Hoe u juiste beslissingen kunt nemen
DE VRIJE wil is een gave van God. Zonder die vrije wil zouden we nauwelijks meer zijn dan robots, zonder zeggenschap over onze daden. Maar mét een vrije wil krijgen we met uitdagingen te maken. Omdat we een vrije wil hebben, moeten we in de loop van ons leven beslissingen nemen.
Uiteraard zijn veel beslissingen vrij onbeduidend. Andere, zoals of we willen trouwen of welke carrière we moeten kiezen, kunnen van invloed zijn op onze hele toekomst. Weer andere beïnvloeden andere mensen. Sommige beslissingen die ouders nemen hebben een diepgaande uitwerking op hun kinderen. Bovendien moeten we voor veel beslissingen die we nemen rekenschap afleggen aan God. — Romeinen 14:12.
De behoefte aan hulp
Mensen hebben wat het nemen van beslissingen betreft geen goed bericht opgebouwd. Een van de eerste opgetekende menselijke beslissingen was rampzalig. Eva besloot te eten van de vrucht die God uitdrukkelijk had verboden. Haar keuze, die gebaseerd was op een zelfzuchtig verlangen, leidde ertoe dat haar man zich bij haar aansloot in haar ongehoorzaamheid jegens God en dit had enorm veel lijden voor de mensheid tot gevolg. In veel gevallen baseren mensen hun beslissingen nog altijd meer op zelfzuchtige verlangens dan op juiste beginselen (Genesis 3:6-19; Jeremia 17:9). En wanneer we voor belangrijke beslissingen komen te staan, zijn we ons vaak bewust van onze beperkingen.
Het wekt dan ook geen verbazing dat velen zich bij het nemen van belangrijke beslissingen voor hulp tot hogere bronnen wenden. In de bijbel staat een voorval waarbij Nebukadnezar midden in een militaire veldtocht een beslissing moest nemen. Hoewel hij koning was, had hij er behoefte aan „zijn toevlucht te nemen tot waarzeggerij”, oftewel de geesten te raadplegen. Daarom zegt het verslag: „Hij heeft de pijlen geschud. Hij heeft gevraagd met behulp van de terafim; hij heeft de lever bezien” (Ezechiël 21:21). Evenzo wenden velen zich tegenwoordig tot waarzeggers en astrologen en roepen ze op andere manieren de hulp in van geesten. Die informatiebronnen zijn echter bedrieglijk. — Leviticus 19:31.
Er is echter Iemand die volledig betrouwbaar is en die door de hele geschiedenis heen mensen heeft geholpen verstandige beslissingen te nemen. Dat is niemand anders dan Jehovah God. In oude tijden gaf God zijn natie Israël bijvoorbeeld de Urim en de Tummim — waarschijnlijk heilige loten die werden geworpen als de natie geconfronteerd werd met situaties die van groot belang waren. Door middel van de Urim en de Tummim gaf Jehovah rechtstreekse antwoorden op vragen en hielp hij de oudere mannen van Israël om er zeker van te zijn dat hun beslissingen in overeenstemming waren met zijn wil. — Exodus 28:30; Leviticus 8:8; Numeri 27:21.
Beschouw nog eens een voorbeeld. Toen Gideon werd geroepen om de legers van Israël aan te voeren tegen Midian, moest hij beslissen of hij dat verheven voorrecht zou aanvaarden. Omdat hij er opnieuw van verzekerd wilde worden dat Jehovah hem zou steunen, vroeg hij om een wonderteken. Hij bad of een wollen vacht die ’s nachts buiten werd gelaten nat van de dauw mocht worden terwijl de grond eromheen droog bleef. De avond daarna vroeg hij of de wollen vacht droog mocht blijven terwijl de grond eromheen nat van de dauw zou worden. Liefdevol gaf Jehovah Gideon de tekenen waar hij om gevraagd had. Het gevolg was dat Gideon de juiste beslissing nam en Israëls vijanden — met goddelijke hulp — volledig versloeg. — Rechters 6:33-40; 7:21, 22.
Hoe staat het in deze tijd?
In deze tijd geeft Jehovah zijn dienstknechten nog steeds hulp wanneer ze voor belangrijke beslissingen komen te staan. Hoe? Moeten we net als Gideon vragen een „proef” te mogen nemen opdat een teken van Jehovah ons toont wat we moeten doen? Eén echtpaar vroeg zich af of ze naar een gebied moesten verhuizen waar een grotere behoefte bestond aan Koninkrijkspredikers. Als hulp bij hun beslissing spraken ze een test af. Ze deden hun huis voor een bepaalde prijs in de verkoop. Als het huis vóór een bepaalde datum voor de genoemde prijs of meer verkocht zou worden, zouden ze dat opvatten als een aanwijzing dat God wilde dat ze gingen verhuizen. Als het huis niet werd verkocht, zouden ze daaruit opmaken dat God niet wilde dat ze zouden verhuizen.
