ONTHELE YOKULILONGESWA 17
“Ame Ndyikahi Nokumuihana Okuti Mapanga”
“Ame ndyikahi nokumuihana okuti mapanga, mokonda nemupopila ovipuka aviho neiva ku Tate.” — SUAU 15:15.
OTYIIMBO 13 Kristu, Ongeleka Yetu
ETYI MATULILONGESAa
1. Oityi wesukisa okulinga opo ukale epanga liomunthu?
OPO tukale epanga liomunthu, tuesukisa okukala nae, otyo tuhipulula. Tuesukisa okulipopila etyi tusoka, nonkhalelo tuliivite. Onthue tuhanda okukala omapanga a Sesusi, mahi pamwe katyapepukile. Omokonda yatyi?
2. Otyipi otyitateka tyo tete?
2 Otyipuka tyo tete, omokonda onthue katukala na Sesusi. Ovakilisitau ovanyingi pomuvo wono apositolu navo vali notyitateka otyo. Mahi no ngotyo apositolu Petulu evepopila okuti: “Namphila muhenemumone, onwe mumuhole. Namphila muhemueete pahetyino, muna ekolelo.” (1 Pet. 1:8) Onondaka ombo mbulekesa nawa okuti tyitavela okukala noupanga omuwa na Sesusi namphila tuhenemumone.
3. Otyipi otyitateka tya vali?
3 Otyipuka tya vali, omokonda onthue katupondola okutomphola na Sesusi. Tyina tulikuambela, onthue tupopia na Siovaa. Namphila tulikuambela menyina lya Sesusi, mahi haeko tupopia nae. Mahi muene na Sesusi yatyo kahande-ale tulikuambele kwe! Omokonda yatyi? Omokonda tyina omunthu elikuambela ukahi nokufenda, ngwe o Siovaa vala tuna okufenda. (Mat. 4:10) Mahi otyo katyilekesa okuti katupondola okuhumba Sesusi.
4. Otyipi otyitateka tya tatu? Oityi matulilongesa monthele ei?
4 Otyitateka tya tatu, omokonda Sesusi ukala keulu. Katyitavela okukala nae mphangu ike. Mahi no ngotyo onthue tupondola okulilongesila ovipuka ovinyingi kwe. Pahe matutale ovipuka vikuana tupondola okulinga opo tupameke oupanga wetu nae. Mahi tete matulilongesa omokonda yatyi tuesukisila okukala omapanga a Sesusi Kilisitu.
OMOKONDA YATYI TUESUKISILA OKUKALA OMAPANGA A SESUSI?
5. Omokonda yatyi tuesukisila okukala omapanga a Sesusi? (Tupu tala okakasa kati: “Opo Tukale Omapanga a Siovaa Tuna Okukala Omapanga a Sesusi;” nokakasa kati: “Oñgeni Tuna Okutala Sesusi?”)
5 Inkha tuhanda okukala noupanga omuwa na Siovaa, tete tuesukisa okukala omapanga a Sesusi. Omokonda yatyi? Tala vala omahunga evali. Tete, Sesusi wapopilile ovalongwa vae okuti: “Tate . . . una oluembia no onwe, mokonda onwe muna ohole na ame.” (Suau 16:27) Apopi vali okuti: “Nawike uya ku Tate ahakuate pu ame.” (Suau 14:6) Okuti tyitavela okunyingila mondyuo atuhakuate pombundi? Sesusi ukahi ngatyina ombundi. Iya wetyilekesa nawa etyi apopia okuti: “Ame mbundi yonongi.” (Suau 10:7) Vali, Sesusi wahetekelele nawa ovituwa vya Tate yae. Wapopilile ovalongwa vae okuti: “Una weete ame, tupu weete Tate.” (Suau 14:9) Muaina, onkhalelo imwe yokunoñgonoka nawa Siovaa, okulilongesa etyi Sesusi alingile etyi ali pano pohi. Tyina tutualako okulilongesa konthele ya Sesusi, tumuhumba vali. Iya tyina oupanga wetu na Sesusi utualako okupama, tupu tuhumba vali Tate yae Siovaa.
