Qorikoj runaqa kusisqa

ALEXANDRAQA Sudamericapi iskay suyuspa fronteranpi suyakusharqa, asientonmantapachataj kayta uyarerqa: “Flotaqa ripullachunña, ¡chaywanpis chino jovenqa qhepakonqa!”, nispa. Flotamanta uraykuspataj uj chino joventa rikorqa. Chay jovenqa, pisillata castellanota parlarqa. Fronterapi controlaj runamantaj, imachus pasasqanta mana entiendechiyta atisharqachu. Alexandraqa Jehovaj testigon karqa, chino parlaypi congregacionpitaj yanapakusharqa, chayrayku chay joventa yanapariyta munarqa, fronterapi controlaj runaman parlasqanta entiendechinanpaj.

Chay jovenqa nerqa documentosniyoj kasqanta, chayta, qolqenta imataj suwarparichikusqanta. Chay controlaj runaqa mana creerqachu, astawanpis Alexandrata ima juchacharqa. Chaymantaraj chay runaqa, chay joventa creerqa, mana documentosniyoj kasqanraykutaj multacherqa. Alexandraqa 20 dolaresta manurerqa. Chay jovenqa, mayta agradecekuspa uj jinatawan kutichipunanta nerqa. Alexandrataj nerqa mana uj jinatawan kutichinantachu suyasqanta, astawanpis yanaparisqanmanta kusisqa kashasqanta. Chantapis wakin publicacionesta qorqa, Jehovaj testigosninwantaj Bibliata estudiananta nerqa.

May sumajpuni chay jinamanta mana rejsisqa runasta yanaparisqankuta uyareyqa. Arí, religionniyoj kaj runaspis manapis Alexandra jina ruwanku. Qanrí, ¿Alexandra jina yanapawajchu karqa? Chaypi tʼukureyqa sumajpuni, imajtinchus Jesusqa nerqa: “Aswan kusiy wajman qoriy, qorichikunamanta nisqaqa”, nispa (Hechos 20:35). Chantapis, científicos nisqankuman jina wajkunata yanaparejtinchejqa, noqanchejtapis allin sientekunapaj yanapawanchej. ¿Imaynasmantá?

Rikunchej jina, wajkunaman qorej runaqa kusisqa. Apóstol Pablo nerqa jina “Diosqa kusiywan qojta munakun”. Payqa parlasharqa, cristianos qolqesitunkuwan llakiypi kaj cristianosta yanaparisqankumanta (2 Corintios 8:4; 9:7). Chaywantaj Pabloqa rikucherqa, kusisqa kasqankuta kʼachas kasqankurayku.

Yachayniyoj runas nisqankuman jina, wajkunaman qoriyta yachaj runaqa, “kusisqa, wajkunawan sumajta parlarin, atienekun ima, chaytaj sonqo juntʼasqa kananpaj yanapan”. Waj yachayniyoj runas nillarqankutaj, “wajkunaman qolqeta qojkunaqa aswan kusisqa kanku, paykunallapi gastajkunamanta nisqaqa”.

Ichá maykʼajllapis tʼukurerqanki, pisilla kapususqanrayku mana wajkunata yanapariyta atisqaykipi. Qorikuyta yachajqa kusisqa, chaytataj kausayninchejpi rikusunman. Tukuy sonqo qorejtinchejqa, mana ashkhatapunichu qorinanchej tiyan. Uj warmi, pichus Jehovaj testigon, kay revistata ruwajkunaman uj cartapi nerqa: “Kay wataspeqa Salón del Reino nisqapi pisillata cajitasman churarqani”, nispa. Nillarqataj: “Jehovaqa qosqaymantapis astawanraj qowan. [...] Qosqayta japʼikusqaykichejmanta mayta agradeceykichej; chaytaj kusichiwan”, nispa.

Mana qolqewanpunichu wajkunata yanaparisunman. Waj jinasmantapis yanapallasunmantaj.

Bibliaqa nin: “Khuyakuyniyoj runaqa pay kikimpaj allinta ruwakun; phiña sajra runarí pay kikillampajtaj sajrata ruwakun”, nispa (Proverbios 11:17). Kʼacha runasqa qorikuyta yachanku, chantapis tiemponkuwan, kallpankuwan, waj jinasmantataj yanapakunku. Ajina kasqankoqa, paykunallatataj yanapan, astawanqa mana anchata onqonankupaj.

Yachakusqanman jina, wajkunata yanaparejkunaqa mana anchata onqonkuchu, nitaj anchata llakikunkuchu. Astawanqa sanitoslla kanku. Chaytaj cheqapuni, imajtinchus esclerosis múltiple chayri VIH nisqa onqoykunawan kaj runastapis yanapan. Chantapis nillankutaj, alcohol viciota saqepushajkuna, wajkunata yanaparejtinku, mana llakikusqankuta, nitaj chay vicioman watejmanta urmanankuta.

