4 Yachaqana
Tukuy profetakuna paymanta willarqanku
1. Jesús manaraq Jallpʼaman jamuchkaptin, ¿imaynatá Jehová Tatanwan apanakuq?
“TATAQA Churita munakun; chayrayku imatachus ruwan, chay tukuyta Churiman rikuchin” (Juan 5:20). Arí, manaraq Jallpʼaman jamuchkaspa, kawsayta qallarisqanmantapacha Churiqa Jehová Tatanwan may sumaqtaña apanakuq kanku. Payqa Diospa kʼata kuraq Churin karqa. Payllata Diosninchik sapan ruwarqa. Chaymantataq Diosqa, tukuy imata, janaqpachapi, kay pachapipis Churinniqta ruwarqa (Colosenses 1:16). Chantapis Diospa Churinqa, Palabra chayri Vocero karqa, imaraykuchus payniqta Diosninchik imatapis munasqanta willaq. Chay munasqa Churinta Diosninchik kay Jallpʼaman kachamurqa, payqa Jesucristo sutikurqa (Proverbios 8:22-30; Juan 1:14, 18; 12:49, 50).
2. ¿Machkha profeciakunataq Jesusmanta qillqakurqa?
2 Diosninchik manaraq Jesusta kay pachaman kachamuchkaptin, Jesusmanta may chhika profeciakunata qillqachirqa. Apóstol Pedroqa Corneliota nirqa: “Tukuy profetaspis Jesusmanta willarqanku”, nispa (Hechos 10:43). Bibliapi Jesús ruwasqanta mayta jatunchakun, chayrayku juk ángel Juanta nirqa: “Jesusmanta testigo jina willayqa profetaspa sutʼinchasqanku jina”, nispa (Apocalipsis 19:10). Chay profeciakunaqa sutʼimanta Jesuspuni Mesías, chayri Diospa akllasqan kasqanta rikuchirqanku, chantapis Diospa munaynin juntʼakunanpaq imatachus Jesús ruwananta rikuchillarqankutaq. Kunantaq tukuy chaykunata ñuqanchikpis yachananchik tiyan.
¿Imatataq profeciakuna rikuchirqanku?
3. a) ¿Kay Génesis 3:15, profeciapi, pitaq ‘katari’, pitaq ‘warmi’, pikunataq ‘katarip miraynin’? b) ¿Imaraykutaq Jehovata kasukuqkuna ‘katarip uman pʼaltakunanta’ munanku?
3 Edén huertapi Diosta wasanchasqankumanta qhipaman, Jehová ñawpa kaq profeciapi jinata katarita nirqa: “Qantawan, warmitawan chejninachisqaykichej. Jinallataq mirayniykiwan, mirayninwampis chejninakonqanku. Miraynin umaykita saruspa pʼaltarparenqa, qantaj chaki talonninmanta khaninki”, nispa (Génesis 3:15). Kayta Diosninchik Satanasman nirqa, pay chay katari karqa. ‘Warmiqa’, tukuy angelkuna janaqpachapi Diospa llaqtan kanku, paykunaqa Diospa warminjina kanku. ‘Katarip mirayninqa’ Supayjina kaq angelkuna, runakuna ima kanku, paykunaqa Dioswan, llaqtanwan ima, churanakunku. ‘Katarip umanta saruspa pʼaltakunqa’, maykʼaqchus Satanasta wiñaypaq wañuchikptinqa, payqa llullakuspa Jehovap contranta parlarqa, chantapis tukuy runap ñakʼariyninmanta, juchayuq. Kunanri, ¿pitaq katarip umanta sarunanpaq warmip ‘mirayninmanta’ kuraqninri? May chhika unay chayqa “pakasqa yachay” karqa (Romanos 16:20, 25, 26).
4. Jesuspa ñawpa tatasninmanta yachasqanchik, ¿imaynatá paypuni warmip Miraynin kasqanta rikuchiwanchik?
4 Adán juchallikusqanmantapacha, ichapis 2.000 watanman Jehovaqa tukuy imata astawan sutʼincharqa. Warmip ‘Miraynin’ Abrahampa ayllunmanta jamunanta nirqa (Génesis 22:15-18). Chaywanpis Diosninchik akllanan karqa ima runakunaniqtachus warmip Miraynin chayamunanta. Abrahamqa Agarwan juk wawayuq karqanku, chay wawataq Ismael sutikurqa. Abraham Ismaelta mayta munakuptinpis, Jehová payta nirqa: “Warmiyki Sara qampaj wawayoj kanqa, chay wawaykitataj sutichanki Isaac sutiwan. Paywanqa tratoyta wiñaypaj sayachisaj”, nispa (Génesis 17:18-21). Manataq Isaacpa kuraq churin Esauwanchu chay tratota ruwakurqa, manaqa Jacobwan, paymantataq chunka iskayniyuq Israelpa ayllun jamurqa (Génesis 28:10-14). Astawan qhipaman sutʼinchakullarqataq warmip Miraynin Judá ayllumanta, Davidpa familianniqta jamunanta (Génesis 49:10; 1 Crónicas 17:3, 4, 11-14).
