Een blik op de wereld
EEN GEWELDDADIG DECENNIUM
Het aantal moorden in de Verenigde Staten neemt weer toe. The New York Times merkt op dat er na een aanvankelijke lichte daling in het begin van de jaren ’80, na 1985 weer een stijging valt waar te nemen. In 1989 werden zo’n 5 procent meer mensen van het leven beroofd dan in 1988, toen dit aantal 20.680 bedroeg (wat al op een gemiddelde van één moord per 25 minuten neerkwam). Bij zo’n 60 procent van de moorden werd van vuurwapens gebruik gemaakt, waardoor die onder de voornaamste doodsoorzaken in de VS op de achtste plaats kwamen. Uit een onderzoek bleek dat alleen al op de scholen op een doorsneedag minstens 100.000 leerlingen vuurwapens bij zich hebben. De scholen in New York zijn hierdoor gedwongen er de „op tien na grootste bewakingsdienst in de VS” op na te houden, aldus het tijdschrift Time. Voor de stad New York waren de jaren ’80 met zo’n 17.000 moorden het gewelddadigste decennium uit haar geschiedenis. De komst van crack (een drug) heeft hier veel toe bijgedragen.
HEPATITIS IN BLOED ONOPGEMERKT
Vijf jaar geleden liep een Zuidafrikaanse man hepatitis B op toen hij bij een hartoperatie een bloedtransfusie kreeg. Thans kan hij nauwelijks lopen, lijdt hij voortdurend pijn en heeft hij zijn werk moeten opgeven. Drie maanden voor de operatie was de bloeddonor gekeurd en vrij van overdraagbare ziekten bevonden. Bovendien had zij al heel vaak bloed gegeven — in totaal 67 eenheden. Donors die herhaaldelijk bloed hebben gegeven zonder infecties te veroorzaken, worden alom als de veiligste donors beschouwd. Hoe kon dit dan gebeuren? De incubatietijd van het hepatitis-B-virus ligt tussen de 4 en 26 weken. Derhalve, zo verklaart de Zuidafrikaanse krant Rapport, verkeerde het virus bij de donor „nog in het incubatiestadium en was het bij de oorspronkelijke keuringen niet te ontdekken”.
RELIGIEUZE OPLICHTERS
„’Valse profeten in de beleggingswereld’ hebben religieuze Amerikanen de afgelopen vijf jaar bijna $500.000.000 afgezet”, zegt The Dallas Morning News. Die „bijbelteksten citerende oplichters” hebben met hun religieus georiënteerde projecten meer dan 15.000 Amerikanen benadeeld, aldus een rapport dat werd opgesteld door de nationale Council of Better Business Bureaus en de North American Securities Administrators Association. Aangemoedigd door de sommen geld die de tv-evangelisten wisten los te krijgen, hebben de oplichters profijt getrokken van de toename in religieuze programma’s om hun slachtoffers in de val te lokken. „De projecten liepen uiteen van gefingeerde beleggingsfondsen, aangeboden door financiële ondernemers die zichzelf wedergeboren noemden, tot ’door God geïnspireerde’ beleggingsadviezen betreffende munten, edele metalen, onroerend goed en olieboringen”, zei de krant.
EEN UITZONDERING GEMAAKT
Het Vaticaan hanteert de regel dat individuele priesters tijdens de viering van de mis alcoholvrije wijn mogen drinken als zij een verzoek van die strekking indienen. Maar onlangs kregen de priesters in de hele Italiaanse landstreek Friuli toestemming om bij de mis ongegist druivesap in plaats van wijn te drinken. Waarom? Volgens de Catholic Herald hadden de priesters dit verzoek gedaan omdat zij bang waren dat de alcoholisten in hun gelederen wel eens zouden kunnen „terugvallen tot zwaar drinken” door het ene teugje wijn bij de mis. De katholieke krant merkte ook op: „Uit onderzoeken in de landstreek Friuli blijkt dat 15 procent van de bevolking een drankprobleem heeft en dat veel van de 400 priesters uit het gebied tot de risicogroep behoren.”
WANTROUWEN IN DE ROMANTIEK
„Romantiek” is in deze tijd van AIDS en algemene immoraliteit steeds riskanter geworden. In een poging de risico’s te verkleinen, nemen steeds meer ongehuwde vrouwen een privé-detective in de arm om een onderzoek in te stellen naar de man met wie zij uitgaan, aldus The New York Times. Alhoewel detectivebureaus veel van de huidige grote vraag naar hun diensten toeschrijven aan de verbreiding van AIDS, zeggen zij dat vrouwen hun ook vaak vragen een onderzoek in te stellen naar de maatschappelijke positie, kredietwaardigheid en opleiding van hun vriend, en tevens naar zijn seksuele gewoonten. Eén detectivebureau heeft zelfs een vaste advertentie in een tijdschrift dat in Chicago verschijnt. Daarin wordt de vraag gesteld: „Weet u met wie u uitgaat?”, waaraan wordt toegevoegd: „Nu meer dan ooit is het belangrijk dat u dat weet.”
FATALE MENTALITEIT
In Frankrijk is het aantal dodelijke auto-ongevallen een van de hoogste van de geïndustrialiseerde landen — 330 doden op elke miljoen auto’s die er op de weg zijn, tegenover 185 in de Verenigde Staten, 182 in Italië, 163 in Japan, 162 in West-Duitsland en 127 in Groot-Brittannië. De in Parijs verschijnende International Herald Tribune bericht dat psychologen op een recent symposium over rijgedrag het probleem grotendeels weten aan ongeduld, frustratie en agressie. Zij merkten op dat velen hun auto gebruiken als een middel om te laten zien wat een hoge dunk zij van zichzelf en wat een lage dunk zij van anderen hebben.
