Een blik op de wereld
Vrouwen geadviseerd een verkrachter te weerstaan
Uit nieuw onderzoek blijkt dat vrouwen meer kans hebben ongedeerd aan verkrachting te ontsnappen wanneer zij weerstand bieden dan wanneer zij smeken of huilen. Door de verslagen van aangerande vrouwen te bestuderen ontdekten onderzoekers aan de Brandeis University in Waltham (Massachusetts, VS) dat het vrouwen die zich verzetten of schreeuwden en wegrenden, heel wat beter verging dan vrouwen die dit niet deden. „De grootste kans om verkracht of verwond te worden, liepen in feite de vrouwen die geen weerstand boden maar zich in plaats daarvan verlieten op smeken of met hun aanrander redeneren”, aldus het tijdschrift American Health. Dr. Sarah Ullman, die het onderzoek leidde, geeft dit advies: „Een vrouw moet niet schromen om met al de kracht die in haar is, te schreeuwen, te vechten en zich te verzetten. Argumenteren en smeken zullen waarschijnlijk niet baten.”
De Kerk in Polen
Zo’n vier jaar na de val van het communisme in Polen verkeert de Katholieke Kerk in ernstige moeilijkheden. Volgens de Guardian Weekly, een Londense krant, blijkt uit opinieonderzoeken dat „de geestelijkheid veel van haar prestige heeft verloren”. Ook schrijft de krant dat „het aantal personen dat zich laat inschrijven op seminaries terugloopt, en [dat] steeds minder leerlingen de godsdienstlessen op school bijwonen”. De meerderheid van de geënquêteerden vindt de invloed van de Katholieke Kerk op het openbare leven buitensporig groot. In de Guardian Weekly wordt opgemerkt dat, „hoewel Polen in het verleden de reputatie heeft opgebouwd een zeer religieus land te zijn, het katholicisme er volgens [Poolse] intellectuelen feitelijk niet meer was dan een ritualistisch vernisje”. Sommigen zijn ervan overtuigd dat de Kerk voornamelijk een instrument was in de strijd tegen het communisme en dat ze Poolse katholieken er niet van heeft weerhouden „hun huwelijk te laten ontbinden of zich te laten aborteren toen de wet dat nog toestond”.
’Gebruik je hersenen, anders worden ze onbruikbaar’
Uit onderzoeken over de hele wereld is gebleken dat hoe meer iemand zijn hersenen gebruikt, hoe kleiner de kans is dat hij een hersenziekte krijgt. „Door meer onderricht tot je te nemen zul je niet alleen wanneer je jong bent je hersenen meer ontwikkelen, maar zul je ze tijdens je hele leven ook meer gebruiken, en op de een of andere manier biedt dat een soort bescherming” tegen aantasting van de geestelijke vermogens. „Lezen, schrijven en rekenen vormen misschien de beste bescherming voor uw hersenen tegen” het achteruitgaan van uw geestvermogens, bericht The Toronto Star, een Canadese krant. De neuropsychologe Marilyn Albert zei: „Deze bevinding is voldoende gestaafd om te weten dat ze waar is.” Zij voegde eraan toe: „Dit komt dus neer op: ’Gebruik je hersenen, anders worden ze onbruikbaar.’”
Door straling veroorzaakte kankersoorten
Zeven jaar na het ongeluk met de kernreactor in Tsjernobyl (Oekraïne) berichten artsen in Wit-Rusland een aanzienlijke toename in het aantal gevallen van schildklierkanker bij kinderen. Volgens het Franse medische tijdschrift Le Concours médical is het aantal gemelde gevallen van schildklierkanker bij Witrussische kinderen omhooggeschoten van gemiddeld 4 per jaar tussen 1986 en 1989 naar 114 per jaar van 1990 tot juni 1992. Omdat bij het ongeluk zeer grote hoeveelheden jodium-131 — de radioactieve isotoop die schildklierkanker veroorzaakt — waren vrijgekomen en naar verhouding veel minder andere radioactieve elementen, hopen wetenschapsmensen dat er zich niet zoveel andere door straling veroorzaakte kankersoorten zullen voordoen.
