Ama saqiychu ima llakiypis kusiyniykita chinkachinanta

¿PITAQ mana yachanchu llakikuyta kawsayninpirí? Mana ni pi, ¿icharí? Diosninchikpis llakikuytaqa yachallantaq. Ñawpa tiempopiqa, israelitas Egipto llaqtapi wata runasjina llamkʼachkaptinku, Diosninchik kacharichirqa, bendicerqa ima, paykunamantataq Biblia niwanchik ‘Diosta pruebaman churasqankuta, sunquntataq nanachisqankuta’ ima (Salmo 78:41). Chaywanpis, Jehovaqa kusisqallapuni (Salmo 104:31).

Kawsayninchikpiqa tukuy ima chʼampaykuna llakichiwanchik. ¿Imatá ruwasunman ima llakiyllapis, mana kusiyninchikta chinkachinanpaq? ¿Imatá Jehovamanta yachakusunman ima llakiypipis kachkaspa?

Imastaq llakichiwanchik

Biblia nin: “Manachayqa tiempo chayamojtin, wakimpaj allin imas tiyan, wakimpajtaj mana”, nispa (Eclesiastés 9:11). Arí, mana suyasqallanchik, ima unquypis, ima accidentepis chayamuwasunman, chaytaq mayta llakichiwasunman. Chantapis Biblia nillawanchiktaq: “Imatapis suyasqa mana juntʼakojtenqa, sonqoqa llakisqa qhepakun”, nispa (Proverbios 13:12). Arí, imachus kusichinawanchikpaq suyasqanchik, mana juntʼakuptinqa, ichapis llakiypi urmasunman. Duncanmanta parlarina.a Payqa misionerojina kusichisqa karqa, chaymanta achkha watasta misionerojina llamkʼaytawan warminwan llaqtanman kutipurqa. Pay nin: “Mana yacharqanichu imatachus ruwanayta; mana jaykʼaq ajina sientekurqanichu. Tukuy imapis qhasipaq kasqanta yuyarqani”. Chaywanpis wakin kutiqa mana llakiyninchik chinkayta atillanchu. Chaytataq rikunchik Clairepi, pay nin: “Qanchis killaña wiksallisqa kachkaptiy, wawitay wisaypi wañupurqa. Chaymantataq achkha watasña pasan. Chaywanpis kunankamaqa, juk wawitata runap ñawpaqinpi parlaqta rikuspa, sapallay yuyani: ‘Wawitayqa pay edadña kachkanman karqa’ nispa.”

Chantapis llakikullanchiktaq, casarakunapaq riqsinakuchkasqanchikwan tʼaqanakusqanchikmanta, casarasqa kaspaña tʼaqanakusqanchikmanta, wawanchik contranchikpi uqharikusqanmanta, munasqa amigonchik wasanchawasqanchikmanta ima. Juchasapa runa kasqanchikrayku, saqra pʼunchaykunapi kawsasqanchikrayku ima, llakiyqa kanqapuni.

Pantasqallanchiktaq llakichiwasunman. Examenesninchikta mana allinta ruwasqanchikrayku, llamkʼayta mana tariyta atisqanchikrayku, mana wakpa munakuyninta tarisqanchikrayku ima, mana ni imapaq sirvisqanchikta yuyasunman. Chantapis familianchikmanta pillapis Diosmanta karunchakusqanta rikuspa ñuqanchik kikin llakikullasunmantaq mana allinta yanapasqanchikta yuyaspa. Mary jinata nin: “Warmi wawayqa allinta purichkarqa. Yuyarqanitaq sumaqta yachachisqayta. Chaymanta Jehová Diosta, familiapi kamachiykunasta ima wasanchasqanta rikuytawantaq, yuyarqani mana allintachu yachachisqayta. Mana ni ima karqachu sunquchanawanpaq. ¡Mayta sunquy nanawarqa!”.

¿Imaynatá chayjina llakiyta atipasunman? Kay tapuyman kutichinapaqqa, qhawarina imaynatachus Jehová llakiyninta atipasqanmanta.

Imaynatachus allinchanaykipi yuyanayki tiyan

Ñawpa tatasninchikman Diosninchik tukuy imata qurqa, paykunataqri graciasta qunankumantaqa, contranta uqharikurqanku (Génesis, 2, 3 tʼaqa). Tiempowanqa Caín wawanku saqrayapurqa, Dios yuyaychasqanta mana uyarispataq wawqin Abelta wañuchirqa (Génesis 4:1-8). Chayta rikuspa, ¿maytachá Jehová sunqunpi llakikurqa?