Het huis werd niet verkocht. Was dat een aanwijzing dat Jehovah niet wilde dat dit echtpaar ging dienen waar de behoefte groter was? Het zou uiteraard aanmatigend zijn om categorisch aan te geven wat Jehovah wel of niet voor zijn dienstknechten doet. We kunnen niet zeggen dat Jehovah tegenwoordig nooit ingrijpt om te laten zien wat zijn wil voor ons is (Jesaja 59:1). We hebben echter niet het recht een dergelijk ingrijpen bij onze belangrijke beslissingen te verwachten, om zo het nemen van besluiten in feite aan God over te laten. Zelfs Gideon moest gedurende het grootste gedeelte van zijn leven beslissingen nemen zonder wondertekenen van Jehovah!
Toch zegt de bijbel dat er goddelijke leiding beschikbaar is. Daarin wordt over onze tijd voorzegd: „Uw eigen oren zullen een woord achter u horen, dat luidt: ’Dit is de weg. Wandelt daarop’, ingeval gijlieden rechts of ingeval gij links zoudt gaan” (Jesaja 30:21). Wanneer we voor belangrijke beslissingen komen te staan, is het volkomen juist die leiding te zoeken om ervoor te zorgen dat onze beslissingen in overeenstemming zijn met Gods wil en zijn superieure wijsheid weerspiegelen. Hoe? Door zijn Woord te raadplegen en het ’een lamp voor onze voet, en een licht op ons pad’ te laten zijn (Psalm 119:105; Spreuken 2:1-6). Om dit te doen, moeten we de gewoonte aankweken nauwkeurige kennis uit de bijbel in ons op te nemen (Kolossenzen 1:9, 10). En wanneer we voor een beslissing staan, moeten we in verband met de kwestie zorgvuldig alle betrokken bijbelse beginselen onderzoeken. Zo’n onderzoek zal ons in staat stellen ons ’van de belangrijker dingen te vergewissen’. — Filippenzen 1:9, 10.
Ook dienen we in gebed tot Jehovah te spreken, in het vertrouwen dat hij naar ons zal luisteren. Wat is het bemoedigend onze liefdevolle God te kunnen vertellen voor welke beslissing we staan en wat de alternatieven zijn die we overwegen! Vervolgens kunnen we vol vertrouwen om leiding vragen bij het nemen van de juiste beslissing. Vaak zal heilige geest ons herinneren aan bijbelse beginselen die van toepassing zijn, of kan deze ons helpen een schriftplaats die op onze situatie slaat duidelijker te begrijpen. — Jakobus 1:5, 6.
Jehovah voorziet ook in rijpe personen in de gemeente met wie we over onze beslissingen kunnen spreken (Efeziërs 4:11, 12). Wanneer we anderen raadplegen, dienen we echter niet zo te zijn als degenen die de ene persoon na de andere benaderen totdat ze eindelijk iemand vinden die zegt wat ze willen horen, om vervolgens zijn advies op te volgen. We moeten ook het waarschuwende voorbeeld van Rehabeam niet vergeten. Toen hij voor een belangrijke beslissing kwam te staan, ontving hij voortreffelijke raad van de oudere mannen die zijn vader hadden gediend. In plaats van hun raad op te volgen, raadpleegde hij echter de jonge mannen met wie hij was opgegroeid. Door hun raad op te volgen, nam hij een zeer slechte beslissing waardoor hij een groot deel van zijn koninkrijk verloor. — 1 Koningen 12:1-17.
Wanneer u om raad vraagt, vraag die dan aan personen die levenservaring, een goede kennis van de Schrift en een eerbiedige achting voor juiste beginselen hebben (Spreuken 1:5; 11:14; 13:20). Neem er indien mogelijk de tijd voor om te mediteren over de betrokken beginselen en alle inlichtingen die u hebt verzameld. Wanneer u de dingen in het licht van Jehovah’s Woord gaat bezien, zal het waarschijnlijk nog duidelijker worden wat de juiste beslissing is. — Filippenzen 4:6, 7.
