Een blik op de wereld
ONNAUWKEURIGE DATERING
Tientallen jaren hebben historici en paleontologen zich vaak op radiokoolstofdateringen verlaten om de ouderdom van fossielen te schatten. Maar volgens het tijdschrift Time „is van die schattingen, hoewel ze waardevol zijn, ook bekend dat ze enigszins onzeker zijn”. Het tijdschrift voegde eraan toe dat „bekend is dat het koolstof-14-gehalte in de lucht — en derhalve de hoeveelheid die door organismen is opgenomen — varieert met de tijd en dat kan de resultaten van de koolstofdatering beïnvloeden”. Na de resultaten van een koolstof-14-onderzoek vergeleken te hebben met een uranium-thoriumonderzoek, ontdekte een groep geologen van het Lamont-Doherty Geological Laboratory in Palisades (New York) dat de „radiokoolstofdateringen er wel 3500 jaar naast kunnen zitten — mogelijk voldoende om een verandering noodzakelijk te maken in het huidige inzicht in belangrijke vragen als wanneer precies voor het eerst mensen Amerika bereikten”.
DIEET MET EEN DRAADJE
In The Jerusalem Post stond een verslag over een recente trend in Israël onder sommige mensen die willen afvallen. Teneinde hun voedselconsumptie drastisch te verminderen, hebben sommigen aan artsen of tandartsen gevraagd hun bijna letterlijk ’de mond te snoeren’ door hun boven- en onderkaak met draad aan elkaar vast te hechten. De overheid reageerde toen „er in kranten advertenties begonnen te verschijnen waarin [deze methode] werd gepropageerd”. De methode is verboden; het Israëlische Ministerie van Gezondheid heeft ongeveer een dozijn tandartsen ertoe weten te brengen te stoppen met het uitvoeren van dit soort verrichtingen bij patiënten. Volgens de krant verklaarde dr. Moshe Kelman, hoofd van het Departement Tandheelkunde van het Ministerie van Gezondheid, dat er een onderzoek gaande is naar de zelfmoord van een 18-jarig meisje van wie de kaken waren vastgehecht om gewicht te verliezen.
VERVUILING KRIJGT DE SCHULD
„Elke generatie wordt zwakker omdat door de toenemende vervuiling het immuunsysteem wordt aangetast”, beweert de allergoloog dr. Jean Monro van het Britse Breakspear Hospital for Allergy and Environmental Medicine. De milieuvervuiling, het nalaten baby’s borstvoeding te geven, chemische toevoegingen aan voedsel en watervoorraden, en een onverstandig gebruik van medicijnen en andere middeltjes worden als factoren genoemd die daartoe bijdragen. Ziekten die uiteenlopen van astma tot kanker, en zelfs probleemgedrag bij kinderen, zijn het resultaat. Volgens een verslag in de Londense Times zouden misschien wel ongeveer 17 miljoen mensen, zo’n 30 procent van de bevolking van Groot-Brittannië, aan door het milieu teweeggebrachte kwalen kunnen lijden, de meeste zonder het te beseffen.
GEWELDDADIGE SCHILDPADDEN
De schoolbesturen in Australië kampen met een groeiend probleem: geweld onder kinderen. Volgens The New York Times wijten sommigen dit aan de rage rond de populaire Teenage Mutant Hero Turtles, op mensen gelijkende schildpad-mutanten die met Japanse vechttechnieken slechteriken bestrijden. Een deskundige zei dat kinderen „leren dat geweld, als het door de goeden wordt gebruikt, het antwoord is op alle problemen, en dit wordt dan vertaald in hun gedrag”. Veel Australische scholen hebben de speelgoedwapens verboden en de leerlingen gewaarschuwd „hun Turtle-zwaarden, -wurgslingers en -stokken thuis te laten”. De krant voegt eraan toe dat „ondanks de wijdverbreide bezorgdheid over de invloed van de Turtles op kinderen, zowel de film als de tv-serie over de Turtles recordaantallen kijkers trekt”.
HET GEHEIM VAN EEN LANG LEVEN
De Japanners hebben een nieuw wereldrecord ’lang leven’ gevestigd met een gemiddelde levensverwachting die voor vrouwen de 81,77 jaar heeft bereikt en voor mannen de 75,91 jaar. Deskundigen schrijven dit toe aan „een teruggang in het aantal sterfgevallen onder zuigelingen en personen van middelbare leeftijd”, bericht de Mainichi Daily News. Op 112-jarige leeftijd zei Waka Sjirahama, de oudste persoon in Japan en één van de 3298 Japanners die 100 jaar of ouder zijn, dat het geheim van haar lange leven „het leiden van een werkzaam, sober en eerlijk leven” is, aldus The Daily Yomiuri. In een ander interview voegde zij daaraan toe: „Eet alle soorten voedsel, zonder ergens voorkeur voor of tegenzin in te hebben, zorg voor voldoende slaap en vergeet niet te blijven lachen.”
DE KHLONGS SCHOONMAKEN
De khlongs, Bangkoks schilderachtige, door bedrijvigheid gekenmerkte kanalen met huizen op palen erlangs, hebben er mede voor gezorgd dat de Thaise hoofdstad beroemd werd. Maar het tijdschrift Asiaweek merkt op dat „sommige van de waterwegen veranderd zijn in open riolen met een rottende drab van vuilnis en rioolwater erin”. Het merendeel van de huizen langs de khlongs is niet aangesloten op Bangkoks rioolstelsel en kan niet door vuilniswagens worden bereikt. Het resultaat: Elke dag komt er zo’n 130 ton rioolwater en vuilnis terecht in Thailands machtige Chao Phraya, de rivier die de khlongs van water voorziet. Sommige khlongs die verstopt zijn door het vuilnis en verstoken zijn van de levenonderhoudende zuurstof, verspreiden zo’n stank dat het voor de bewoners langs de oever haast ondraaglijk is. Daarom is er een campagne gestart om de khlongs schoon te maken. Asiaweek merkt op dat „legers vrijwilligers gehoor hebben gegeven aan de oproep”.