Chaywanpis Jehová kusikuyninta mana chinkachirqachu. ¿Imaraykú? Imaraykuchus payqa munayninta juntʼananpi yuyachkarqa, chaypaqtaq mayta llamkʼachkarqa (Juan 5:17). Chayrayku kʼata Churinta Jallpʼaman kachamurqa wañuyninwan juchamanta kacharichinawanchikpaq, kunantaq Diosninchik Janaqpachapi reytajina churan (Mateo 6:9, 10; Romanos 5:18, 19). Jehovaqa mana chay llakiynillanpichu yuyarqa, manaqa imaynatachus allinchananpi.

Bibliaqa, allin ruwaykunaspi yuyananchikta niwanchik, manataq mana allin ruwasqanchikpi yuyaspa ñakʼarinatachu. “Tukuy cheqa kajpi, tukuy allin kajpi, tukuy cheqan kajpi, tukuy ima llimphu kajpi, tukuy kʼacha kajpi, tukuy allimpaj qhawasqa kajpi ima. Sichus sumaj kanman, chayri jatunchanapaj jina kanman chayqa, chay imaspipuni yuyaychej” (Filipenses 4:8).

Imaynatá llakiyninchikta qhawananchik tiyan

Kawsayninchikqa mana yuyasqallanchik tikrakunman, qusanchik chayri warminchik wañupusqanrayku, llamkʼayninchikmanta wikchʼuchikusqanchikrayku, manaña allinpaq qhawasqa kasqanchikrayku, unqusqanchikrayku, mana amigosniyuq qhipakusqanchikrayku ima. Jinata kawsayninchik tikrakuptin, ¿imatá ruwasunman?

Wakinkunata allin ruwaykunata ñawpaqman churasqanku yanaparqa. Duncan, pimantachus ñawpaqta parlarqanchikña, nillantaq: “Manaña ni jaykʼaq misioneros kanaykumanta reparakusqaykuqa, juk jatun llakiy karqa. Chaywanpis iskay allin ruwanaspi tʼukurirqayku: mamayta qhawanapi, astawan Diospaq llamkʼanapi ima. Kaykunapi ñawpaqta tʼukuriyku ima wak ruwanatapis akllachkaspa. Jinamanta allin yuyaywan imatapis akllayku”.

Yaqha tukuyninchik juchʼuy llakiyninchikta jatunman tukuchinchik, ichá mayta kallpachakuspa, wawanchikta mana allinta uywasqanchikrayku, llamkʼayta mana tariyta atisqanchikrayku, wak llaqtapi Diosmanta willayninchikpi mana allinta riwasqanchikrayku ima. Jinata yuyasunman: “Mana ni imapaq servinichu”, nispa. Chaywanpis ñawpa tantasninchik Diosninchikpa contranta uqharikusqankuqa mana ninayarqachu Diosninchik mana ni imapaq servisqanta. Chayrayku mana yuyananchikchu tiyan mana ni imapaq sirvisqanchiktaqa, imata ruwaspapis pantasqanchikrayku (Deuteronomio 32:4, 5).

Chantapis pillapis mana suyasqanchikmanjina ruwaptinqa, llakikusunman phiñakusunman ima. Chaywanpis Jehovaqa mana ajinatachu ruwan. Rey Davidqa, Jehová Diosta llakichirqa, qhinchachakuspa, chay warmip qusantataq wañuchichispa. Jina kaptinpis Jehovaqa, sunqunmantapacha David pesachikusqanta rikuspa, kamachintajinallapuni qhawarqa. Kikillantaq karqa rey Josafatwanpis, payqa pantaykurqa Diospa enemigosninwan chhapukuspa. Chayrayku Jehovap profetanqa payta nirqa: “Kayrayku Tata Diosqa qampaj phiñakun. Chaywampis qampi tarikullantaj allin imas”, nispa (2 Crónicas 19:2, 3). Josafatpa pantayninqa, Jehovapaq mana ninayarqachu wasanchaq runapuni kasqanta. Kikillantataq ñuqanchikpis, amigonchik pantasqanrayku, llakiyninchikta mana jatunman tukuchisunchik chayqa, amigosnillayuqpuni kasunchik. Ichá amigonchik maykʼaqllapis mana munasqanchikmanjina ruwanmanchu, chaywanpis chayqa mana ninayanchu mana kʼacha kaykunasnin kapusqanta (Efesios 4:32).