Kippen met „AIDS”
Het schijnt dat niet alleen mensen en enkele soorten apen AIDS kunnen krijgen. In de Indian Express, een in Bombay (India) verschijnende krant, stond dat de hoenderpopulatie van het land getroffen is door een op AIDS gelijkende ziekte. Volgens de krant heeft de virusziekte gumbaro, die tot een verworven immuundeficiëntiesyndroom leidt, „in het land epidemische vormen aangenomen door laks [= honderdduizenden] vogels te treffen”. Meer dan 1,5 miljoen leghennen zijn gestorven. Volgens het verslag zal er in India waarschijnlijk een acuut tekort aan eieren optreden.
Tienerproblemen
In de Verenigde Staten „worden de tieners van nu met een realiteit geconfronteerd die veel harder en gevaarlijker is dan de tienerjaren waarop hun ouders en grootouders kunnen terugzien”, aldus de International Herald Tribune. Aan de hand van Amerikaanse statistische gegevens schrijft de krant dat het aantal alcohol drinkende tieners ten opzichte van de jaren ’50 met 30 procent is gestegen. Vroeger kwam het uiterst zelden voor dat een tiener zichzelf van het leven beroofde, maar nu is het de op twee na belangrijkste doodsoorzaak, na ongevallen en moorden. Onder jongeren van 10 tot 14 jaar steeg het aantal ongewenste zwangerschappen in de periode van 1983 tot 1987 met 23 procent, terwijl het aantal gevallen van gonorroea van 1960 tot 1988 verviervoudigde. Psychologen vragen zich af welke nieuwe wegen zij moeten inslaan om jongeren te begrijpen en te helpen.
Een verrukking voor de ogen, niet voor de mond
In de afgelopen jaren is de discussie rond het vangen en eten van walvissen hoog opgelopen. In enkele landen, zoals Japan, beweren sommige mensen dat walvisvlees deel uitmaakt van hun traditionele menu, en zij zijn geschokt over het door de Internationale Commissie voor de Walvisvangst uitgevaardigde verbod op de commerciële walvisvangst. Sommige Japanners hebben echter ontdekt dat walvissen geld in het laatje kunnen brengen zonder ze te vangen en te eten. De bewoners van de ten zuiden van Tokio gelegen Bonineilanden zijn druk bezig met het grootser opzetten van hun nieuwste toeristische attractie, namelijk walvis kijken. Bij het zien van walvissen in hun natuurlijke omgeving in plaats van op hun bord, uiten de walviskijkers enthousiaste juichkreten, vooral wanneer de walvissen spuiten of enorme fonteinen water produceren.
„Vuurwapengek”
Onder die kop stond in The New York Times van 25 mei een redactioneel artikel waarin commentaar werd gegeven op de berechting van een man uit Louisiana (VS) die vrijgesproken werd van doodslag nadat hij in oktober 1992 een Japanse uitwisselingsstudent had gedood. De 16-jarige student had bij vergissing bij de man aangebeld. Toen de student niet reageerde op het bevel van de man zich niet te verroeren, omdat hij niet begreep wat de man zei, schoot hij de Japanse tiener in de borst. „Je hebt het wettelijke recht iedereen die bij je aan de deur komt, in de loop van een vuurwapen te laten kijken”, zei de advocaat van de man. Dat betekent, aldus het redactionele artikel, dat iedereen die naar je deur komt, inclusief „de plaatselijke geestelijke . . ., een kogel kan verwachten als hij durft aan te bellen”. „Als Japanners begrijpen wij niets van de vuurwapensamenleving van Amerika”, zei een Japanse verslaggever. „Eigenlijk is het heel eenvoudig”, antwoordde het redactionele artikel. „Het is gewoon een kwestie van stompzinnigheid, onverdraagzaamheid, een verwrongen interpretatie van het ’recht om wapens te dragen’ en een weigering om iets te leren” van de dood van talloze personen die door kogels uit vuurwapens zijn gedood.
