Chiqan kaqta tukuy sunqu munakunachik

“Cheqan kajta munakunki.” (SAL. 45:7.)

 1. “Cheqan [kaq] ñankuna[pi]” purinallanchikpaqpuni, ¿imataq yanapawasun?

JEHOVAQA, Palabranniqta, espiritunniqta ima, kamachisninta “cheqan [kaq] ñankunata pusawan[chik]” (Sal. 23:3). Chaywanpis juchasapas kasqanchikrayku, chay sumaq ñankunamanta karunchakunchik. Chay ñanman kutirinapaqtaq mayta kallpachakunanchik tiyan. Chaypaqqa, Jesusjina chiqan kaqta munakusqanchik yanapawasun (Salmo 45:7, ñawiriy).

 2. ¿Imataq “cheqan [kaq] ñankuna[...]” kanku?

² ¿Imataq chay “cheqan [kaq] ñankuna[...]” kanku? Chay ñankunaqa, kʼullku, chaki ñankunalla kanku. Chaywanpis, ¿imaraykutaq chay ñankunata “chiqan kaqmanta” kasqanta nikun? Diospa chiqan kayninmanjina ruwasqa kasqanrayku. Chantapis “chiqan kaq” rimayqa, hebreopi, griegopi ima, Diospa kamachiykunasninmanjina kawsay ninayan. Jehová chiqan kaqmanta “samarikuna[...]” kasqanrayku, kamachisninqa, payman qayllaykunchik imachus allin imataqchus mana allin kasqanta yachachinawanchikpaq, allin ñantataq rikuchinawanchikpaq (Jer. 50:7).

 3. ¿Imaynatá Diospa chiqan kayninmanta astawan yachakusunman?

³ Jehovata kusichiyta munanchik chayqa, chiqan kamachiykunasninta kasukunapaq kallpachakunanchik tiyan (Deu. 32:4). Ñawpaqtaqa, Diosmanta tukuy atisqanchikta Biblianiqta yachakunanchik tiyan. Diosta allinta riqsispaqa, payman astawan qayllaykusun, chiqan kaynintataq munakusun (Sant. 4:8). Ajinamantaqa, ima ruwayta akllachkaspapis Palabranpi nisqanmanjina ruwasun.

Diospa chiqan kayninta maskʼana

 4. ¿Imatá Diospa chiqan kayninta maskʼay niyta munan?

⁴ (Mateo 6:33, ñawiriy.) ¿Imatá Jehovap chiqan kayninta maskʼay niyta munan? ¿Diosmanta allin willaykunata willayllachu? Mana, astawanraq ruwananchik tiyan. Jehová yupaychachkasqanchikta allinpaq qhawananpaqqa, sapa pʼunchay kamachiykunasninta kasukunanchik tiyan. Diospa chiqan kayninta maskʼaqkunaqa, “chay mosoj runa kaywan pʼachawan jina pʼachalliku[nanku tiyan], mayqenchus Diosman jina ruwasqa, cheqan kaypi, cheqamanta santo kaypiwan kashan, chaywan” (Efe. 4:24).

 5. ¿Imataq mana llawchhiyanapaq yanapawasun?

⁵ Diospa chiqan kamachiykunasninta kasukunapaq mayta kallpachakuspapis, pantanchikpuni. Jina kaptin mana llawchhiyanapaq, ¿imataq yanapawasun? ¿Imataq Diospa chiqan kayninta munakunapaq, ruwanapaq ima kallpachawasun? (Pro. 24:10.) Diosmanta sapa pʼunchay “chʼuwa sonqowan, tukuy sonqo creespa” mañakusqanchik (Heb. 10:19-22). Cristianosqa, —janaqpachapi chayri kay Jallpʼapi kawsakuyta suyakuspapis— Cristopi iñinanchik tiyan, payqa Kacharichiwaqninchik, Kuraq kaq Sacerdotenchik ima (Rom. 5:8; Heb. 4:14-16). Apóstol Juanqa qillqarqa: “Jesuspa yawarnintaj tukuy juchamanta pichawanchej”, nispa (1 Juan 1:6, 7). Chantapis Bibliaqa nin: “Juchasniykichejqa may jina pukapis kachunku, ritʼi jina yuraj kanqanku”, nispa. Jehovaqa, munasqa Churinta juchasninchikmanta salvanawanchikpaq kachamusqanqa, ¡may sumaqpuni! (Isa. 1:18.)

Dios maqanakuna pʼachata quwasqanchikta allinta qhawarina

 6. ¿Imaraykutaq Dios maqanakuna pʼachata quwasqanchikta allinta qhawarina tiyan?

