Czy „Stary Testament” jest potrzebny dzisiejszym chrześcijanom?

PISMO Święte jest najsłynniejszym „bestsellerem” wszystkich czasów. Dotarło do każdego kraju na powierzchni ziemi i czytają je ludzie ze wszystkich ras. W całości lub części jest teraz dostępne w ponad 1575 językach.

Według najpowszechniej uznawanego podziału sześćdziesięciu sześciu ksiąg biblijnych większość ich stanowi tak zwany „Stary Testament”. Ten zbiór pism zredagowanych pierwotnie po hebrajsku i aramejsku został skompletowany około 443 lat przed naszą erą. Czy obecnie chrześcijanie powinni studiować Pisma Hebrajskie?

Jeżeli chętnie czytasz Chrześcijańskie Pisma Greckie, zwykle nazywane „Nowym Testamentem”, to prawdopodobnie zauważyłeś, że chrześcijańscy pisarze biblijni często przytaczali Pisma Hebrajskie lub do nich nawiązywali. Uważali je za lekturę najważniejszą dla chrześcijan. O doniesieniach historycznych na temat postępowania Boga ze starożytnymi Izraelitami apostoł Paweł napisał: „To wszystko na tamtych przyszło dla przykładu i jest napisane ku przestrodze dla nas”. — 1 Kor. 10:11, NP.

Oprócz wartościowych opisów historycznych Pisma Hebrajskie zawierają setki proroczych zapowiedzi przyszłych wydarzeń. Czy utrwalono je na piśmie jedynie dla Żydów, którzy żyli setki lat przed naszą erą? Bynajmniej. Apostoł Piotr napisał o prorokach hebrajskich:

„Badali oni, kiedy i na jaką chwilę wskazywał Duch Chrystusa [o Chrystusie duch, NW], który w nich był i przepowiadał cierpienia przeznaczone dla Chrystusa i mające potem nastąpić uwielbienia. Im też zostało objawione, że nie im samym, ale raczej wam miały służyć sprawy obwieszczone wam przez tych, którzy wam głosili Ewangelię mocą zesłanego z nieba Ducha Świętego”. — 1 Piotra 1:11, 12.

Spośród ksiąg Chrześcijańskich Pism Greckich szczególnie dużo przytoczeń ze „Starego Testamentu” zawiera List do Hebrajczyków. Uczony biblista B.F. Westcott wyraził w tej sprawie następującą opinię:

„Badaczowi, który analizuje wszystkie te przytoczenia razem, natychmiast nasuwa się kilka refleksji. (1) Przyjęte jest założenie, że w dziejach Izraela została zawarta Boska rada. Możemy u ‛ludu Bożego’ dostrzegać sygnały tego, co Bóg zamierza w odniesieniu do ludzkości. Całe te dzieje są prorocze. Nie wystarczy przyznać, że ST [Stary Testament] zawiera proroctwa; ST jest jednym wielkim proroctwem”.

Ze względu na powyższe bardzo pouczające będzie dla nas zastanowienie się nad tym, jak Jezus oraz pisarze Chrześcijańskich Pism Greckich powoływali się na przedchrześcijańskie natchnione księgi biblijne i jak stosowali cytowane wersety.

„JEST NAPISANE”

Prawdopodobnie znane ci są sprawozdania ewangeliczne o tym, jak Jezus „był kuszony przez diabła” (Mat. 4:1-11; Łuk. 4:1-13). Jak się zachował w tej próbie? Rozważmy jego odpowiedzi, udzielone w każdej z trzech pokus:

„On mu odparł: ‛Napisane jest: „Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych”’ [Powt. Pr. 8:3]. (...) Odrzekł mu Jezus: ‛Ale jest napisane także: „Nie będziesz wystawiał na próbę Pana, Boga swego”’ [Powt. Pr. 6:16]. (...) Na to odrzekł mu Jezus: ‛Idź precz, szatanie! Jest bowiem napisane: „Panu, Bogu swemu, będziesz oddawał pokłon i Jemu samemu służyć będziesz”’ [Powt. Pr. 6:13]”. — Mat. 4:4, 7, 10.

W postępowaniu swym Jezus opierał się mocno na natchnionych Pismach Hebrajskich, gdyż wiedział, że traktują sprawy z Bożego punktu widzenia. Interesujący jest też sposób argumentacji, którym się posłużył, gdy kilku faryzeuszy ‛naradziło się, jak by go podchwycić w mowie’:

„Gdy faryzeusze byli zebrani, Jezus zadał im takie pytanie: ‛Co sądzicie o Mesjaszu? Czyim jest synem?’ Odpowiedzieli Mu: ‛Dawida’. Wtedy rzekł do nich: ‛Jakżeż więc Dawid natchniony przez Ducha może nazywać go Panem, gdy mówi: „Rzekł Pan [Jehowa, NW] do Pana mego: Siądź po prawicy mojej, aż położę Twoich nieprzyjaciół pod stopy Twoje” [Ps. 110:1]. Jeśli więc Dawid nazywa Go Panem, to jak może być tylko jego synem?’ I żaden z nich nie mógł Mu odpowiedzieć. Nikt też od owego dnia nie odważył się więcej Go pytać”. — Mat. 22:15, 41-46.

