Biblijny punkt widzenia
Kim jest archanioł Michał?
WEDŁUG Biblii dziedzinę duchową zamieszkują miliony aniołów (Daniela 7:9, 10; Objawienie 5:11). W całym Piśmie Świętym znajdziemy setki wzmianek o aniołach, którzy pozostają lojalni wobec Boga. Ale tylko dwa spośród tych stworzeń nazwano z imienia. Jednym z nich jest Gabriel, który na przestrzeni około 600 lat osobiście przekazywał orędzia od Boga trzem różnym osobom (Daniela 9:20-22; Łukasza 1:8-19, 26-28). Drugim aniołem, którego imię można znaleźć w Biblii, jest Michał.
Jest on bez wątpienia stworzeniem wyjątkowym. Na przykład w Księdze Daniela napisano, że w obronie ludu Jehowy walczył z demonami (Daniela 10:13; 12:1). Natchniony List Judy wspomina o Michale toczącym spór z Szatanem o ciało Mojżesza (Judy 9). Natomiast Księga Objawienia opisuje, jak Michał stacza bój z Szatanem i demonami, a następnie zrzuca ich z nieba (Objawienie 12:7-9). Żadnego innego anioła nie przedstawiono jako istoty obdarzonej taką wielką mocą i władzą nad wrogami Boga. Słusznie zatem Biblia określa Michała mianem „archanioła”, gdyż człon „arch-” oznacza „główny”, „naczelny”.
Kontrowersje wokół tożsamości Michała
Religie chrześcijaństwa, a także judaizm oraz islam, mają sprzeczne poglądy na temat aniołów. Niektóre wyjaśnienia są dość mgliste. Na przykład w dziele The Anchor Bible Dictionary czytamy: „Możliwe jest istnienie jednego nadrzędnego anioła i/lub małej grupy archaniołów (zazwyczaj czterech albo siedmiu)”. Natomiast według The Imperial Bible-Dictionary Michał to „imię nadludzkiego stworzenia, o którym panują dwie sprzeczne opinie: jest on albo Panem Jezusem Chrystusem, Synem Bożym, albo jednym z tak zwanych siedmiu archaniołów”.
Według tradycji żydowskiej imiona tych siedmiu archaniołów to: Gabriel, Jerahmeel, Michał, Raguel, Rafał, Sariel i Uriel. Natomiast według wyznawców islamu istnieje czterech archaniołów: Gabriel, Michał, Azrael i Israfel. Również katolicyzm wymienia czterech archaniołów: Michała, Gabriela, Rafała i Uriela. A co mówi Biblia? Czy jest kilku archaniołów?
Odpowiedź Biblii
W Piśmie Świętym nie wymieniono żadnego innego archanioła poza Michałem, nigdzie też nie użyto określenia „archanioł” w liczbie mnogiej. Zastosowanie rodzajnika określonego w oryginalnym tekście greckim w 9 wersecie Listu Judy sugeruje, że ten tytuł przysługuje tylko Michałowi. Logiczny jest zatem wniosek, że pełną władzę nad wszystkimi aniołami Jehowa Bóg powierzył wyłącznie jednemu ze swych niebiańskich stworzeń.
Poza samym Stwórcą tylko o jednej wiernej osobistości powiedziano, że podlegają jej aniołowie — o Jezusie Chrystusie (Mateusza 13:41; 16:27; 24:31). Apostoł Paweł wyraźnie wspomniał o „Panu Jezusie” i „jego potężnych aniołach” (2 Tesaloniczan 1:7). A Piotr opisał wskrzeszonego Jezusa następująco: „Jest on po prawicy Bożej, gdyż poszedł do nieba, a podporządkowano mu aniołów i władze, i moce” (1 Piotra 3:22).
Wprawdzie w Biblii nie powiedziano wprost, iż archanioł Michał to Jezus, jest jednak pewien werset wskazujący na archanielską rangę Jezusa. W Liście do Tesaloniczan apostoł Paweł proroczo napisał: „Sam Pan zstąpi z nieba z nakazującym wołaniem, z głosem archanielskim oraz z trąbą Bożą i ci, co umarli w jedności z Chrystusem, powstaną pierwsi” (1 Tesaloniczan 4:16). Przedstawiono tu Jezusa obejmującego władzę w charakterze mesjańskiego Króla ustanowionego przez Boga. Przemawia on jednak „głosem archanielskim”. Warto też zauważyć, że ma władzę umożliwiającą wskrzeszanie zmarłych.
Przebywając na ziemi jako człowiek, Jezus dokonał kilku wskrzeszeń. Czyniąc to, wydawał polecenia swoim własnym głosem. Na przykład gdy wskrzeszał syna wdowy z Nain, powiedział: „Młodzieńcze, mówię ci: Wstań!” (Łukasza 7:14, 15). Innym razem, tuż przed wzbudzeniem z martwych swego przyjaciela Łazarza, Jezus „zawołał donośnym głosem: ‚Łazarzu, wyjdź!’” (Jana 11:43). Ale wtedy głos Jezusa był głosem doskonałego człowieka.
Po swoim zmartwychwstaniu Jezus został wyniesiony na „wyższe stanowisko” w niebie jako stworzenie duchowe (Filipian 2:9). Nie był już człowiekiem i miał głos archanioła. Kiedy więc trąba Boża wezwała tych, „co umarli w jedności z Chrystusem” do zmartwychwstania niebiańskiego, „nakazujące wołanie” Jezusa zabrzmiało tym razem „głosem archanielskim”. Logiczny wydaje się wniosek, że tylko archanioł przemawiałby „głosem archanielskim”.
Co prawda istnieją inne stworzenia anielskie wysokiej rangi, takie jak serafowie i cherubowie, ale Biblia wskazuje na zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa jako zwierzchnika wszystkich aniołów — archanioła Michała (Rodzaju 3:24; Izajasza 6:2).