6. Oityi vali tyilekesa okuti tuesukisa okukala omapanga a Sesusi? Hangununa.
6 Opo Siovaa akumbulule omalikuambelo etu, tuesukisa okukala omapanga a Sesusi. Otyo tyilekesa okuti tyina tulikuambela, katupondola vala okupopia okuti “menyina lya Sesusi,” ngatyina otyiso. Tuesukisa okunoñgonoka oñgeni Sesusi akuatesako Siovaa okukumbulula omalikuambelo etu. Sesusi wapopilile ono apositolu mbae okuti: “Atyiho muiita menyina liange, mandyityilingi.” (Suau 14:13) Tutyii okuti o Siovaa utehelela, nokukumbulula omalikuambelo etu. Mahi waavela Sesusi otyilinga tyokufuisapo omatokolo ae. (Mat. 28:18) Opo Siovaa akumbulule omalikuambelo etu, tete utala inkha onthue tuaendela monondongwa mba Sesusi. Mongeleka, Sesusi wati: “Inkha muevela vakuenyi oviponyo viavo, na Tate yenyi keulu memuevela oviponyo vienyi; inkha kamuevela vakuenyi oviponyo viavo, na Tate yenyi keulu kamemuevela oviponyo vienyi.” (Mat. 6:14, 15) Ngotyo, otyiwa okuhinangela onondaka ombo, atulingi vakuetu ngetyi Siovaa na Sesusi vetulinga.
7. Ovalie vakuatesuako notyilikutila tya Sesusi?
7 Opo otyilikutila tyeyovo tyitukuateseko, tuesukisa okukala omapanga a Sesusi. Oñgeni tutyii? Sesusi wapopile okuti ankho maave “omuenyo wae mokonda yomapanga ae.” (Suau 15:13) Ovaumbili va Siovaa vakalele-ko etyi Sesusi eheneye pano pohi, mavakatutiliswa. Mahi atee umwe ovanthu ovo, ngetyi o Ambalaiau, na Sala, na Moisesi na Laabe, mavesukisa okunoñgonoka Sesusi, nokumuhumba, nokukala noupanga omuwa nae. Mavesukisa okulinga ovipuka ovio opo vakapewe omuenyo uhapu. — Suau 17:3; Ovil. 24:15; Heb. 11:8-12, 24-26, 31.
8-9. Ngetyi tyipopia Suau 15:4, 5, oupanga wetu na Sesusi utuavela omphitilo yokulinga-tyi? Iya omokonda yatyi otyo tyakolela?
8 Onthue tuna elao liokuundapa na Sesusi movilinga viokuivisa onondaka onongwa Mbouhamba. Etyi Sesusi ali pano pohi ankho ulongesa ovanthu. Tunde apa akondoka keulu, utualako okuhongolela ovilinga viokuivisa mokonda onkhalamutwe yewaneno. Sesusi upanda ononkhono ukahi nokulinga opo ukuateseko ovanthu okumunoñgonoka, nokunoñgonoka Tate yae. Tukahi vala nokufuisapo ovilinga viokuivisa mokonda Siovaa na Sesusi vekahi nokutukuatesako! — Tanga Suau 15:4, 5.
9 Ondaka ya Huku iyandyulula nawa okuti opo tuhambukiswe Siovaa, tuna okuhumba Sesusi. Ngotyo, matutale ovipuka vikuana tuesukisa okulinga opo tukale omapanga a Sesusi.
OÑGENI MOKALA EPANGA LYA SESUSI?
