Zijn kinderen veilig bij uw hond?
DOOR ONTWAAKT!-CORRESPONDENT IN ZUID-AFRIKA
DE TWEEJARIGE Sydney kwam te dicht bij een agressieve rottweiler die vastlag. De hond viel aan, bracht Sydney verwondingen aan zijn hoofdhuid toe en beet hem bijna het linkeroor af. Sydney zal een reeks huidtransplantaties moeten ondergaan.
Doordat steeds meer mensen honden houden om zich te beschermen, horen en lezen wij steeds vaker dat honden kinderen hebben aangevallen. Tot de honden waarvan bekend is dat ze kinderen hebben gebeten, behoren rottweilers, dobermannpinschers, bull mastiffs, Duitse herders en bull terriërs. Uit een in Zuid-Afrika ingesteld onderzoek bleek dat in de bestudeerde gevallen de meeste kinderen die gebeten waren, door honden waren aangevallen die zij kenden. Bijna de helft van hen was het slachtoffer van de hond van de buren en een kwart was gebeten door hun eigen hond. In slechts tien procent van de aanvallen ging het om zwerfhonden. Vaak had het slachtoffer, misschien zonder het te beseffen, de hond op de een of andere manier geprovoceerd. Kennelijk zijn veel aanvallen door honden te voorkomen als eigenaars van honden en ouders enkele fundamentele voorzorgsmaatregelen nemen.
Train het kind
Veel hondentrainers beklemtonen dat kleine kinderen en honden niet alleen gelaten mogen worden zonder toezicht van een volwassene. Kleine kinderen weten niet hoe zij met dieren moeten omgaan. Dat moet hun geleerd worden. Veel mensen houden zich dan ook aan de regel dat als er geen verantwoordelijke volwassene aanwezig kan zijn, honden en kleine kinderen van elkaar gescheiden worden gehouden. Trainer Brian Kilcommons merkt in het boek Childproofing Your Dog op: „Uit de verhalen die wij horen, blijkt dat verreweg de meeste problemen zich voordoen wanneer volwassenen niet opletten.”
Vaak moeten dieren tegen kinderen worden beschermd! Kilcommons’ hulp werd ingeroepen toen de hond van een gezin naar een kind hapte. De verontruste vader vertelde dat zijn zoontje van twee en een half jaar naar de slapende hond was gehold en hem een flinke trap had gegeven. De hond, die duidelijk pijn had, reageerde door naar het kind te happen. In deze situatie gaf de hond van loffelijke zelfbeheersing blijk door het kind niet te bijten. Deze trainer geeft ouders de raad: „Laat niet toe dat uw kind een hond iets aandoet waarvan u niet zou willen dat het dat een ander kind aandeed.”
Leer uw kind dieren vriendelijk te behandelen. Leer hem een hond nooit te plagen. Ouders moeten alert zijn op mogelijke gevaren wanneer kinderen en honden bij elkaar zijn. Als u merkt dat de hond uit de buurt van een kind probeert te komen of zich wil verbergen, weerhoud het kind er dan van achter de hond aan te gaan. Gaat het kind er toch achteraan en drijft het de hond in een hoek, dan is blaffen, grommen of zelfs bijten zijn enige verdediging. Ouders moeten consequent straffen, zodat hond en kind beide weten dat de ouder meent wat hij zegt.
Behandel de hond niet als een uitgestotene. Wanneer een echtpaar met een hond pas hun eerste baby heeft, kan de neiging bestaan geen aandacht aan de hond te besteden en hem naar de achtertuin te verbannen. Hoewel het verstandig is voorzorgsmaatregelen te nemen, geeft trainer Richard Stubbs de raad: „De hond mag niet als een uitgestotene behandeld worden. Houd zo veel mogelijk dezelfde routine voor de hond aan en schenk hem een redelijke hoeveelheid aandacht.”
Overdenk hoe uw kind op vreemde honden zal reageren. Als hij een vreemde met een hond op straat ziet lopen, wat zal hij dan doen? Er vast en zeker heen rennen om de hond te aaien? Leer hem dat niet te doen. Hij moet eerst toestemming aan de eigenaar vragen. Vindt de eigenaar het goed, dan kan hij langzaam op de hond toelopen om hem geen angst aan te jagen. Hij moet zich voorstellen door op enige afstand te blijven staan en rustig tegen de hond te praten. De vriendelijke hond zal naar uw kind toe komen. Honden die zonder begeleider op straat lopen, kunnen het beste met rust worden gelaten. — Zie het kader „De lichaamstaal van honden”, blz. 22.