BLOEDIGE FILMS
„Als u het idee hebt dat de films nu bloediger en onmenselijker zijn dan ooit tevoren, en dat de aantallen doden steeds groter worden,” merkte The New York Times op, „dan hebt u het bij het rechte eind.” De moderne technologie en nieuwe plastic materialen stellen filmproducenten in staat allerlei geweldscènes een schokkend realisme te verlenen. In sommige van de populairdere films vallen honderden doden als gevolg van geweld. Als voorbeeld noemde de krant de film Die Hard 2 waarin meer dan 260 mensen gewelddadig worden omgebracht, waaronder een man die door zijn oog in de hersenen gestoken wordt en een die in een straalmotor gezogen wordt. Volgens hetzelfde artikel zijn heel wat van deze films „het soort actie-avonturenfilm dat op de huidige markt is gaan overheersen”.
SLACHTING ONDER PELSROBBEN?
Het voorgenomen doodknuppelen van 30.500 pelsrobbenzeeberen aan de westkust van Zuid-Afrika heeft zo’n emotionele reactie bij het publiek uitgelokt dat het plan in de ijskast is gestopt. Sommige natuurbeschermers geloven echter dat het doden van de pelsrobben noodzakelijk is voor het zeemilieu. Volgens The Star uit Johannesburg vormt overbevolking, met 1,3 miljoen pelsrobben (of Zuidafrikaanse zeeberen) rond de Kaap en langs de Namibische kust, reeds een bedreiging voor het mariene leefmilieu. Zo zegt de natuurbeschermer Vic Kabalin: „Jaren geleden stond Seal Island . . . bekend om zijn Zuidafrikaanse zeeberen en zijn kolonies zwartvoetpinguïns. Nu zie je alleen maar zeeberen.” De reden voor deze verstoring van het ecologische evenwicht? The Star verklaart: „De belangrijkste roofvijanden van de Zuidafrikaanse zeebeer, grote haaien, zijn door haaienetten en bevissing sterk in aantal gereduceerd. Derhalve hebben de ongeveer 1,3 miljoen zeeberen . . . buiten de mens weinig vijanden om hun aantal binnen de perken te houden.”
ONGEBRUIKELIJKE TAAL
Bij een bezoek aan Gomera, een van de zeven Canarische eilanden, zult u waarschijnlijk iets horen wat klinkt als het geluid van kanaries met megafoons. Volgens een verslag in de Nieuwzeelandse Hawke’s Bay Herald Tribune, is dat het silbo, de fluittaal, die door de eilandbewoners al eeuwenlang als tweede taal wordt gebruikt. Hoewel het vijf jaar kost om silbo te leren en het een grote mate van bedrevenheid vereist, werd de taal wijd en zijd gebruikt door boeren die het bergachtige binnenland van het eiland bewerkten, omdat ze veel verder draagt dan een gesproken taal. „Je kunt alles zeggen door te fluiten en bij goed weer kun je het 3 km verder horen”, zegt een gebruiker. Omdat elke letter van het alfabet een corresponderende fluitklank heeft, zijn zelfs moderne woorden te fluiten.
VLIEGTUIGONGELUKKEN
Een belangrijke vliegtuigfabrikant, Boeing, heeft de frequentie en oorzaken van vliegtuigongelukken bestudeerd. Volgens The Wall Street Journal heeft de fabrikant ongeveer 850 omvangrijke ongelukken onderzocht die sinds het eind van de jaren ’50 hebben plaatsgevonden. Boeing beweert dat „gedurende de afgelopen 10 jaar meer dan 72% van de ongelukken veroorzaakt is door fouten van de bemanning”. Het rapport zei dat als het aantal vluchten in het huidige tempo blijft toenemen en het aantal ongelukken niet in een sneller tempo minder wordt, het nettoresultaat tegen het midden van het volgende decennium „over alle typen lijntoestellen een gemiddelde van 20 grote rampen per jaar zal zijn . . ., een stijging ten opzichte van de huidige 15”.
VERONGELUKTE MIJNWERKERS
„Elke ton goud uit de mijnen kostte één mijnwerker het leven”, aldus The Star uit Johannesburg (Zuid-Afrika). Gedurende de afgelopen zeven jaar zijn volgens statistische gegevens van de Kamer van Mijnbouw in Zuidafrikaanse goudmijnen gemiddeld ruim 560 personen per jaar omgekomen. Hoewel het aantal slachtoffers een lichte daling te zien heeft gegeven, zegt mr. Reinoud Boers, de woordvoerder voor de Kamer van Mijnbouw: „Het is nu eenmaal zo dat mijnwerkers een gevaarlijk beroep hebben. Hoewel wij liever geen doden te betreuren zouden hebben, is dit in de mijnbouw overal ter wereld de realiteit.” De helft van het aantal slachtoffers is te wijten aan ongevallen waarbij het gesteente het onder de geweldige druk begeeft, en aan instortingen. „Zuidafrikaanse mijnen”, legt mr. Boers uit, „zijn de diepste ter wereld (tot wel 4 km diep) en wij hebben derhalve met zowel hitte als extreme gesteentedruk te maken. Wij delven ook in het hardste gesteente ter wereld.”