10. Otyipuka tyo tete tuesukisa okulinga opo tukale omapanga a Sesusi, otyipi?
10 (1) Noñgonoka Sesusi. Oñgeni motyilingi? O mokutanga omukanda wa Mateusi no wa Maluku no wa Luka no wa Suau. Okutanga nawa omikanda ovio, nokusokolola konkhalelo alingile ovanthu, matyitulundu okumuhumba vali. Mongeleka, namphila ankho omunongo iya omulongesi, no ngotyo ankho katale ovalongwa vae ngatyina ovapika vae. Ankho uhipulula navo otyo evetolela oñgeni elitehelela, netyi asoka. (Suau 15:15) Tyina ankho valila, na Sesusi ankho ulila. (Suau 11:32-36) Atee umwe ovanthu ankho vemuyele, vamona okuti Sesusi ankho una oupanga omuwa na vana vetavela etyi alongesa. (Mat. 11:19) Tyina tuhetekela etyi Sesusi alingile ovalongwa vae, tukala nehambu, noupanga omuwa na vakuetu. Tyihe-otyo vala, tuhimbika okumuhumba vali unene.
11. Otyipuka tya vali tuesukisa okulinga opo tukale omapanga a Sesusi, otyipi? Iya omokonda yatyi tyakolela unene okutyilinga?
11 (2) Linga ononkhono mbokusoka, nokulinga ovipuka nga Sesusi. Tyina tunoñgonoka nawa Sesusi, atuhetekela onkhalelo yae yokusoka, matukala vali omapanga ae. (1 Kol. 2:16) Mahi oñgeni tupondola okumuhetekela? Tala vala ongeleka imwe. Sesusi ankho usuka vali nokuhambukiswa vakuavo tyipona okulinga ovipuka viae muene. (Mat. 20:28; Loma 15:1-3) Mokonda yonkhalelo oyo yokusoka, ankho tyimupepukila okulingila vakuavo ovipuka oviwa, nokuveevela nomutima auho. Ankho kesuku tyina apopiwa omapita. (Suau 1:46, 47) Ankho kaniange ovanthu mokonda yovipuka ovivi valingile kohale. (1 Tim. 1:12-14) Wapopila ovalongwa vae okuti: “Ovanthu aveho mavaimbuka okuti muvalongwa vange inkha mukala nohole pokati kenyi.” (Suau 13:35) Pahe otyiwa tulipule okuti: “Okuti ndyikahi nokuhetekela ongeleka ya Sesusi mokulinga ononkhono mbokulivila novakuatate vange no nomphange?”
12. Otyipuka tya tatu tuesukisa okulinga opo tukale omapanga a Sesusi, otyipi? Iya oñgeni tupondola okutyilinga?
12 (3) Kuatesako onondenge mba Kilisitu. Ovipuka tulingila ovalembulwa, Sesusi uvitala ngatyina oe tukahi nokuvilingila. (Mat. 25:34-40) Onkhalelo ikahi vali nawa yokukuatesako onondenge mba Sesusi Kilisitu, okutavela otyitumino tyae tyokuivisa nombili, nokulinga ovalongwa. (Mat. 28:19, 20; Ovil. 10:42) Ovalembulwa vekahi vala nokuivisa onondaka onongwa mouye auho mokonda vekahi nokukuatesuako ‘nonongi ononkhuavo.’ (Suau 10:16) Ngotyo, inkha kumulembulwa, apeho tyina wenda movilinga viokuivisa ukahi nokulekesa okuti uhole unene Sesusi, nonondenge mbae.
13. Oñgeni tupondola okuendela monondongwa mba Sesusi mbukahi momukanda wa Luka 16:9?
13 Otyipuka otyikuavo tyitukuatesako okukala omapanga a Siovaa na Sesusi, okuava onombongo opo tukuateseko ovilinga vekahi nokuhongolela pano pohi. (Tanga Luka 16:9.) Mongeleka, tupondola okuava onombongo opo tukuateseko ovilinga viokuivisa kovilongo vikala kokule, novilinga viokutunga, nokuviukisa Onondyuo Mbomaliongiyo, nono Mbetele, nokukuatesako ovakuatate vapeseka kovipuka viavo mokonda yovinimawe. Tupu tupondola okuava onombongo opo tukuateseko ewaneno lietu muene, nokukuatesako omukuatate umwe tuamona okuti una etyi esukisa. (Pro. 19:17) Ombo ononkhalelo mbokukuatesako onondenge mba Kilisitu.
