Génesis

30 Raquelqa Jacobpaj mana wawasniyoj kayta atisqanrayku, hermanan Leamanta envidiakorqa. Jacobmantaj nerqa: “Wawasta qoway, manachayqa wañusaj”, nispa. 2 Jacobtaj Raquelpaj phiñakuspa nerqa: “¿Noqaqa Dioschu kani imataj? Paychá má munanchu wawasniyoj kanaykita”, nispa. 3 Raqueltaj nerqa: “Kaypi kashan sirvientay Bilhá,+ paywan puñuykuy. Paypa wawasnenqa wawasniy kanqanku. Ajinamanta noqapis paynejta wawasniyojllataj kasaj”, nispa. 4 Ajinata Raquelqa sirvientan Bilhata qosan Jacobman qorqa warmin kananpaj. Jacobtaj Bilhawan puñuykorqa.+ 5 Bilhataj Jacobpaj onqoj rikhurispa, uj qhari wawitata nacechikorqa. 6 Chantá Raquelqa nerqa: “Diosqa juezniy. Mañakusqaytapis uyariwan. Chayrayku uj qhari wawitata qowan”, nispa. Chayrayku Dan*+ sutita churarqa. 7 Chay qhepata Bilhaqa watejmanta Jacobpaj onqoj rikhurispa, waj qhari wawitata nacechikullarqataj. 8 Chantá Raquelqa nerqa: “Tukuy kallpaywan hermanaypa contranpi maqanakuni, atipanitaj”, nispa. Chayrayku chay wawitamanqa Neftalí*+ sutita churarqa.

9 Leapis manaña wawayoj kayta atispa, sirvientan Zilpata Jacobman qorqa warmin kananpaj.+ 10 Zilpataj Jacobpaj uj qhari wawitata nacechikorqa. 11 Leataj nerqa: “May bendecisqa kani”, nispa. Chayrayku chay wawitaman Gad*+ sutita churarqa. 12 Chay qhepata Zilpaqa watejmanta uj qhari wawitata Jacobpaj nacechikullarqataj. 13 Leataj nerqa: “Kayqa may kusiy noqapajqa. Kunanqa warmis niwanqanku may kusisqa kasqayta”,+ nispa. Chayrayku chay wawaman Aser*+ sutita churarqa.

14 Uj kuti Leaj wawan Rubenqa+ trigo oqhariy tiempota puriykacharej rerqa. Chaypitaj mandrágora nisqa poqoyta* tarispa, mamanman aparqa. Raqueltajrí chayta rikuspa Leata nerqa: “Ama jina kaspa, wawaykej apamusqan mandragorasta qoriway ari”, nispa. 15 Leataj nerqa: “¿Qanpajqa pisichu kasqa qosayta qhechuwasqaykeqa?+ Kunanqa, ¿wawaypa apamusqan mandragorastawanchu qhechuwayta munashanki?”, nispa. Raqueltajrí nerqa: “Chay mandragorasniykita qoriwajtiykeqa, kunan chʼisi Jacobqa qanwan puñuykonqa”, nispa.

16 Jacob tardeyaykuytaña campomanta kutimushajtintaj Leaqa payta taripamuspa nerqa: “Kunan chʼiseqa noqawan puñuykunki, wawaypa apamusqan mandragoraswan Raquelmanta mañakuyki noqawan puñuykunaykipaj”, nispa. Chayrayku Jacobqa chay chʼisi Leawan puñuykorqa. 17 Diostaj Leaj mañakusqanta uyarerqa. Leataj Jacobpaj onqoj rikhurispa, uj qhari wawitata nacechikorqa. Chaywanqa phishqaña wawasnin karqa. 18 Chayrayku Leaqa nerqa: “Dios pagapuwan sirvientayta qosayman qosqaymanta”, nispa. Chayrayku chay wawanman Isacar*+ sutita churarqa. 19 Chay qhepata Leaqa Jacobpaj ujtawan onqoj rikhurispa waj qhari wawitata nacechikullarqataj. Chaywanqa sojtaña wawasnin karqa.+ 20 Chantá Leaqa nerqa: “Diosqa uj sumaj regalota qowan. Kunan qosayqa pacienciakuwanqa,+ imaraykuchus sojta wawasniyojña+ paypaj kani”, nispa. Chayrayku chay wawanman Zabulón*+ sutita churarqa. 21 Chaymanta Leaqa uj warmi wawitatañataj nacechikorqa, paymantaj Dina+ sutita churarqa.

22 Chantá Diosqa Raquelmanta yuyarikorqa. Mañakusqanta uyarispataj wawayoj kananta saqerqa.*+ 23 Ajinamanta Raquelqa onqoj rikhurispa, uj qhari wawitata nacechikorqa. Nerqataj: “Diosqa mana wawayoj kasqaymanta pʼenqayniyta chinkachin”,+ nispa. 24 Chayrayku chay wawanman José*+ sutita churarqa, nerqataj: “Jehová Diosqa waj wawatawan yapawan”, nispa.