⁶ Diospa qusqan maqanakuna pʼachamanta “cheqan ka[qta] pecherata jina” churakunanchikpuni tiyan (Efe. 6:11, 14). Kunallanraq chayri unay watasña Diosman qukusqa kaspapis, sapa pʼunchay Dios maqanakuna pʼachata quwasqanchikta qhawarikunanchik tiyan. ¿Imaraykú? Satanás, supaykunasnin ima, Jallpʼaman wikchʼusqa kasqankurayku (Apo. 12:7-12). Satanasqa, paypaq pisi tiempollaña kasqanta yachaspa, manchay phiñasqa kachkan. Chayrayku Diospa llaqtanwan astawan churanakuchkan. Chayta yachaspa, “cheqan ka[qta] pecherata jina” churakunanchikpuni tiyan.

 7. “Cheqan ka[qta] pecherata jina” churakunapuni kasqanta yachaspa, ¿imatá ruwasun?

⁷ Pecheraqa, sunquta jarkʼan. Juchasapas kasqanchikrayku wawamantapacha sunqunchikqa, mana allin ruwaykunaman tanqawanchik (Gén. 8:21). Sunquqa chʼawka (Jer. 17:9). Chayrayku allin kaqman yachachinanchik tiyan. “Cheqan ka[qta] pecherata jina” churakuytaqa, ni jaykʼaq saqinanchikchu tiyan. Chayrayku Diospa chiqnisqan ruwaykunawan mana sunqunchikta kusichinchikchu, nitaq saqra ruwaykunapi yuyanchikchu. Nillataq teleta achkha horasta qhawaspa tiemponchikta usuchinchikchu. Astawanpis, Jehovata kusichinapaq allin ruwaykunata ruwanapaq kallpachakunchik. Chaywanpis, saqra yuyaykunapi mana yuyananchikpaqqa, Dios yanapawasun (Proverbios 24:16, ñawiriy).

 8. ¿Imaraykutaq iñiyninchik “uj jarkʼakuna escudo jina”?

⁸ Dios maqanakuna pʼachata quwasqanchikpiqa, iñiyninchik “uj jarkʼakuna escudo jina” kachkan, chaytaq “Kuraj Supaypa tukuynin larwashaj flechasninta thasnon[...]” (Efe. 6:16). Iñiyqa wiñay kawsayman pusaq chiqan ñanta rinallanchikpaqpuni yanapawanchik. Chaywanpis Jehovata mayta munakunanchik tiyan. Arí, Jehovata astawan munakuspaqa, chiqan kaynintapis munakullasuntaq. Chantapis chiqan kaqta allinpaq qhawananchikpaqqa, sunqu yuyayninchik yanapawasun. ¿Imaynamantá?

Sunqu yuyayninchikta allinta yachachina

 9. Sunqu yuyayninchik llimphu kasqan, ¿imaynatá yanapawanchik?

⁹ Bautizakusqanchik pʼunchaypiqa, Jehovaman “llimphu sonqo yuyayta” rikuchirqanchik (1 Ped. 3:21). Jesuspa wañuyninpi iñisqanchikrayku, Dios juchasninchikta pampachan, ajinamanta paywan allinyakuyta atinchik. Chaywanpis chiqan ñanpi kanallanchikpaqpuniqa, sunqu yuyayninchik llimphu kanan tiyan. Sunqu yuyayninchik imallapipis pantachkasqanchikta reparachiwaptinchikqa, may agradecesqas kananchik tiyan. Imaraykuchus chayqa mana thaluyasqachu kachkasqanta rikuchin, manaqa Jehová chiqa yuyaychaykunasninmanjina yachachisqa kachkasqanta (1 Tim. 4:2). Chaywanpis sunqu yuyayninchikqa, wak jinamanta chiqan kaqta munakunapaq yanapallawanchiktaq.

10, 11. a) Juk sutʼinchaywan sunqu yuyayninchikta kasukuy may allin kasqanta sutʼinchay. b) ¿Imaraykutaq chiqanta kawsakuspa kusiyta tarinchik?

¹⁰ Mana allinta ruwaptinchikqa, sunqu yuyayninchik mayta juchachawasunman. Sutʼincharinapaq, juk wayna chiqan ñanpi puriyta qallarichkaspa chaymanta karunchakurqa. Payqa, qʼala runasta qhawayman, marihuanata pitayman ima, mayta yachaykukurqa. Tantakuykunapiqa, sunqun juchachaq, willaypipis puraq uya kasqanta reparakurqa. Chayrayku Diosta yupaychayta manaña munarqachu. Pay nin: “Sunqu yuyayniy juchachanawantaqa, mana yuyarqanichu. Chaywanpis tawa watata wampujina chay saqra ruwaykunata ruwachkarqani”, nispa. Aswan qhipaman chay waynaqa, watiqmanta Diosta yupaychaypi tʼukurirqa. Jehovamanta perdonta mañakurqa, mana uyarinanta yuyaspapis. Chaymanta niraq chunka minutosninmanqa, maman waturiq rirqa, tantakuykunaman watiqmanta rinanpaqtaq kallpacharirqa. Chay waynaqa, mamanpa yuyaychasqanta kasukuspa, juk ancianowan Bibliamanta yachakuyta qallarirqa. Tiemponmantaq bautizakurqa, kunanqa Jehovaman chay saqra kawsaymanta salvasqanta mayta agradecekun.

