Proverbios
20 Vinoqa mana ruwanasta ruwachikun,+ alcoholpis locoyachikun.+
Chay imasta ujyaspa uj runa cheqan ñanmanta karunchakun chayqa, mana yuyayniyoj.+
2 Runasqa reyta manchikunku, imaynatachus uj león qhaparejtin manchikunku ajinata.+
Reyta phiñachej runaqa wañuy pataman churakushan.+
3 Chʼajwaman mana satʼikoj runaqa allinpaj qhawasqa.+
Wampu runastaj chʼajwasman satʼikullanku.+
4 Qhella runaqa mana allin tiempo ruwamojtin mana tarpunchu,
cosecha tiempopitaj mañakuspa purin, mikhunanpaj ni iman kasqanrayku.*+
5 Sonqonpi runaj yuyaychakusqanqa ukhu pozopi yaku jina.
Allinta tanteariyta yachaj runataj orqhoyta atenqa.
6 Ashkha runasqa munakuyta yachasqankuta nillanku.
Munakuytapuni yachaj runarí mana tarikullanchu.
8 Maypachachus reyqa kamachina tiyananman juzgananpaj tiyaykun,+
11 Uj wawapis ruwasqasninpi rejsichikun,
cheqantachus purishasqanta manachus, llimphu kausayniyojchus manachus kasqantapis.+
12 Uyarej ninritapis, qhawaj ñawitapis
Jehová Dios ruwarqa.+
13 Ama puñuspalla kaychu, pajtataj wajchayawaj.+
Rijchʼarisqa kay, chaywanqa sajsakunaykipaj ashkha mikhunayki tiyapusonqa.+
14 Rantikoj runaqa nin: “Kayqa mana allinchu, mana allinchu kashan”, nispa.
Chantaqa ripuytawan alabarikun baratollawan rantisqanmanta.+
15 Qoripis tiyan, mar qochamanta kʼachitu rumispis* may chhika tiyan,
yachayniyoj runaspa parlasqankutaj chaykunamanta nisqaqa aswan valorniyoj.+
16 Sichus uj runa mana rejsisqa runapaj garanten sayapun chayqa, ropanta qhechuy.+
Mana rejsisqa warmirayku* chayta ruwan chayqa, uj prendata qochikuy.+
17 Engañowan ganasqa tʼantaqa runapaj manchay miskʼi.
Chantá siminmanqa tʼuna rumis juntʼaykun.+
18 Allin yuyaychaywanpuni ima ruwaypis allin llojsin.+
Allinta yuyaychachikusparaj guerramanqa yaykuy.+
19 Wajkunamanta llullakuspa parlaj runaqa, mana willakunan imasta parlaspa puriykachan.+
Ama kausakuychu cuento qʼepi runawanqa.
20 Sichus uj runa tatanta, mamanta maldecin chayqa,
laqhayaykojtin lamparan wañonqa.+
21 Sichus uj runa mana allin imasta ruwaspa herenciata japʼin chayqa,
qhepaman chay herenciaqa mana bendicionchu kanqa.+
22 Ama niychu “kunanmá pagawanqa” nispaqa.+
Jehová Diospi atienekuy,*+ paytaj yanapasonqa.+
23 Pesanapaj mana cabal rumista* Jehová Diosqa mana rikuyta atinchu.*
Mana cabal balanzapis nillataj allinchu.
24 Jehová Diosqa runata yanapan allinta thaskinanpaj.+
¿Pi runataj ajllakuyta atinman mayqen ñantachus purinantari?
25 Sichus uj runa mana allinta piensarikuspalla qhaparinman “kaytaqa Diospaj tʼaqapushani” nispa,+
sitajchus chaymantaraj chay nisqanpi piensarinman chayqa, chay nisqanqa payllapajtaj uj trampa kanqa.+
27 Runaj parlasqanqa* Jehová Diospa lamparan jina,
sutʼiman orqhomun runaj sonqonpi imachus pakasqa kasqanta.
28 Munakuywan cheqan kaywanqa reyta jarkʼakunku.+
Kamachina tiyananqa sumajta sayan munakuywan kamachisqanrayku.+
29 Jovenesqa allinpaj qhawasqa kanku kallpayoj kasqankurayku,+
kuraj runastaj allinpaj qhawasqa kanku yuraj chujchayoj kasqankurayku.+
30 Runataqa qʼoyota maqaspapuni, nanachispapuni sajra kayninta qonqachinchej,+
seqʼospapuni sonqontaqa llimphuchanchej.