Train de hond
Prijs uw hond altijd en wees positief. Straf of boze woorden bespoedigen het leren niet maar hebben juist het omgekeerde effect. Het is goed dat een hond leert dat hij moet komen als hij geroepen wordt en dat hij basisbevelen als „zit!” moet gehoorzamen. De hond leert onderworpenheid aan zijn baas en dat helpt de eigenaar hem in lastige situaties beter onder controle te houden. Eenvoudige woorden en uitdrukkingen werken het beste. Hanteer steeds dezelfde. Doet uw hond wat u hem gevraagd hebt, geef hem dan onmiddellijk een beloning in de vorm van een prijzend woord, een klopje of een lekker hapje. Om het gewenste versterkende effect te hebben, moet de beloning onmiddellijk na de prestatie gegeven worden. Het volgende belangrijke element is herhaling totdat het gedrag er goed in zit.
Als u een hond koopt, een puppy of een ouder dier, kan hij hulp nodig hebben om aan kinderen te wennen. Kinderen reageren anders dan volwassenen. Ze zijn luidruchtiger en impulsiever en de kans is groot dat zij op een hond toehollen, waardoor hij kan schrikken. Het is goed uw huisdier aan zulk onvoorspelbaar gedrag te laten wennen. Laat de hond gewend raken aan plotselinge geluiden wanneer de kinderen niet in de buurt zijn. Maak een spelletje van het trainen. Roep een bevel tegen de hond en hol op hem af. Beloon uw hond dan onmiddellijk. Ga steeds iets harder schreeuwen. Haal uw hond daarna altijd uitgebreid aan en hij zal het al gauw een leuk spelletje vinden.
Kleine kinderen zijn geneigd hun armpjes om honden heen te slaan, maar hun moet bijgebracht worden dat niet te doen, omdat sommige honden zich bedreigd voelen door zulk nauw contact. Mochten kinderen hun armpjes om uw hond slaan, dan kunt u hem leren dat te accepteren. Houd uw hond eventjes omarmd, geef hem dan een hapje en een woord van goedkeuring. Omarm hem steeds iets langer. Gromt of grauwt uw hond, roep dan de hulp van een bekwame trainer in.
De agressieve hond
Sommige honden schijnen agressief van aard te zijn en kunnen een gevaar zijn voor de gezinsleden. De kans op zulke agressieve kenmerken is bij een reu groter.
De dominante hond vindt het niet prettig aangehaald te worden, vooral niet rond gevoelige plekken als zijn snuit en hals. Bij andere gelegenheden kan het echter gebeuren dat de hond naar u toe komt, tegen u aan duwt of zelfs zijn poten op uw schoot legt, „vragend” om aandacht. Het kan zijn dat hij strategische plaatsen in het huis bewaakt en daar niet eens gezinsleden toelaat. Hij is vaak bezitterig ten aanzien van voorwerpen zoals speelgoed en kan gaan grommen of ophouden met kluiven wanneer er iemand naar hem toe komt terwijl hij ermee bezig is.
Om hun leiderschap te versterken, zullen zulke honden bekende bevelen opzettelijk negeren. Ze zullen soms tegen kinderen op lopen of verwachten als eerste de deur door te mogen. Ze kunnen ook geneigd zijn mensen te ’bespringen’. Dit is, aldus Brian Kilcommons, „een uiting van dominantie” en heeft „niets met seks te maken”. Hij waarschuwt dat dit „altijd een teken is dat de hond denkt dat hij de baas is. Dan zijn er beslist moeilijkheden op komst.” De hond kan ook de gewoonte ontwikkelen de hand van zijn eigenaar in zijn bek te nemen om aandacht te eisen.
Deze tekenen van agressiviteit mogen niet genegeerd worden. De agressiviteit zal niet gewoon overgaan; het is waarschijnlijker dat ze zal toenemen, en de kinderen in het gezin kunnen in gevaar verkeren. Veel trainers doen de aanbeveling zo’n hond te laten steriliseren, ongeacht het geslacht, daar dat over het algemeen helpt de agressiviteit terug te dringen.
Het is niet raadzaam een agressieve hond te tarten om hem te laten zien wie de baas is. Agressieve confrontatie en harde discipline zouden zelfs gevaarlijk kunnen zijn. De hond kan op subtielere manieren duidelijk worden gemaakt wie de baas is.
Elke keer dat een agressieve hond naar u toe komt om uw aandacht te eisen en u die geeft, versterkt u de hond in zijn mening dat hij de baas is. Negeer het dus wanneer zo’n hond aandacht vraagt. Het hele gezin moet bij deze behandeling meewerken. De hond zal eerst verbijsterd zijn en zal misschien zelfs blaffen en innemend naar u kijken, maar weersta de verleiding om toe te geven. Wanneer hij is afgedropen en misschien in zijn hoek gaat liggen, is het moment aangebroken om wat aandacht aan hem te besteden. Op die manier leert uw hond dat u de baas bent en dat u beslist wanneer hij aandacht krijgt.