¹¹ Chiqanta kawsakuspaqa, kusiyta tarinchik chaywantaq ni ima kikinchakunchu. Diospa yuyaychaykunasninta munakusun, sapa pʼunchay ruwanapaqtaq kallpachakusun chayqa, Diosta kusichisunchik. Janaqpachapi kaq Tatanchikjina, tukuy runasman chiqan kaqta rikuchisunchik, chayraykutaq sunqu yuyayninchikqa manaña juchachawasunchu. Chaywanpis sunqunchikpi chiqan kaqta munakunapaq kunan wiñachinanchik tiyan, ajinamanta Jehovata kusichisunchik (Pro. 23:15, 16).

12, 13. ¿Imaynatá sunqu yuyayninchikta yachachisunman?

¹² ¿Imaynatá sunqu yuyayninchikta yachachisunman? Diospa Palabranta, chaymanjina urqhusqa publicacionesta ima ukhunchaspa. Chantapis kay yuyaychayta mana qunqanachu, “cheqan runaqa kutichinampaj sumajtaraj” tʼukurin (Pro. 15:28). Sutʼincharinapaq, juk llamkʼayta akllanapaq tʼukuriyqa, may allinpuni. Chantapis allin kamachi yuyayniyuq, juk llamkʼay Bibliap nisqanwan churanakusqanta niwaptinchikqa, yaqha tukuy cristianos chay llamkʼayta qhisachasunchik. Chaywanpis wakin llamkʼaykunamanta mana sutʼitachu nikuptinqa, niraq juk llamkʼayta akllachkaspa Bibliap nisqanta sapa juk ukhuncharinapaq, Diosmanta yanapanta mañakunanchik tiyan.a Juk llamkʼayta akllasqanchikqa, mana wakkunata miskʼachinanchu tiyan (1 Cor. 10:31-33). Imaraykuchus Dioswan allinpi kaytaqa, may allinpaq qhawanchik. Jehovata amigonchiktajina qhawanchik chayqa, kayta tapurikusun: “Kaypi llamkʼaspa, ¿Jehovap sunqunta llakichisaqchu?”, nispa (Sal. 78:40, 41).

¹³ Torremanta Qhawaq revistata, Bibliamanta yachaqanapaq tantakuypaq ima wakichikuchkaspaqa, tʼukurinanchikpuni tiyan. ¿Usqhayllatachu sapa parrafop kutichiyninta raqharparinchik? Ajinata ruwayqa, mana sunqu yuyayninchikta yachachiyta yanapawasunchu, nitaq chiqan kaqta munakunapaq kallpachawasunchu. Chayta ruwanapaqqa, Diospa Palabranta ukhuncharina, chaypitaq tʼukurina. Yachakusqanchik sunqunchikpi qhipakunanpaqqa, mayta kallpachakunanchik tiyan.

Chiqan kaqmanta yarqhachikuna, chʼakichikuna ima

14. ¿Imaynatá Jehová, Churin ima, yupaychayninchikpi kananchikta munanku?

¹⁴ Jehová, Churin imaqa, yupaychayninchikpi kusiyta tarinanchikta munanku. ¿Imataq chaypaq yanapawasun? Chiqan kaqta munakuy. Jesuspis Urqupi Yachachichkaspa nirqa: “Kusikuyniyojmin kanku cheqan kawsaymanta yarqhachikojkunaqa, chʼakichikojkunapis, imaraykuchus paykuna sajsachisqa kanqanku”, nispa (Mat. 5:6). Kay rimaykuna, Diospa chiqan kaq ñankunasninta munakuqkunapaq, ¿ima niyta munan?

15, 16. ¿Imaynatá Dios chiqan kaqmanta yarqhayninchikta, chʼakiyninchikta ima saqsachinqa?

¹⁵ Kay pachaqa, Satanaspa atiyninpi kachkan (1 Juan 5:19). Chayrayku periodicospiqa, tukuyniqpi saqra ruwaykuna yapakuchkasqanta willakun. Chiqan kaqta munakuqkunaqa, runa runamasinta saqrata ruwasqanmanta mayta llakikunku (Ecl. 8:9). Chaywanpis Jehovata, chiqan kamachiykunasninta ima munakuqkunaqa, paylla, juk sumaq suyakuyta quyta atiwasqanchikta yachanchik. Chantapis tumpamantawan saqra runasqa chinkachisqas kanqanku. Chiqan kaqta ruwaqkunataq juchasapa runasta, saqra ruwaykunasninta ima, manaña rikusunchu (2 Ped. 2:7, 8). ¡Chaymá sumaqqa kanqa!

