Een blik op de wereld

ONZE VERVUILDE PLANEET

„De aantasting van het milieu is zo ernstig dat deze nu vanuit de ruimte te zien is”, aldus The Toronto Star. Foto’s die astronauten vanuit de ruimte hebben gemaakt, laten zien dat „de planeet is gehuld in stof, afkomstig van de groeiende woestijnen, dat enorme meren verdwijnen en dat de weerpatronen door de vervuiling worden veranderd”. Warmteverontreiniging door staalfabrieken, smog van grote steden en rook van bosbranden werden als voorbeelden aangehaald van de schade die de mens aan het milieu toebrengt. Volgens Dick Underwood, een adviseur voor de NASA, vormt de snelle opmars van woestijnen „de grootste bedreiging”, omdat er wellicht geen manier is om die te stuiten. Uiting gevend aan zijn bezorgdheid zegt hij: „De aarde is slechts een vrij kleine planeet, maar het is de enige die wij hebben.”

RELIGIEUZE HERLEVING IN RUSLAND

Volgens president Michail Gorbatsjov „heeft de Sovjet-Unie er verkeerd aan gedaan religie zo lang te verwerpen en heeft ze nu de morele kracht ervan nodig”, aldus The New York Times. Ook zou hij volgens de Times gezegd hebben: „De morele waarden die religie eeuwenlang heeft ontwikkeld en belichaamd, kunnen ook bijdragen tot het vernieuwingsproces in ons land. In feite gebeurt dit reeds.” Een verslag in The Wall Street Journal sluit hierbij aan: „Zelfs onder mensen die niet echt religieus zijn, is het nu in om ach en wee te roepen over het verval van ’s lands zeden en minderwaardig te spreken over de marxistisch-leninistische zienswijze dat religie de opium van het volk is.” Alhoewel de verandering, zo vervolgt de Journal, „in het hele land een kerkelijke opleving in gang heeft gezet, is er een schrijnend tekort aan het Boek der Boeken”. Russische uitgevers, die nog steeds gecontroleerd worden „door een regering die officieel het atheïsme voorstaat”, hebben niet in voldoende mate ingespeeld op de vraag naar bijbels. Op de zwarte markt kosten bijbels, als ze al te vinden zijn, $100 per stuk, terwijl er ook berichten zijn over diefstal van bijbels.

DODELIJKE VERSLAVING

„Elke 13 seconden sterft er iemand aan een door tabak veroorzaakte ziekte”, aldus de UN Chronicle. „Voorzichtige schattingen stellen de tol aan tabaksslachtoffers op 2,5 miljoen mensen per jaar.” In de meeste landen is het aantal vrouwen dat rookt snel toegenomen. Behalve dat rokende vrouwen gevaar lopen longkanker en andere ademhalingsziekten te krijgen, hebben pilgebruiksters die roken, meer kans op een hartaanval en een beroerte. Zwangere vrouwen zetten tevens de gezondheid van hun kind op het spel.

DE LAATSTE DALAI LAMA?

Tibets dalai lama, die in 1989 de Nobelprijs voor de vrede kreeg, zegt te willen aftreden ten gunste van een door het volk gekozen premier. Volgens de Tibetaans-boeddhistische leer is de huidige dalai lama de 14de incarnatie van Avalokitesjvara, de levende Boeddha, de hoofdgod van Tibet. De dalai lama werd sinds de 17de eeuw beschouwd als de religieuze en politieke heerser van Tibet. Waarom wordt er nu een verandering voorgesteld? Volgens Lodi Gyari, de minister van Buitenlandse Zaken van de dalai lama, was het doel ervan de Tibetanen te dwingen naar de toekomst te kijken. „Het boeddhisme leert dat alles vergankelijk is en dat iedereen moet sterven, zelfs de dalai lama”, zei hij. „Dus moeten wij dienovereenkomstig plannen maken.” Maar andere Tibetaanse leiders, die met de dalai lama in India in ballingschap leven, verzetten zich tegen het denkbeeld. Tibet staat sinds 1950 onder het gezag van de Volksrepubliek China. De dalai lama vluchtte in 1959 naar India na het mislukken van een opstand tegen het Chinese bewind.

WINNAAR VAN LOTERIJ VERLIEST

„Ik kan kopen wat ik wil en wanneer ik het wil,” zegt Jean-Guy Lavigueur, die in 1986 in een Canadese loterij de hoofdprijs van $7,6 miljoen won, „maar afgezien daarvan ben ik niet gelukkiger dan wie dan ook.” Het miljonair worden „heeft míj niet veranderd, maar wel iedereen rondom mij”, verklaart de voorheen werkloze arbeider uit Montreal. Nu hebben zijn familie en zijn vroegere vrienden hem in de steek gelaten omdat, zoals hij het uitdrukt, „ik hun niet genoeg geld gaf”.

MARIHUANA EN GEHEUGEN

Onderzoekers hebben ontdekt dat „tieners die marihuana gebruiken, nog tot zes weken nadat zij met het roken ervan zijn gestopt, problemen kunnen hebben met hun korte-duurgeheugen”, aldus het tijdschrift Science News. Tieners die vanwege marihuanagebruik een ontwenningskuur ondergingen, „hadden vaak moeite regels te onthouden en gesprekken te volgen”, zo merkten de onderzoekers op en daarom vergeleken zij hen met gebruikers van andere drugs en tieners die absoluut geen drugs gebruikten. De „jongens en meisjes die marihuana gebruikten, brachten het er bij korte-duurgeheugentests veel slechter af” dan de beide andere groepen, aldus het rapport, en scoorden zes weken later, „ondanks een kleine verbetering van hun geheugen, nog steeds lager dan de andere twee groepen”.