DE PRIJS VAN DE HEBZUCHT
Hoewel sommige geleerden ontkennen dat door de vervuiling die de mens veroorzaakt onze atmosfeer warmer wordt en er een broeikaseffect ontstaat, beweert de Franse landbouwkundige René Dumont dat het effect reeds dodelijke gevolgen heeft gehad — voor één miljoen mensen het afgelopen jaar alleen al. Volgens hem veroorzaakt het broeikaseffect periodes van droogte, die op hun beurt hongersnoden teweegbrengen. Dumont, die al menige hongersnood heeft kunnen voorspellen, waarschuwt dat „wij op de drempel staan van de grootste hongersnood in de menselijke geschiedenis”. Hij wijt de crisis aan het hebzuchtige energieverbruik in ontwikkelde landen: „Er leven op de wereld twee miljard mensen in armoede en zij verkeren in die netelige positie door onze hebzucht, door onze verspilling van energie.” — The Globe and Mail (Toronto, Canada).
IS GENEZING MOGELIJK?
De moord op drie jonge jongens, van wie er twee seksueel misbruikt waren, in het westen van de Verenigde Staten heeft de discussie aangewakkerd over de vraag of habituele kinderverkrachters al dan niet te genezen zijn. De man die van de moorden werd beschuldigd, was herhaaldelijk veroordeeld tot therapeutische gesprekken wegens misdrijven tegen kinderen. Voordat hij in verband met de drie moorden werd gearresteerd, had hij een periode van acht maanden therapie achter de rug door een psycholoog die zelf 13 jaar in de gevangenis had gezeten wegens drugsmokkel en een gewapende roofoverval. „Iedereen kan zich maar als therapeut vestigen”, klaagt het hoofd van de Vereniging voor Gedragstherapie voor Verkrachters in The New York Times. De krant merkt op dat steeds meer deskundigen in de gezondheidszorg tot de conclusie komen dat „sommige habituele kinderverkrachters feitelijk niet te genezen zijn en levenslang opgesloten zouden moeten blijven”.
ONGEVALLEN BIJ HET TUINIEREN
Het Britse Koninklijk Genootschap ter Voorkoming van Ongevallen heeft de laatste cijfers vrijgegeven betreffende ongevallen bij het tuinieren in Engeland. In een jaar tijd „kwamen 21 mensen om in hun tuin — 14 vonden de dood door tuingereedschap terwijl voor de overige zeven sterfgevallen ’planten en bomen’ verantwoordelijk waren”, aldus The Medical Post. De Britse statistieken geven te kennen dat 151.000 tuiniers in een ziekenhuis werden behandeld. Zo’n 6400 van de verwondingen werden veroorzaakt door grasmaaiers, 4200 door heggescharen, 4000 door hooivorken, 3000 door spaden, 2000 door snoeischaren, 1000 door zeisen en 1600 door bamboestokken. Tuinmeubilair veroorzaakte 3200 ongevallen, de kruiwagen verwondde 1200 personen en „de nederige bloempot slaagde erin 59 tuiniers letsel toe te brengen”.
VROUWEN EN MISDAAD IN JAPAN
Het misdaadcijfer stijgt in Japan en een steeds groter percentage daarvan komt voor rekening van vrouwen. In 1988 werden er zo’n 1.641.310 ernstige misdrijven gepleegd in Japan, een toename over het jaar daarvoor van ongeveer 63.000. De over het algemeen ordelievende Japanners waren ontsteld toen bleek dat de criminaliteit in 1989 een sinds de oorlog ongekende omvang had bereikt. Maar misschien nog verbazingwekkender, zo bericht de Tokiose Sankei Sjimboen, is het feit dat vrouwen nu ongeveer 25 procent van de misdaden in Japan plegen.
TREINLOZINGEN
Amtrak, een Amerikaanse spoorwegmaatschappij, heeft de laatste tijd heel wat kritiek te verduren gekregen. Treintoiletten hebben altijd rechtstreeks op het spoor eronder geloosd en Amtrak noemt die gewoonte „onschadelijk voor het milieu”. Maar de autoriteiten in Florida begonnen een onderzoek in te stellen nadat vissers hadden geklaagd dat zij werden besproeid als er over de spoorbruggen boven hen treinen reden. Een rechtbank in Florida heeft Amtrak schuldig bevonden aan commerciële vervuiling. Amtrak is van plan in hoger beroep te gaan en beweert dat het $147 miljoen zou kosten om geavanceerder methoden voor afvalverwerking door te voeren. Ondertussen zullen treinconducteurs de passagiers vragen niet door te spoelen als de treinen over bepaalde spoorbruggen gaan.
NIET-RELIGIEUZE BEGRAFENISSEN
Nu steeds meer Britten teleurgesteld zijn in de religie, groeit de belangstelling voor niet-kerkelijke begrafenissen zonder een zweem van religie. De Engelse Vereniging van Humanisten heeft een populair boek uitgegeven dat getiteld is Funerals Without God: A Practical Guide to Nonreligious Funerals en stuurt vrijwilligers uit om niet-kerkelijke begrafenissen te leiden. De coördinator van de vereniging beweert dat families genoeg hebben van predikanten die op alle begrafenissen dezelfde woorden gebruiken; daarom probeert de vereniging haar begrafenissen een persoonlijker tintje te geven. Op de begrafenis van een man die graag danste, dansten de nabestaanden een tango. Op de begrafenis van een circusartiest deden de zonen van de overledene een jongleursnummer vóór de kist.