Wilembewa na Mateyo

13 Nsiku yamene iyo, Yesu efuma kung’anda nakuyankhala pansi m’mbali mwa nyanja. 2 Gulu ikulu ya ŵanthu iungana penze yove, mwakuti yove ekwela m’bote nonkhala pansi, ndipo gulu yonse ya ŵanthu ipanama m’mbali mwa nyanja yamene iyo. 3 Pavuli pake eŵauja vinthu vinyinji pokatishila ntchito mafanizo kuti: “Mvwani! Wokomola mbewu eluta kuti akakomole. 4 Penzekomola, mbewu ziyakine ziponela m’mbali mwa nsewu ndipo kwiwela tunyoni nozilya. 5 Ziyakine ziponela pa myala pamene penzeve ngako lito ndipo zimela mokulumija chifukwa lito yamene iyo yenze tyala palulu. 6 Koma zuŵa peiŵala ngako ziŵauka ndipo zifota chifukwa zenzeve miju. 7 Mbewu ziyakine ziponela pa minga ndipo minga yamene iyo ikula nokangisha mbewu zamene izo kuti zikule. 8 Koma ziyakine ziponela pa nthaka iweme ndipo ziyamba kutwala vitwazi. Mbewu iyakine itwala vitwazi 100, iyakine 60 ndipo iyakine 30. 9 Wamene ali na matu amvwe.”

10 Tetyo ophunzila ŵake ewela nomukonsha kuti: “Ndaŵa yanji mulaŵila nawo pokatishila ntchito mafanizo?” 11 Koma yove eŵayankha kuti: “Mwewo mwapasiwa mwayi wakuti mumvwishe visinsi vopatulika va Ufumu wakululu, koma ŵanthu amene aŵa aliye pasiwe mwayi wamene uyo. 12 Chifukwa wala ali navo azapasiwe soti viyakine vinyinji ndipo azaŵe na vinyiji. Koma wala aliye, azalondewe olo vala vakuganiza kuti ali navo. 13 N’chifukwa chake nulaŵila nawo pokatishila ntchito mafanizo. Chifukwa olo kuti ololesha, owonalini chilichonse. Olo kuti akumvwa, omvwishalini vulaŵiliwa ndipo ozindikilalini tanthauzo yake. 14 Ulosi wa Yesaya ukwanilishiwa pali ove. Ulosi wamene uyo unena kuti: ‘Nichendi kuti kumvwa muzamvwe, koma muzazindikilelini tanthauzo yake. Nichendi kuti kulolesha muzaloleshe, koma muzawonelini chilichonse. 15 Chifukwa ŵanthu amene aŵa ayumisha mitima yawo ndipo amvwa na matu ŵawo koma aliye konkheje. Asunzumila kuti osati awone na menso ŵawo komasoti kuti osati amvwe na matu ŵawo nozindikila tanthauzo yake m’mitima yawo pavuli pake nochunguluka kuti newo niŵapojeke.’

16 Koma mwewo nimwe osangalala chifukwa menso ŵanu owona komasoti matu ŵanu akumvwa. 17 Chifukwa shuwa nukuujani, aneneli anyinji komasoti ŵanthu olungama enzefunishisha kuti awone vinthu vamene ivi vamuwona koma aliye viwone, komasoti kuti amvwe vinthu ivi vamukumvwa koma aliye vimvwe.

18 Lomba tetekelani fanizo ya munthu wokomola mbewu. 19 Munthu aliyense akamvwa mawu a Ufumu koma osazindikila tanthauzo yake, Satana owela nochosa vamene ivo vakomolewa mu ntima mwa munthu wamene uyo. Iyi ni mbewu yala ikomolewa m’mbali mwa nsewu. 20 Koma yamene ikomolewa pa myala, ni munthu wamene wamvwa mawu noŵavomela mokulumija komasoti mosangalala. 21 Koma lomba chifukwa chakuti onkhala aliye miju opitilija kukula kwa nthawe itontho. Koma akakumana na mavuto olo kuyamba kutamanishiwa chifukwa cha mawu amene awo, ofoka mokulumija. 22 Yamene ikomolewa pa minga, ni munthu wamene wamvwa mawu koma chifukwa cha nkhaŵa za moyo wa nthawe* ino komasoti chinyengo cha mphamvu cha chuma vukangisha mawu amene awo kukula komasoti kutwala vitwazi. 23 Koma mbewu ikomolewa pa nthaka iweme, ni munthu wamene wamvwa mawu nozindikila tanthauzo yake, wamene otwala chendi vitwazi, muyakine otwala vitwazi 100, muyakine 60 ndipo muyakine 30.”

24 Eŵafotokozela fanizo iyakinesoti kuti: “Ufumu wakululu tingaulinganije na munthu wamene ekomola mbewu iweme m’munda mwake. 25 Koma ŵanthu aliyone, kwiwela mdani wake kuzakomola namsongole m’munda wa tiligu wamene uyo nofumamo. 26 Tiligu wamene uyo pechikula notumbuka, namsongole naye ewonekela. 27 Lomba antchito a wala munecho wa munda ewela kuzamuuja kuti, ‘Abwana, kansi muliye komole mbewu ziweme m’munda mwanu? Lomba namsongole wafumila kuni?’ 28 Yove eŵauja kuti, ‘munthu muyakine onizonda niye echita vamene ivi.’ Antchito amene awo enena kuti, ‘Lomba kansi mufuna kuti tilute tikamunyule?’ 29 Koma yove eŵayankha kuti, ‘Yayi, kuyopela kuti ponyula namsongole wamene uyo munganyulile pamozi na tiligu. 30 Visiyeni vonse vikulile pamozi mpaka nthawe yoweja. Pa nthawe yoweja nizauje oweja kuti: Poyamba unjikani namsongole nomumanga mitolo kuti akashokewe. Pavuli pake muunjike tiligu mu chimphaka changu.’”

