2 YACHAQANA

Pakayllamanta riqsinakuy, ¿imaraykutaq mana allinchu?

Nataliaqa, colegionmanta compañeron payta qhawayta qallarisqanrayku, imatachus ruwananta mana yacharqachu. Pay nin: “Manchay kʼachitupuni karqa, amigasniypis ajina waynata ni jaykʼaq tarinayta niwarqanku. Achkha sipaskuna, payta munakurqanku, chaywanpis Hugoqa, mana kasullaqpischu... Payqa, ñuqallata munakuwarqa”, nispa.

Hugo, Nataliata nirqa paywan riqsinakuyta munasqanta. Nataliataq, Jehovamanta sutʼinchaq kasqanta nirqa, chantá tatasnin, mana Jehovamanta sutʼinchaq waynaswan riqsinakunanta mana saqisqankuta nillarqataq. Chaywanpis Hugo nirqa: “¿Manachu pakayllamanta riqsinakusunman?”, nispa.

MUNAKUSQAYKI ajinata tapusuptin, ¿imatá kutichiwaq? Llakikunapaqjina Nataliaqa chay waynawan riqsinakuyta qallarirqa. Pay nirqa: “Jehovata munakunanpaq yanapasaq”, nispa. Chaywanpis, ¿jinachu karqa? Kay yachaqanap tukukuyninpi chayta qhawasunchik. Ñawpaqta, imachus wakinkunata, pakayllamanta riqsinakunankupaq tanqasqanta qhawarina.

¿Imaraykutaq pakayllamanta riqsinakunku?

Achkha waynas sipaskuna ima, tatasninku mana yachasqallankuta riqsinakunku, ¿imaraykutaq? David nin: “Tatasninku, piwanpis riqsinakunankuta mana saqisqankuta yachasqankurayku, mana paykunaman willankuchu”, nispa. Juanapis nin: “Tatasniykita mana kasuyta munasqaykiraykulla chayta ruwanki. Wawatajina qhawachkasusqankuta yuyasqaykirayku, mana imatapis ninkichu, munaynillaykitataq ruwanki”, nispa.

Yachasqaykimanjina, ¿imastaq astawan kanman waynas pakayllamanta riqsinakunankupaq? Kaypi qillqariy.

․․․․․

Qamqa, Biblia nisqanmanjina tatasniykita kasukunaykita yachanki (Efesios 6:1). Chantá, imaraykuchus piwanpis lluqsiyta mana saqisusqankuta allinta yachallankitaq. Jina kaptinpis, ichá kay urapi rikhuriqmanjina yuyanki:

● “Jukjina runa kasqayta yuyani. Tukuypis juk waynawan lluqsichkankuña, ñuqalla sapitay kachkani.”

● “Mana Jehovamanta sutʼinchaq waynata munakuni.”

● “Diospa llaqtanmanta juk waynawan riqsinakuyta munayman, chaywanpis casarakunaypaq may sipasllaraq kani.”

Ichá yachankiña imatachus tatasniyki ninasunkuta ajinata yuyasqaykita niptiyki. Sunquyki ukhupitaq yachanki mana pantasqapichu kachkasqankuta. Chaywanpis, ichá juk sipas Marcelajina yuyanki, pay nirqa: “Juk waynawan riqsinakunaypaq maytapuni tanqawasqankurayku wakin kuti iskaychakuni. Achkha waynas mana entiendenkuchu, imaraykuchus paykunawan mana riqsinakuyta munasqayta. Chantá, sapallay kasqay mana kusikunaypaqjinachu”. Wakin waynas, sipaskuna ima, riqsinakunankupaq may tanqasqas kasqankurayku tatasninku mana yachasqallankuta piwanpis riqsinakuyta qallarinku. Chaywanpis, ¿imatá ruwanku pakayllamanta riqsinakunallankupaqpuni?

“Ni piman willanaykuta niwarqayku”

Achkha waynas, sipaskuna ima, pakayllamanta riqsinakunallankupaqpuni, qayllankupi kaqkunata chʼawkiyanku. Wakin kutiqa, riqsinakuchkasqankuta mana reparachikunankupaq, telefononiqllata chayri Internetniqllata parlanakunku. Runap rikunantataqrí amigosjinalla purinku, chaywanpis sapa kuti telefononiqta, Internetniqta parlasqanku, celularniqta willaykunata apachinakusqanku ima, mana amigosllachu kasqankuta rikuchin.