Kawsayninchikpiqa, llakiyqa kanqapuni. Ichá juchapi urmasqanchikrayku ñuqanchik kikin mana ni imapaq servisqanchikta yuyasunman. Chaywanpis juchanchikmanta pesachikuspa, manaña chay juchata ruwanapaq kallpachakuspa imaqa, ñawpaqman lluqsiyta atisunman. Rey Davidqa juchallikusqanmanta llakiypi kachkaspa, Jehovaman nirqa: “Tukuy cuerpoy llauchʼiyarqa pʼunchaynintin waqasqaypi. [...] Chantá mana imatapis pakaspa, tukuy juchayta, sajra ruwasqaytawan willakorqayki [...]. Tata Dios, qan[taq] perdonawarqanki”, nispa (Salmo 32:3-5). Dios munasqanmanjina, mana ruwachkasqanchikta reparakuspaqa, paymanta perdonta mañakuna, kawsayninchikta tikrachina ima, kallpachakunataq chaymanta qhipaman Dios munasqanmanjina imatapis ruwanapaq (1 Juan 2:1, 2).

Kunanqa ima llakiytapis atipanaykipaq wakichikuy

Mana iskaychakuspa nisunman maykʼaqllapis ima llakiypipis rikukunanchikta. ¿Imaynatá chaypaq wakichikusunman? Brunop nisqanqa may sumaq, payqa juk cristiano machituña, juk llakiytaq kawsayninta tikrachirqa. Paytaq niwanchik: “Jatun llakiyniyta atipanaypaqqa, iñiyniyta imachus kallpachaq chayta ruwallarqanipuni. Astawanpis, imaraykuchus Jehová kay pachapi ñakʼariy kananta saqisqanta yachallarqanitaq, chantapis achkha watastaña kallpachakurqani Diosman astawan kʼaskaykunaypaq. Chayraykutaq Jehovata pachis nini, imaraykuchus pay yanapawasqanta yachasqayqa, kallpachawarqa llakiyniyta atipanaypaq”.

Qhipamanqa ima llakiypis jamuptin chiqamanta kayta nisunman: ñuqanchik kikin ruwasqanchikwan llakikuspapis, chayri wakkuna ruwasqankuwan sunqunchikta nanachiwaptinchikpis, Jehová mana ni jaykʼaq saqiwasunchu. Jehová kikin nirqa imachus sutin ninayasqanta “ñuqa kani pichus kani chay”, nispa (Éxodo 3:14). Diospa sutin, imachus ninayasqanta yachasqanchikqa yanapawanchik mana iskaychakuspa paypa nisqan juntʼakunanta suyananchikpaq. Diosninchik nirqa, Reinonniqta “janaj pachapi, ajinallatataj kay pachapipis” munayninta ruwananta. Chayrayku apóstol Pablo nirqa: “Mana pipis Diospa munakuyninmanta tʼaqawasunmanchu: Ni wañuy, ni kausaypis; ni ángeles, ni kurajkuna [...] nitaj ima waj ruwasqa kajpis tʼaqayta atiwasunmanchu Diospa munakuyninmanta”, nispa (Mateo 6:10; Romanos 8:38, 39).

Chayrayku Diospi atienekuspa suyasunman, imatachus profeta Isaiasniqta nisqanta juntʼananta: “Mosoj cielota, mosoj kay pachatawan ruwasaj. Chay ñawpaj kajkunaqa qonqasqa kanqa, manapunitaj yuyarisqachu kanqa” (Isaías 65:17). Arí, tumpamantawan manaña ni ima llakiymanta yuyarikusunchu, chayta yachasqanchiktaq, ¡mayta kusichiwanchik!

[Sutʼinchaynin]

[28 paginapi sutʼinchaynin]

Qallariypi ima ruwaytapis mana allinta ruwayta atisqanchikqa, mana ninayanchu mana ni imapaq servisqanchikta

[29 paginapi sutʼinchaynin]

Bibliaqa, allin ruwaykunaspi yuyananchikta niwanchik, manataq mana allin ruwasqanchikpi yuyaspa ñakʼarinatachu.

[30 paginapi dibujos/fotos]

Runas pantaptinkupis, Jehovaqa kusisqapuni, imaraykuchus yachan paypa munaynin juntʼakunanta

[31 paginapi dibujo/foto]

Diosta yupaychayninchikta ñawpaqman churayqa, llakiyninchikta atipanapaq yanapawanchik