Imajtinchus “khuyakuyniyoj kay, kʼacha kay, qorikuyta yachaytaj, allin imasllapi yuyanapaj yanapawanchej”. Tukuy sonqo yanapaj runaqa, mana sinchʼita llakikunchu, nitaj sonqonmanta onqonchu. Viudos chayri viudas qhepakojkunapis, wajkunata yanaparispa mana sinchʼita llakikunkuchu.

Arí, qorikoj runaqa mana anchata onqonchu.

Jesusqa yachachisqasninman nerqa: “Wajkunaman qoriychej, qankunamanpis qorillasonqachejtaj. Tʼimpiykichejmantaj ashkhata thalliykamusonqachej matʼi winasqata, thalaykusqata, tʼimpiykichejta atipashajtataj. Imawanchus wajkunata midinkichej, chayllawantaj paykunapis midisonqachej”, nispa (Lucas 6:38). Wajkunaman qorejtinchejqa paykuna agradecekuwasunman, paykunapis wajkunaman qoriyta yachallankumantaj. Arí, kʼacha runata rikuspaqa, wajkunapis kikinta ruwayta munanku.

Wajkunawan parlariymanta yachayniyoj runas nisqankuman jina, “tukuy sonqo qorikuyta yachajkunaqa, wajkunata kikinta ruwanankupaj yanapanku”. “Wajkunata yanaparejkunamanta leeyqa, yanapawasunman noqanchejpis kikinta ruwanapaj”. Chayrayku yachayniyoj runas nisqankuman jina, “kʼachas kasqanchejqa, may chhika runasta yanapanman kʼachasllataj kanankupaj, chay runasta rejsejtinchejpis manapis”. Nisunman, uj llajtitapi uj runalla kʼacha kasqanta rikuspa, llajtantin kikinta ruwayta munankuman. Tukuypis ajinapi kausakuyta munasunman, ¿icharí? Ashkha runas kʼachas kankuman chayqa, tukuyta yanapawasunman.

Florida llajtapi (Estados Unidos), sinchʼi muyoj wayra pasasqantawan, wakin Jehovaj testigosnin sinchʼi llakiykunapi tarikojkunata yanapaj rerqanku. Paykunaqa, uj wasita allinchanankupaj materialesta apanankuta suyakushaspa, repararqanku, uj vecinoj perqan loqhesqa kashasqanta, allinchapunankutataj nerqanku. Chay jinamanta yanaparisqankuta rikuspa, chay runaqa, pisi tiemponman Jehovaj testigosninpa centralninkuman uj cartata apacherqa. Chay cartapitaj nerqa: “Maytapuni agradecekuykichej. Qankunalla kʼachasqa kankichej”, nispa. May agradecesqa kasqanraykutaj, yanapakuyta munaspa qolqeta apacherqa “Jehovaj testigosnin ruwasqankupaj”, nispa.

Científicos nisqankuman jina, “runasqa wajkunata yanapariyta munanapaj jina ruwasqa kashanchej”. Nillankutaj, wawitaspis “niraj parlayta yachashaspa, qorikuyta yachasqankutaña”. Biblia nisqanman jinataj, chayqa, Dios runasta “payman rijchʼakojta” ruwawasqanchejrayku, nisunman pay jina ruwayta atinchej (Génesis 1:27).

Diosqa may kʼachapuni. Payqa kausayta, imastachus kusisqa kananchejpaj necesitasqanchejtataj qowanchej (Hechos 14:17; 17:26-28). Bibliaqa yanapawanchej Diosta astawan rejsinapaj, imatachus runaspaj munasqantapis. Chantá nillawanchejtaj imatachus necesitasqanchejta aswan qhepaman kusisqa kanapaj.a (1 Juan 4:9, 10). Jehová qorikoj Dios kasqanrayku, payman rijchʼakojtataj ruwawasqanchejrayku, qorikoj kasqanchejqa allinninchejpaj, ñaupaqenpitaj allinpaj qhawasqa kanapaj yanapawanchej (Hebreos 13:16).

Kay yachaqanaj qallariyninpi parlarerqanchej, Alexandramanta. ¿Imá pasarqa? Waj pasajero nerqa, ni jaykʼaj chay chino jovenqa qolqenta kutichipunanta. Jinapis chay jovenqa amigosninta wajyasqa auto paradapi suyanankupaj, ajinamanta 20 dolaresninta Alexandraman kutichiporqa. Chantapis Alexandra nisqanman jina Bibliata estudiarqa. Kinsa killanmantaj Alexandraqa watejmanta chay jovenwan uj asambleapi tinkorqa, chino parlaypi, mayqentachus Jehovaj testigosnin Perú suyupi ruwarqanku. Chantá chay jovenqa, agradecekuspa Alexandrata, paywan viajajkunatawan restauranninman mikhunankupaj wajyarerqa.

Rikunchej jina, wajkunaman qorispa, yanaparispataj may kusisqa kanchej. Astawanraj wajkunata Jehová Diosta rejsinankupaj yanapaspaqa (Santiago 1:17). ¿Qanrí, wajkunata yanapaspa kusikunkichu?