Jezus i jego uczniowie tak dobrze znali „Stary Testament”, że niekiedy w celu udokumentowania jakiegoś szczegółu nauki chrześcijańskiej przytaczali z pamięci cały szereg tekstów biblijnych albo je omawiali. Na przykład w Liście do Rzymian 3:9-18 czytamy:

„Wykazaliśmy bowiem uprzednio, że tak Żydzi, jak i poganie są pod panowaniem grzechu, jak jest napisane: ‛Nie ma sprawiedliwego, nawet ani jednego, nie ma rozumnego, nie ma, kto by szukał Boga. Wszyscy zboczyli z drogi, zarazem się zepsuli, nie ma takiego, co dobrze czyni, zgoła ani jednego’ [Ps. 14:1-3]. ‛Grobem otwartym jest ich gardło, językiem swoim knują zdradę’ [Ps. 5:9], ‛jad żmijowy pod ich wargami’ [Ps. 140:3], ‛ich usta pełne są przekleństwa i goryczy’ [Ps. 10:7]; ‛ich nogi szybkie do rozlewu krwi, zagłada i nędza są na ich drogach, droga pokoju jest im nie znana’ [Izaj. 59:7, 8], ‛bojaźni Bożej nie ma przed ich oczami’ [Ps. 36:1]”.

Takie posługiwanie się Pismem Świętym jest wyśmienitym przykładem dla każdego, kto pragnie podobać się Bogu. Apostoł Piotr napisał, że chrześcijanie powinni ‛być zawsze gotowi do obrony wobec każdego, kto domaga się od nich uzasadnienia tej nadziei, która w nich jest’ (1 Piotra 3:15). A jak jest z twoją znajomością spisanego Słowa Bożego? Gdyby ktoś zagadnął cię o twoje zapatrywania religijne czy potrafiłbyś je poprzeć biblijnym „uzasadnieniem”?

„GDYBYŚCIE ZROZUMIELI”

W pięciu pierwszych księgach Biblii zawarte jest prawo Mojżeszowe wraz z setkami jego rozporządzeń, niemniej jednak Pisma Hebrajskie są czymś więcej niż tylko zbiorem nakazów i zakazów. Staranne zapoznanie się z tymi przedchrześcijańskimi Pismami umożliwia człowiekowi ukształtowanie swego sposobu myślenia na wzór Stwórcy. Weźmy pod uwagę następujące przeżycie Jezusa:

„Pewnego razu Jezus przechodził w szabat wśród zbóż. Uczniowie Jego, będąc głodni, zaczęli zrywać kłosy i jeść. Gdy to ujrzeli faryzeusze, rzekli Mu: ‛Oto Twoi uczniowie czynią to, czego nie wolno czynić w szabat’. A On im odpowiedział: ‛Nie czytaliście, co uczynił Dawid, gdy był głodny, on i jego towarzysze? Jak wszedł do domu Bożego i jadł chleby pokładne, których nie wolno było jeść jemu ani jego towarzyszom, tylko samym kapłanom? [1 Sam. 21:2-7]. Albo nie czytaliście w Prawie, że w dzień szabatu kapłani naruszają w świątyni spoczynek szabatu, a są bez winy?’ [Liczb 28:8-10]”. — Mat. 12:1-5.

Jezus zrobił tu dobry użytek ze swej znajomości Pisma Świętego; wiedział o tym, że nie potępia ono Dawida za zjedzenie chleba, który w normalnych warunkach mieli prawo jeść tylko kapłani. Uczniowie Jezusa tym bardziej nie zasługiwali na naganę, gdyż ich postępek nie naruszał prawa Bożego, ale jedynie przepisy rabinów.a

Jezus zakończył argumentację jeszcze jednym ważnym przytoczeniem z Pism Hebrajskich, przez co zwrócił uwagę na bardzo istotny aspekt Bożego sposobu myślenia: „Gdybyście zrozumieli, co znaczy: ‛Chcę raczej miłosierdzia niż ofiary’, nie potępialibyście niewinnych [Oz. 6:6]”. — Mat. 12:7.

„ABY SIĘ WYPEŁNIŁO”

Chociaż proroctwa Pism Hebrajskich zostały spisane wiele stuleci przed przyjściem Jezusa na ziemię, nadal mają dla chrześcijan wielkie znaczenie. Chrześcijańscy pisarze biblijni często wprowadzają przytoczenie z tych Pism zwrotami w rodzaju: „Aby się wypełniło, co jest powiedziane przez Proroka” (Mat. 13:35, Db). Niekiedy takie słowa wskazują na spełnienie bezpośredniej przepowiedni (Mat. 2:5, 6; 11:10-15). Ale często sytuacja jest nieco inna. Na przykład?

