Goedheid: Hoe kun je daarin groeien?

IEDEREEN wil graag bekendstaan als een goed mens. Maar het is tegenwoordig niet makkelijk om goed te zijn. Veel mensen hebben ‘geen liefde voor het goede’ (2 Tim. 3:3). Ze houden zich misschien aan een eigen norm voor wat goed en fout is die er eigenlijk op neerkomt dat ‘goed slecht is en slecht goed’ (Jes. 5:20). En we zijn allemaal onvolmaakt en worden beïnvloed door onze achtergrond. Misschien denk je er net zo over als Anne,a die Jehovah al tientallen jaren dient en zegt: ‘Ik vind het moeilijk te geloven dat ik een goed mens kan zijn.’

Gelukkig kunnen we allemaal goedheid aankweken! Het is een product van Gods heilige geest, en zijn geest is krachtiger dan welk externe of interne obstakel maar ook. Laten we eens kijken wat goedheid precies is en hoe we eraan kunnen werken.

Eenvoudig gezegd is goedheid het goed-zijn. Het is onder andere morele uitnemendheid en deugd, de afwezigheid van slechtheid of verdorvenheid. Een goed mens zoekt altijd naar manieren om anderen te helpen en doet goede dingen voor ze.

Mensen doen graag goede dingen voor hun familie en vrienden. Maar zou goedheid niet verder moeten gaan? Helaas zijn we beperkt in ons vermogen om deze eigenschap te tonen, want de Bijbel zegt: ‘Er is geen rechtvaardig mens op aarde die altijd het goede doet en nooit zondigt’ (Pred. 7:20). Paulus gaf eerlijk toe: ‘Ik weet dat er in mij, dat wil zeggen in mijn vlees, niets goeds woont’ (Rom. 7:18). Als je goedheid wilt ontwikkelen, heb je dus hulp nodig van de Bron van goedheid.

Jehovah God bepaalt de norm voor wat goed is. Over hem wordt gezegd: ‘U bent goed en uw daden zijn goed. Leer mij uw voorschriften’ (Ps. 119:68). In dit vers worden twee aspecten van Jehovah’s goedheid genoemd die we wat beter gaan bekijken.

Jehovah is goed. Goedheid is onlosmakelijk verbonden met Jehovah’s persoonlijkheid. Kijk eens wat er gebeurde toen Jehovah tegen Mozes zei: ‘Ik zal al mijn goedheid voor je langs laten gaan.’ Terwijl Jehovah zijn glorie, inclusief zijn goedheid, aan Mozes liet zien, hoorde Mozes de woorden: ‘Jehovah, Jehovah, een God die barmhartig en meelevend is, die niet snel kwaad wordt en die vol loyale liefde en waarheid is, die loyale liefde toont voor duizenden en die fouten, overtredingen en zonden vergeeft. Maar hij laat schuldigen beslist niet ongestraft’ (Ex. 33:19; 34:6, 7). We kunnen dus concluderen dat goedheid terug te zien is in elk facet van Jehovah’s aard. Hoewel Jezus een en al goedheid was, zei hij: ‘Niemand is goed, behalve één, God’ (Luk. 18:19).

Jehovah’s daden zijn goed. Goedheid komt tot uiting in alles wat hij doet. ‘Jehovah is goed voor iedereen en zijn barmhartigheid blijkt uit al zijn werken’ (Ps. 145:9). Zijn goedheid is onpartijdig: hij heeft alle mensen leven gegeven en alles wat ze nodig hebben om te blijven leven (Hand. 14:17). Hij toont zijn goedheid ook als hij ons vergeeft. De psalmist schreef: ‘Jehovah, u bent goed en vergeeft graag’ (Ps. 86:5). We kunnen er zeker van zijn dat ‘Jehovah niets goeds zal onthouden aan wie in oprechtheid wandelen’ (Ps. 84:11).

We zijn naar Gods beeld geschapen, dus we hebben het potentieel om goed te zijn en het goede te doen (Gen. 1:27). Gods Woord geeft dan ook de raad: ‘Leer het goede te doen’ (Jes. 1:17). Hoe kun je deze aantrekkelijke eigenschap ontwikkelen? Hier volgen drie manieren.

Ten eerste: bid om heilige geest. Die kan je helpen goed te zijn in Gods ogen (Gal. 5:22). Met Gods geest kun je het goede leren liefhebben en het slechte leren afwijzen (Rom. 12:9). Volgens de Bijbel kan Jehovah je zelfs ‘sterk maken in al het goede dat je doet en zegt’ (2 Thess. 2:16, 17).

Ten tweede: lees Gods geïnspireerde Woord. Als je dat doet, kan Jehovah je leren ‘wat de goede weg is’ en je toerusten ‘voor elk goed werk’ (Spr. 2:9; 2 Tim. 3:17). Door de Bijbel te lezen en erover te mediteren, vul je je hart met goede dingen over God en zijn wil. Zo wordt ‘de goede voorraad van je hart’ groter, waar je later veel aan hebt (Luk. 6:45; Ef. 5:9).