¹⁶ Jehovap kamachisninjina, Cristop discipulosninjinataq chiqan kaqta munaqkunaqa, “sajsachisqa” kanankuta yachanchik. Arí, musuq janaqpachapi, musuq jallpʼapi ima “cheqan kawsaylla kanqa”, chaypitaq may kusisqas kawsakusunchik (2 Ped. 3:13). Chayrayku kay saqra pachapi, saqra ruwaykuna, ñakʼariykuna ima kasqanqa, mana llawchhiyachiwanchikchu (Ecl. 5:8). Jehovaqa, tukuy imata rikun, tumpamantawantaq chiqan kaqta munakuqkunata, kay saqra pachamanta kacharichiwasun.

Chiqan kaqta munakusqanchikrayku, bendicionesta japʼina

17. Chiqan kaqta munakusqanchikrayku, ¿ima bendicionestataq japʼinchik?

¹⁷ Kay Salmo 146:8 nin: “Tata Diosqa cheqan runasta munakun”, nispa. Kay pʼitipi reparanchikjina, Jehovaqa chiqan kaqta munakuqkunata munakun. ¡Chayqa may sumaq! Chayrayku Diospa Reinonta ñawpaqta maskʼaptinchikqa, Dios imatachus necesitasqanchikta qunawanchikpi atienekunchik (Salmo 37:25; Proverbios 10:3, ñawiriy). Jallpʼaqa, chiqan kaqta munakuqkunapaq kanqa (Pro. 13:22). Yaqha tukuy Diospa kamachisninqa, chiqa sunqu kasqanchikrayku musuq pachapi wiñay wiñaypaq kawsayta japʼisunchik. Chaywanpis kay tiempopi sunqu tiyasqaña kawsakuchkanchik, chaytaq familiaresninchikwan, hermanosninchikwan ima allinta kawsakunapaq yanapawanchik (Fili. 4:6, 7).

18. Jehovap jatun pʼunchaynin chayamunankama, ¿imatá ruwananchik tiyan?

¹⁸ Jehovap jatun pʼunchaynin chayamunankamaqa, chiqan kayninta maskʼanallanchikpuni tiyan (Sof. 2:2, 3). Chantapis chiqan ñankunasninta chiqamantapuni munakusqanchikta rikuchinanchik tiyan. Sunqunchikta jarkʼananchikpaqqa, “cheqan ka[qta] pecherata jina” churakuyta, ni jaykʼaq saqisunmanchu. Chantapis sunqu yuyayninchikqa llimphu kanan tiyan, ajinallamanta kusisqas kawsakusun, janaqpachapi kaq Tatanchiktapis mayta kusichisun (Pro. 27:11).

19. ¿Imatataq kawsayninchikpi ruwasun, chantá qhipan yachaqanapi imatá ukhunchasun?

¹⁹ Jehovaqa, “sumajta qhawamushan tukuy kay pachata”, “kallpachanampaj tukuy sonqowan payllapi atienekunku, chaykunata” (2 Cró. 16:9). Kay rimaykunaqa, kay saqra pachapi chiqanta kawsakunapaq kallpachakuqkunata, mayta sunquchawanchik. Chantapis Diosmanta karunchasqa runasqa, Diospa kamachiykunasninta allinpaq qhawasqanchikmanta tʼukuchkaq qhipakunku. Chaywanpis Diospa kamachiykunasninqa, allinninchikpaqpuni kasqanta yachanchik (Isa. 48:17; 1 Ped. 4:4). Chayrayku kawsayninchikpi chiqan kaqta tukuy sunqu munakusqanchikta, rikuchiyta munanchik. Chaywanpis mana chayllachu. Diosman juntʼa sunqu kasqanchikta rikuchinapaqqa, saqra kaqta chiqninanchik tiyan. Qhipan yachaqanapiqa, chaymanta astawan ukhunchasun.

[Sutʼinchaynin]

¿Imatá kutichisunman?

• ¿Imaraykutaq Jesuspa wañuynin salvawasqanchikmanta allinta yachaspa, chiqan kaqta astawan munakunchik?

• ¿Imaraykutaq “cheqan ka[qta] pecherata jina” churakunanchik tiyan?

• ¿Imaynatá sunqu yuyayninchikta yachachinchik?

[26 paginapi dibujo/foto]

Ima llamkʼaytapis akllanapaqqa, sunqu yuyayninchik allin yachachisqa kanan tiyan