5. Jesús bautizakuchkaptin, ¿imaynatá Jesuspuni Diospa akllasqan kasqanta rikuchikurqa?
5 Pichus warmip Miraynin kasqanta astawan yachananchikpaq, ¿imataq yanapawasunman? Bibliaqa 700 wata ñawpaqta, warmip Miraynin Belén llaqtapi nacekunanta willarqa. Chantapis janaqpachapi ruwasqa kaspa, “wiñaymantapacha” kawsasqanta willallarqataq (Miqueas 5:2). Profeta Danieltaq Bibliapi maykʼachus Jallpʼaman Mesiasjina jamunanta qillqarqa (Daniel 9:24-26). Chantapis, Mesiasman tukunanpaq Jesusta santo espirituwan akllakuchkaptin, Diospuni janaqpachamantapacha, pay Churin kasqanta nirqa (Mateo 3:16, 17). ¡Jinamanta pichus warmip Miraynin kasqanta sutʼinchakurqa! Chayrayku, Felipe mana iskaychakuspa nirqa: “Josejpa churin Jesús nazarenota tariyku. Paymantaqa Moisés qhelqarqa leypi, profetaspis qhelqallarqankutaj”, nisqa (Juan 1:45).
6. a) Lucas 24:27, nisqanmanjina, ¿imatataq discipulonkuna Jesusmanta yacharqanku? b) ¿Pitaq ‘warmip Mirayninmanta’ kuraqnin kasqanta nisunman, imatataq katarip umanta saruy niyta munan?
6 Jesuspa discipulonkuna aswan qhipaman, Diospa rimayninpi may chhika profeciakuna Jesusmanta parlasqanta rikurqanku (Lucas 24:27). Jinamanta Jesuspuni warmip Mirayninmanta kuraqnin kasqanta astawanraq sutʼinchakurqa, paymin katarip umanta sarunqa, nisunman Satanasta wiñaypaq chinkachinqa. Jesusniqta Jehová Diosninchik runata yanapananpaq tukuy parlasqanta juntʼanqa, tukuy munasqanchiktataq quwasunchik (2 Corintios 1:20).
7. Profetakuna parlasqankumanjina pichus Mesías kasqanta yachaspapis, ¿imatataq astawan ruwananchik tiyan?
7 Tukuy kaykunata yachaytawan, ¿imatataq ruwananchik tiyan? Bibliaqa juk eunucomanta parlawanchik. Kay eunucoqa Mesías Salvawaqninchikmanta profeciakunata ñawiriytawan, Diosmanta willaq Felipeta tapurqa: “[¿]Pimantataj profeta chayta nishanri?” nispa. Felipep kutichisqanta uyarispataq, payqa astawan yachakuyta munarqa. Felipe Mesiasmanta sumaqta sutʼinchaptintaq, mana jinallachu qhipakunanta yacharqa. Bautizakunanta yacharqa (Hechos 8:32-38; Isaías 53:3-9). ¿Ñuqanchikri kikillantataqchu ruwachkanchik?
8. a) Abraham churinta quyta munasqan, ¿imawantaq ninakun? b) ¿Imaraykutaq Jehová Abrahamta warmip Mirayninniqta tukuy llaqtakunata tʼinkananta nirqa, imaynatá ñuqanchikpis tʼinkachikusunman?
8 Chantapis, Abraham churin Isaacta quyta munasqanpi tʼukurina, Abrahamqa Sarawan juk churiyuqlla karqanku (Génesis 22:1-18). Chay ruwasqanqa, Diosninchik kʼata churinta qusqanwan ninakun. “Diosqa chayjinatapuni kay pachapi kaj chhika munakusqanrayku, uj kʼata Churinta qorqa. Ajinamanta pillapis paypi creejqa mana chinkayman renqachu, astawanqa wiñay kawsayniyoj kanqa” (Juan 3:16). Diosninchik munayninta juntʼananpaq mana michʼakuspa Churinta qusqanqa, qhipaman ‘tukuy imata qunawanchikta’ rikuchiwanchik (Romanos 8:32). Jina kaptinqa, ¿imatataq ruwananchik tiyan? Kay Génesis 22:18 nisqanmanjina Abraham ‘Dios nisqanta kasukusqanrayku’, Diosninchik warmip Mirayninniqta tukuy llaqtakunata tʼinkanan karqa. Ñuqanchikpis Diosninchik niwasqanchikta, Jesús niwasqanchiktapis kasukunanchik tiyan, imaraykuchus, “Churipi creejqa wiñay kawsayniyoj; Churi[ta mana kasukuqri,] [...] kawsaytaqa mana rikonqachu, astawanqa Diospa phiñakuynin paypa patampi kashan” (Juan 3:36).