Ten derde: volg het goede na (3 Joh. 11). In de Bijbel staan goede voorbeelden om na te volgen. De beste voorbeelden zijn natuurlijk Jehovah en Jezus. Maar je kunt ook veel leren van anderen die bekendstonden om hun goedheid. Bijvoorbeeld Tabitha en Barnabas (Hand. 9:36; 11:22-24). Bestudeer de Bijbelverslagen over hen en let erop wat ze deden om anderen te helpen. Denk erover na hoe je het initiatief kunt nemen om iemand in je familie of gemeente te helpen. En sta ook stil bij de voordelen die het voor Tabitha en Barnabas had dat ze goed voor anderen waren. Jij kunt ook zulke voordelen ervaren.

Je kunt ook nadenken over het voorbeeld van personen in deze tijd die goede dingen doen. Denk bijvoorbeeld aan hardwerkende ouderlingen in de gemeente die ‘het goede liefhebben’. En vergeet ook de trouwe zusters niet die in woord en daad ‘het goede onderwijzen’ (Tit. 1:8; 2:3). Roslyn vertelt: ‘Mijn vriendin doet haar uiterste best om anderen in de gemeente te helpen en aan te moedigen. Ze denkt over hun situatie na en geeft ze vaak iets kleins of helpt ze op andere praktische manieren. Ik vind haar echt een goed mens.’

Jehovah moedigt ons aan: ‘Zoek het goede’ (Amos 5:14). Als je dat doet, krijg je niet alleen liefde voor zijn normen maar ben je ook meer gemotiveerd om het goede te doen.

Om goed te zijn hoef je geen indrukwekkende dingen te doen of grote offers te brengen. Ter illustratie: Kun je je voorstellen dat een schilder een portret maakt met maar een of twee penseelstreken? Waarschijnlijk bestaat zijn portret uit heel veel penseelstreken. Zo wordt ook onze goedheid zichtbaar door veel behulpzame daden.

De Bijbel spoort ons aan ‘altijd bereid’ te zijn om het goede te doen (Tit. 3:1; 2 Tim. 2:21). Als je alert bent op de omstandigheden van anderen, kun je manieren vinden om ‘het voordeel van je naaste te zoeken, om hem op te bouwen’ (Rom. 15:2). Misschien kun je iets wat je hebt met hem delen (Spr. 3:27). Je kunt hem uitnodigen voor een eenvoudige maaltijd of opbouwende omgang. Als je weet dat iemand ziek is, kun je een kaartje sturen of hem bezoeken of opbellen. Je kunt veel gelegenheden vinden om ‘iets goeds te zeggen dat opbouwt, waar dat maar nodig is. Zo vertel je de ander iets waar hij wat aan heeft’ (Ef. 4:29).

Net als Jehovah willen we goed zijn voor alle mensen. We behandelen anderen dus onbevooroordeeld. Dat doen we vooral door het goede nieuws van het Koninkrijk aan iedereen bekend te maken. Zoals Jezus gebood proberen we zelfs goed te zijn voor degenen die ons haten (Luk. 6:27). Het is nooit verkeerd om vriendelijk en goed te zijn voor anderen, want ‘er is geen wet die tegen zulke dingen is’ (Gal. 5:22, 23). Als we ondanks tegenstand of beproevingen goede dingen doen, kunnen we anderen tot de waarheid trekken en Jehovah eren (1 Petr. 3:16, 17).

‘Een goed mens plukt de vruchten van zijn daden’ (Spr. 14:14). Wat zijn enkele van de voordelen? Als je goed bent voor anderen, zullen zij jou waarschijnlijk ook goed behandelen (Spr. 14:22). Doen ze dat niet, geef het dan niet op. Je goede daden kunnen hen zachter maken en hun hardheid laten wegsmelten (Rom. 12:20, vtn.).

Velen kunnen bevestigen dat het voordelen heeft het goede te doen en het slechte te vermijden. Neem Nancy. ‘Toen ik opgroeide was ik roekeloos, immoreel en onbeleefd’, vertelt ze. ‘Maar toen ik Gods normen voor wat goed is leerde kennen en ging toepassen, werd ik gelukkiger. Nu heb ik meer eigenwaarde en zelfrespect.’

De belangrijkste reden om goedheid te ontwikkelen is dat het Jehovah blij maakt. Zelfs als niemand ziet wat je doet, ziet Jehovah het wel. Hij ziet elke goede daad en gedachte (Ef. 6:7, 8). Het resultaat? ‘Een goed mens krijgt Jehovah’s goedkeuring’ (Spr. 12:2). Laten we dus goedheid blijven ontwikkelen. Jehovah belooft ‘glorie en eer en vrede voor iedereen die het goede doet’ (Rom. 2:10).