HOMOSEKSUELE GEESTELIJKEN

„Het wordt tijd dat iemand het eens botweg, zonder er doekjes om te winden, zegt”, schrijft de geestelijke Andrew Greeley in de National Catholic Reporter. „De kerkelijke leiders hebben schuld aan nog een dwaasheid, een die alles verwoest wat de katholieke priesterschap eens voorstond.” Wat is dat? „De kerkelijke leiding meet wat het celibaat betreft met twee maten en laat uit domheid en lafheid toe dat de priesterschap voor een groot deel, misschien in de loop der tijd wel grotendeels, homoseksueel wordt”, aldus Greeley. Hoewel hij erkent dat „veel priesters, bisschoppen, pausen en zelfs heiligen in vroeger tijden waarschijnlijk meer homoseksueel dan heteroseksueel georiënteerd waren”, gelooft hij dat de huidige kerkelijke politiek ten opzichte van de priesterlijke seksualiteit tot het overwegend homoseksueel worden van de geestelijkheid leidt, waardoor nog meer schade wordt toegebracht aan „het reeds aangetaste imago van het priesterschap”. Greeley voegt eraan toe: „Veel homoseksuele priesters die in de afgelopen twee decennia zijn geordineerd, schijnen seksueel actief te zijn en soms zijn zij ook pedofiel [met voorkeur voor kinderen als seksobject].”

2500 JAAR OUDE PUZZEL

Hoe bevloeide koning Nebukadnezar de legendarische ’hangende tuinen’ van Babylon? Dat is wat president Saddam Hoessein van Irak wil weten, aldus de New York Post. Zo graag zelfs dat hij een prijs van $1,5 miljoen uitlooft voor degene die met de meest aannemelijke methode komt voor de bevloeiing van de befaamde, uit zeven terrassen op verschillende hoogten bestaande tuinen. Voor de methode kan echter geen moderne technologie worden toegepast, slechts dat wat daar in de zesde eeuw v.G.T. gebruikt zou kunnen zijn. De Iraakse regering wil de tuinen, die misschien wel 110 m hoog waren, dupliceren. Aan de prijsvraag kunnen alleen Irakezen meedoen.

ONGEWENSTE MUNT

De penny — de Amerikaanse cent — daalt behoorlijk in populariteit nu steeds meer kooplieden bordjes ophangen met het opschrift: „Wij nemen geen pennies aan.” Veel pennies worden gewoon weggegooid. Een recycling-bedrijf in Florida (VS) zegt per week tussen het huisvuil $1000 aan pennies te vinden. Volgens het Amerikaanse Ministerie van Financiën verdwijnen er jaarlijks meer dan zes miljard pennies.

DOOR OORLOGEN GEËISTE TOL

Volgens een studie door William Eckhardt van het in de Verenigde Staten gevestigde Lentz Vredesonderzoeklaboratorium kwamen in 1988 meer dan 4,5 miljoen mensen om in oorlogen. „Driekwart van de slachtoffers viel onder de burgerbevolking en de meesten van hen waren bejaarden en kinderen, die niet in staat zijn snel een schuilplaats te vinden en heel slecht tegen ondervoeding kunnen”, aldus het artikel in de National Catholic Reporter. Van de 22 volgens het blad in oorlog gewikkelde landen kampten er 18 met burgerlijke onenigheden. Noord-Ierland, El Salvador, Nicaragua, Namibië en Zuid-Afrika waren hier echter niet bij inbegrepen omdat er in die landen dat jaar minder dan 1000 doden vielen. In Boeroendi en Noord-Somalië braken in 1988 nieuwe oorlogen uit.

HET KLEINSTE VAN HET KLEINE

Er is een nieuwe wereld van in het water levende micro-organismen ontdekt: virussen van nog geen 0,0002 mm in doorsnede. Voorheen dacht men de kleinste levensvormen te vinden onder het nanoplankton — organismen waarvan de diameter tussen de 0,01 mm en 0,02 mm ligt — en het picoplankton — organismen van nog geen 0,002 mm in doorsnede. Men schat dat er tussen de 10 en 100 miljoen virussen in één enkele mm³ onvervuild water zitten — tienmaal het aantal bacteriën — wat ze tot de meest voorkomende levensvormen op aarde maakt”, aldus Scientific American.

VIDEOGEWELD

De onmenselijke moord op vier kleine meisjes in Japan heeft aldaar een uitbarsting van woede ontketend over gewelddadige videobanden, aldus het tijdschrift Asiaweek. De moordenaar, Mijazaki Tsoetomoe, beweert dat het de zo aanschouwelijk op video voorgeschotelde geweldpleging en pornografie waren die hem tot de afgrijselijke verkrachtingen en moorden aanzetten. In Tsoetomoes huis vond de politie zo’n 6000 videobanden met werkelijke opnamen van bloedbaden, secties op menselijke lichamen en pornografie. Maar woordvoerders van de video-industrie wezen elk verband tussen de films en de misdaden als „belachelijk” van de hand. Hoewel ouders aandrongen op meer beperkende maatregelen tegen zulke videobanden, noemde een regeringsfunctionaris alleen de mogelijkheid ze tot kijkers van 18 jaar en ouder te beperken. Maar zoals Asiaweek opmerkte: „Dat zou geen zoden aan de dijk zetten: Mijazaki is 26.”