9. Jesús wañusqanrayku wiñaypaq kawsayta atisqanchikta sumaqpaq qhawasunchik chayqa, ¿imatataq ruwasunchik?
9 Jesús wañusqanrayku wiñaypaq kawsayta atisqanchikta sumaqpaq qhawanchik chayqa, Jehová Churinniqta niwasqanchikta kasukusunchik, chaytaq Diosta munakuy, runa masinchikta munakuy ima, niyta munan (Mateo 22:37-39). Jesús nirqa, Jehovata munakusqanchikrayku wakkunaman yachachinanchikta, ‘pay yachachisqanta ruwanankupaq’ (Mateo 28:19, 20). Chantapis, Diosta yupaychaqkunaman munakuyninchikta rikuchillasuntaq, paykunawan ‘tantakuspa’ (Hebreos 10:25; Gálatas 6:10). Diosta, Churintapis kasukuyqa, ¿manaña pantananchiktachu niyta munan? Mana, tukuypis pantallanchikpuni. Chaywanpis, Hebreos 4:15 nisqanmanjina Kuraq Sacerdotenchik, Jesusqa “pisi kallpalla kasqanchejta yachan”. Chayrayku Jehovamanta Jesusniqta juchata atipanapaq mañakuyta atisqanchikqa mayta sunquchawanchik (Mateo 6:12).
Jesuspi iñisqanchikta rikuchina
10. ¿Imaraykutaq Jesucristollapi salvacionta tarikun?
10 Apóstol Pedro judiospa jatun juntanpi, Bibliap profecian Jesuspi juntʼakusqanta sutʼinchaytawan, jinata nirqa: “Salvacionqa Jesucristollapi tarikun. Kay pachapi mana waj suti runasman qosqa kanchu, salvasqa kananchejpaj”, nispa (Hechos 4:12). Tukuypis juchasapa kasqanchikrayku, wañuyninchikwanqa mana pitapis yanapayta atisunmanchu. Jesustaqri mana juchayuq runa kaspa, kawsayninwan runata juchamanta rantiyta atirqa (Salmo 49:6-9; Hebreos 2:9). Adanqa juchallikuspa mana juchayuq kawsayninta chinkachirqa, Jesustaq Diosninchikman Adán chinkachisqanta pagarqa (1 Timoteo 2:5, 6). Jinamanta tukuypis Diospa musuq pachanpi wiñaypaq kawsayta atisunchik.
11. ¿Imapitaq Jesuspa wañusqan yanapawanchik?
11 Jesús rantiwasqanchikqa, kunanmantapacha achkhata yanapawanchik. Tʼukuriy, juchasapa runa kaspapis, llimphu sunqu kasunman, imaraykuchus Jesús wañusqanrayku Diosninchik juchanchikta pampachan. Jesús wañusqanqa aswan sumaq, israelitakuna Dios kamachisqanmanjina juchankurayku uywakunata qʼulachisqankumantaqa (Hechos 13:38, 39; Hebreos 9:13, 14; 10:22). Chaywanpis, juchanchik pampachasqa kananpaq allin runas kananchik tiyan, chantapis Jesuspa wañuyninllawan salvasqa kayta atisqanchikta yachananchik tiyan. “Sichus mana juchayoj kasqanchejta ninchej chayqa, noqallanchejtaj chʼawkiyakunchej, cheqa kajtaj mana noqanchejpichu kashan. Juchasninchejtachus Diosman willakunchej chayrí, juchasninchejta pampachanqa, nisqanta juntʼaj, cheqantaj kasqanrayku. Jinallataj payqa tukuy sajra kayninchejmantapis pichawasunchej” (1 Juan 1:8, 9).
12. ¿Imaraykutaq Diospa ñawpaqinpi llimphu sunqu kananchikpaq bautizakunanchik tiyan?
12 ¿Imaynatá juchallikuqkuna Jesuspi, wañusqanpipis iñisqankuta rikuchinku? Apostolkunap pʼunchaykunanpiqa, Jesuspi iñiqkunaqa bautizakuq kanku. ¿Imaraykutaq? Jesús chayta ruwanankuta kamachisqanrayku (Mateo 28:19, 20; Hechos 8:12; 18:8). Pichus Diospa munakuyninta, Churinniqta Dios ruwasqanta ima rikuqqa, bautizakunanpaq mana iskaychakunku. Kawsayninta allinchaspa, Diosman qukun, chaymantataq yakuman chinkaykuspa bautizakun, jinamanta Diosman qukusqanta rikuchin. Chay runaqa ‘Diospa ñawpaqinpi llimphu sunqu’ (1 Pedro 3:21).
