg ze hoe ik het die dag had gehad”, verzucht hij.
Maar het kan gemakkelijk gebeuren dat verhalen over rapporten en mazeleninjecties uw gesprekken gaan overheersen. Pas als de kinderen groot zijn en de deur uit zijn gegaan, komen sommige echtparen tot de ontdekking dat ze het verleerd zijn een persoonlijk gesprek te voeren.
Ook tijdens de menopauze van de vrouw, wanneer zij behoefte heeft aan medeleven en begrip, kan zich een probleem voordoen. De echtgenoot, die misschien zijn handen vol heeft aan zijn eigen crisis met de middelbare leeftijd, kan soms heel agressief of twistziek worden. Bepaald geen toonbeeld van begrip.
Agressie kan tot tegen-agressie leiden. Zoals de auteurs van Making It From 40 to 50 (Hoe overleef ik de reis van 40 naar 50) het beschrijven: „Ze kibbelen, klagen, zeuren; ze kwetsen elkaar zoals alleen zij die elkaar al heel lang liefhebben en al heel lang met elkaar hebben geleefd, dat kunnen. Zij kennen elkaars bijzondere zwakheden en verborgen angsten, en die worden de aanvalsdoelen in gevechten die soms uitermate kwaadaardig kunnen worden.” Hoe kan die cyclus van ruzies worden doorbroken?
De communicatie herstellen
„De liefde”, zegt de bijbel, „is lankmoedig en vriendelijk . . . zoekt niet haar eigen belang, wordt niet geërgerd” (1 Kor. 13:4, 5). Vergeet dus uw zelfmedelijden! Wees liever begaan met de emotionele druk waar uw partner mogelijk onder lijdt. Houd rekening met elkaars zwakheden. En weiger een ruzie aan te wakkeren! „Waar geen hout is, gaat het vuur uit.” — Spr. 26:20, 21.
Als de communicatie wordt belemmerd doordat u het gevoel hebt dat uw partner u niet begrijpt, laat uw partner dan weten hoe u zich voelt. Zeker, dat zal niet iedereen makkelijk vallen. Vooral mannen schijnen er moeite mee te hebben hun angsten en zwakheden te onthullen.
Maar Abraham, vader van het joodse ras en een onbevreesde man van de daad, was niet bang zijn angsten toe te geven — zelfs aan zijn vrouw. En zij koesterde diep respect voor hem. (Zie Genesis 12:11-13; 18:12.) Zou uw huwelijk er niet op vooruit gaan met zo’n eerlijkheid en openhartigheid?
Communicatie is dus een sleutel tot het levend houden van uw huwelijk. Weliswaar brengt de ouderdom lichamelijke gebreken met zich mee; en soms takelt de ene partner erger af dan de andere. Maar als u door de jaren heen wijs hebt „gezaaid”, zal uw huwelijk op meer pijlers rusten dan alleen fysieke aantrekkelijkheid. Zoals één man het zei: „Als er een goed wederzijds begrip bestaat, is dat hoogst bevredigend. Je kunt je emoties en gevoelens vrijelijk uiten tegen iemand die jou beter kent dan wie dan ook en die begrijpt hoe jij je voelt.” Ja, u zult het gezelschap hebben van iemand die u werkelijk heel graag om u heen hebt. Is zo’n schitterende eenheid niet de moeite waard om vast te houden? Ja, u komt misschien zelfs wel tot de slotsom dat de middelbare leeftijd de meest intieme, meest bevredigende tijd van uw huwelijk tot nu toe is.
[Illustraties op blz. 9]
Maakt u ruzie . . .
. . . of hebt u elkaar werkelijk lief?