Proverbios
25 Kaykunapis Salomonpa proverbiosnillantaj* kanku,+ mayqenkunatachus Judamanta rey Ezequiaspa+ kamachisnin tantaykuspa copiarqanku chaykuna.
2 Diosqa jatunchasqa wakin imasta mana rejsichisqanrayku.+
Reyespis jatunchasqallataj kanku imallatapis yachanankupaj sumajta waturisqankurayku.
3 Imaynachus cieloqa allin alto, jallpʼapis allin ukhu,
ajinallataj reyespa sonqonpi imachus kasqanqa mana yachay atina.
4 Qolqe metalmanta qʼopanta wijchʼuy,
qolqe metaltaj purito kanqa.+
5 Reypa ñaupaqenmanta sajra runata orqhoy,
ajinamanta kamachina tiyananqa justiciawan sayachisqa kanqa.+
7 Aswan allin reypuni wajyaspa nisunan: “Kayman wicharimuy”, nispa,
kamachejpa ñaupaqenpi kʼumuykachachisunanmanta nisqaqa.+
8 Ama usqhayllata demandaman yaykuychu.
Pillapis pantashasqaykita sutʼiman orqhojtin, ¿imanawajtaj?+
9 Runa masiykiwan quejanakupi kaspaqa arreglaychej,+
amataj parlaychu imatachá qanllaman willasorqanku chaytaqa.*+
10 Pajtataj pipis uyarerqosunkiman, pʼenqaypitaj rikhurichisunkiman.
Chay mana parlanasta parlasqaykitaqa manaña simiykiman kutiykuchiyta atinkiñachu.
12 Sumaj yachayniyoj runaj kʼamisqanqa, uyarikoj ninripaj
qori sarcillos jina,* sumaj qorimanta uj kʼachanchana jina.+
13 Cosecha patapi qhasa yakitoqa may sumaj,*
ajinallataj uj allin kachaqa payta kachajkunapaj,
chay kachaqa patronninta kusirichin.+
14 Imaynatachus qhasi phuyuspis qhasi wayrapis mana parata apamunchu,
ajinallataj uj runaqa sichus regalota jaywasaj nispa alabakun, nitaj jaykʼajpis jaywanchu chayqa.+
15 Autoridadtaqa pacienciawan ya nichinchej.
Kʼacha parlaykunaqa* tullutapis pʼakiyta atin.+
16 Miskʼita tarispaqa maychus kajllata mikhuy.
Ashkhata mikhojtiykeqa kutirpachimuwaj.+
17 Ama sapa kuti riychu runa masiykej wasinmanqa,
rillankipuni chayqa saykʼuchinki, chejnisonqataj.
18 Runa masinpa contranpi llullakuspa parlaj runaqa
maqanakupaj garrote jina, uj espada jina, filo puntayoj flecha jina.+
19 Llakiypi kashaspa mana atienekuna runapi confiakoyqa,
pʼakisqa kiruwan khamuy jina, nanasqa chakiwan puriy jina.
20 Sonqo pʼakisqa runapaj takipoj runaqa
chirimushajtin ropanta lluchʼukoj runa jina,
21 Enemigoyki* yarqhachikun chayqa, tʼantata qoriy mikhunanpaj.
Enemigoyki chʼakichikun chaytaj, yakuta jaywariy tomarinanpaj.+
22 Chayqa paypaj uman pataman brasastapis churashawaj jina kanqa.*+
Jehová Diostaj tʼinkasonqa.
23 Norte ladomanta* wayraqa parata apamun.
Cuento qʼepitaj runasta rabiachin.+
24 Uj runapajqa aswan allin terrazaj* ujnin kʼuchullanpipis tiyakunan,
25 Karumanta chayamoj sumaj willayqa
qhasa yakitu jina chʼakiyniyoj runapaj.+
26 Uj cheqan runa sajra runawan inkitachikojtin,
qonchu yakuyoj pujyuman rijchʼakun, chʼichi yakuyoj pozoman rijchʼakun.
27 Mana allinchu miskʼita ashkhata mikhuykoyqa.+
Manallataj allinchu runapajqa jatunchachikuyta munaspa imatapis ruwananqa.+
28 Phiñakuyninta mana ñitʼiykukuyta atej runaqa,
mana perqayoj atipasqa llajtaman rijchʼakun.+