13. Juchallikusqanchikta yachaspa, ¿imatataq ruwananchik tiyan, imaraykutaq?
13 Yachanchikjina, bautizakuyqa mana juchamanta kacharichiwasunchu. ¿Imatataq ruwayta atisunman? Apóstol Juanqa niwanchik: “Wawitasníy, chay imasta qhelqamuykichej ama juchallikunaykichejpaj. Chaywampis sichus pipis juchallikun chayqa, Dios Tataj ñawpaqempi uj kutikuwajninchej [yanapawaqninchik] tiyan. Chayqa Jesucristo, paytaj cheqan. Jesucristoqa uywa wañuchisqa qʼolachina jina juchasninchejrayku jaywasqa karqa”, nispa (1 Juan 2:1, 2). Jina kaptinqa, ¿ima saqratapis ruwaspa Diosmanta perdonta mañakuptinchik, Dios juchanchikta pampachallanqachu? Mana. Diosninchik juchanchikta pampachananpaq, sunqunchik ukhumantapacha pesachikunanchik tiyan. Ichapis qutuchakuymanta kuraqkuna yanapanawanchikta munasunchik. Jina kaptinqa pantasqanchikta willananchik tiyan, chantapis sunqunchikpi pesachikunanchik tiyan; chaymantataq mana juktawan chay juchaman urmanapaq sumaqta kallpachakunanchik tiyan (Hechos 3:19; Santiago 5:13-16). Jinata ruwasunchik chayqa, Jesús yanapawasunchik, chantapis Diosninchik allinpaq watiqmanta qhawawasunchik.
14. a) ¿Ima tʼinkakunataq Jesús wañusqanrayku kanqa? b) Iñiyniyuq kaptinchik, ¿imatataq ruwasunchik?
14 Jesús wañuyninwan ‘juchʼuy tropa ovejitas’ janaqpachapi wiñaypaq kawsanankupaq, punkuta kicharin. Paykunaqa Génesis 3:15 willasqanmanta, warmip mirayninmanta sullkʼa kaq kanku (Lucas 12:32; Gálatas 3:26-29). Chantapis, Jesús wañusqanrayku may chhika runakuna wiñaypaq tʼikapacha jallpʼapi kawsayta atillanqankutaq (Salmo 37:29; Apocalipsis 20:11, 12; 21:3, 4). ‘Wiñay kawsayqa Diospa regalon Cristo Jesús Señorninchejpi’ (Romanos 6:23; Efesios 2:8-10). Wiñay kawsaypi iñisqanchik, sumaqpaqtaq qhawasqanchik, ruwasqanchikpi rikukunqa. Imaynatachus Diosninchik Churinniqta munayninta juntʼasqanta sutʼita yachaspa, kawsayninchikpi Diosta yupaychay imamantapis astawan sumaq kasqanta rikuchisunchik, Jesusjinataq ruwasunchik. Chantapis, Dios wiñay kawsayta qunawanchikmanta tukuy sunquwan runaman parlaspa, iñiyniyuq kasqanchikta rikuchillasuntaq (Hechos 20:24).
15. ¿Imaraykutaq Jesucristopi iñiy, jukchawasqanchikta nisunman?
15 Jesucristopi iñiyqa yanapawanchik, jukchawanchik ima, imaraykuchus Jehovaman, Jesusman, qutuchakuypi hermanokunaman ima, kʼaskachiwanchik (1 Juan 3:23, 24). Diosninchik munakuyninrayku Churinta jatuncharqa, “uj sutitataj qorqa, tukuy sutismanta aswan sumaj sutita. Ajinamanta Jesuspa sutimpi qonqorikonqanku janaj pachapi tukuy kajkuna, kay pachapi kajkuna[pis] [...]. Tukuy runas rimarenqanku Jesucristo Señor kasqanta, chaynejta Dios Tata jatunchasqa kanampaj”. Chayta yachaspataq manchayta kusikunchik (Filipenses 2:9-11).
Yuyarinapaq
• Mesías rikhurichkaptin, ¿imaynatá Diospa rimayninpi creeqkuna Jesús Diospa akllasqan kasqanta yacharqanku?
• Jesús wañusqanrayku pachis ninapaq, ¿imatataq ruwananchik tiyan?
• ¿Ima tʼinkakunatataq Jesús wañusqanrayku japʼinchikña? ¿Imaynatá Jesuspa wañuynin, Diosninchik juchanchikta pampachananpaq yanapawanchik?
[36 paginapi dibujo/foto]
Jesusqa, discipulonkunaman Diospa kamachisqasninta wak runakunaman yachachinankuta nirqa