31 Eŵaujasoti fanizo iyakine kuti: “Ufumu wakululu uli monga ni kansele ka mpilu* kechitola munthu nokakomola m’munda mwake. 32 Kansele kamene aka ni katontho ngako kupambana nsele zonse, koma kakamela kokula ngako kupambana mbewu zonse za ku dimba ndipo chunkhala chimuti, mwakuti tunyoni twa m’mululu tuwela nofwana malo onkhala mu misambo yake.”

33 Ewafotokozelasoti fanizo iyakine kuti: “Ufumu wakululu uli monga ni vofufumisha vechitola mwanakazi muyakine noviyavija na unga wokwana madishi atatu akulu-akulu opimila, ndipo ntanda wonse wamene uyo wefufuma.”

34 Yesu elaŵila vonse vamene ivi na gulu ya ŵanthu yamene iyo pokatishila ntchito mafanizo. Nichendi, nthawe zonse yove enzelaŵila nawo pokatishila ntchito mafanizo, 35 kuti vechilaŵila Mulungu kupitila muli mneneli vikwanilishiwe. Mneneli wamene uyo enena kuti: “Nizasegule pakamwa pangu nonena mafanizo. Nizafalise vinthu vifisiwa kufumila pa chiyambi.”*

36 Pavuli pake pechiuja gulu ya ŵanthu yamene iyo kuti ilute, eloŵa m’ng’anda. Ndipo ophunzila ŵake ewela kuli yove nonena kuti: “Tiujeni tanthauzo ya fanizo yala ya namsongole m’munda.” 37 Poyankha yove enena kuti: “Wamene ekomola mbewu iweme yala ni Mwana wa munthu. 38 Munda ni chalo ndipo mbewu iweme ni ŵana a Ufumu. Koma namsongole ni ŵana a Satana, 39 ndipo mdani wamene ekomola namsongole ni Mdyelekezi. Nthawe yoweja yupanamila mapeto a nthawe* ino ndipo oweja amene awo na angelo. 40 Molingana na namsongole wamene omuunjika nomushoka pa mulilo, vizankhale soti tetyo pa mapeto a nthawe* ino. 41 Mwana wa munthu azatumije angelo ŵake ndipo azachose vinthu vonse mu Ufumu wake vusokoneza komasoti ŵanthu asamvwila malamulo. 42 Pavuli pake azaŵaponye mu uvuni wa mulilo. Kwamene uko azalile nokukuta menu. 43 Pa nthawe yamene iyo olungama azaŵale ngako monga ni zuŵa mu Ufumu wa Atata ŵawo. Wamene ali na matu amvwe.

44 Ufumu wakululu uli monga ni chuma chofisika m’munda, chechifwana munthu nochifisa. Chifukwa cha chisangalalo chenze nacho, eluta kuyagulisa vinthu vonse venze navo na kuyagula munda wamene uyo.

45 Komasoti Ufumu wakululu uli monga ni wamalonda woyenda-yenda wamene osakila-sakila ngale ziweme. 46 Pechifwana ngale imozi ya ntengo wapatali, eluta ndipo mokulumija echiyagulisa vinthu vonse venze navo nakuyagula ngale yamene iyo.

47 Komasoti Ufumu wakululu uli monga ni chokokovyela chamene achiponya m’nyanja ndipo chuunganija nsomba za mitundu-mitundu. 48 Chikazula ochidonsela ku ntunthu ndipo onkhala pansi nosankha ziweme noziika m’chiya, koma zosafunika ozitaya. 49 Niyesoti mwaviti vizankhalile pa mapeto a nthawe* ino. Angelo azalute kuyachosa aipa pakati pa olungama 50 ndipo azaŵaponye mu uvuni wa mulilo. Kwamene uko azalile nokukuta menu.

51 Kansi mumvwisha tanthauzo ya vinthu vonse vamene ivi?” Ove emuyankha kuti: “Eye.” 52 Pavuli pake eŵauja kuti: “Pakuti vili tetyo, mphunzisi aliyense waphunzisiwa vokhuza Ufumu wakululu ali monga ni munecho wa ng’anda, wamene ofumya vinthu vanyowani na vakale mosungilamo chuma chake.”

53 Yesu pechisilija kulaŵila za mafanizo amene aŵa efumako kwamene uko. 54 Pechifwika mu dela ya kwawo eyamba kuŵaphunzisa m’malo ŵawo opemphelela, mwakuti ŵanthu edabwa ndipo enena kuti: “Kansi munthu wamene uyu, nzelu na ntchito zamphamvu zoteti ezitola kuni? 55 Kansi uyu ni walalini mwana wa m’misili wa vokhoma-khoma? Kansi amayi ŵake ni Maliya lini, ndipo enekwake ni Yakobo lini, Yosefe, Simoni na Yudasi? 56 Ndipo azilongosi ŵake onse tili nawolini kwamene kuno? Lomba yove wamene uyu vinthu vonse vamene ivi evitola kuni?” 57 Tetyo eyamba kukalipa naye. Koma Yesu eŵauja kuti: “Mneneli olemekezewa lini kwawo olo m’ng’anda mwake, koma kuyakine.” 58 Ndipo aliye chite ntchito zinyinji zamphamvu kwamene uko chifukwa ŵanthu amene awo enzeve chikhulupililo.