W związku z mającą nastąpić zdradą Judasza Iskarioty oświadczył Jezus: „Potrzeba, aby się wypełniło Pismo: ‛Kto ze Mną spożywa chleb, ten podniósł na Mnie swoją piętę’” ([Ps. 41:10] Jana 13:18). W tym wypadku Jezus przytoczył to, co Dawid napisał o zaufanym przyjacielu (prawdopodobnie o swym wysoko cenionym doradcy, Achitofelu), który wystąpił przeciw niemu. Bóg wiedział, że Jezus padnie ofiarą podobnej zdrady ze strony bliskiego towarzysza. Dlatego polecił opisać w natchnieniu przeżycia Dawida, stanowiące proroczy obraz tego niecnego czynu.

Podobnie ma się rzecz ze słowami, które Mateusz przytoczył po serii przypowieści podanych przez Jezusa. „To wszystko mówił Jezus do rzesz w przypowieściach, a bez przypowieści nie mówił do nich. Aby się wypełniło, co jest powiedziane przez Proroka mówiącego: ‛Otworzę usta moje w przypowieściach. Wypowiadać będę rzeczy skryte od założenia świata’” ([Ps. 78:2] Mat. 13:34, 35, Db). Asaf, który napisał Psalm 78., przedstawił obrazowo znaczne odcinki historii postępowania Boga z narodem izraelskim. Jezus podobnie posługiwał się mową obrazową, właśnie przypowieściami, które dotyczyły duchowego „Izraela Bożego”. — Gal. 6:16; Mat. 13:1-33, 36-50.

WIĘKSZE WYZWOLENIE

W wielu miejscach Chrześcijańskich Pism Greckich jest mowa o spełnieniu się w pierwszym wieku n.e. proroctw, które pierwotnie były zastosowane do powrotu narodu izraelskiego z niewoli babilońskiej w 537 roku p.n.e. Wskazano tam na przykład, że działalność Jana Chrzciciela była dowodem spełnienia się proroctwa z Księgi Izajasza 40:3 o „głosie wołającym na pustyni” (Mat. 3:3; Marka 1:3; Łuk. 3:4; Jana 1:23). Kiedy natomiast apostoł Paweł radził chrześcijanom w Koryncie, żeby odłączyli się od praktyk pogańskich, użył słów z Księgi Izajasza 52:11: „Przeto wyjdźcie spośród nich i odłączcie się od nich, mówi Pan [Jehowa, NW], i nie tykajcie tego, co nieczyste” (2 Kor. 6:17). W sprawie zastosowania takich proroctw komentator biblijny Albert Barnes wyjaśnia:

„Końcowe rozdziały Księgi Izajasza, począwszy od czterdziestego, przepowiedziały powrót Żydów z Babilonu; każdy wymieniony szczegół urzeczywistnił się przy ich powrocie. Ale użyte określenia są bogatsze i wznioślejsze niżby wymagało opisanie tego powrotu. Trafnie wyrażają także o wiele ważniejsze i wspanialsze wyzwolenie — ocalenie odkupionych przez Mesjasza oraz powrót ludu Bożego do niego, jak i rozprzestrzenienie się ewangelii na cały świat; dlatego można powiedzieć, że przyjście Jezusa i głoszenie ewangelii było spełnieniem tych słów”.

Pisma chrześcijańskie odnoszą te proroctwa nie tylko do pierwszego wieku n.e., ale rozszerzają ich zastosowanie na wówczas jeszcze odległą przyszłość. Na przykład w Księdze Izajasza 65:17 Bóg przepowiedział: „Albowiem oto Ja stwarzam nowe niebiosa i nową ziemię; nie będzie się wspominać dawniejszych dziejów ani na myśl one nie przyjdą”. Spełniło się to po raz pierwszy wtedy, gdy Żydzi powrócili z niewoli babilońskiej w 537 roku p.n.e. Pod symbolicznymi „nowymi niebiosami” — namiestnikiem Zorobabelem i wspierającym go arcykapłanem Jozuem — repatriowani Izraelici tworzyli „nową ziemię”, czyli nowe społeczeństwo podległe nowemu, sprawiedliwemu rządowi. — Agg. 1:1, 14.

Popatrzmy teraz, jak zastosowali to proroctwo chrześcijańscy pisarze biblijni: „Oczekujemy jednak, według obietnicy, nowego nieba i ziemi nowej, w których będzie mieszkała sprawiedliwość” (2 Piotra 3:13). „I ujrzałem niebo nowe i ziemię nową, bo pierwsze niebo i pierwsza ziemia przeminęły” (Apok. 21:1). A ponieważ prawdziwi chrześcijanie zostali wprowadzeni do wspaniałego raju duchowego oświecenia, harmonizuje z Pismem Świętym odnoszenie do „czasu końca” obecnego systemu rzeczy tych cudownych opisów ziemskich błogosławieństw, które są ujęte w proroctwach pierwotnie zapowiadających powrót Żydów z niewoli babilońskiej. — Dan. 12:4, Wk, uw. marg.

„Stary Testament” ma dla chrześcijan naprawdę wielkie znaczenie. Jest bogatą skarbnicą zasad, proroctw i proroczych zdarzeń, które są obecnie tak samo potrzebne w prawdziwym wielbieniu jak wówczas, gdy je spisywano. Doprawdy, „całe Pismo przez Boga jest natchnione i pożyteczne”. — 2 Tym. 3:16, NP.

[Przypis]