De beslissingen die we nemen
Sommige beslissingen worden gemakkelijk genomen. Toen de apostelen het bevel kregen te stoppen met het geven van getuigenis, wisten ze dat ze moesten blijven prediken over Jezus, en onmiddellijk stelden ze het Sanhedrin in kennis van hun besluit om God meer te gehoorzamen dan mensen (Handelingen 5:28, 29). Over andere beslissingen moet misschien langer worden nagedacht omdat er in de bijbel geen rechtstreekse uitspraak over de kwestie wordt gedaan. Niettemin zullen bijbelse beginselen gewoonlijk inzicht geven betreffende de beslissing die we het beste kunnen nemen. Een voorbeeld: hoewel veel vormen van ontspanning die tegenwoordig beschikbaar zijn, in Jezus’ tijd niet bestonden, staan er duidelijke uitspraken in de bijbel over wat Jehovah behaagt en wat niet. Daarom heeft iedere christen die zich bezighoudt met ontspanning die geweld, immoraliteit of opstand propageert, een slechte beslissing genomen. — Psalm 97:10; Johannes 3:19-21; Galaten 5:19-23; Efeziërs 5:3-5.
Soms kunnen twee beslissingen beide juist zijn. Dienen waar een grotere behoefte is, is een schitterend voorrecht en kan leiden tot grote zegeningen. Maar als iemand om de een of andere reden besluit dit niet te gaan doen, kan hij toch voortreffelijk werk verrichten in zijn eigen gemeente. Zo nu en dan staan we misschien voor een beslissing waardoor we in de gelegenheid zijn te tonen hoe groot onze toewijding aan Jehovah is of wat het belangrijkste is in ons leven. Jehovah staat ons dus toe onze vrije wil te gebruiken om te laten zien hoe onze hartentoestand echt is.
Vaak worden anderen door onze beslissingen beïnvloed. De eerste-eeuwse christenen bijvoorbeeld verheugden zich erover dat ze bevrijd waren van veel van de beperkingen van de Wet. Dat betekende bijvoorbeeld dat ze voedsel dat onder de Wet onrein was, konden aanvaarden of weigeren. Toch werden ze aangemoedigd bij hun beslissing om die vrijheid al dan niet te gebruiken, het geweten van anderen in aanmerking te nemen. Paulus’ woorden over die kwestie zouden van toepassing kunnen zijn op veel beslissingen die we nemen: ’Geef geen aanleiding tot struikelen’ (1 Korinthiërs 10:32). De wens om anderen niet tot struikelen te brengen, kan een hulp zijn bij het nemen van veel van onze beslissingen. Per slot van rekening is naastenliefde het op een na grootste gebod. — Mattheüs 22:36, 39.
De afloop van onze beslissingen
Beslissingen die met een goed geweten en gebaseerd op bijbelse beginselen worden genomen, zullen op de lange duur altijd een goede afloop hebben. Uiteraard kunnen ze op korte termijn leiden tot enige persoonlijke offers. Toen de apostelen het Sanhedrin lieten weten dat ze hadden besloten over Jezus te blijven prediken, werden ze gegeseld voordat ze werden vrijgelaten (Handelingen 5:40). Toen de drie Hebreeën — Sadrach, Mesach en Abednego — besloten dat ze niet voor Nebukadnezars gouden beeld zouden buigen, brachten ze hun leven in gevaar. Ze waren bereid de mogelijkheid onder ogen te zien dat hun beslissing hun dood zou betekenen. Maar ze wisten dat ze Gods goedkeuring en zegen zouden hebben. — Daniël 3:16-19.
Wanneer we geconfronteerd worden met moeilijkheden nadat we een gewetensvolle beslissing hebben genomen, bestaat er geen reden om aan te nemen dat de beslissing verkeerd was. „Tijd en onvoorziene gebeurtenissen” kunnen de uitkomst van zelfs de best bedoelde beslissingen nadelig beïnvloeden (Prediker 9:11). Bovendien laat Jehovah soms tegenslagen toe om de mate van onze toewijding te toetsen. Jakob moest de hele nacht met een engel worstelen voordat hij een zegen ontving (Genesis 32:24-26). Ook wij moeten misschien met tegenslagen worstelen, zelfs wanneer we juist handelen. Wanneer onze beslissingen echter in overeenstemming zijn met Gods wil, kunnen we het vertrouwen hebben dat hij ons zal helpen te volharden en dat hij ons uiteindelijk zal zegenen. — 2 Korinthiërs 4:7.
Verlaat u bij het nemen van een belangrijke beslissing dus niet op uw eigen wijsheid. Speur naar bijbelse beginselen die van toepassing zijn. Spreek tot Jehovah over de kwestie. Vraag indien mogelijk rijpe medechristenen om raad. Wees vervolgens moedig. Gebruik uw door God gegeven vrije wil met verantwoordelijkheidsgevoel. Neem een goede beslissing en toon Jehovah dat uw hart oprecht met hem is.
[Illustratie op blz. 28]
Raadpleeg Gods Woord voordat u belangrijke beslissingen neemt
[Illustraties op blz. 28, 29]
Spreek tot Jehovah over beslissingen die u moet nemen
[Illustratie op blz. 30]
U kunt ingrijpende beslissingen met rijpe christenen bespreken