Oityi Ombimbiliya Ipopia Tyayemba Kokupolapo Omaimo?
Ekumbululo lyo Mbimbiliya
Ombimbiliya kaipopi nawa-nawa otyipuka otyo tyokupolapo omaimo. Mahi muna ono velesikulu ononyingi mbutukuatesako okunoñgonoka oñgeni Huku atala omwenyo wovanthu, tyilinge wovakulu, tyilinge wolukembe luli meimo.
Omwenyo tueupewa na Huku. (Gênesis 9:6; Salmo 36:9) Ku Huku omwenyo ukola, nomwenyo umwe wolukembe luli meimo. Ine omulemi upolapo eimo, ku Huku ngotyo waipaa omunthu.
Huku wapopilile ovanthu vae ova Isilayeli eveti: “Ine ovalume valwa avapumu omukai umwe omulemi, apululukwa otyo ononthiki mbae mbehenehike-po, mahi ehelivete unene, una wemupuma una okufeta etyi omulume womukai oo aita; afete etyi ovakulu mavapopi. Ine pakala ononkhia, wokwaipaa nae una okuipawa.” — Êxodo 21:22, 23.a
Omwenyo womunthu uhimbika nalupi?
Ku Huku, omwenyo womunthu uhimbika monthiki omuhikuena apitwa. Huku wapopia unene mo Mbimbiliya okuti omona uli meimo omunthu-ale. Matutale vimwe viapopiwa mo Mbimbiliya vilekesa umwe okuti ku Huku, olukembe luli meimo, otyipuka tyike vala nou wokuli-ale kouye.
Ohamba Daviti wapopilile Huku ati: “Omaiho ove amona etyi ankho ndyikahi meimo.” (Salmo 139:16) Huku wavalula-le Daviti puetyi ankho eyiyi meimo.
Puetyi Selemiya ankho eli meimo, Huku ankho wemupakela-le otyilinga tyimwe tyesukisa unene. Huku wemupopilile okuti: “Ame ankho ndyikwii-ale no puetyi umwe nehekutungile meimo. Puetyi nkhele uhenetyitwe, ame nekuholovona-le ukale omunthu wange ndyituma ukapopile ovanthu vovilongo. — Jeremias 1:5.
Omukulu umwe ankho utiwa o Luka, ankho ondotolo yokuhakula, etyi apopia olukembe luli meimo no olu lwo kuatyitwa-le, wapopile umwe vala ondaka ike yo Ngeleku. — Luka 1:41; 2:12, 16.
Okuti Huku upolelapo ovahikuena vapolelepo omaimo?
Vokuapolelepo-ale omaimo vapondola okutula omutima mokonda Huku upondola okuveevela. Ine vetavela etyi apopia okuti omwenyo ukola, avehetyipaleka vali, kavesukisile vali okulivela onombei. “Siovaa una okankhenda, una omutima omuwa . . . Ngetyi outundilo uli kokule noutakelo, na Huku ononkhali mbetu umbupaka kokule no onthwe.”b (Salmo 103:8-12) Huku upolelapo aveho velivela ononkhali valingile kohale; imwe pononkhali aevela okupolapo eimo. — Salmo 86:5.
Okuti tyapenga okupolapo eimo ine eimo liatyo liahanda okuiipaa omona hamwe o ina yatyo?
Ngetyi tuamona, ku Huku omwenyo wolukembe luli meimo ukola. Pahe okusoka ku otyo, naina tyapenga okupolapo eimo na tyina umwe vetupopila okuti ine katulipolopo, povo ina nolukembe, umwe upondola okuvela unene oo okunyima umwe.
Pamwe tyina olukembe luli nokukutulwa, papondola okumoneka onongembia, atyisukisa umwe okukoya ine pesala ina, ine pesala olukembe. Oityi tyipondola okulingwa povitateka ngo ovio? Opo vokuli motyitateka tyatyo otyo, ovo vena okukoya ou vahanda ahupe.
a Ono Mbimbiliya mbumwe mbapopia ngatyina Huku ati, wesukisa vali pokati opo, wahapondola umwe okunkhia, o ina yatyo. Mahi omikanda melaka lyo Hebeleu, omu onondaka ombo mbahonekwa, viapopia okuti ankho pena umwe okufetwa omwenyo, tyilinge o ina yatyo wanyima, tyilinge olukembe lwatyo lwanyima.
b Ombimbiliya ipopia okuti enyina lya Huku o Siovaa. — Salmo 83:18.