OLEISTE DRZEWO
(hebr. ʽec szémen).
Nie ma pewności, o jakie drzewo chodziło. Hebrajskie określenie wskazuje na „tłuste drzewo”, czyli drzewo bogate w olej lub podobną substancję. Przez dłuższy czas uważano, że chodzi o oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia), powszechne w Palestynie drzewko lub krzew o szarozielonych liściach podobnych do drzewa oliwnego. Z jego owoców uzyskuje się olej wyraźnie ustępujący jakością oliwie z oliwek. Drewno oliwnika jest twarde i ma wąskie słoje, więc nadaje się do rzeźbienia, ale zupełnie nie pasuje do opisu „drzewa oleistego” z 1 Królów 6:23, 31-33. Powiedziano tam, że gdy budowano świątynię, wykonano z drewna „drzewa oleistego” dwa cheruby o wysokości 4,5 m, jak również drzwi do Miejsca Najświętszego i odrzwia głównego wejścia do świątyni. Oliwnik wydaje się rośliną zbyt małą, by z jej drewna można było wykonać te elementy.
W Biblii Tysiąclecia oraz Biblii warszawskiej w 1 Królów 6:23 jest mowa o drzewie oliwkowym; niektórzy uważają, że cheruby wykonano z łączonych elementów, gdyż pień oliwki jest dość krótki i nie można z niego uzyskać długich belek. Ale w Nehemiasza 8:15 oliwkę odróżniono od drzewa oleistego, co przemawiałoby przeciw takiej interpretacji.
Dlatego część uczonych opowiada się za sosną alepską (Pinus halepensis), która ich zdaniem mogła być nazywana drzewem oleistym, gdyż otrzymuje się z niej smołę i terpentynę. Ta wysoka sosna należy do najpospolitszych drzew iglastych w Palestynie, a wiele wskazuje na to, że w okolicach Jerozolimy tworzyła kiedyś rozległe lasy. Osiąga wysokość 20 m, ma gładką, szarą korę, jasnozielone igły i czerwonawobrązowe szyszki. Podobno jej drewno jakością dorównuje cedrowi. Drzewo to pasowałoby więc do biblijnego opisu budowy świątyni, ale ze względu na brak wystarczających dowodów hebrajskie określenie oddano w Przekładzie Nowego Świata po prostu jako „drzewo oleiste”.
Gałęzi drzewa oleistego razem z gałęziami oliwki, mirtu i palmy używano w Jerozolimie podczas Święta Szałasów (Neh 8:15). W pewnym proroctwie Izajasza dotyczącym odrodzenia zapowiedziano, że drzewo oleiste wraz z innymi drzewami będzie zdobić pustkowie (Iz 41:19).