Wakinkunataq, iskayninku khuska kanankupaq wak waynasta, sipaskunatawan lluqsinankupaq waqyarinku, jinamanta riqsinakuchkasqankuta mana reparachikunankupaq. Santiago nin: “Juk pʼunchayqa, achkha waynasta, sipaskunata ima, puriykacharimunaykupaq waqyariwarqayku, chaywanpis tukuy chayqa, juk waynawan juk sipaswan khuska kanallankupaq kasqa. Chaymantataq ni piman willanaykuta niwarqayku”, nispa.

Santiagop nisqanpi reparanchikjina, amigosninku riqsinakuchkasqankuta pakaysinku. Carol nin:“Kanpuni pillapis chayta ruwachkasqankumanta yachaqqa, chaywanpis paykunata mana wasanchayta munaspa mana imatapis ninchu”, nispa. Wakin kutitaq, pakayllamanta riqsinakuqkunaqa mayta llullakunku. Bety 17 watayuq nin: “Tatasninku mana yachanankuta munaspa, jukniqman richkasqankuta ninku, manataq chayman rinkuchu”, nispa. Misaki 19 watayuq ajinata ruwaq, nintaq: “Sumaqta tʼukuriq kani imaynatachus tatasniyman llullakunaypaq. Paykuna ñuqapi atienekunallawankupaqpuni, munakusqay waynawan lluqsinallaypaq llullakuq kani”, nispa.

¿Imapí tukunman?

Piwanpis pakayllamanta riqsinakuyta munaspaqa, chayri riqsinakuchkankiña chayqa, allin kanman kaykunata tapukunayki:

Jinata purisqay, ¿imapitaq tukunqa? ¿Pisi tiempoman casarakunaykitachu yuyachkanki? Juk wayna Iván sutiyuq nirqa: “Piwanpis lluqsichkanki, manataq paywan casarakuyta munankichu chayqa, imatachus mana vendeyta munasqaykita rantisunankupaq runasman rikuchiywan kikinchakun”, nispa. Jina kaptin, ¿imaynataq munakusqayki sientekunqa? Proverbios 13:12 nin: “Imatapis suyasqa mana juntʼakojtenqa, sonqoqa llakisqa qhepakun”, nispa. ¿Munankipunichu munakusqaykip sunqunta nanachiyta? Astawanpis: tatasniyki, chantá pikunachus qamta munakusunku, juk waynawan, chayri juk sipaswan riqsinakuchkasqaykita mana yachaptinkuqa, khuchichakuypi mana urmanaykipaq mana yuyaychayta atisunqankuchu (Gálatas 6:7).

Pakayllamanta riqsinakuchkasqayta, ¿Jehová allinpaqchu qhawan? Biblia nin: “Tukuy imapis sutʼipacha, qhatarasqataj kashan [Diospa] rikunampi, pimanchus kawsayninchejmanta cuentata qonanchej kanqa”, nispa (Hebreos 4:13). Chayrayku piwanpis riqsinakuchkasqaykita pakasqayki, chayri amigoyki riqsinakuchkasqanta pakasqayki, qhasilla, imaraykuchus Diosqa imatachus ruwachkasqaykita yachanña. Chayrayku, imaynallamantapis wakkunata chʼawkiyachkanki chayqa, qhawarikuy, imaraykuchus Jehovaqa llullakuyta chiqnin. Palabranpitaq imastachus chiqnisqanmanta ñawpaq kaq ‘llulla parlay’ kasqanta niwanchik (Proverbios 6:16-19).

Ama pakaychu

Pakayllamanta riqsinakuchkanki chayqa, usqhayllata tatasniykiman chayri juk sumaq wakichisqa cristianoman willariy. Amigoyki chayta ruwachkaptintaq, ama ruwachkasqanta pakaychu (1 Timoteo 5:22). Tʼukuriy; ima juchapipis urmaptin, ¿manachu qampis juchayuqllataq kawaq?

Sutʼinchanapaq; diabeteswan unqusqa amigoykita, tortata pakayllamanta mikhurichkaqta taripaspa, ¿imatá ruwawaq ni piman willanaykita nisuptin? ¿Ruwachkasqanta pakawaqchu, chayri imaynallamantapis yanapaytachu maskʼawaq?

Chayrayku juk amigoyki pakayllamanta riqsinakuchkasqanta yachaspaqa, manaña amigonpaq qhawasunanta manchachikuspapis, ama ruwachkasqanta pakaychu. Chiqamantapuni amigoyki kaptinqa, tiempo pasasqanmanjina allinninrayku chayta ruwasqaykita yachanqa (Salmo 141:5).

¿Pakayllamanta lluqsiychu, manachu?