Automobilistes
Vrouwen achter het stuur worden qua rijvaardigheid vaak inferieur aan mannen geacht. Wordt deze generalisatie door de feiten gestaafd? Niet volgens The Motorist, een door de AASA (Zuidafrikaanse automobilistenbond) uitgegeven tijdschrift. Bij ruim 83 procent van alle ongelukken op de weg die in een recent jaar in dat land plaatsvonden, waren mannelijke bestuurders betrokken. Daarom bieden veel verzekeringsmaatschappijen vrouwen gunstigere tarieven dan mannen. „Dit vertrouwen in de rijvaardigheid van vrouwen”, zo verklaart het bovenstaande tijdschrift, is het gevolg van het feit dat men in de verzekeringsbranche „gelooft dat vrouwen achter het stuur minder agressief zijn en minder geneigd risico’s te nemen, en dat zij minder snel verkeersovertredingen zullen begaan”. Het tijdschrift concludeert dat de juiste instelling, niet de sekse van de persoon achter het stuur, bepalend is voor goede rijgewoonten.
De gezondheidstoestand in de wereld
Hoe staat het er in de wereld met de gezondheid voor? De WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) heeft onlangs een omvangrijk rapport gepubliceerd, waarin zowel goed nieuws als slecht nieuws naar voren komt. Het goede nieuws is dat mazelen, polio, kinkhoest en tetanus neonatorum steeds minder voorkomen als gevolg van de wereldomvattende krachtsinspanningen om kinderen te immuniseren. Ook hart- en vaatziekten zijn in de meeste ontwikkelde landen op hun retour. De zuigelingen- en kindersterftecijfers dalen over de hele wereld, terwijl de levensverwachting toeneemt. Het slechte nieuws, zo bericht de WHO, is dat tropische ziekten, zoals cholera, gele koorts, dengue en malaria, „zich onstuitbaar lijken te verspreiden”. Ook AIDS, tuberculose en suikerziekte zijn in opmars.
Videogokken
Videogokkasten zijn „de ’crack’ in de gokwereld”, zo verslavend zijn ze, en ze horen niet thuis in openbare gelegenheden, aldus Garry Smith, hoogleraar aan de Universiteit van Alberta (Canada). Smith, die een studie op het gebied van dwangmatig gokken op zijn naam heeft staan, merkt in een interview in The Edmonton Journal op dat er „in slechts zes maanden” verslaving aan videogokken kan optreden. Hij verklaart dat de toename in het gokken een toename in de misdaad en andere ernstige problemen met zich brengt. Twee derde van de dwangmatige gokkers verduistert geld, pleegt valsheid in geschrifte, fraudeert of steelt, louter om de gewoonte te kunnen bekostigen. De verslaving leidt verder niet alleen tot depressiviteit en zelfmoordgedachten die tot roekeloos rijden en ongevallen bijdragen, maar ook tot het niet terugbetalen van schulden „en [tot] kosten ten laste van de gezondheidszorg”. Volgens Smith „kost elke dwangmatige gokker de maatschappij C$56.000”.
Pubers van de jaren ’90
Volgens Vittorino Andreoli, een psychiater aan de Universiteit van Verona (Italië), hebben hedendaagse jongeren, in tegenstelling tot vorige generaties, „geen of slechts weinig besef van de toekomst”. Hij voegt eraan toe dat dit het voor jonge mensen moeilijk maakt „het heden op te offeren aan het geluk van morgen”. Velen hebben ook geen „besef van goed en kwaad”, wat betekent dat „hun gedrag louter en alleen bepaald wordt door de situatie”, in plaats van door enige onveranderlijke zedenwet. Veel hedendaagse jongeren begrijpen niet helemaal wat de dood is. Andreoli merkt op dat „zij de dood alleen van de televisie kennen, uit fictie . . . Jongeren weten hoe zij ter dood moeten brengen, maar zij weten niet wat de dood is. Daardoor kan het gebeuren dat zij iemand doden of zelfs de hand aan zichzelf slaan, met volkomen andere resultaten in gedachten.”