Jehová Diospa Palabranqa kawsayniyuq

Apocalipsis libromanta wakin allin yachachiykuna (iskay kaq)

JEHOVATA yupaychaqkunamanta, mana payta yupaychaqkunamanta ima, ¿imataq astawan qhipaman kanqa? ¿Satanasmanta, supaykunasninmantarí? Cristo Waranqa Watasta Kamachichkaptin, ¿ima bendicionestataq kasukuq runas japʼinqanku? Kay tapuykunaman, wak tapuykunaman ima sumaq kutichiykunasninqa, Apocalipsis 13:1–22:21 tʼaqaspi kachkan.a Kay tʼaqaspiqa, ñawpa siglop tukukuyninpi, apóstol Juan 16 kutita musquypijina rikusqanmanta, 9 kachkan.

Juan qillqarqa: “Kusikuyniyojmin pichus kay sutʼinchaypa nisqasninta leejqa; kusikuyniyojmin kanku pikunachus chayta uyarinku, chay qhelqasqa imastataj kasunku”, nispa (Apo. 1:3; 22:7). Apocalipsis libromanta yachakusqanchikmanjina ruwasun chayqa, kusiywan Diosta yupaychasunchik, iñiyninchikpis Paypi, Churin Jesucristopi ima, astawan sinchi kanqa, sumaq suyakuytaq kapuwasunchik (Heb. 4:12).b

QANCHIS VASOSMANTA DIOSPA KʼAJAQ PHIÑAKUYNINTA JICHʼAYKUNKU

(Apo. 13:1–16:21)

Apocalipsis 11:18 pʼiti sutʼinchan: “Tukuy naciones phiñarikorqanku. Qampa phiñakuyniykipis chayamunña [...] Jinallataj pʼunchay chayamun [...] kay pachata phirejkunatapis tukuchinaykipaj”, nispa. ¿Imamantataq Dios phiñakun? Juan pusaq kutipi musquypijina rikusqanmanjinaqa, ‘phiña animal chunka waqrasniyuq, qanchis umasniyuq’ ruwasqanmanta (Apo. 13:1).

Juan jisqʼun kutipi rikurqa, “Corderota Sión Orqo patapi sayashajta, paywantaj kashajta pachaj tawa chunka tawayoj waranqa runasta”; paykunaqa “runas ukhumanta rantisqa” kanku (Apo. 14:1, 4). Chaymantataq wakin angelesqa, willaykunata willanku. Juan, chunka kutipi, ‘qanchis ángeles, qanchis qhipa kaq castigosta japʼichkaqta’ rikurqa. Chaytaq reparachiwanchik Jehová, “kʼajaj phiñakuyninta chay qanchis vasosmanta” kay saqra pachap achkha imasninman jichʼamunankupaq chay angelesta kamachisqanta. Chay vasospiqa, Diospa juicionmanta nisqasnin, kʼamiykunasnin ima kachkan (Apo. 15:1; 16:1). Apóstol Juan, jisqʼun kutipi, chunka kutipi ima rikusqanqa, Diospa wak juiciosninmanta sutʼinchachkan, nisunman, qanchis kaq cornetata waqachikusqanmanta, kimsa kaq “ay” nisqa, willakusqanmanta ima (Apo. 11:14, 15).

Bibliamanta tapuykunapaq kutichiykuna:

13:8. ¿Imataq “Corderoj kawsay libro[n]”? Chay libroqa mana rikukunchu, chaywanpis chaypiqa Jesuswan khuska janaqpachamanta kamachimuqkunap sutisninku qillqasqa kachkan. Paykunamanta wakinkuna kay Jallpʼallapiraq kawsachkaptinkupis.

13:11-13. Iskay waqrasniyuq phiña animal, sierpejina parlasqan, ninata cielomanta uraykʼuchimusqan ima, ¿imatá ninayan? Iskay waqrasniyuq phiña animalqa, Estados Unidos suyuwan, Gran Bretaña suyuwan ima ninakun. Sierpejina parlasqantaq, payta kamachiqnintajina qhawanankupaq tukuy imaymanamanta runasta manchachisqanta, ñakʼarichisqanta ima ninayan. ¿Imaynatá ninata cielomanta uraykuchimun? Profetapis kanmanjina, iskay chunka siglomanta iskay jatuchaq maqanakuykunapi saqra runasta atipasqanta, comunismo nisqata ima tukuyman willaspa.

16:17. ¿Imataq ‘wayra’, mayqinmanchus qanchis kaq vasomanta qhallasqa? ‘Wayraqa’, Satanaspa yuyaynin, “mayqen espirituchus kunanqa Diosta mana kasojkunapi trabajashan”. Kay saqra pachapi runasqa chay venenasqa wayrata samanku (Efe. 2:2).

