LES 37
Hoofdpunten goed uitgekomen
WAT zijn de hoofdpunten van een lezing? Dat zijn niet eenvoudig interessante aspecten die terloops even genoemd worden. Het zijn belangrijke gedachten die uitvoerig aan de orde komen. Het zijn de gedachten die van cruciaal belang zijn voor het bereiken van je doel.
Een sleutel tot het goed laten uitkomen van de hoofdpunten is een verstandige selectie en ordening van je materiaal. Research voor een lezing levert vaak meer informatie op dan je kunt gebruiken. Hoe bepaal je wat je gaat gebruiken?
Ten eerste, neem je publiek in aanmerking. Zijn ze voor het merendeel onbekend met je onderwerp, of zijn ze er heel vertrouwd mee? Stemmen de meesten in met wat de bijbel erover zegt, of zijn sommigen geneigd tot scepticisme? Voor welke uitdagingen staan ze in het dagelijks leven wanneer ze zich beijveren om toe te passen wat de bijbel over het onderwerp zegt? Ten tweede, zorg ervoor dat je een helder idee hebt van het doel dat je met je voorgenomen bespreking bij dat publiek wilt bereiken. Aan de hand van die twee richtlijnen moet je je materiaal evalueren en alleen datgene behouden wat relevant is.
Als je een schema hebt gekregen en daarmee dus een thema en hoofdpunten, moet je je daaraan houden. De stof die je presenteert, wordt echter veel waardevoller als je bij het ontwikkelen van elk hoofdpunt de bovengenoemde factoren in aanmerking neemt. Is er geen schema verschaft, dan moet je zelf de hoofdpunten kiezen.
Wanneer je je hoofdpunten helder in je geest hebt en de details daaronder hun plaats hebt gegeven, zal het je gemakkelijker vallen de lezing te houden. Waarschijnlijk zullen je toehoorders er ook meer van opsteken.
Diverse manieren om je materiaal te ordenen. Er is een verscheidenheid aan patronen waarnaar je de kern van je lezing kunt ordenen. Wanneer je die leert kennen, zul je bemerken dat je er ettelijke effectief kunt gebruiken, afhankelijk van je doel.
Een heel flexibel te gebruiken patroon is dat waarbij de stof puntsgewijs aan de orde komt. (Elk hoofdpunt is nodig omdat het ertoe bijdraagt dat je luisteraars het onderwerp begrijpen of eraan meehelpt dat het doel van je lezing bereikt wordt.) Een ander patroon is chronologisch. (Gebeurtenissen van voor de Vloed bijvoorbeeld kunnen gevolgd worden door gebeurtenissen voorafgaand aan Jeruzalems vernietiging in 70 G.T., waarop dan nog gebeurtenissen in onze eigen tijd kunnen volgen.) Een derde patroon is oorzaak en gevolg. (Dit kan in beide richtingen uitgewerkt worden. Je kunt bijvoorbeeld starten met een nu bestaande situatie, het gevolg, en dan de oorzaak laten zien.) Een vierde methode maakt gebruik van tegenstellingen. (Je zou goed en kwaad of positief en negatief tegenover elkaar kunnen stellen.) Soms zal in een lezing meer dan één methode toegepast zijn.
Toen Stefanus valselijk beschuldigd voor het joodse Sanhedrin stond, hield hij een krachtige toespraak waarin hij een chronologisch patroon volgde. Als je het in Handelingen 7:2-53 leest, let dan eens op de doelbewuste selectie van punten. Stefanus maakte eerst duidelijk dat hij geschiedenis verhaalde waar zijn gehoor niets tegen kon inbrengen. Toen wees hij erop dat hoewel Jozef door zijn broers werd verworpen, God hem gebruikte om redding te bewerken. Vervolgens liet hij zien dat de joden ongehoorzaam waren aan Mozes, die door God werd gebruikt. Tot besluit benadrukte hij dat dezelfde geest als door de joden van voorbije geslachten aan de dag was gelegd, nu was getoond door hen die de dood van Jezus Christus hadden teweeggebracht.
Niet te veel hoofdpunten. Welk thema je ook uitwerkt, er zijn altijd maar een paar essentiële punten. In de meeste gevallen zijn ze op de vingers van één hand te tellen. En het maakt niet uit of je nu 5 minuten gaat spreken of 10 minuten of 30 of nog langer. Probeer niet te veel hoofdpunten te laten uitkomen. Je toehoorders kunnen redelijkerwijs slechts een paar verschillende ideeën uit een lezing vasthouden. En hoe langer de lezing, hoe krachtiger en scherper omlijnd de punten moeten zijn waar het om draait.
Ongeacht hoeveel hoofdpunten je gebruikt, zorg ervoor dat je ze allemaal voldoende uitwerkt. Geef je toehoorders genoeg tijd om bij elk hoofdpunt stil te staan zodat het goed in hun geest geprent raakt.
Je lezing moet de indruk wekken eenvoudig te zijn. Dat hangt niet altijd van de hoeveelheid gepresenteerd materiaal af. Als je gedachten duidelijk zijn gegroepeerd onder slechts een paar hoofdpunten en je deze een voor een ontwikkelt, zal de lezing gemakkelijk te volgen zijn en niet gauw vergeten worden.
Laat je hoofdpunten goed uitkomen. Als je materiaal op de juiste manier geordend is, zal het niet moeilijk zijn het belang van je hoofdpunten te versterken door middel van je voordracht.
De voornaamste manier om een hoofdpunt goed te laten uitkomen, is bewijzen, schriftplaatsen en ander materiaal zo te presenteren dat ze de aandacht op het hoofdpunt richten en het versterken. Alle secundaire punten moeten het hoofdpunt ophelderen, bewijzen of versterken. Voeg geen niet-relevante ideeën toe alleen maar omdat ze best interessant zijn. Als je secundaire punten ontwikkelt, moet je duidelijk laten zien wat hun connectie is met het hoofdpunt dat ze ondersteunen. Laat het niet aan je toehoorders over om dat uit te puzzelen. De connectie kan getoond worden door sleutelwoorden te herhalen die de hoofdgedachte verwoorden of door de essentie van het hoofdpunt zelf van tijd tot tijd te herhalen.
Sommige sprekers laten de hoofdpunten uitkomen door ze te nummeren. Hoewel dat een manier is om hoofdpunten te laten uitspringen, mag dat niet in de plaats komen van een zorgvuldige selectie en logische ontwikkeling van het materiaal zelf.
Misschien wil je gewoon je hoofdpunt aan het begin vermelden, voordat je de ondersteunende argumentatie presenteert. Het zal je toehoorders helpen de waarde van wat volgt in te zien en het zal dat hoofdpunt ook benadrukken. Je zou het punt nog kunnen versterken door een samenvatting als je klaar bent met je uitwerking ervan.
In de velddienst. De boven besproken principes zijn niet alleen van toepassing op lezingen maar ook op gesprekken die je voert in de velddienst. Neem bij je voorbereiding belangrijke situaties in gedachten die mensen in het gebied bezighouden. Kies een thema dat de gelegenheid geeft om te laten zien hoe de bijbel hoop biedt op een oplossing. Je zou twee hoofdpunten kunnen selecteren om dat thema te ontwikkelen. Bepaal welke schriftplaatsen je zult gebruiken om die punten te ondersteunen. Bedenk dan hoe je je gesprek zult beginnen. Zo’n voorbereiding laat ruimte voor de flexibiliteit die er in een gesprek nu eenmaal mogelijk moet zijn. Het helpt je ook iets te zeggen dat de huisbewoners zich zullen herinneren.