Agressieve spelletjes als touwtrekken en worstelen kunnen de bazige neigingen van de hond stimuleren en moeten vermeden worden. Doe in plaats daarvan spelletjes die niet agressief zijn.
Het is beter als de hond niet in de slaapkamer slaapt. De slaapkamer is een bevoorrecht gebied en als een hond daar mag slapen, kan dat hem sterken in het idee dat hij boven de kinderen in het gezin staat. Zet de hondemand in plaats daarvan in de keuken of in een buitenkennel. Het is vaak in hun slaapkamer dat eigenaars voor het eerst door een agressieve hond gebeten worden.
Reageert uw hond niet goed op uw inspanningen of voelt u zich onder het trainen ooit bedreigd, roep dan de hulp in van een bekwaam hondentrainer. Uw dierenarts zal u er wel een kunnen aanbevelen. Praat eerst met hem over zijn trainingsmethoden en vergewis u van zijn bekwaamheid voordat u hem in de arm neemt. Trainer Richard Stubbs waarschuwt: „Ook al zal een agressieve hond goed op een beroepstrainer reageren, dan is dat nog geen garantie dat hij zich tegenover zijn eigenaar net zo zal gedragen.” De hondebezitter moet er zeker van zijn dat hij zijn hond in kritieke situaties de baas kan blijven.
Sommige honden zullen zelfs na de beste training nog agressief blijven, en als u zo’n hond houdt, brengt u uw gezin in gevaar. Nadat u uw uiterste best hebt gedaan, kunt u tot de slotsom komen dat het beter is de hond weg te doen in plaats van letsel te riskeren. Het is verstandig raad in te winnen bij een dierenarts of een trainer. Misschien lukt het u een ander tehuis voor uw hond te vinden, maar u bent natuurlijk verplicht de nieuwe eigenaar in kennis te stellen van de problemen die u met de hond hebt gehad.
Trainer Peter Neville adviseert: „Dominante honden mogen alleen behandeld worden volgens zeer strakke richtlijnen en er moet zorgvuldig bepaald worden wie risico zal blijven lopen en in welke mate. Indien de veiligheid van het gezinslid dat het grootste gevaar loopt niet gewaarborgd kan worden, dan kan de hond beter een nieuw tehuis krijgen bij een met zorg uitgekozen nieuwe eigenaar of een spuitje gegeven worden.”
Voor kinderen kan het leerzaam en emotioneel heilzaam zijn een hond als huisdier te hebben. Door voor verantwoordelijk toezicht te zorgen, helpen ouders te bewerkstelligen dat hun kinderen alleen maar aangename herinneringen aan hun huisdieren hebben.
[Kader op blz. 22]
De lichaamstaal van honden
Het karakteristieke gedrag van een agressieve hond onthult onvriendelijke bedoelingen. Door uw kind te leren deze lichaamstaal van honden te herkennen, kunt u het helpen gevaarlijke situaties te vermijden.
● De agressieve hond zal proberen groter te lijken. Zijn nekharen kunnen overeind gaan staan. De hond zal misschien grommen of blaffen met zijn staart recht omhoog. Als de staart opgewonden met een stijve, snelle beweging heen en weer gaat, duidt dat niet op vriendschap. Dit is een hond om bij vandaan te blijven.
● De bange hond kan ineenduiken met zijn kop en oren naar beneden en zijn staart omlaag of tussen zijn poten. Als iemand dichterbij komt, kan deze hond uit angst agressief worden. Blijf uit de buurt.
● De ontspannen hond houdt zijn kop niet te hoog of te laag, heeft zijn bek open en zijn staart iets onder de ruglijn, maar niet omlaaghangend. De kwispelende staart is een vriendelijk teken. Het kan over het algemeen geen kwaad vriendschap met deze hond te sluiten.
(Ontleend aan het boek Childproofing Your Dog, door Brian Kilcommons en Sarah Wilson.)
[Kader/Illustraties op blz. 23]
Honden en veiligheid
1. Houd toezicht op kleine kinderen en honden.
2. Leer uw kind een hond nooit te plagen.
3. Vraag de eigenaar om toestemming alvorens een vreemde hond te aaien.
4. Leer uw hond basisbevelen te gehoorzamen.
5. Wen uw hond eraan omhelsd te worden.
6. Vermijd agressieve spelletjes.