Ñuqanchikpaq allin yachachiykuna:

13:1-4, 18. Juk “phiña animal[q]a”, “mama qochamanta” lluqsimun, kay animaltaq kay pachapi kamachiqkunawan ninakun. Chay mama quchataq, kay Jallpʼapi runas tukuy laya chʼaqwasta ruwasqankuwan ninakun (Isa. 17:12, 13; Dan. 7:2-8, 17). Chay phiña animaltaqa, Satanás rikhurichirqa, chayrayku paymanta atiyta japʼin, numerontaq 666, chaytaq may pantaq kasqanta niyta munan. Ñuqanchikqa, chay phiña animal pichus kasqanta riqsinchik, chayrayku mana kay pachamanta runasjinachu, ruwasqasninta may allinpaq qhawaspa paypa qhipanta rinchik, nitaq payta yupaychanchikchu (Juan 12:31; 15:19).

13:16, 17. Phiña animalpa marcan mana kapuwasqanchikrayku ni “rantiyta”, ni “vendeyta” atispapis, mana jaykʼaq munayninta ruwananchikchu tiyan. Chay phiña animalpa numeronta makinchikpi chayri frentenchikpi churachikuyqa, paypa munayninmanjina kawsay chayri yuyay niyta munan.

14:6, 7. Angelpa nisqanqa, Diosninchikpa Reinon sayasqaña kasqanmanta allin willaykunata, may usqhayllata willamunanchikta rikuchiwanchik. Bibliamanta yachakuqkunataqa, Jehovata wasanchayta manchachikunankupaq, sutinta jatunchayta munanankupaq ima, yanapananchik tiyan.

14:14-20, NM. ‘Kay Jallpʼap puquynin’ uqharisqa kaptin, nisunman pikunachus salvasqa kanankupaq akllasqaña kaptinku, Diospa angelnin ‘uvas sachʼata’, ‘Diospa phiñakuyninpa uvas sarunanman’ wikchʼuykunqa. Chaypitaq, wiñaypaq chinkachisqa kanqa. Uvas sachʼaqa, kay saqra pachapi politicawan ninakun, “poqoy[nintaq]”, saqra ruwaykunasninwan. Ni jaykʼaq kay saqra pachap politicanwan chhapukunachu.

16:13-16, NM. Kay ‘millay parlaykunaqa’, supaykunamanta jamun. Supaykunaqa, kamachiqkunata tanqanku Diospa kʼajaq phiñakuynin qanchis vasosmanta jichʼaykukuchkasqanta, nisunman Diospa juiciosnin willakuchkasqanta, mana uyarinankupaq, Jehovap contrantataq uqharikunankupaq (Mat. 24:42, 44).

16:21. Kay pacha tukuchisqa kananpaq pisi tiempollaña kachkaptin, kay saqra pachap contranta mayta juchachanapaq willaykuna willakunqa, chay willaytaq jatuchaq rumisjina granizoswan kikinchakun. Chaywanpis, achkha runasqa, Diospa contranta rimallanqankupuni.

ATIPAQ REYQA KAMACHICHKANÑA

(Apo. 17:1–22:21)

Jatun Babiloniaqa, nisunman Jallpʼantinpi llulla religionesqa, kay saqra pachap imasninmanta astawan millay. Juan, chunka jukniyuq kutipi rikusqanpiqa, ‘phisu warmita’, “puka phiña animalpa patampi tiyasqa ka[chkaqta]” rikurqa. Chay phiña animalpa ‘chunka wajrasninqa’ phisu warmita wiñaypaq chinkachinqa (Apo. 17:1, 3, 5, 16). Qhipan musquypijina rikusqanpiqa, chay phisu warmita rikusqanqa, ‘jatun llaqtawan’ kikinchakun, chinkachisqa kananta willakun, chantá Diospa llaqtanta usqhayta “llojsimuychej chay llajtamanta”, nispa waqyakun. Chay jatun llaqta chinkachisqa kasqanmanta, achkha runas waqanku, janaqpachapitaq “Corderoj casamienton” kasqanrayku, may kusiy tiyan (Apo. 18:4, 9, 10, 15-19; 19:7). Chunka kimsayuq kutipitaq, apóstol Juanqa rikurqa, juk runata “yuraj caballopi” lluqʼasqa kachkaqta, kay pachapi nacionespa contranta maqanakuspa atipasqanta, nisunman Satanaspa saqra pachanta chinkachisqanta (Apo. 19:11-16).

¿Imataq ‘chay ñawpa katari, Kuraq Supay Satanasmanta’ kanqa? ¿Maykʼaqtaq “larwashaj nina qochaman wijchʼuykusqa” kanqa? Juan chunka tawayuq kutipi rikusqan, chayta sutʼinchan (Apo. 20:2, 10). Juan kay 15, 16 kutipi rikusqanqa, imaynachus Waranqa Wataspi kawsay kananta juk chhikanta rikuchin. Jesús, Juanman ‘sutʼinchayta’ tukuchkaptin, Juanqa, kawsaq yakuyuq chʼuwa mayuta, jatun ñanpa chawpinta richkaqta rikurqa, uyarirqataq pillapis “chʼakichikojqa” kayman jamuchun niqta (Apo. 1:1; 22:1, 2, 17).