Wakin waynasqa, mana tukuymanchu riqsinakuchkasqankuta willanku. Chaytaq mana ninayanchu wakkunata chʼawkiyachkasqankuta. Sutʼinchanapaq; ichá riqsinakuchkasqankuta juk tiempota mana tukuymanchu willayta munanku. Juk wayna Tomás sutiyuq tʼukurin, wakin riqsinakuqkunaqa mana tukuymanchu willanku “¿maykʼaqtaq casarakunkichik?”, nispa, mana tapuchikunankurayku.

Wakkuna ajinata tapusqankuqa, riqsinakuqkunata tanqanman mana allinta riqsinakuspalla casarakunankupaq (El Cantar de los Cantares 2:7, NM). Chayrayku wakinkunaqa, riqsinakuchkasqankuta mana tukuymanchu willanku (Proverbios 10:19). Ana 22 watayuq nin: “Riqsinakuchkasqankuta mana tukuymanchu willanku, casarakunankupaqjinachus manachus kasqankuta sutʼita reparakunankukama. Reparakuspañataq tukuyman willanku”, nispa.

Chaywanpis mana allinchu kanman riqsinakuchkasqaykita tatasniykiman pakanayki. Tatasniykiman mana willayta munankichu chayqa, kayta tapukunayki kanman: “¿Tatasniy ruwachkasqayta, mana allinpaq qhawanankuta yachasqayraykuchu mana willayta munani?”, nispa.

“Yacharqani imatachus ruwanayta”

Nataliaqa, paymanta ñawpaqpi parlarqanchikña, juk hermana kikin chʼampayllapitaq rikukusqanmanta uyariytawan pantasqapi kachkasqanta reparakurqa, nintaq: “Chay hermana munakusqan waynata saqisqanta uyariytawan, imatachus ruwanayta yacharqani”, nispa. ¿Atillarqachu Hugoman niyta manaña riqsinakuyta munasqanta? Mana. Pay nin: “Ni pitapis paytajinaqa munakurqanichu. Semanastapuni paymanta waqaspa karqani”, nispa.

Chaywanpis Nataliaqa, Jehovata mayta munakurqa, chayrayku pantaspapis allin kaqta ruwayta munarqa, pisimanta pisitaq llakiynin chinkapurqa. Pay nin: “Kunanqa ni jaykʼaqjina, astawan Jehovap qayllanpi kachkani. ¡Mayta pachis nini maychus tiemponpi sumaqta yuyaychawasqanchikmanta!”.

BIBLIAMANTA

“Munallaykutaj tukuy imapi allinta puriyta.” (Hebreos 13:18)

JUK YUYAYCHAY

Riqsinakuchkasqaykitaqa, mana tukuymanpunichu willanayki tiyan. Chaywanpis tatasniykiman, munakusqaykip tatasninmanpis willanayki tiyan.

¿YACHARQANKICHU?

Atienekunapaqjina kayqa, allinta apanakunaykipaq yanapasunqa. Pakayllamanta riqsinakuspaqa, tatasniykita wasanchanki, munakusqaykiwantaq mana allintachu apanakunki.

¡RUWAYTA QALLARIY!

Juk cristianowan pakayllamanta riqsinakuchkani chayqa, ¿imatá ruwanay tiyan? ․․․․․

Amigoyqa, juk sipaswan pakayllamanta riqsinakuchkan. ¿imatá ruwaymanrí? ․․․․․

Kay yachaqanamanta, ¿imatá tatayta chayri mamayta tapuyta munani? ․․․․․

QHAWASQAYKIMANJINA

● Kay yachaqanap qallariyninta watiqmanta ñawiriy. ¿Maykʼaqllapis Nataliap chʼampayninpijina rikukurqankichu?

● Munakusqaykiwan pakayllamanta riqsinakunaykimantaqa, ¿imatá ruwanayki kanman?

● Amigoyki pakayllamanta riqsinakuchkasqanta yachaspaqa, ¿imatá ruwawaq? ¿Imaraykutaq?

[27 paginapi sutʼinchaynin]

“Hugota paywan manaña riqsinakuyta munasqayta nirqani. Colegiopitaq payta rikuspa, mayta sunquy nanawarqa. Chaywanpis Jehová ñuqanchikmanta nisqaqa, astawan imatapis yachan, chayrayku paypi atienekuna.” (Natalia)

[25 paginapi dibujo/foto]

Amigoyki piwanpis lluqsichkasqanta pakayqa, amigoyki diabeteswan unqusqa kachkaspa, tortata mikhuchkasqanta pakaywan kikinchakunman