14. Ngetyi tyipopia Ova Efesu 4:15, 16, otyipi otyipuka tya kuana tuesukisa okulinga opo tukale omapanga a Sesusi?
14 (4) Tavela etyi eongano lipopia. Onthue tupameka oupanga wetu na Sesusi, onkhalamutwe yewaneno, tyina tutavela etyi tupopilwa novakulu vewaneno. (Tanga Ova Efesu 4:15, 16.) Mongeleka, eongano likahi nokulinga atyiho opo Onondyuo Mbomaliongiyo mbuyule ovanthu. Mokonda yotyo, omawaneno amwe ahonyekwa, aakala vala like. Tupu nono telitoliu mbatyo pahe mbahonyekwa. Otyo tyihole okukuatesako eongano okukuata nawa onombongo. Mahi pamwe katyapepukile kovakuatate mokonda omuenyo wavo upiluluka unene. Vamwe puvo ankho vetyiliya unene ewaneno liavo mokonda vakalamo-ale ehimbwe. Ankho vena oupanga wapama novakuatate vo mewaneno liavo. Mahi pahe vaitwa opo vakakale mewaneno ekuavo. Tyotyili, katyapepukile! Tuna onthumbi yokuti Sesusi wahambukwa unene novakuatate ovo ovakuatyili.
APEHO MATUKALA OMAPANGA A SESUSI
15. Oñgeni oupanga wetu na Sesusi maukapama vali komutwe wandyila?
15 Vana vokualembulwa nononkhono mba Huku, mavakakala na Sesusi keulu opo vatumine nae Mouhamba wa Huku. Mavakamona Sesusi, avakakala nae, avahipulula nae. (Suau 14:2, 3) Tupu Sesusi makatekula nawa vana mavakala pano pohi. Kamavakamona Sesusi, mahi no ngotyo oupanga wavo nae mautualako okupama, mokonda mavakapewa ovipuka ovinyingi oviwa na Siovaa na Sesusi. — Isa. 9:6, 7.
16. Ovipuka patyi tupewa mokonda youpanga wetu na Sesusi?
16 Omuenyo wetu ukala nawa tyina tutavela okukala omapanga a Sesusi. Mongeleka, Sesusi utuhole iya utukuatesako pahetyino. Tukevelela okukakala nomuenyo uhapu komutwe wandyila. Iya tyakolela vali, oupanga wetu na Sesusi wikula ondyila opo tukale noupanga wapama na Tate yae Siovaa. Otyiwa ngatyi okukala omapanga a Sesusi!
OTYIIMBO 17 “Ame Ndyihanda”
a Ono apositolu ankho omapanga a Sesusi. Ankho vaenda-enda nae otyo vatomphola. Sesusi tupu uhanda tukale omapanga ae, mahi katyapepukile mokonda tukahi momuvo welikalela no wono apositolu. Onthele ei maikumbulula omapulo aa: Omokonda yatyi pahetyino tyipuiyila okukala omapanga a Sesusi? Oñgeni tupondola okukala omapanga a Sesusi? Oñgeni tupondola okutualako okukala omapanga ae?
b ONONDAKA MBOKUHANGUNUNA OLUTALATU: (1) Mefendelo liombunga, tupondola okulilongesa etyi Sesusi alingile. (2) Mewaneno, tuesukisa okulinga ononkhono mbokulikengelela novakuatate no nomphange tyina tuamelinumanena. (3) Tyina tuundapa movilinga viokuivisa, ngotyo tukahi nokukuatesako onondenge mba Kilisitu. (4) Tyina omawaneno ahonya, tuesukisa okutavela etyi ovakulu vewaneno vapopia.