Bibliamanta tapuykunapaq kutichiykuna:

17:16; 18:9, 10. “Kay pachapi reyes” kaqkuna, Jatun Babiloniata paykunallataq chinkachiytawan, ¿imaptintaq waqanku? Paykunap munaynillankuta maskʼasqankurayku. Kay pachapi Jatun Babiloniata chinkachiytawan, paykunallapaqtaq chinkasqan mana allinchu kasqanta reparanku. Jatun Babiloniaqa, paykunata yanapasqa, millay saqra kamachiyninkuta runas mana juchapaq qhawanankupaq, waynasta maqanakuykunaman apanankupaq, runaswan kasuchikunallankupaqpuni ima.

19:12. Jesuslla sutinta riqsisqan, ¿imatá ninayan? Isaías 9:6 pʼiti sutʼinchanjina ichá kay sutinqa, (mana sutʼinchakusqanqa) Señorpa pʼunchayninpi, ima ruwaykunatachus Paylla ruwayta atisqanta niyta munan. Mana pipis chay sutinta riqsisqanqa, Paylla chay sumaq llamkʼaykunata japʼisqanta, imayna llamkʼaykunataqchus kasqantapis Paylla yachasqanta niyta munan. Chaywanpis Jesusqa, novianmanta kaqkunawan, wakin llamkʼaykunasninta ruwan, ‘musuq sutintapis’ paykunapi qillqan (Apo. 3:12).

19:14. ¿Pikunataq Armagedonpi Jesuswan khuska caballosninkupi lluqʼasqa rinqanku? Janaqpachamanta achkha ángeles, janaqpachapi kawsarimuqkuna cristianos ima (Mat. 25:31, 32; Apo. 2:26, 27).

20:11-15. ¿Pikunap sutisninkutaq ‘kawsay libropi’ qillqasqa kachkan? Akllasqa cristianospata, ‘may chhika runasmanta’ kaqkunapta, Diospa chiqa sunqu kamachisnin kawsarimuqkunapta ima, pikunachus ‘chiqa kaqta ruwaqkunawan’ khuska kawsarimunqanku (Hech. 24:15; Apo. 2:10; 7:9). Saqrata ruwaqkuna kawsarimuqkunapta sutisninkutapis, ‘kawsay libropi’ qillqakullanqataq, Waranqa wataspi ‘kicharisqa librospi’ qillqakusqanta kasukuptinku. Chaywanpis qillqakuptin mana qallariymantapacha wiñaypaqchu qillqasqa kanqa, kikillantataq nisunman akllasqa cristianospata, may chhika runaspata, Diospa chiqa sunqu kamachisnin kawsarimuqkunapta sutisninkumantapis. Akllasqa cristianospa sutisninkuqa, chiqa sunqu wañupuptinku, wiñaypaq qillqasqa kanqa (Apo. 3:5). Musuq pachapi kawsakuqkunaptataqri, Waranqa watas tukukuyninpi, jatun pruebapi chiqa sunqu kasqankuta rikuchiptinku, wiñaypaq qillqasqa kanqa (Apo. 20:7, 8).

Ñuqanchikpaq allin yachachiykuna:

17:3, 5, 7, 16. ‘Diosmanta jamuq yachayqa’, “warmimanta watuy mana atina yachayta [...], warmita apaj [puka] phiña animalmantawan” entiendenapaq yanapawanchik (Sant. 3:17). Kay phiña animalqa, qallariypi Sociedad de Naciones nisqa sutiwan rikhurirqa, aswan qhipamantaq Organización de las Naciones Unidas nisqa sutiwan. Ñuqanchikqa, chay watuy mana atina yachayta entiendesqanchikrayku, may kusiywan Diospa Reinonmanta allin willaykunata, Diospa pʼunchayninmanta ima, willamunanchik tiyan.

21:1-6. Diospa Reinonpi imaschus juntʼakunanta mana iskaychakuspa suyakusunman, imaptinchus Bibliaqa, juntʼakusqantajinaña rikuchin. Apocalipsis libro niwanchik “tukuy ima ruwasqaña” kasqanta.

22:1, 17. ‘Kawsaq yakuyuq chʼuwa mayuqa’, Jehová imasniqtachus juchata, wañuyta ima, chinkachinanta ninayan. Kunan tiempopi Diosqa, ‘kawsay yakumanta qhasilla ukyanankupaq’, kasukuq runasta waqyan. Waqyawasqanchikta kasukuna, kusiywantaq runa masisninchikman willamuna.

[Sutʼinchaykunasnin]

[5 paginapi dibujo/foto]

Diosqa, Reinonniqta payta kusukuqkunaman may sumaq bendicionesta qunqa