25 Raquel Joseta nacechikusqantawan, Jacobqa Labanta nerqa: “Saqeway llajtayman kutipojta.+ 26 Qopuway warmisniyta, wawasniytapis, paykunawan ripunaypaj. Noqaqa paykunarayku qanpaj trabajaporqayki. Qan yachanki imaynatachus qanpaj trabajasqayta”,+ nispa. 27 Labantajrí Jacobta nerqa: “Ama jina kaspa noqawan qheparikullay ari. Adivinaspa yachani qanrayku Jehová Diosqa bendecishawasqanta”,* nispa. 28 Chantá Labanqa nillarqataj: “Niway mashkhatachus ganayta munasqaykita, noqataj chayta pagapusqayki”,+ nispa. 29 Jacobtaj nerqa: “Qanqa yachanki imaynatachus qanpaj trabajasqayta, uywasniykitapis imaynatachus qhawapususqayta.+ 30 Manaraj kayman chayamushajteyqa, uywasniykeqa pisilla karqa, kunankamataj may chhikataña miraykun. Jehová Diosqa chayamusqaymantapacha bendecisunki. ¿Maykʼajtaj familiaypaj trabajasajri?”,+ nispa.

31 Labantaj taporqa: “¿Imatataj munanki qosunayta?”, nispa. Jacobtaj kuticherqa: “Ama imatapis qowaychu. Kayllata noqapaj ruwapuway, noqataj uywasniykita michipullasqaykipuni.+ 32 Jaku rinachej uywasniyki kashan chayman. Qantaj chaypi tʼaqanki chʼejchi ovejasta, alqa* ovejasta, pukarau maltón carnerostapis,* jinallataj tʼaqanki chʼejchi cabrasta, alqa cabrasta ima. Kunanmantapacha chay jina colorniyoj nacenqanku chay uywasqa pagoy kanqa.+ 33 Maykʼajllapis jamuspa chay pagoyta qhawaykurejtiykeqa qanpuni rikunki kay nisqayta juntʼashanichus manachus chayta. Sichus cabrasniy ukhupi kanqa mana chʼejchis chayri mana alqas, ovejasniy ukhupipis sichus mana pukarau maltón carneros kanqa chayqa, niwanki suwasusqayta”, nispa.

34 Labantaj nerqa: “Walejpacha, chay nisqaykiman jina kachun”,+ nispa. 35 Labanqa chay pʼunchaypacha tʼaqarqa chivosmanta rayitasniyojta, alqasta ima, cabrasmantataj chʼejchista, alqasta ima, mayqenchá mana yanapurituchu karqa chaytapis. Jinallataj tʼaqarqa pukarau maltón carnerosta. Tukuy chay tʼaqasqan uywastataj wawasninman qorqa michinankupaj. 36 Chaymanta Labanqa chay uywasninta qhatikaporqa, maypichus Jacob kasharqa chaymanta kinsa pʼunchay puriyman jina. Jacobtajrí michillarqapuni Labanpa puchoj uywasninta.

37 Chantá Jacobqa kʼuturarqa estoraque sachʼa ramasta, almendro sachʼa ramasta, jinallataj armón sachʼa ramastapis. Chay ramastataj parte partesta laymararqa* yurajnin rikukunanpaj. 38 Chay laymarasqan ramastataj uywaspa ñaupaqenman churarqa, yaku larqʼasman, maymanchus uywas yakuta tomaj rej kanku chayman. Ajinamanta uywasqa chay ramasta qhawaspa qʼoñirikunankupaj.

39 Ajinamanta uywasqa qʼoñirikoj kanku chay laymasqa ramaspa ñaupaqenpi. Uñitasninkutaj karqa rayitasniyoj, chʼejchis, alqas ima. 40 Chaymanta Jacobqa maltón carnerosta tʼaqakapoj. Labanpa uywasnin ukhupi yurajpuritu yanapuritu kajkunatataj, rayitasniyoj chayri pukarau kajkuna ladoman qhawarisqata kachej. Chay qhepata Jacobqa uywasninta tʼaqakaporqa, manañataj Labanpa uywasninwan chajruykorqachu. 41 Sapa kuti wira kaj uywas qʼoñirikojtinku, Jacobqa chay laymasqa ramasta yaku larqʼasman churaj, uywaspa ñaupaqenkuman. Ajinamanta uywasqa chay ramaspa ñaupaqenpi qʼoñirikunankupaj. 42 Tullu uywas jamojtinkutaj Jacobqa mana chay laymasqa ramasta churajchu. Ajinamanta tullitus kajkunaqa Labanpaj karqa, chay wiritas kajkunataj Jacobpaj karqa.+

43 Jacobqa maytapuni qhapajyaykorqa, tiyaporqa ashkha uywasnin, qhari kamachisnin, warmi kamachisnin,* camellosnin, burrosnin ima.+