„Waar is jullie kerk dan?”
DIE vraag wordt Jehovah’s Getuigen in Mozambique vaak gesteld. Eerlijk gezegd was dat tot voor kort een vraag die moeilijk te beantwoorden was. Dat kwam doordat Jehovah’s Getuigen tot 1991 in dit land geen wettelijke erkenning genoten. Zij konden er daarom geen duidelijk herkenbare en vaste plaatsen van aanbidding op na houden.
Maar op 19 februari 1994 kwam er verandering in die situatie. Op die hete, zonnige dag werden de eerste twee Koninkrijkszalen ingewijd die ooit in Mozambique zijn gebouwd. Er kwamen in totaal 602 personen naar de inwijding van deze voortreffelijke vergaderplaatsen in de havenstad Beira, ongeveer halverwege de kust van Mozambique. Ze zullen voorzien in de behoeften van de drie gemeenten in die stad.
Het hele project, vanaf het leggen van de fundering tot en met de voltooiing van de gebouwen, heeft een jaar en twee maanden hard werken gekost. Dikwijls kwamen er dertig of meer vrijwilligers uit het buurland Zimbabwe om schouder aan schouder met de plaatselijke Getuigen te werken. Aangezien zij niet allemaal in het zendelingenhuis in Beira, dat als het hoofdkwartier van het project dienst deed, konden worden ondergebracht, kampeerden sommigen in de weekends en bij enkele gelegenheden weken achtereen rondom het huis.
Het terrein van de Koninkrijkszaal voor de gemeenten Massamba en Munhava ligt aan de hoofdstraat van Beira. „Op een drukke dag, als het werk snel verliep en de vorderingen bijzonder in het oog sprongen,” merkte een zendeling op, „zagen wij vaak bijna een ongeluk gebeuren als passerende automobilisten zich zo aan de Koninkrijkszaal vergaapten dat zij hun autostuur zowat vergaten.” Velen hielden zelfs stil om naar het werk te kijken, en zij waren in het bijzonder onder de indruk van de aanwezigheid van verschillende rassen die in eenheid samenwerkten.
Er ging heel wat planning en organisatie in het werk zitten. In tegenstelling tot veel andere projecten in dit deel van de wereld, waar materialen en middelen schaars zijn, kwam het werk aan de Koninkrijkszalen nooit tot stilstand wegens gebrek aan materialen. Op een gegeven moment waren er 800 zakken cement nodig, en het enige bedrijf dat zoveel kon leveren, had niet voldoende zakken om het cement in te doen. De broeders namen contact op met het bijkantoor van het Wachttorengenootschap in de hoofdstad Maputo; er werden zakken gestuurd per vliegtuig, naar de cementfabriek gebracht en gevuld. Het werk ging zonder onderbreking door.
Bij een andere gelegenheid, toen de dakspanten werden aangebracht, kwam de werkploeg stalen balken te kort. Wegens de extreme schaarste was het staal voor het project van 600 kilometer ver geïmporteerd! Een man die had staan toekijken, werd door een van de werkers aangesproken met de vraag of hij misschien wist waar zij het staal zouden kunnen vinden om het karwei af te maken. De man antwoordde: „Ik sta hier al meer dan een uur te kijken, en dat kan geen toeval geweest zijn. Ik kan niet anders dan bewondering hebben voor het werk dat jullie doen en voor de geest van dit project. Ik heb precies het soort staal dat jullie nodig hebben, en ik zou het jullie heel graag als geschenk aanbieden.” Het bleek een wel heel precies op tijd komende voorziening te zijn.
Veel toeschouwers vroegen zich af welk grote bouwbedrijf achter het project zat. De werkploeg vond het natuurlijk prachtig hun te vertellen dat dit Jehovah’s Getuigen waren die vrijwillig hun diensten aanboden. Wat trof de toeschouwers in het bijzonder? „Jullie zijn een verenigd volk”, zei er een. „Hoewel jullie van verschillende rassen zijn, werken jullie als broeders samen.” Het gevolg was dat velen om bijbelstudie kwamen vragen. Ook op de vergaderingen heeft het zijn uitwerking niet gemist. Het gemiddelde vergaderingsbezoek van de gemeente Manga bijvoorbeeld bedraagt meer dan het dubbele van het aantal Getuigen.
De nieuwe Koninkrijkszalen zijn werkelijk een grote zegen voor de plaatselijke Getuigen gebleken. De meesten hadden voordien in primitieve gelegenheden vergaderd, met een dak van gras of een paar blikken platen boven hun hoofd, op een achtererf, of in een kamertje van een particuliere woning. Dikwijls werden zij nat als het regende; toch bezochten zij de vergaderingen trouw. Tientallen jaren waren dit de enige „Koninkrijkszalen” die de Getuigen in Mozambique kenden. Broeder Caetano Gabriel, een ouderling in de gemeente Massamba, verklaarde: „Wij zijn dankbaar jegens onze broeders in de hele wereld, die hebben bijgedragen aan de verwezenlijking van dit project.” Een jonge Getuige vertelde: „Toen wij in Carico (de „heropvoedingskampen” waar Jehovah’s Getuigen ongeveer twaalf jaar geïnterneerd zijn geweest) zaten, zeiden wij altijd: ’Wij zullen getrouw volharden, en Jehovah zal ons belonen.’ De nieuwe Koninkrijkszaal is een beloning van Jehovah.” Hun woorden geven uiting aan hun diepe dankbaarheid en hun vaste besluit Jehovah te loven.
Veel jongeren die aan de bouw hebben meegewerkt, raakten bezield met de pioniersgeest en zijn na afloop in de gewone pioniersdienst gegaan. De jonge Isabel, een gewone pionierster in de gemeente Manga, merkte op toen zij de dag voor de inwijding naar de smetteloos schone Koninkrijkszaal keek: „Voor mij is dit het mooiste plekje in de stad Beira. Er is voor mij niets fijners dan hier te zijn.” Adão Costa, een zendeling, legde uit dat de plaatselijke autoriteiten alle medewerking hadden verleend door bijzondere invoerprocedures toe te staan omdat zij op de hoogte waren van de eerlijkheid van de Getuigen. Toen voegde hij eraan toe: „Hoewel wij verschrikkelijk moe werden, was het een feest de vruchten van al dit werk tot eer en heerlijkheid van Jehovah te zien.”
Telkens als nu een vriendelijke inwoner van de stad Beira vraagt: „Waar is jullie kerk dan?”, verwijzen de Getuigen hem naar een van de twee nieuwe Koninkrijkszalen en antwoorden zoiets als: „Die staat aan de International Road, Avenida Acordo de Lusaka, pal tegenover het politiebureau van de vierde brigade.” En dan een kleine correctie: „Alleen is het geen kerk. Het is een Koninkrijkszaal!”
[Kaart/Illustraties op blz. 20]
(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)
AFRIKA
Mozambique
Beira
Maputo
[Verantwoording]
Kaart: Mountain High Maps® Copyright © 1995 Digital Wisdom, Inc.